Blog

Κύριε Μπασαρά
……είναι πράγματι ενδιαφέρον το άρθρο για την “κρίση στην Ουκρανία” που μας αποστείλατε, όπως επίσης ενδιαφέρουσα ήταν και η συνέντευξη του Προέδρου του ΕΛΙΣΜΕ Αντιναυάρχου Β. Μαρτζούκου στον OnAlert για το ίδιο θέμα, που την παρακολούθησα με μεγάλη προσοχή. Όμως έχω να κάνω μία ένσταση και μερικές σημαντικές επισημάνσεις, σχετικά με τα αίτια της κρίσης και μάλιστα τα μη ορατά.

Η ένστασή μου – στα αναφερόμενα για την κρίση στην Ουκρανία , αλλά και σε κάθε εν γένει κρίση – έχει να κάνει με την ανάλυση των πληροφοριών και των δεδομένων. Ναι μεν είναι σωστός ο τονισμός των γεωστρατηγικών και πολιτικών δεδομένων, πλην όμως σε αρκετές περιπτώσεις υστερεί στον τονισμό των αντίστοιχων οικονομικών. Αυτό συμβαίνει σχεδόν από τους αναλυτές όλων των Στρατηγικών Ινστιτούτων. Πιθανόν να οφείλεται ένεκα της προυπηρεσίας μας σε θέσεις πληροφοριών στις ΕΔ, που πάντα δίναμε έμφαση στις στρατιωτικο- πολιτικές και κοινωνικές πληροφορίες και ελάχιστα ή επιδερμικά στις οικονομικές, που είναι σαφώς ποιο δύσκολες έννοιες να κατανοηθούν σε βάθος. Αλλά για να έχει υπόσταση κάθε Ινστιτούτο,…..θα πρέπει να γίνεται.
Διευκρινίζω για να μην πλατυάζω.
Τα οικονομικά δεδομένα για την ουκρανική κρίση δεν είναι μόνο, οι αγωγοί που διαπερνούν την Ουκρανία και τροφοδοτούν την Ευρώπη, δεν είναι μόνο η εξάρτηση της Ουκρανίας από το ρώσικο φυσικό αέριο, αλλά πρωτίστως έχει να κάνει με την προσπάθεια της τελευταίας και των ευρωπαίων, να απεξαρτηθούν από τις ορέξεις και τα τερτίπια της Gazprom, η οποία αυξομειώνει τις ποσότητες και τις τιμές του φυσικού αερίου κατά το δοκούν.
Θα πρέπει να μην ξεχνάμε τις κρίσεις του 2006 και 2009 όπου η Gazprom σταμάτησε να εφοδιάζει με φυσικό αέριο την Ευρώπη, με αποτέλεσμα να παγώσει ο κόσμος. Και σαν να μην έφτανε αυτό, η Gazprom έριξε την ευθύνη στους Ουκρανούς.
Επιπλέον δεν έχει πέσει στην αντίληψή μου κάποια αναφορά από αναλυτές, όσον αφορά τις άδειες ερευνών που έχουν δωθεί στην Royal Dutch Shell, US Chevron και Eni, ExxonMobil από την ουκρανική κυβέρνηση, για την εξόρυξη από τις μεν 2 πρώτες shale gas στην περιοχή του Lviv και από τις δε 2 δεύτερες oil/gas από fields που βρίσκονται off shore της Κριμαίας (περιοχή Skifska η οποία συνορεύει με την πλούσια ρουμάνικη off shore περιοχή Domino στα γνωστά μας Οφιονήσια).
Τα αποθέματα σε shale gas της περιοχής Lviv ανέρχονται σε εκτιμήσεις πλησίον των 2 τρις κμ και θεωρούνται τα τρίτα σε μέγεθος σε όλη την Ευρώπη. Οι άδειες δόθηκαν τον Ιαν 2013 και Νοε 2013 στις 3 πρώτες ενώ καθυστερεί της Exxon που μάλλον θα ακυρωθούν λόγω των γεγονότων. Ως εκ τούτου ενδέχεται οι εταιρείες να περιπέσουν σε κάποιο νομικό κενό, λόγω των γεγονότων.
Να ληφθεί υπόψιν ότι η ΕΕ είναι διστακτική να εξορύξει σχιστολιθικό αέριο – λόγω περιβαντολλογικών προβλημάτων που παρουσιάζει η εξόρυξή των -από Πολωνία (τα μεγαλύτερα αποθέματα και συνορεύοντα με αυτά του Lviv) εν αντιθέσει με την Ουκρανία που έχει δηλώσει ότι δεν έχει τέτοια προβλήματα. Μάλιστα σε δηλώσεις του Προέδρου της λέει ότι μέχρι το 2020 ή 2022 η χώρα δεν θα έχει καθόλου ανάγκη το ρώσικο φυσικό αέριο και ενδεχομένως να κάνει και εξαγωγές….. αν και νομίζω ότι ο χρονικός στόχος του είναι πολύ φιλόδοξος.
Καταλαβαίνεται τι σημαίνει αυτό για την Ρωσία που θεωρεί την Ουκρανία κομμάτι της, παιδί της, δυνητικά εταίρο της στην μελλοντική ενεργειακή συμμαχία Ρωσίας, Λευκορωσίας, Καζακσταν, Ουκρανίας και διακομιστή της στην Ευρώπη.
Επομένως τα βαθύτερα αίτια της επέμβασης της Ρωσίας είναι ενεργειακά, με γνώμονα να μην ακυρωθεί η πρωτοκαθεδρία της και το μονοπώλιο των υδρογονανθράκων της που διακυβεύεται από το shale gas/ oil.
Τέλος η υπόθεση shale gas and oil χρήζει μεγαλύτερης ανάλυσης, αφού όποιος έχει την τεχνογνωσία αποκτά εξαιρετικά μεγάλο προβάδισμα στην διεθνή ανταγωνιστικότητα, καθότι είναι πολύ φθηνό. Και αυτή εμφαντικά φαίνεται ότι  στο μέλλον θα είναι οι ΗΠΑ.
Επιπλέον η διανομή του shale gas στην αγορά,  θα συμπιεσει φυσιολογικά στις διεθνείς χρηματαγορές ενέργειας τις τιμές του natural gas , που για την Ρωσία θα είναι μια τραγωδία.
Τα γράφω αυτά για ένα και μόνο λόγο. Το ΕΛΙΣΜΕ θα πρέπει να προβληθεί ως ένα Ινστιτούτο που να διακρίνεται από ολιστική αντίληψη στρατηγικών δεδομένων.
Πλέον οι παίκτες στην διεθνή σκακιέρα δεν είναι τα κράτη και οι λαοί τους, αλλά τα οικονομικά trusts, οι χρηματοπιστωτικοί κολοσσοί και οι εταιρείες ενέργειας, που το ενεργητικό της κάθε εταιρείας σε πολλές περιπτώσεις ξεπερνάει τα 5 τρις $.
Ευχαριστώ…..για τον χρόνο που αφιερώσατε στην ανάγνωση του κειμένου.
Με εκτίμηση
Νίκος Σαίτης
Αρχιπλοίαρχος ε.α

Κύριε Σαίτη,
Ευχαριστούμε για τα σχόλια σας.
Το Ινστιτούτο ενθαρρύνει και δημοσιεύει κάθε καλοπροαίρετη παρατήρηση και σχόλιο που συνδράμει το έργο του.
Ωστόσο, πρέπει να τονίσουμε ότι το Ινστιτούτο:
-Εχει αναρτήσει ένα αμιγώς οικονομικού περιεχομένου άρθρο του αντιπροέδρου του, Δ. Ζακοντίνου για την Ουκρανία, ΕΔΩ! αλλά και του αρθρογράφου του Βασίλη Γιαννακόπουλου ΕΔΩ!
-Στο άρθρο του προέδρου του, Β. Μαρτζούκου, υπάρχει και οικονομική σχολίαση, ΕΔΩ!
-Στις εβδομαδιαίες συνεπισκοπήσεις του (προτρέπεσθε για τη συμμετοχή σας), υπάρχει εκτενής οικονομική ανάλυση και σχολίαση, όπως στην τελευταία (6/3/14) όπου αναφέρθηκαν, σχολιάστηκαν και συζητήθηκαν οι συμφωνίες Γιανουκόβιτς με Δυτικές πετρελαϊκές εταιρείες για εξορύξεις στην Μ. Θάλασσα και την Α. Ουκρανία.