Blog

Αναμφίβολα, υπάρχουν στιγμές στην ιστορία ενός έθνους αλλά και ολόκληρης της ανθρωπότητας, οι οποίες συνδέθηκαν με πρόσωπα τα οποία αποφάσισαν για τις τύχες των πολλών και σήκωσαν στους ώμους τους το βάρος μεγάλων αποφάσεων. Και τα πρόσωπα αυτά ανήκουν είτε στην κατηγορία των στρατιωτικών ηγετών, είτε στην κατηγορία των πολιτικών αρχηγών.
Ο Νικόλαος Πλαστήρας ανήκει χωρίς δεύτερη σκέψη και στις δύο κατηγορίες. Διότι τόσο ως Αξιωματικός του Ελληνικού Στρατού, όσο και ως πρωθυπουργός της Χώρας σε κρίσιμες στιγμές, πήρε αποφάσεις οι οποίες αποδείχτηκαν σωτήριες, όσο αυστηρές κι αν μπορεί να κριθούν κάποιες από αυτές. Άλλωστε κρίνεται απαραίτητο όταν μελετάμε την επιστήμη της Ιστορίας, να έχουμε πάντα στο μυαλό μας την εποχή των γεγονότων, τις υφιστάμενες καταστάσεις αλλά και τα ήθη και έθιμα που τότε επικρατούσαν.

Η έκταση ενός άρθρου είναι μηδενική για να χωρέσει τη ζωή, τα κατορθώματα αλλά και την εποχή του Στρατηγού. Για το λόγο αυτό θα σταθούμε σε βασικές αναφορές του βίου του, προκειμένου να γνωρίσουμε ποιος ήταν και γιατί οφείλει η ελληνική ιστορία να τον μνημονεύει.
 Αξιωματικός : Γεννηθείς το 1883 στο Μορφοβούνι Καρδίτσας, εισήλθε στη Σχολή Υπαξιωματικών το 1910 και αποφοίτησε το 1912, ονομασθείς Ανθυπολοχαγός Πεζικού. Προηγήθηκε η εθελοντική του κατάταξη το 1903 στο Στράτευμα και η συμμετοχή του στον Μακεδονικό Αγώνα. Συμμετείχε σε όλες τις πολεμικές συρράξεις της δεκαετίας 1912-1922. Πιο συγκεκριμένα:
1. Διακρίθηκε στις μάχες της Ελασσόνας και του Λαχανά κατά τους Βαλκανικούς Πολέμους και προήχθη σε Λοχαγό λόγω εξαίρετων πράξεων.
2. Κατά τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο πολέμησε ως Ταγματάρχης στη Μακεδονία και στη μάχη του Σκρα τραυματίστηκε. Προήχθη ξανά επ` ανδραγαθία, στο βαθμό του Αντισυνταγματάρχη.
3. Συμμετείχε στην εκστρατεία της Ουκρανίας το 1919 ως Διοικητής του 5/42 Συντάγματος Ευζώνων.
4. Έλαβε μέρος στην Μικρασιατική Εκστρατεία με τη Μονάδα του, το ονομαζόμενο από τους Τούρκους «Σαιτάν Ασκέρ», Στρατό του διαβόλου, ενώ αποκαλούσαν τον ίδιο «Καρα-Πιπέρ», μαύρο πιπέρι, λόγω του παρουσιαστικού του. Στα εδάφη της Μικράς Ασίας έγραψε σελίδες δόξας για τον Ε.Σ με τις νίκες του θρυλικού 5/42, ενώ οι Εύζωνες του ήταν από τις ελάχιστες Μονάδες που υποχώρησαν συντεταγμένα και βοήθησαν πολλούς συμπατριώτες μας να διασωθούν από το μένος και τη σφαγή των Τούρκων.
«Ένα άχρωμο και άτονο ηλιοβασίλεμα ξεψυχάει στον κάμπο του Αφιόν Καραχισάρ. Στο βάθος του κάμπου δυο καβαλάρηδες καλπάζουν προς το μέρος μας μέσα σε δυο σύννεφα σκόνης. Όλο και πλησιάζουν. Ο πρώτος φαίνεται αξιωματικός, ο δεύτερος εύζωνας. Μόλις έφτασαν στην είσοδο, ο αξιωματικός αφήνει απότομα τα ηνία του αλόγου, πιάνει με τα δυο του χέρια τη σέλα και με μια σβέλτη ακροβατική κίνηση πηδάει ολόρθος στη γη. Ένας συνταγματάρχης, ψηλός, ξερακιανός, σχεδόν μαύρος, μ’ ένα τσιγκελωτό μουστάκι, με μάγουλα ρουφηγμένα. Πολύχρωμα τετραγωνάκια φιγουράρουν στο στήθος του αμπέχονου. Τα διάσημα. Στο αριστερό μανίκι τα εξάμηνα του μετώπου. Στο δεξί τα τεθλασμένα σήματα των τραυμάτων. Με δέος σταθήκαμε κλαρίνο. Έτσι ψηλός κι αγριωπός, καθώς στάθηκε μπροστά μας, μας έμπηξε το φοβερό του βλέμμα. Για να μη μας κουράζει στη στάση προσοχής και στη στάση του χαιρετισμού, μας άδραξε με τα στιβαρά του χέρια τα δεξιά μας χέρια και μας τα κατέβασε. Μας ρωτούσε αρκετή ώρα για την εργασία του σταδίου». Τα λόγια αυτά ενός Στρατιώτη του μετώπου, μιλάνε από μόνα τους. Και δείχνουν το μεγαλείο και το εκτόπισμα του Μαύρου Καβαλάρη.
 Πολιτικός : Με την επιστροφή από το Μικρασιατικό μέτωπο, σχημάτισε Επαναστατική Τριανδρία με τον Συνταγματάρχη Στυλιανό Γονατά και τον Αντιπλοίαρχο Δημήτριο Φωκά. Ο βασιλιάς Κωνσταντίνος αποχώρησε, οι πρωταίτιοι της Καταστροφής εκτελέστηκαν μετά τη Δίκη των Έξι, ο Στρατηγός Πάγκαλος οργάνωσε εξαιρετικά γρήγορα τη Στρατιά Έβρου η οποία αποτέλεσε διαπραγματευτικό όπλο στα χέρια του Ελευθέριου Βενιζέλου κατά την υπογραφή της Συνθήκης της Λωζάννης, ενώ μετά τις εκλογές του 1923 ο Πλαστήρας κατέθεσε την εξουσία στην εκλεγμένη κυβέρνηση. Για το λόγο αυτό ονομάστηκε από τη Δ’ Εθνοσυνέλευση Άξιος της Πατρίδας Στρατηγός. Το μεγαλύτερο του όμως έργο ήταν η φροντίδα και περίθαλψη χιλιάδων ξεριζωμένων συμπατριωτών μας καθώς και η διανομή των τσιφλικιών στους ακτήμονες. Ακολούθως:
1. Το 1933 και το 1935 προέβη σε αποτυχημένα πραξικοπήματα υπέρ του Βενιζέλου και της Αβασίλευτης Δημοκρατίας.
2. Το 1945 αναλαμβάνει την πρωθυπουργία ως προσωπικότητα κοινής αποδοχής, σε μία δύσκολη στιγμή για την Πατρίδα. Υπογράφει τη Συμφωνία της Βάρκιζας αλλά παρά τις προσπάθειες που κατέλαβε αργότερα δε μπόρεσε να αποτρέψει τον αιματηρό, αδερφοκτόνο εμφύλιο πόλεμο.
3. Το 1950 ίδρυσε την ΕΠΕΚ και σχημάτισε κυβέρνηση δύο φορές, το ίδιο έτος και αργότερα το 1951-1952. Προσπάθησε να επιβάλλει την Εθνική Συμφιλίωση, την κατάργηση των στρατοδικείων και του αντικομουνιστικού νόμου. Ασχολήθηκε με την εξάλειψη των συνεπειών του Εμφύλιου και την οικονομική και κοινωνική ανασυγκρότηση, με ένα πρόγραμμα κοινωνικών παροχών, διανομής γης στους ακτήμονες, ενώ επί κυβερνήσεων του η Χώρα εντάχθηκε στο ΝΑΤΟ.
Η ανιδιοτέλεια του ως Πρωθυπουργός γίνεται αντιληπτή από την άρνηση πρόσληψης του αδερφού του σε δημόσια υπηρεσία, από τη μηδενική περιουσία που απέκτησε, από την έκπληξη της βασίλισσας Φρειδερίκης όταν τον επισκέφθηκε πριν τον θάνατο του και αντίκρισε μία φτωχική οικία κι ένα ράντζο για κρεβάτι. Οι Εύζωνες του τον λάτρευαν –έκανε σκοπιά τα βράδια για να τους ξεκουράζει-, οι Μικρασιάτες τον τίμησαν – πολλοί έδωσαν στα παιδιά τους το όνομα του-, η Ελλάς τον ευγνωμονεί. Και οι νεότερες γενιές οφείλουν να μάθουνε για εκείνον, για το λαμπρό πρότυπο Αξιωματικού και Πρωθυπουργού.
Μιλτιάδης Β. Παρλάντζας
Υπλγός (ΕΜ), MSc