Blog

Στον αέρα βρίσκεται η επιχείρηση του ΝΑΤΟ στο Αιγαίο για την αναχαίτιση των προσφυγικών ροών ενάμιση μήνα μετά τη συμφωνία που επετεύχθη σε πολιτικό επίπεδο στην έδρα της Συμμαχίας. Και αυτό διότι η Τουρκία μπλοκάρει τη δραστηριότητα της επιχείρησης γκριζάροντας ολόκληρο το Αιγαίο. Επιχειρώντας να εκμεταλλευθεί τις «ίσες αποστάσεις» που είθισται να τηρεί το ΝΑΤΟ, η Αγκυρα προσπαθεί εντέχνως να περιβάλει με νατοϊκό μανδύα το σύνολο των διεκδικήσεών της στο Αιγαίο, από την αμφισβήτηση της ελληνικής κυριαρχίας επί νησιών, νησίδων και βραχονησίδων, μέχρι την αμφισβήτηση των ελληνικών χωρικών υδάτων (πέραν των 6 ναυτικών μιλίων), του εναέριου χώρου, της αρμοδιότητας της ελληνικής πλευράς επί του χώρου έρευνας/διάσωσης (SAR). Κυρίως όμως εμμένει στο επιχείρημά της περί αποστρατιωτικοποίησης του συνόλου των νησιών του Ανατολικού Αιγαίου, όπου και απαιτεί να μη γίνονται επιχειρήσεις χωρίς τη συγκατάθεσή της.
Η τηλεφωνική επικοινωνία που είχε ο Αλέξης Τσίπρας με τον γενικό γραμματέα της Συμμαχίας Γενς Στόλτενμπεργκ, από τον οποίο επί της ουσίας ζήτησε την πραγματική έναρξη της νατοϊκής επιχείρησης που έχει κολλήσει στις τουρκικές απαιτήσεις με αποτέλεσμα να περιορίζεται αυτή τη στιγμή στην περιοχή της Λέσβου και της Χίου, συνδέεται άμεσα με το νατοϊκό παρασκήνιο και το λόμπινγκ που κάνουν οι Τούρκοι στα μέλη της Συμμαχίας τις τελευταίες εβδομάδες προκειμένου να επιβάλουν τις θέσεις τους για το καθεστώς του Αιγαίου.
ΕΜΠΟΔΙΑ. Οι τουρκικές θέσεις κατατίθενται με σειρά εγγράφων όλες τις προηγούμενες ημέρες στην έδρα της Συμμαχίας, θέτοντας εμπόδια στην επιχείρηση. Σύμφωνα με πληροφορίες των «ΝΕΩΝ», προ ημερών σε επίσημη παρουσίαση των τουρκικών θέσεων για την επιχείρηση του ΝΑΤΟ στο Αιγαίο την οποία έκαναν τούρκοι επιτελείς στους στρατιωτικούς ακολούθους των μελών του ΝΑΤΟ, παρουσίασαν το σύνολο των διεκδικήσεών τους και της θεωρίας των γκρίζων ζωνών στο Αιγαίο.
Οπως είχε διαφανεί από την αρχή της πολιτικής συμφωνίας για την επιχείρηση – και παρά τις περί του αντιθέτου διαβεβαιώσεις του υπουργού Αμυνας Πάνου Καμμένου – οι Τούρκοι θέτουν το σύνολο των ελληνοτουρκικών διαφορών στο Αιγαίο, εκκινώντας από την αμφισβήτηση της ελληνικής κυριαρχίας επί νησιών, νησίδων και βραχονησίδων, ενώ επιμένουν στα επιχειρήματα περί αποστρατιωτικοποιημένου καθεστώς των νησιών του Ανατολικού Αιγαίου που υποτίθεται ότι «παραβιάζει» η Ελλάδα. Κατηγορούν μάλιστα την Αθήνα για κατάχρηση της ευθύνης και της αρμοδιότητάς της επί του FIR Αθηνών και της περιοχής έρευνας και διάσωσης (SAR) και καλούν το ΝΑΤΟ να επιδείξει ουδετερότητα και να μην πάρει θέση υπέρ της Ελλάδας επί των «διεκδικήσεων».
Το τουρκικό επιχείρημα περί αμφισβήτησης της κυριαρχίας ελληνικών νησιών και νησίδων έναντι των νατοϊκών αξιωματούχων είναι ότι αυτά ουδέποτε παραχωρήθηκαν στην Ελλάδα ή σε «άλλα μέρη» και ότι αυτό το θέμα «επηρεάζει άμεσα ζητήματα όπως τα χωρικά ύδατα, ο εναέριος χώρος και η οριοθέτηση των θαλάσσιων συνόρων Ελλάδας – Τουρκίας». Η τουρκική απαίτηση είναι τα συμμαχικά μέσα που μετέχουν στην επιχείρηση να αποφύγουν δραστηριότητες που μπορεί να ερμηνευθούν ως αναγνώριση της κυριαρχίας της Ελλάδας επί «αμφισβητούμενων νησιών, νησίδων και βραχονησίδων».
ΤΑ ΧΩΡΙΚΑ ΥΔΑΤΑ. Οπως ήταν αναμενόμενο, η Αγκυρα υπογραμμίζει ότι αναγνωρίζει στην Ελλάδα χωρικά ύδατα εύρους 6 ναυτικών μιλίων, επαναλαμβάνοντας το επιχείρημα πως οτιδήποτε περισσότερο θα πρέπει να συμφωνηθεί μεταξύ των δύο χωρών βάσει του διεθνούς δικαίου. Ορμώμενη από το επιχείρημα περί 6 ναυτικών μιλίων θέτει το ζήτημα της μη εναρμόνισης ελληνικών χωρικών υδάτων και εναέριου χώρου (στα 10 ναυτικά μίλια). Και υποστηρίζει – ως είθισται – ότι ο εναέριος χώρος μεταξύ 6 και 10 ναυτικών μιλίων δεν είναι εθνικός αλλά διεθνής. Γι’ αυτό και ζητά από το ΝΑΤΟ να ακολουθεί τις προβλεπόμενες διαδικασίες και να αγνοήσει αυτό που χαρακτηρίζει «υπερβολικές διεκδικήσεις» της Ελλάδας.
Παραβλέποντας σκοπίμως ότι τα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου διέπονται από διαφορετικά καθεστώτα και συνθήκες όσον αφορά τους εξοπλισμούς, επιμένει στο επιχείρημά της περί αποστρατιωτικοποίησης όλων αδιακρίτως των νησιών, κατηγορώντας την Ελλάδα ότι παραβιάζει το καθεστώς τους από το 1960. Και φυσικά απαιτεί τόσο από την Ελλάδα όσο και από τους νατοϊκούς συμμάχους να σεβαστούν το καθεστώς των νησιών και να σχεδιάσουν αναλόγως τις δραστηριότητες της επιχείρησης.
Η τουρκική πλευρά αμφισβητεί, όπως κάνει παγίως, και το FIR Αθηνών υποστηρίζοντας ενώπιον των συμμαχικών αξιωματούχων ότι η Ελλάδα κακώς απαιτεί την υποβολή σχεδίων πτήσης από πολιτικά και στρατιωτικά αεροσκάφη και κακώς ταυτίζει τον χώρο έρευνας/διάσωσης (SAR) με το FIR της. «Η Τουρκία σέβεται την ασφάλεια των πτήσεων, αλλά δεν αναγνωρίζει απαιτήσεις πέρα από αυτή την αρχή» είναι το επιχείρημα που επανέλαβαν οι Τούρκοι στην παρουσίαση που έκαναν σε νατοϊκούς. Αυτό προκειμένου να καταλήξουν ότι η Τουρκία «δεν θεωρεί απαραίτητο» να υποβάλει σχέδια πτήσης στις ελληνικές Αρχές, γι’ αυτό και δεν πρέπει να της ζητείται! Οι Τούρκοι επαναλαμβάνουν ότι δεν αναγνωρίζουν τον ελληνικό χώρο SAR και ότι μέχρι να υπάρξει συμφωνία με την Ελλάδα για το θέματος, θα συνεχίσει να ασκεί SAR πέρα από τα χωρικά της ύδατα (γεγονός που εκτιμάται ότι θα φέρει τις δύο χώρες εκ νέου αντιμέτωπες σε περιστατικά έρευνας και διάσωσης προσφύγων σε περιοχές που αμφισβητεί η Αγκυρα, όπως στα Ιμια ή στο Φαρμακονήσι).
ΑΠΟΣΤΡΑΤΙΩΤΙΚΟΠΟΙΗΣΗ! Η Αγκυρα φέρεται διαμαρτυρόμενη στους νατοϊκούς για «περιστατικά» που σημειώθηκαν στη μέχρι σήμερα δραστηριότητα της νατοϊκής επιχείρησης και τα οποία προκαλούν ανησυχία στην τουρκικά πλευρά. Οι Τούρκοι αναφέρονται στο γεγονός ότι κάμεραμαν της νατοϊκής τηλεόρασης μεταφέρθηκε με ελικόπτερο που ανήκει στην ελληνική φρεγάτα «Σαλαμίς», αρχικά από τη Μυτιλήνη στη φρεγάτα «Σαλαμίς» και κατόπιν στη γερμανική φρεγάτα «Bonn». Σύμφωνα με την τουρκική πλευρά, επειδή η «Σαλαμίς»βρίσκεται υπό νατοϊκή διοίκηση και η Μυτιλήνη είναι «ένα από τα αποστρατιωτικοποιημένα νησιά σύμφωνα με τις διεθνείς συνθήκες», η συγκεκριμένη ενέργεια είναι αντίθετη στη νατοϊκή πολιτική και τις νατοϊκές συμφωνίες.
Αφήνουν μάλιστα να εννοηθεί ότι το ΝΑΤΟ τίθεται ευνοϊκά υπέρ της ελληνικής πλευράς επειδή η Ελλάδα έδωσε διπλωματική άδεια σε συμμαχικά μέσα για «αποστρατιωτικοποιημένα νησιά» όπως η Λήμνος, η Μυτιλήνη, η Χίος, η Ρόδος, η Σάμος και η Λέρος. Αλλά και επειδή υπάρχει πρόθεση να μετάσχουν στην επιχείρηση μονάδες που έχουν βάση στα εν λόγω νησιά (όπως ένα Super Puma με βάση στη Λήμνο). Η τουρκική πλευρά διαμηνύει μάλιστα ότι όχι μόνο αντιτίθεται, αλλά δεν θα δώσει διπλωματική άδεια σε καμία μονάδα υπό νατοϊκή διοίκηση που «δρα εναντίον των διεθνών συνθηκών» και απαιτεί οι σύμμαχοι να απέχουν από δραστηριότητες που βλάπτουν την ευαίσθητη ισορροπία στο Αιγαίο. Δηλώνει μάλιστα ότι θα συναινέσει στη διεύρυνση της νατοϊκής επιχείρησης στα λοιπά νησιά του Ανατολικού Αιγαίου μόνο αν γίνουν σεβαστές οι θέσεις της περί αποστρατιωτικοποίησης και κατόπιν σχετικής διαβούλευσης και συνεννόησης με την Ελλάδα.