Blog

Την ώρα που η κυβέρνηση μετράει τα… ρέστα της στα δημόσια αποθέματα για να βγάλει τον μήνα οι άλλοι ομοιοπαθείς της Ευρωζώνης  αποπληρώνουν τα δάνεια προς το ΔΝΤ. Αυτές οι αντίθετες πορείες κάνουν πολλούς να αναρωτιούνται: Γιατί τα  Μνημόνια πέτυχαν στις άλλες χώρες και όχι στην Ελλάδα; Ας δούμε, όμως, τα πράγματα με τη σειρά.

Η κρίση στην Ευρωζώνη (ΕΖ), οι άλλοι ομοιοπαθείς και η Ελλάδα!
Η Πορτογαλία έπειτα από μεταρρυθμίσεις σε ένα τριετές Μνημόνιο και ένα πρόγραμμα υποστήριξης (ΠΥ, Bailout) περίπου 78Δ€ βγήκε στις αγορές από το Μάιο του 2013,  ενώ αποπληρώνει νωρίτερα τα χρέη της προς το ΔΝΤ.
Η Ισπανία έπειτα από μεταρρυθμίσεις σε ένα διετές Μνημόνιο και ένα ΠΥ περίπου 41Δ€ δεν βγήκε ποτέ από τις αγορές.
Η Κύπρος έπειτα από δύο χρόνια Μνημόνιο, ένα ΠΥ 12Δ€ και 8 Δ€ κούρεμα στις καταθέσεις βγαίνει δειλά στις αγορές από τον Ιούνιο του 2014.
Η Ιρλανδία έπειτα από τρία χρόνια Μνημόνιο, ένα ΠΥ περίπου 85Δ€ και σκληρά μέτρα βγήκε στις αγορές από τον Ιούλιο του 2012 και δανείζεται με αρνητικά επιτόκια. Το 2014 είχε τον ταχύτερο ρυθμό ανάπτυξης (4,8%) στην Ευρώπη!
Η Ελλάδα έπειτα από δύο μνημόνια πέντε ετών, ΠΥ  246 Δ€  (ΔΝΤ: 32Δ€ ,  ΕΖ: 197Δ€ και ΕΚΤ: 20Δ€) και ένα ‘κούρεμα’  ομολόγων 100Δ€, τεράστιες  δημοσιονομικές προσαρμογές και πληθώρα επώδυνων μέτρων λιτότητας αλλά μόνο δειλές και μισές μεταρρυθμίσεις προστασίας του πελατειακού συστήματος διακυβέρνησης  ετοιμάζεται για ένα τρίτο Μνημόνιο και νέο δάνειο 40-50 Δ€.

Τα προγράμματα  στήριξης της Ελλάδας!
Οι πυλώνες των προγραμμάτων στήριξης της Ελλάδας περιλαμβάνουν: (1) ΕΖ: Γερμανία:56Δ€, Γαλλία: 42 , Ιταλία:37, Ισπανία: 25, Άλλες Χώρες ΕΕ: 34Δ€. Μέσο επιτόκιο (ΜΕ)  0.8%, (2) ΔΝΤ: 32 Δ€. ΜΕ 3.0% και (3) ΕΚΤ: 20 Δ €. ΜΕ 1.5%.
Τα δάνεια του 1ο Μνημονίου έχουν μια περίοδο χάριτος χρεολυσίων μέχρι το 2020. Τα δάνεια του 2ου Μνημονίου έχουν μια περίοδο χάριτος τόκων και χρεολυσίων  μέχρι το 2023. Τα επιτόκια της ΕΖ είναι ιδιαίτερα χαμηλά.
Κατά τα άλλα οι πιστωτές και εταίροι μας, σύμφωνα με πολλά στελέχη του πολιτικού συστήματος και της διοικητικής ελίτ, που γυρίζουν από πάνελ σε πάνελ  στα ΜΜΕ, είναι ανάλγητοι δανειστές, οικονομικοί δολοφόνοι, στυγνοί τοκογλύφοι  κ.λπ. και θα πρέπει να μας χαρίσουν μέρος του χρέους μας.

Το Δημόσιο Χρέος της Ελλάδας και η εξυπηρετησιμότητα!
Το ΔΧ στο τέλος του 2014 είναι 324 Δ€  ή 176% του ΑΕΠ.
Τα βασικά στοιχεία στο τέλος του 2014 είναι: Ομόλογα : 81, Δάνεια:243, Μέση Διάρκεια (ΜΔ):16,5 Έτη, Πρωτογενή Αποτελέσματα (ΠΑ):+1.6% ΑΕΠ, Τόκοι:-5.6, 3% ΑΕΠ, Μέσα Επιτόκια (ΜΕ): 1.8% (~1.0 % δάνεια, ~3% ΔΝΤ, ~4.5 % ομόλογα). Οι πιστωτές είναι κατά βάση οι χώρες της ΕΖ, το ΔΝΤ και η ΕΚΤ. Ενώ, τα βασικά στοιχεία τον Απρίλιο 2010, εμφανώς χειρότερα του 2014, ήταν: Ομόλογα: 277, Δάνεια:33, ΜΔ: 7,65 Έτη, ΠΑ -4.9% ΑΕΠ, Τόκοι:13Δ€, 6% ΑΕΠ, ΜΕ: 4%. Οι δανειστές ήταν οι αγορές.
Η βιωσιμότητα (εξυπηρετησιμότητα) του ΔΧ επηρεάζεται από (1) το επιτόκιο δανεισμού (όσο υψηλότερο, τόσο αυξάνεται το ΔΧ), (2) το ρυθμό μεγέθυνσης του ΑΕΠ (θετικοί ρυθμοί μειώνουν το ΔΧ και ειδικότερα χρειάζονται ρυθμοί ανάπτυξης μεγαλύτεροι από τα επιτόκια), (3) το πρωτογενές αποτέλεσμα (πλεόνασμα μειώνει, ενώ έλλειμμα αυξάνει το ΔΧ) και (4) από το συσσωρευμένο ως τώρα ΔΧ.
Έχουν πολύ μεγαλύτερη σημασία οι τόκοι του ΔΧ ως ποσοστό επί του ΑΕΠ από ότι το ύψος του ΔΧ ως ποσοστό επί του ΑΕΠ καθαυτό. Ποσοστά τόκων επί του ΑΕΠ 3 με 4% είναι ρεαλιστικά, αντιμετωπίσιμα και δεν δυσχεραίνουν την ανάπτυξη.  Οι κυρίαρχες παράμετροι για τη βιωσιμότητα του ΔΧ δεν είναι το ύψος του ΔΧ αλλά τα επιτόκια δανεισμού, οι ρυθμοί ανάπτυξης και τα λελογισμένα και αυστηρά ελέγξιμα από την εκάστοτε κυβέρνηση πρωτογενή πλεονάσματα.
Το ΔΧ της Ελλάδας είναι βιώσιμο, ΝΑΙ βιώσιμο,  εφόσον υπάρχουν: θετικοί ρυθμοί ανάπτυξης (1-3%), πρωτογενή πλεονάσματα (2-4%), χαμηλά επιτόκια (1-2%), μακρύς χρόνος αποπληρωμής (50-70 έτη), αξιοπιστία και εμπιστοσύνη στις αγορές.

Η χρεοκοπία και οι συνέπειές της!
Το σενάριο της χρεοκοπίας το συνόψισε, πολύ καλά, ο Κ. Καλλίτσης στην  Καθημερινή  της Κυριακής 31.5.2015: «Αν δεν πληρωθεί μια δόση στο ΔΝΤ, όλο το χρέος της χώρας (περίπου 320 δισ. ευρώ) μπορεί να κηρυχθεί απαιτητό από τους δανειστές…Η οικονομική δραστηριότητα θα παγώσει πλήρως… ουδείς θα πληρώνει οποιαδήποτε υποχρέωσή του (από δόση έως μισθό), τα δημόσια έσοδα θα μηδενιστούν… Είναι βεβαία η επιβολή capital controls: Για να μην ερημώσει η χώρα και οι Τράπεζες από κεφάλαια, ο πρωθυπουργός  θα υπογράψει Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου, που θα βάλει φραγμούς στην κίνηση κεφαλαίων και στην ανάληψη καταθέσεων. Οι εισαγωγές (σε μια κατεξοχήν εισαγωγική χώρα) θα κοπούν, ως εκ τούτου και μέρος της παραγωγής θα σταματήσει λόγω έλλειψης πρώτων υλών, οι εξαγωγές θα συρρικνωθούν. Χιλιάδες θέσεις εργασίας θα καταστραφούν. Εκτεταμένες ελλείψεις σε κρίσιμα αγαθά (φάρμακα, ενέργεια κ.ά.) θα σημειωθούν. Θα επιβληθεί όριο ανάληψης στις καταθέσεις, π.χ. 50 -70 ευρώ/μέρα, και στον μισθό που θα (αν) καταβάλλεται μέσω Τραπέζης».

Οι εμμονές, οι μύθοι  και οι πλάνες για τη χρηματοδότηση και τα μνημόνια!
Τα τελευταία χρόνια υπάρχουν, τόσο στο διαδίκτυο όσο στα ΜΜΕ, πολλά κομματικά στελέχη και σε μέρος της κοινής γνώμης, εμμονές και μύθοι σχετικά με την οικονομία και το ΔΧ στην Ελλάδα. Σταχυολογώ μερικά:
-Όπου έχει αναλάβει το ΔΝΤ βύθισε την οικονομία στην ύφεση. Μεγάλος μύθος: Έχουν χρηματοδοτηθεί 20 χώρες, οι 13 αναπτύχθηκαν ( 2 βρίσκονται στους G20)  και 7 δεν εφάρμοσαν το σταθεροποιητικό πρόγραμμα όπως έπρεπε.
-Θα μπορούσαμε να χρηματοδοτηθούμε από την Ρωσία και την Κίνα. Μεγάλη πλάνη: Οι χώρες αυτές ποτέ δεν επιβεβαίωσαν πρόθεση και διάθεση χρηματοδότησης.
-Η Γερμανία δανείζει την Ελλάδα με σκοπό να ελέγξει την οικονομία της, να αγοράσει τα πάντα έναντι πινακίου φακής, να στηρίξει τις εξαγωγές της.
-Τα μνημόνια κατέστρεψαν τη χώρα και η χρεωκοπία είναι προτιμότερη από τα μνημόνια. Μεγάλη πλάνη, εύχομαι όπως διαβάσατε παραπάνω να μη συμβεί ποτέ.
-Το ΔΧ είναι απεχθές. Η πλουτοκρατία πρέπει να φορολογηθεί και να πληρώσει όλη την κρίση. Εύκολα λέγεται αλλά στη πράξη είναι σχεδόν αδύνατο να αποδειχθεί, τεκμηριωθεί και να υλοποιηθεί.
-Τα κόμματα εξουσίας χρεώνονται και φταίνε για όλα. Μια εμμονή που είναι μερικώς σωστή γιατί την εξουσία ασκούν, επίσης, και οι θεσμοί. Η αντιπολίτευση, ο διοικητικός μηχανισμός, ΜΜΕ, η δικαιοσύνη, οι συνδικαλιστές  κ.λπ. συνέβαλαν στην ‘κρατικίστικη’ αντίληψη της οικονομίας και την μεγέθυνση του ΔΧ.

Γιατί απέτυχε η Ελλάδα εκεί όπου πέτυχαν οι άλλοι ομοιοπαθείς της ΕΖ;
Υπάρχουν πολλοί λόγοι, οι σπουδαιότεροι είναι: (1) τεράστια δημοσιονομική προσαρμογή σε ελάχιστο χρόνο με σκληρή λιτότητα και πρωτόγνωρη ύφεση, (2) ανεπαρκείς αρχικές διαπραγματεύσεις Ελλάδας και Τρόικας (3) ασυνεννοησία και μη συναίνεση των πολιτικών δυνάμεων σε ένα πρόγραμμα εθνικής σωτηρίας (προσπάθεια της συμπολίτευσης να κρατηθεί στην εξουσία και αντίστοιχη της αντιπολίτευσης, χωρίς μέτρο και όρια, να κερδίσει την εξουσία) και διχασμός μεταξύ μνημονιακών και αντιμνημονιακών με διελκυστίνδα τα μνημόνια-διάσωση της χώρας, (4) έλλειμμα πείρας, τεχνογνωσίας και θέλησης των κυβερνήσεων να προχωρήσουν σε πραγματικές μεταρρυθμίσεις, άμεσα, να τις υλοποιήσουν και να αποφύγουν την προσαρμογή μόνο με οριζόντια μέτρα περικοπών και φορολόγησης, (5) άκαιρο κούρεμα του χρέους δύο χρόνια μετά το πρώτο μνημόνιο, (6) έλλειψη εμπειρίας και τεχνογνωσίας των θεσμών σε διασώσεις, αναδιαρθρώσεις και μεταρρυθμίσεις χωρών με τόσο βαθιά κρίση.

Η ασυνέχεια του κράτους, οι ανεφάρμοστες προεκλογικές υποσχέσεις και η πολιτική ασυνεννοησία σε σοβαρά εθνικά θέματα!
Είναι γνωστές και επιβεβαιωμένες στην πράξη οι κυρίαρχες ψεύτικες υποσχέσεις των πολιτικών κομμάτων για να κερδίσουν τις τελευταίες εκλογές. Υπεράνω όλων είναι το κομματικό συμφέρον.  Έτσι: Το 2009, ΠΑΣΟΚ: Λεφτά υπάρχουν. Το 2012, ΝΔ: Επαναδιαπραγμάτευση 18 σημείων στο Μνημόνιο και Ζάππεια (Από την, αποκατάσταση των πολύ χαμηλών συντάξεων και των επιδομάτων στα επίπεδα του 2009, αποκατάσταση των ζημιών που υπέστησαν οι ομολογιούχοι και τα ασφαλιστικά ταμεία… μέχρι την  επίσπευση της ανακήρυξης της ΑΟΖ ). Το 2015, ΣΥΡΙΖΑ: Βαθειά εκούσια παραπλάνηση με το πρόγραμμα της Θεσσαλονίκης (σκίσιμο του μνημονίου, κούρεμα ΔΧ, κατάργηση ΕΝΦΙΑ, 13ος μισθός κ.λπ.)
Αποκορύφωμα ασυνεννοησίας των πολιτικών κομμάτων είναι η εκβιαστική προσφυγή στις κάλπες με την άρνηση του Τσίπρα (και του μοιραίου Κουβέλη) να υπερψηφίσουν Πρόεδρο Δημοκρατίας. Η ασυνεννοησία αυτή φέρνει τη χώρα, ύστερα από ένα τετράμηνο ατέρμονης και χαοτικής διαπραγμάτευσης στο σημερινό  αδιέξοδο.
Δεν είναι δυνατόν η οικονομία ενός κράτους να πάει καλά, όταν στην αλλαγή μιας κυβέρνησης δεν υπάρχει συνέχεια του κράτους. Όταν αντικαθίστανται όλοι οι πρόεδροι, διοικητές, διευθύνοντες σύμβουλοι, και ΔΣ του διοικητικού μηχανισμού. Όταν επαναπροσλαμβάνονται οι δημόσιοι υπάλληλοι και συμβασιούχοι που για καλά τεκμηριωμένους λόγους έχουν απομακρυνθεί από την προηγούμενη κυβέρνηση.
Είναι αδύνατο η οικονομία ενός κράτους να πάει καλά, όταν στην εφαρμογή των μέτρων και των μεταρρυθμίσεων διαπιστώνεται ότι (1) όταν ψήφισαν και εφάρμοσαν το ενιαίο μισθολόγιο  το 40% των ΔΕΚΟ δεν το τηρούσε, (2) όταν μεγάλα τμήματα του Δημοσίου είχαν δική τους οικονομική πολιτική και  με πλασματικές υπερωρίες, την προσωπική διαφορά και δικούς τους κανονισμούς, έπαιρναν υψηλότερους μισθούς από τους υπόλοιπους δημόσιους υπαλλήλους , (3) όταν  προσπαθώντας να απογράψουν το σύνολο των δομών του δημοσίου τομέα, πολλά Νομικά πρόσωπα αρνήθηκαν μέχρι τέλους να απογραφούν, (4) όταν τα πανεπιστήμια, πέρυσι, αφού έχασαν το πρώτο εξάμηνο λόγω της απεργίας, φέτος αποκαλύπτεται ότι εκατοντάδες διοικητικοί υπάλληλοι δεν απεργούσαν αλλά πληρώνονταν κανονικά το μισθό τους, (5) όταν μετά από 5 χρόνια μνημονίων και ύφεσης, δεν ξέρουμε, ακόμα, γιατί, τι και πόσους έχουμε σε πολλά Νομικά πρόσωπα. 
Δεν είναι τυχαίο ότι στον δείκτη σπατάλης δημοσίων πόρων η Ελλάδα βρίσκεται στη θέση 140 ανάμεσα σε 148 χώρες. Οι πιστωτές αντιμετωπίζουν την Ελλάδα ως ‘άρρωστο’ κράτος με μία ‘abnormal’ κυβέρνηση  που θεωρητικά θέλει να ανήκει στη Δύση και να λειτουργεί με τους κανόνες της ελεύθερης οικονομίας αλλά στη πράξη  κάνει τα πάντα για να εφαρμόσει τον κρατισμό.

Η ανάπτυξη και οι μεταρρυθμίσεις!
Ο ρυθμός ανάπτυξης  του ΑΕΠ, είναι εξαιρετικά κρίσιμος για την εξυπηρετησιμότητα του ΔΧ και τη μείωση της ανεργίας και δύσκολα να μεγεθυνθεί, ιδιαίτερα όταν υπάρχουν υψηλά ΔΧ. Επηρεάζεται από πολλούς παράγοντες όπως: κυβέρνηση και  πολιτική της, αντιπολίτευση, συνδικαλιστές, διοικητικό μηχανισμό, γραφειοκρατία, παραγωγικότητα και ανταγωνιστικότητα, κλίμα και ψυχολογία της αγοράς κλπ.
Δεν γίνονται επενδύσεις σε μια χώρα που, όταν αλλάζει η κυβέρνηση, αλλάζουν οι νόμοι, επαναδιαπραγματεύονται οι συμβάσεις, αντικαθίστανται οι υπεύθυνοι έργων, παγώνουν οι πληρωμές, αντικαθίσταται ο διοικητικός μηχανισμός. Δεν μπορεί να ξεπεράσει τα προβλήματά της μια χώρα που η δικαιοσύνη απονέμεται σε 5-10 χρόνια και αντιμετωπίζει το 2015 με επιστροφή στα 1970 και ανασύσταση της ΜΟΜΑ.
Η παθογένεια του δημόσιου τομέα σε 5 κουβέντες (1) κράτος-επιχειρηματίας, (2) κόμματα-διευθύνοντες σύμβουλοι, (3) πελατειακές σχέσεις, (4) παρασιτισμός, (5) κρατισμός-συντεχνίες. Η διάσωση των μισθών, συντάξεων και προνομίων κόβει και περιορίζει τις δημόσιες επενδύσεις. Το αποτέλεσμα ύφεση και ανεργία. Η συντήρηση και η μισθοδοσία της γραφειοκρατίας περιορίζει τις κοινωνικές δαπάνες. Αποτέλεσμα φτώχεια, μιζέρια και εγκατάλειψη των ασθενέστερων. Οι υπαίτιοι και υπεύθυνοι φτώχειας και χρεοκοπίας του συστήματος ψέγουν την Ευρώπη για έλλειψη αλληλεγγύης και αναλγησία για τα δικά τους θύματα. Η αποθέωση της υποκρισίας.
Για την ανάκαμψη της οικονομίας  απαιτούνται σοβαρές μεταρρυθμίσεις, δέσμευση στην υλοποίησή τους και βαθιές αλλαγές στο κράτος. Χρειάζονται: αξιοπιστία της χώρας, πολιτική σταθερότητα, βούληση και αποφασιστικότητα, μεταρρυθμίσεις και δέσμευση στην υλοποίησή τους, καλό κλίμα και ψυχολογία αγοράς, επενδύσεις και επενδυτική εμπιστοσύνη, αύξηση παραγωγής και ανταγωνιστικότητας με σκληρή δουλειά, διαφάνεια και πάταξη της διαφθοράς και της φοροδιαφυγής, αξιοποίηση και εκμετάλλευση του φυσικού πλούτου και των πλουτοπαραγωγικών πηγών της χώρας, ισονομία, κοινωνική δικαιοσύνη και άμεση τιμωρία εμπλεκομένων σε σκάνδαλα προμηθειών, παράνομης εμπορίας καυσίμων και ξεπλύματος μαύρου χρήματος.

Οι νέες συμφωνίες και τα μνημόνια!
Φτάσαμε να διαπραγματευόμαστε ένα πακέτο μέτρων τριπλάσιου βάρους από αυτό του περίφημου email Χαρδούβελη πράγμα που δείχνει ότι δεν κατάφεραν τίποτα οι σκληροί  και ‘funky’ διαπραγματευτές της νέας κυβέρνησης.
Κάθε επόμενο στάδιο είναι χειρότερο από το προηγούμενο. Έχει φτάσει η πλειοψηφία της κοινής γνώμης να εύχεται μια συμφωνία που θα είναι συνέχεια της προηγούμενης πολιτικής. Αύξηση ΦΠΑ, διατήρηση ΕΝΦΙΑ, αύξηση έκτακτης εισφοράς, φόροι ειδών πολυτελείας, αυξήσεις στα τιμολόγια ΔΕΚΟ και αυξήσεις φόρων γενικά, αλλά τουλάχιστον στην Ευρώπη.
Η απάντηση στο καθημερινό ερώτημα μεταξύ βουλευτών σε όλα τα πάνελ των ΜΜΕ  ‘εσείς θα μειώνατε τους μισθούς και τις συντάξεις ;΄, που κανένας τους δεν απαντά, είναι ΝΑΙ, εφόσον επρόκειτο για τη σωτηρία της πατρίδας και αφού, βέβαια, πρώτα θα τις εξορθολόγιζα (ηλικιακά, συνεισφορά, πλήθος συντάξεων) για όλους.
Η χώρα χρειάζεται εδώ και τώρα την υπογραφή μιας συμφωνίας που θα επαναφέρει τη χρηματοδότηση στη θεόστεγνη πλέον οικονομία. Ακόμη και η συμφωνία που προτείνουν οι θεσμοί, εδώ που έχουμε φτάσει, είναι προτιμότερη από τη συνέχιση της αβεβαιότητας και της οικονομικής απραξίας που αδειάζει τις τράπεζες, βάζει κάθε μέρα λουκέτο σε επιχειρήσεις. Είναι άλλο πράγμα μια φτωχή μέσα στο Ευρώ και άλλο μια χρεοκοπημένη  με τη δραχμή χώρα!

Κατεβάστε ΕΔΩ! το κείμενο.