Blog

ΜΕΣΗ ΑΝΑΤΟΛΗ . ΠΑΛΑΙΣΤΙΝΗ ΚΑΙ ΠΑΛΑΙΣΤΙΝΙΑΚΟ ΖΗΤΗΜΑ. ΔΥΟ ΕΘΝΗ ΣΤΗΝ ΙΔΙΑ ΓΗ.

 

 

           Η Μέση Ανατολή είναι μια ιστορική και πολιτική περιοχή της Αφρό – Ευρασίας , χωρίς ξεκάθαρα όρια. Ο όρος Μέση Ανατολή έγινε ευρέως γνωστός για πρώτη φορά περί το 1900 στην Μ. Βρετανία και αφορούσε χώρες η περιοχές της Δ. Ασίας και της Β. Αφρικής. Η ιστορία της Μ. Ανατολής αρχίζει από αρχαιοτάτων χρόνων και ανέκαθεν τα τεκταινόμενα της περιοχής αποτελούσαν  γεγονότα παγκοσμίου ενδιαφέροντος και μοχλοί εξελίξεων στρατηγικά , οικονομικά, πολιτικά , πολιτιστικά και θρησκευτικά. Είναι ο τόπος γέννησης και παραμένει ακόμη το πνευματικό κέντρο των μεγαλύτερων θρησκειών (μονοθεϊστικών) , όπως του Ιουδαϊσμού , του Χριστιανισμού , του Ισλαμισμού , του Μιθραισμού, του Ζωροαστρισμού, του Μανιχαισμού  και της Πίστης Μπαχάιμ.   

          Οι πρώτοι πολιτισμοί αναπτύχθηκαν αρχικά στην Μεσοποταμία και στην αρχαία Αίγυπτο , όπως επίσης στην Περσία και στην Αραβική χερσόνησο. Η πρώτη ενοποίηση των λαών της περιοχής (με βίαιο τρόπο ως συνήθως ) έγινε από τους Πέρσες και την δυναστεία των Αχαιμενιδών, τον 6^ο αι. Π.Χ. Κατόπιν από τον Μέγα Αλέξανδρο και τους επιγόνους του , κατά την Ελληνιστική περίοδο κλπ. Η καθοριστική όμως περίοδος θεωρείται ότι είναι η περίοδος  των  Αραβικών  Χαλιφάτων(638 – 1099 )  , καθότι τότε δημιουργήθηκε η εθνική ταυτότητα των λαών της περιοχής , αυτή που υπάρχει ακόμη και σήμερα.

          Η σύγχρονη Μέση Ανατολή υλοποιήθηκε μετά τον Α΄ΠΠ , όταν η Οθωμανική αυτοκρατορία διαμελίστηκε σε μεγάλο αριθμό διαφορετικών εθνών. Άλλα καθοριστικά γεγονότα που συνέβαλαν στην τελική διαμόρφωση – μεταμόρφωση της Μ. Ανατολής στις σημερινές συνθήκες,  ήταν η αποχώρηση των μεγάλων δυνάμεων από την περιοχή , κυρίως της Μ. Βρετανίας και της Γαλλίας , η δημιουργία του Ισραηλινού  κράτους το 1948 και το εν εξελίξει και μη εισέτι επιλυθέν αποκαλούμενο «Παλαιστινιακό ζήτημα», το οποίο αποτελεί το κορυφαίο ζήτημα της περιοχής και από τα σπουδαιότερα στον κόσμο και για πολλούς η Λυδία λίθος για την επίλυση των ζωτικών προβλημάτων της περιοχής.  Με το εν λόγω ζήτημα θα ασχοληθούμε εκτεταμένα  παρακάτω. Να προσθέσουμε δε το συνεχές παγκόσμιο  ενδιαφέρον για την περιοχή και ιδιαιτέρως των ΗΠΑ , των οποίων η ραγδαία αυξανόμενη  επιρροή και τελευταία η (στρατιωτική) παρουσία των ( στο Ιράκ και στο Αφγανιστάν) , καθώς και οι συνεχείς παρεμβάσεις και επεμβάσεις στην περιοχή  έχουν διαμορφώσει το σημερινό σκηνικό , το οποίο όλοι γνωρίζουμε και δυστυχώς οι εξελίξεις δεν προβλέπονται ευοίωνες , τουλάχιστον με τα σημερινά δεδομένα.  Ο λόγος είναι γνωστός και ακούει στο όνομα ¨αργό πετρέλαιο¨ ή ¨μαύρος χρυσός¨ κατά πολλούς.

Η ανακάλυψη κατά τον 20^ο αιώνα τεραστίων ποσοτήτων αργού πετρελαίου στην περιοχή της προσέδωσε στρατηγικό ενδιαφέρον και μεγάλη οικονομική σπουδαιότητα. Η μαζική άντληση  του πετρελαίου άρχισε με την λήξη του Β’ΠΠ περί το 1945 με την Σαουδική Αραβία , το Ιράν , το Κουβέιτ , το Ιράκ και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα (ΗΑΕ) να κατέχουν τεράστιες ποσότητες πετρελαίου στο υπέδαφός των. Υπολογίζεται ότι τα πετρελαϊκά αποθέματα στην Σαουδική Αραβία και το Ιράν είναι από τα μεγαλύτερα στον κόσμο.

          Για να είμεθα ακριβέστεροι με τον όρο Μέση Ανατολή θα εννοούμε τα κράτη  : Αίγυπτο , Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα (ΗΑΕ), Ιράν , Ιράκ, Ισραήλ, Ιορδανία, Κουβέιτ, Λίβανος , Μπαχρέιν , Ομάν, Παλαιστινιακή Αρχή (Γάζα και Δυτική Όχθη) , Κατάρ, Σαουδική Αραβία, Συρία, Τουρκία και Υεμένη. Πριν ασχοληθούμε όμως με το Παλαιστινιακό θα δώσουμε μερικά ακόμη  χαρακτηριστικά δεδομένα της περιοχής , για να αντιληφθούμε καλύτερα το γενικότερο περιβάλλον.

Θρησκεία.

          Το Ισλάμ σε όλες τις μορφές και διαφοροποιήσεις του είναι μακράν η κυριαρχούσα θρησκεία στην περιοχή. Άλλες θρησκείες σημαντικές είναι ο Ιουδαϊσμός και ο Χριστιανισμός και φυσικά υπάρχουν και άλλες θρησκευτικές μειονότητες  όπως Μπαχάι (Baha’i Faith) , Δρούζοι, Γιαρδανισμός (Yardanism),  Ζωροαστρισμός     (Zoroastrianism)κλπ.

 

         

Γλώσσα.

          Η Αραβική γλώσσα σε πολλές παραλλαγές κυρίως και η Περσική είναι οι κυρίαρχες γλώσσες. Βεβαίως πολλές άλλες γλώσσες ομιλούνται στην περιοχή , όπως η Εβραϊκή με τις παραλλαγές της , η Αρμενική, η Συριακή, η Αζέρικη, η Κιρκασιανή,  η Γκιλάκι,  Μαζανταράνι (Mazandarani) ,  Βερβερίνων(Berber), η Κουρδική, η Λούρι( Luri) , η Τουρκική (με παραλλαγές της), η Ούρντου(Urdu) ,  η Πουτζάμπι (Punjabi) και η Ελληνική. Ακόμη στις ανώτερες κοινωνικά τάξεις των λαών της Μ. Ανατολής ομιλούνται παραδοσιακά  η Αγγλική και η Γαλλική  καθώς και τα Ρωσικά και Ρουμανικά .

          Οικονομία.

          Τα κράτη στην Μ. Ανατολή ταξινομούνται από πολύ φτωχά (όπως στη Λωρίδα της Γάζας , που είναι μέρος της Παλαιστινιακής Αρχής  και Υεμένη) , ως εξαιρετικά πλούσια (όπως  ΗΑΕ , Σαουδική Αραβία). Σύμφωνα με το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο οι τρεις μεγαλύτερες οικονομίες χωρών κατά το 2007,  ήσαν η Τουρκία ($888 τρις ),  Ιράν ($753 τρις) και Σαουδική Αραβία ($ 564,6 τρις)  ακαθάριστο εθνικό εισόδημα.  Σε ότι αφορά το κατά κεφαλήν εισόδημα , οι τρεις χώρες με το μεγαλύτερο  ήσαν τα ΗΑΕ με $49.700 , το Κατάρ με $ 29.800 και το Κουβέιτ με $23.100.  Οι δύο χώρες με το χαμηλότερο κατά κεφαλήν εισόδημα είναι η Υεμένη με $1.000 και το Ιράκ με $ 1.900 (αμφότερες με στοιχεία του 2006). Έτσι εξηγείται κατά ένα μέρος η σφοδρότατη αντίδραση και αντίσταση των Ιρακινών κατά των Αμερικανών και των συμμάχων των στο Ιράκ και η εκατόμβη των νεκρών από τις επιθέσεις αυτοκτονίας , που δυστυχώς συνεχίζονται.

Τα προβλήματα, οι τριβές,  οι εντάσεις, οι κάθε μορφής αντιπαραθέσεις  και οι πόλεμοι (κάθε μορφής) υπήρχαν ανέκαθεν και υπάρχουν  στην Μέση Ανατολή και όπως φαίνεται τα συστατικά αυτά δεν θα λείψουν και στο μέλλον.  Εκτός της γνωστής κατάστασης στο Ιράκ , που δεν θα αναλύσουμε στο παρόν , το μακροβιότερο πρόβλημα με συνεχιζόμενη ένταση και πολλές μορφές είναι το Παλαιστινιακό πρόβλημα και εξ αυτού η αντιπαράθεση Αράβων και Ισραηλινών , η οποία τείνει να γίνει κλασσική στο είδος της και όταν αναφερόμαστε στη Μ. Ανατολή να είναι το πρώτο πράγμα που μας έρχεται στο μυαλό . Στο παρόν θα αναφερθούμε σε αυτό το πρόβλημα και θα προσπαθήσουμε να ανιχνεύσουμε τα αίτια της πολύχρονης και χωρίς τέλος σύγκρουσης.

 

 

ΠΑΛΑΙΣΤΙΝΗ.

 

           Η λέξη Παλαιστίνη που ανευρίσκεται σε αρχαία Ελληνικά κείμενα , στα Αραβικά  είναι Filastin, Falastin και  Filistin , στα Εβραϊκά   Yeretz Υιsrael (γη του Ισραήλ)  και Palestina και τέλος  Palaestina  στα Λατινικά , χρησιμοποιείται για να περιγράψει την γεωγραφική περιοχή μεταξύ της Μεσογείου θαλάσσης και του Ιορδάνη ποταμού, δηλαδή η περιοχή που περιλαμβάνει το σημερινό Ισραήλ  με την Δυτική Όχθη και την λωρίδα της Γάζας , μέρος Ιορδανίας και λίγο από Λίβανο και Συρία (στο νότιο τμήμα των). Άλλα ονόματα για την εν λόγω περιοχή είναι το βιβλικό Κανά (Canaan) , Land of Israel  και Yeretz Yisrael(όπως προαναφέραμε )  για τους Εβραίους  και Holly Land   ή Άγιοι Τόποι για όλους τους χριστιανούς.

          Ιστορία.

          Η ιστορία της Παλαιστίνης αρχίζει από την παλαιολιθική εποχή με επιστημονικά ευρήματα που αποδεικνύουν την ύπαρξη ζωής  και ανθρώπινης δραστηριότητας στην περιοχή.

Εκεί που υπάρχουν αδιάσειστα τεκμήρια και αποδείξεις είναι κατά την βιβλική περίοδο , στα ιερά κείμενα της Παλαιάς Διαθήκης καθώς και στα ιερά βιβλία της Ιουδαϊκής θρησκείας(Τορά) . Περιληπτικά θα αναφέρουμε τις ιστορικές περιόδους , που είναι κοινές για όλη την περιοχή της Μ. Ανατολής . Έτσι χρονολογικά   έχουμε:

 

1. Εβραϊκή Βιβλική περίοδος .
2. Περσική περίοδος   (583 π.Χ.)
3. Ελληνιστική περίοδος (333 π.Χ.)
4. Ρωμαϊκή περίοδος (63 π.Χ.)
5. Βυζαντινή περίοδος (330 – 640 μ.Χ.)
6. Περίοδος Αραβικών Χαλιφάτων (638 -1099 ).
7. Περίοδος   Ουμαγιάντ { Umayyad (661-750)}.
8. Περίοδος Αμπασίντ {   Abbasid (750-969)}.
9. Περίοδος Φατιμίντ  {   Fatimid  (969 – 1099 ).
10. Περίοδος Σταυροφόρων (1099 – 1187 ).
11. Περίοδος των Μαμελούκων (1270 – 1516 ).
12. Οθωμανική περίοδος (1516 – 1831 ).
13. Αιγυπτιακή περίοδος (1831 – 1917 )
14. Αγγλική περίοδος (1920 – 1948 ). 

 

 

 

 

 

ΠΑΛΑΙΣΤΙΝΙΑΚΟ ΖΗΤΗΜΑ.

 

          Πριν περιγράψουμε τα σύγχρονα ιστορικά γεγονότα που άρχισαν το 1948 , με την σύγκρουση του Ισραήλ (που μόλις είχε κηρύξει την ανεξαρτησία του) και των πέντε Αραβικών κρατών – μελών του Αραβικού Συνδέσμου , που κατέληξε στην νίκη του Ισραήλ και στην δημιουργία του πρώτου Εβραϊκού κράτους  , μετά από 2500 χρόνια περίπου (από το 583 π.Χ. και την κατάλυση του τότε Εβραϊκού κράτους από τους Πέρσες ),  κρίνουμε σκόπιμο να αναφερθούμε στα δύο έθη που είναι αντιμαχόμενα και διεκδικούν την ίδια περιοχή , τους Ισραηλινούς και τους Παλαιστινίους.

Σε ‘ότι αφορά το Εβραϊκό έθνος είναι ξεκάθαρο και ιστορικά τεκμηριωμένο (από τα Ιερά Κείμενα και Βιβλία και τους ιστορικούς της εποχής , αλλά και τους μετέπειτα) , ότι ήταν το έθνος (οι Ισραηλίτες) ,  που ζούσε στην  περιοχή  και μάλιστα δυο φορές οδηγήθηκε στην εξορία. Ως εκ τούτου δεν υπάρχει οιαδήποτε αμφιβολία περί αυτού και δεν θα επεκταθούμε περαιτέρω.

Σε  ότι αφορά τον εθνικό προσδιορισμό των Παλαιστινίων , τούτο δεν είναι απολύτως ξεκάθαρο και αποδεδειγμένο ιστορικά . Για τους κατοίκους της περιοχής με το όνομα Φιλισταίοι (που όλοι γνωρίζουμε από την Παλαιά Διαθήκη) πολλά αναφέρονται. Κατά μία εκδοχή οι ερευνητές αναφέρονται στο έθνος που μιλούσε Ελληνικά (πολλοί μιλούσαν Ελληνικά τότε , προφανώς εννοούν ότι δεν υπάρχει καταγεγραμμένη δική τους γλώσσα , όπως π.χ. τα Αραμαικά , που μιλούσαν οι Ισραηλίτες). Κάποιοι επιστήμονες θεωρούν ότι οι Παλαιστίνιοι (Philistines)   είναι ένα μη σημιτικό έθνος με ρίζες από την νότια Ελλάδα , που έρχονται από την εποχή του Μυκηναϊκού πολιτισμού . Σε ότι δε αφορά την περιοχή που ζούσαν είναι  αποδεδειγμένο ιστορικά,  ότι  κατοικούσαν σε παραθαλάσσιες πόλεις στα νότια της Παλαιστίνης , όπως η Γάζα, η Ασκελόν, η Ασντότ και σε δύο πόλεις στο εσωτερικό στο Έκρον (Ekron) και Γκαθ  (Gath).

O Ηρόδοτος έγραψε ότι η περιοχή νοτίως της Συρίας ονομαζόταν Παλαιστίνη και εκείθεν στα Λατινικά έγινε Palaestina  και Palestine . Ο Ηρόδοτος αναφερόταν ως Συρία στην περιοχή από Μ. Ασία μέχρι το Σινά και Δυτικά ως Ανατολικά από Μεσόγειο θάλασσα μέχρι Περσικό κόλπο , όπως ήταν γνωστή τότε η περιοχή.  Έτσι διαπιστώνουμε ότι από αρχαιοτάτων χρόνων υπήρχαν τα δύο έθνη οι Ισραηλίτες και οι Παλαιστίνιοι  , με τους Ισραηλίτες ( Εβραίους)  να κατέχουν το μεγαλύτερο μέρος της περιοχής (Γαλιλαία , Ιουδαία και Σαμάρεια ) και φυσικά να κυριαρχούν και οι Παλαιστίνιοι το νότιο τμήμα και παραλιακά.

          Πολλοί κατακτητές πέρασαν από την περιοχή , πολλές πληθυσμιακές ανακατατάξεις δημιουργήθηκαν, οι εθνολογικές προσμίξεις αναπόφευκτες  και ο εθνολογικός προσδιορισμός των κατοίκων της περιοχής έγινε ασαφής και πολλάκις απροσδιόριστος. ( Σημείωση: Σε έρευνα  με τη μέθοδο του DNA,  του Πανεπιστημίου της Χάιφα,  βρέθηκε ότι Ισραηλινοί και Παλαιστίνιοι είναι συγγενικά  έθνη , δηλαδή πρώτα ξαδέλφια).

Βέβαια ο κατακτητής καθόριζε  τους κανόνες διακυβέρνησης , παραχωρώντας η αφαιρώντας προνόμια και εξουσία και γενικά εκτός από ορισμένες εξαιρέσεις δεν υπήρχαν εθνικές εξεγέρσεις .

          Η περίοδος σημαντικών εθνολογικών ζυμώσεων και εξελίξεων , όπου η εθνική συνείδηση των λαών της περιοχής διαμορφώθηκε και έλαβε σάρκα και οστά ήταν η περίοδος μετά τον Α΄ΠΠ και μέχρι τον Β΄ΠΠ.  Στα τέλη του 19^ου αιώνα οι Εβραίοι της διασποράς δημιούργησαν το ¨Σιωνιστικό κίνημα¨ (το οποίο θεωρείτο πολιτικό κίνημα)  , με σκοπό την δημιουργία ενός Εβραϊκού κράτους στην περιοχή της Παλαιστίνης , στην πατρώα γη (υπήρξε πρόταση να γίνει στην Ουγκάντα  , αλλά απορρίφθηκε ), στο Yeretz Yisrael, στη Γη του Ισραήλ, που θα συγκέντρωνε όλους τους Εβραίους της διασποράς. Το όνομα σιωνισμός προέρχεται από τον λόφο της Σιών στην πόλη της  Ιερουσαλήμ. Ο Σιωνισμός έχει τα χαρακτηριστικά των εθνικών κινημάτων του 19ου αιώνα. Ενώ βασίζεται εν μέρει στην Ιουδαϊκή θρησκευτική παράδοση, η οποία συνδέει τους Εβραίους με τη Γη του Ισραήλ, το σύγχρονο κίνημα υπήρξε κυρίως κοσμικό, το οποίο εμφανίστηκε κατά βάση ως απάντηση στον αντισημιτισμό  που μάστιζε την  Ευρώπη στα τέλη του 19ου αιώνα. Για να υλοποιηθεί το σχέδιο θα έπρεπε να ευρίσκεται στην περιοχή ικανός αριθμός Εβραίων κατοίκων , καθόσον μετά από τόσους αιώνες η πληθυσμιακή σύνθεση είχε αλλοιωθεί. Οι Εβραίοι γηγενείς ήσαν πολύ λίγοι σε σχέση με τα αραβικά και άλλα εθνολογικά φύλα που κατοικούσαν στην περιοχή.

 Έτσι από τις αρχές του 20^ου αιώνα και ιδιαίτερα από το τέλος του Α΄ΠΠ πολλοί Ευρωπαίοι πολίτες εβραϊκής καταγωγής , πουλούσαν τις περιουσίες των και μετανάστευαν στην Παλαιστίνη.  Εκεί αγόραζαν εδάφη και κατοικούσαν σε κολεκτιβιστικές κοινότητες,  οι οποίες ονομαζόταν Κιμπούτζ . (Kibbutz , Kibbutzim). Η κίνηση αυτή συνδυάζει σοσιαλισμό και σιωνισμό σε μια μορφή πρακτικού εργατικού σιωνισμού. Ο θεσμός αυτός ήταν που υλοποίησε στην πράξη την Εβραϊκή αλυτρωτική ιδέα και προώθησε στην πράξη τον σκοπό του σιωνισμού για την δημιουργία   εβραϊκού κράτους. Εκεί στις κλειστές κοινότητες για τους μη Εβραίους κατοίκους της περιοχής ,  που είχαν την μορφή μιας   αυτόνομης από κάθε άποψη (τροφίμων , εργασίας κλπ)  και περίκλειστης ασφαλούς περιοχής (με τοίχους , μέτρα ασφάλειας κλπ) δημιουργήθηκαν οι αντιστασιακές οργανώσεις , έγινε η εκπαίδευση , φυλάγονταν τα όπλα και γενικά φύτρωνε ο σπόρος του νέου Ισραηλινού κράτους. 

Και οι άραβες ή για την ακρίβεια οι Παλαιστίνιοι της περιοχής? Παρακολουθούσαν τις εξελίξεις και αντιδρούσαν με κάθε τρόπο, συχνά βίαιο. Πολλές επιθέσεις και βίαιες ενέργειες έχουν καταγραφεί εναντίον των Εβραίων στα Κιμπούτζ , σε πόλεις και χωριά και γενικά η κατάσταση δεν ήταν η καλύτερη δυνατή.  Την ασφάλεια και την αποτροπή των  οργανωμένων επιθέσεων των αράβων (τα σημαντικότερα γεγονότα καταγράφηκαν το 1920 , 1929 , 1936-1939 )  κατά των εβραίων της περιοχής ανέλαβε να φέρει εις πέρας μια μυστική ένοπλη οργάνωση με το όνομα Χαγκανά (Haganah), που θα δούμε και παρακάτω . Όπως προαναφέραμε από το 1920 η περιοχή ετέθη με απόφαση της Κοινωνίας των Εθνών υπό Βρετανική διακυβέρνηση (under the British rule ή αλλιώς ως  Mandatory Administration ) . Οι Βρετανοί προσπάθησαν να κατευνάσουν τα αναπτυσσόμενα εθνικιστικά κινήματα και έλαβαν μέτρα , πλην όμως δεν τους πολυενδιέφερε  και σε ποια εθνότητα θα κατέληγε η περιοχή και ήταν λογικό αυτό. Οι δύο πλευρές , Εβραίοι και Παλαιστίνιοι που ήσαν πολύ περισσότεροι, προετοιμαζόταν για αυτό που όλοι έβλεπαν ότι αργά ή γρήγορα θα συμβεί. Οι Εβραίοι της διασποράς συνέχιζαν να έρχονται στην περιοχή, με την βοήθεια της οργάνωσης Χαγκανά , παρά τα μέτρα και τους αποκλεισμούς των λιμένων , που είχαν λάβει οι Βρετανοί. Ακόμη και παλαιστίνιοι από άλλες περιοχές μετανάστευαν στην Παλαιστίνη (σύμφωνα με Ισραηλινές πηγές περί τις 100.000) και γενικά γινόταν μια διεργασία για τον πληθυσμιακό και όχι μόνο έλεγχο της περιοχής μελλοντικά .  

 

 ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΙΣΡΑΗΛΙΝΟΥ ΚΡΑΤΟΥΣ

  Το 1947 ο νεοσύστατος Οργανισμός Ηνωμένων Εθνών , ο ΟΗΕ, που αντικατέστησε την ΚΤΕ (κοινωνία των εθνών ), ανέλαβε τον έλεγχο της Παλαιστίνης, και στις 29 Νοεμβρίου παρουσιάζει ένα σχέδιο (ήταν η πρώτη απόφαση του νέου οργανισμού) για την διαίρεση της Παλαιστίνης σε ένα ισραηλινό και ένα αραβικό κράτος και την μετατροπή της Ιερουσαλήμ σε  διεθνή πόλη εκτός συνόρων.

 

Σύμφωνα με αυτό το σχέδιο ,  η παλιά πόλη της Ιερουσαλήμ ,  καθώς και η δυτική όχθη του Ιορδάνη, τέθηκε υπό τον έλεγχο της Ιορδανίας, ενώ η νέα πόλη θα ελέγχεται  από τους Ισραηλινούς. Οι άραβες όμως δεν ήταν καθόλου ευχαριστημένοι από το σχέδιο του  ΟΗΕ και  άρχισαν βίαιες διαμαρτυρίες κατά των εβραίων, καθόσον  στην περιοχή κατοικούσαν τότε 590.000 Εβραίοι και 1.320.000 Άραβες και η ποσοστιαία γεωγραφική κατανομή ήταν κατά αυτούς άδικη και ανισομερής, εις βάρος των και υπέρ των  Ισραηλινών. Αν παρατηρήσει προσεκτικά κάποιος τον χάρτη θα  παρατηρήσει ότι η περιοχή που δίδεται στους Ισραηλινούς , από την πόλη Μπεερσέβα και νοτίως μέχρι τον κόλπο της Άκαμπα , στην Ερυθρά θάλασσα είναι η έρημος Νεγκέβ.  

Στις 14 Μαΐου 1948, το ανώτατο εβραϊκό συμβούλιο  εφαρμόζοντας την υπ΄ αριθμόν 1 απόφαση του ΟΗΕ,  ανακήρυξε την δημιουργία του κράτους του Ισραήλ (Medinat Yisrael’el στα εβραϊκά  και  Dawlat Isra’il   στα αραβικά )και όρκισε πρόεδρο τον Χαίμ Βάιζμαν και πρωθυπουργό τον σιωνιστή ηγέτη, Δαβίδ Μπεν Γκουριόν. Παράλληλα, ένας μυστικός Ισραηλινός στρατός, ο Χαγκανά  (Haganah) , που σχηματίστηκε από to 1920 στα Κιμπούτζ με σκοπό την προστασία των εβραίων στην περιοχή από τις δολοφονικές επιθέσεις των αράβων και γιγαντώνεται  ιδιαίτερα στα χρόνια μετά το Ολοκαύτωμα,   παρουσιάζεται πλέον ως ο τακτικός στρατός του κράτους του Ισραήλ. Ο Χαγκανά ήταν εξοπλισμένος με όπλα τελευταίας τεχνολογίας, προερχόμενα από Αγγλία και Αμερική αγορασμένα με δωρεές των πλουσίων εβραίων της διασποράς.

 

Αμέσως μετά την υλοποίηση της απόφασης των Ηνωμένων Εθνών και την ανακήρυξη της ανεξαρτησίας του κράτους του Ισραήλ ,  ξέσπασαν συγκρούσεις ανάμεσα στους Άραβες και τους Ισραηλινούς. Στις 15 Μαΐου 1948 , μια μέρα από την διακήρυξη  της  ανεξαρτησίας του Ισραήλ πέντε αραβικά κράτη επιτέθηκαν στο νεοσύστατο κράτος για να το διαμελίσουν και έτσι  άρχισε ο πρώτος Αραβοϊσραηλινός πόλεμος , που θα ακολουθούνταν από πολλές ακόμα συγκρούσεις που συνεχίζονται μέχρι και τις μέρες μας. Ο πόλεμος διήρκησε ενάμιση χρόνο και τελείωσε με θριαμβευτική νίκη του Ισραήλ. Τότε μεγάλος αριθμός παλαιστινίων εγκατέλειψε τα εδάφη και κατέφυγε στις γειτονικές χώρες ως πρόσφυγες.   Δεν θα αναφερθούμε αναλυτικά με τις αραβοϊσραηλινές συγκρούσεις , αλλά θα τις μνημονεύσουμε  και θα αναφερθούμε στις επιπτώσεις.

Οι εντάσεις και οι συγκρούσεις  μεταξύ Ισραηλινών και Αράβων συνεχίζονται. Μετά την ένταση που προκλήθηκε μεταξύ Ισραήλ και Αιγύπτου το 1956 (υπόθεση των στενών των Τιράν   , στην έξοδο του κόλπου της Άκαμπα στην  ερυθρά θάλασσα)  , το Ισραήλ εισέβαλε και κατέλαβε την χερσόνησο του Σινά , από όπου αποχώρησε μετά από  επίτευξη συμφωνίας, μερικούς μήνες αργότερα.

          Η επόμενη πολεμική σύγκρουση ήταν ο περίφημος πόλεμος των έξη ημερών , τον Ιούνιο του 1967 , όπου το Ισραήλ επιτέθηκε αιφνιδιαστικά εναντίον της Αιγύπτου , καταστρέφοντας στο έδαφος 400 Α/Φ. Ο πόλεμος γενικεύτηκε και με τις άλλες γειτονικές αραβικές χώρες , Ιορδανία , Συρία και Λίβανο και το Ισραήλ μέσα σε έξη ημέρες κατέλαβε την χερσόνησο του Σινά, την  λωρίδα της Γάζας , την Δυτική Όχθη , την Ιερουσαλήμ και τα υψώματα του Γκολάν.

Το Ισραήλ είχε επιτύχει όλους τους αντικειμενικούς του σκοπούς και με το παραπάνω και ο πόλεμος είχε σαν αποτέλεσμα και άλλοι  παλαιστίνιοι να εγκαταλείψουν τις εστίες των και να προσφύγουν στις γειτονικές αραβικές χώρες.    

Σε μία από αυτές τις χώρες , την Ιορδανία είχε κατά φύγει η PLO  με τον Γιάσερ Αραφάτ. Τότε συνέβη ένα γεγονός που έμεινε στην ιστορία ως ο Μαύρος Σεπτέμβρης στην Ιορδανία. Ο Αραφάτ με την PLO (Palestinian Liberation Organization) , τον Σεπτέμβριο του 1970  στασίασαν εναντίον της χώρας που τους φιλοξενούσε και προσπάθησαν να καταλάβουν την εξουσία , από τον βασιλιά Χουσεΐν. Ο πόλεμος  μεταξύ παλαιστινίων και Ιορδανίας διήρκησε μέχρι τον Ιούλιο του 1971 και είχε ως αποτέλεσμα εκτός από δεκάδες  χιλιάδες νεκρούς εκατέρωθεν , την ήττα και την εκδίωξη της PLO  και των παλαιστινίων από την Ιορδανία , με κατάληξη τελικά τον Λίβανο.

          Η επόμενη σύγκρουση ήταν ο πόλεμος της εξιλέωσης ή ο πόλεμος του ¨Γιομ Κιπούρ¨, τον Οκτώβριο του  1973, όπου τα αραβικά κράτη αιφνιδίασαν τώρα το Ισραήλ και επετέθησαν από όλες τις κατευθύνσεις, στην ιερότερη ημέρα του Ιουδαϊσμού (Yom Kippur) και κατέλαβαν σε μικρό χρονικό διάστημα μεγάλες περιοχές( Η Αίγυπτος το μισό Σινά στο Νότο και η Συρία έφθασε μέχρι την λίμνη της Τιβεριάδας στον Βορρά  . Το Ισραήλ συνήλθε από το αρχικό σοκ και αφού ανασυντάχθηκε , αντεπετέθηκε και ανακατέλαβε τα απολεσθέντα εδάφη. Από τον Νοέμβριο του 1977, ο πρωθυπουργός της Αιγύπτου Ανουάρ ας Σαντάτ, ξεκινά ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις μαζί με το Ισραήλ στην Ιερουσαλήμ, με αποτέλεσμα στις  26 Μαρτίου 1979  να υπογραφθεί στο Camp David, των ΗΠΑ,  συμφωνία που όριζε πως το Ισραήλ δεχόταν να αποσυρθεί από το Σινά και ύστερα από την λωρίδα της Γάζας  και την δυτική όχθη. Το δεύτερο μέρος δεν εφαρμόστηκε ποτέ από το Ισραήλ, παρά μόνο η αποχώρηση από την Γάζα το καλοκαίρι του 2006.

Εν συνεχεία ακολούθησαν ο πόλεμος και η εισβολή στο Λίβανο  το 1982, όπου ο Ισραηλινός στρατός , έφθασε μέχρι την Βηρυτό με σκοπό την εξόντωση της PLO (Palestinian Liberation Organization)  , με ηγέτη τον Γιάσερ Αραφάτ, καθόσον συνεχώς προέβαιναν σε εχθρικές ενέργειες και επιθέσεις εναντίον  του Ισραήλ. Κατόρθωσε και πέτυχε την εκδίωξη  των μαχητών της PLO  από τον Λίβανο  και την μεταφορά των (με Ελληνικά επιβατηγά πλοία ) στην Τυνησία.

Με τη συμφωνία του Εθνικού Παλαιστινιακού Συνεδρίου, που αποτελεί το νομικό σώμα της Οργάνωσης για την Απελευθέρωση της Παλαιστίνης (ΟΑΠ), στις 15 Νοεμβρίου του 1988, το Κράτος της Παλαιστίνης διακήρυξε ανεξαρτησία.  Ωστόσο, το ισχυριζόμενο “Κράτος της Παλαιστίνης”, δεν είναι και ούτε υπήρξε ανεξάρτητη κρατική οντότητα, ούτε είχε κυριαρχία σε κάποια εδάφη. Επίσης, η διακήρυξη αυτή αγνοήθηκε και εν τέλει απορρίφθηκε από το κράτος του Ισραήλ. Το Ισραήλ ελέγχει όλη την περιοχή από τον Πόλεμο των Έξι Ημερών, όταν την πήρε από την Αίγυπτο και την Ιορδανία. 

Εν τω μεταξύ στο Ισραήλ  η παλαιστινιακή αντίσταση ξεκίνησε με την  πρώτη Ιντιφάντα, δηλαδή η ένοπλη εξέγερση των Παλαιστινίων του Ισραήλ που ξεκίνησε το 1987 και διήρκησε τέσσερα χρόνια (με βομβιστικές επιθέσεις και άλλης μορφής ενέργειες). Οι διαφορές όμως  Παλαιστινίων (και αράβων)  και Ισραηλινών φάνηκαν να διευθετούνται προσωρινά με την  Συνθήκη του Όσλο  του 1994, που προέβλεπαν τη δημιουργία της Παλαιστινιακής Αρχής(Π.Α.) , ξεχωριστού κράτους των Παλαιστινίων, χωρίς ωστόσο οι συγκρούσεις να σταματήσουν οριστικά. Για να επιτευχθεί η Συμφωνία του Όσλο έγιναν παραχωρήσεις και από τις δύο πλευρές. Οι μεν Ισραηλινοί αποδέχτηκαν τον Αραφάτ ως ηγέτη και ισότιμο συνομιλητή και τον αποχαρακτήρισαν από τρομοκράτη σε ηγέτη των Παλαιστινίων , οι δε Παλαιστίνιοι  διέγραψαν το πρώτο  άρθρο του Συντάγματός των , που καθόριζε ότι ¨πρωταρχικός σκοπός του Παλαιστινιακού κράτους ήταν η καταστροφή του σιωνιστικού κράτους¨ .   

 

Από τότε μεταξύ Ισραηλινών και Παλαιστινίων  υπεγράφησαν διάφορες συμφωνίες , οι οποίες καθόριζαν τα διαδοχικά στάδια  μέχρι την επίτευξη του τελικού σκοπού , ήτοι της  δημιουργίας  του ανεξάρτητου Παλαιστινιακού κράτους. Σημαντικότερες ήσαν η Ενδιάμεση Συμφωνία («Interim Agreement») της 28^ης Σεπτεμβρίου 1995 και  η Συμφωνία-Μνημόνιο, το αποκληθέν «Wye River Memorandum», που υπογράφηκε στις  23 Οκτ 98 στην Ουάσιγκτον.

 Από τα τέσσερα  προβλεπόμενα στάδια, των υπογραφεισών συμφωνιών, έχουν εφαρμοσθεί  μέχρι τώρα τα τρία πρώτα. Το πρώτο αφορούσε την αυτονομία και αυτοδιοίκηση της  Λωρίδας  της Γάζας και στη Δυτική όχθη  στην  περιοχή της Ιεριχούς (Μάιος 1994). Το  δεύτερο  στάδιο αφορούσε την  μεταβίβαση της δύναμης και της ευθύνης στους Παλαιστίνιους εκπροσώπους στη Δυτική Όχθη σε πέντε ειδικές κατηγορίες , όπως εκπαίδευση και πολιτισμός , υγεία, κοινωνική ζωή , απευθείας φορολόγηση και τουρισμός (Αύγουστος 1994). Το τρίτο στάδιο που εφαρμόσθηκε με την ενδιάμεση συμφωνία (Σεπ. 1995) αφορούσε την αυτοδιοίκηση της Δυτικής Όχθης με εκλογή εκπροσώπων και  δημιουργία Παλαιστινιακού Κοινοβουλίου.

Το τελευταίο στάδιο αφορούσε τις τελικές διαπραγματεύσεις των δύο πλευρών και θα καθόριζε την τελική μορφή του νέου κράτους και θα επέλυε όλα τα θέματα και συγκεκριμένα τα θέματα των προσφύγων , των εποίκων ,  θέματα  ασφαλείας , τα σύνορα του νέου κράτους και το καθεστώς της Ιερουσαλήμ,  άρχισε τον Μάιο του 1996 και ακόμη συνεχίζεται με όλα αυτά που παρακολουθούμε κατά καιρούς.  

Τα θέματα   που πρέπει να επιλυθούν  είναι πολύ δύσκολα  , ιδιαίτερα το εδαφικό , το θέμα των προσφύγων και το πολύ δύσκολο , έως δυσεπίλυτο θέμα της Ιερουσαλήμ και ιδιαίτερα το καθεστώς του  Temple Mount, όπου συνυπάρχουν στον ίδιο χώρο ,Το Τέμενος του  Al AQSA , το  DOME OF THE ROCK (τρίτο ιερότερο μέρος των Μουσουλμάνων) και το Τείχος των Δακρύων , το ιερότερο μέρος των Εβραίων.

         

Η μεγάλη ευκαιρία για την επίτευξη της τελικής συμφωνίας και την δημιουργία επιτέλους του Παλαιστινιακού κράτους  ήταν τον Ιούλιο του 2000 , στο Καμπ  Ντέιβιντ των ΗΠΑ , όταν ό τότε πρόεδρος των ΗΠΑ Μπιλ Κλίντον είχε προσκαλέσει τους δύο ηγέτες , τον πρωθυπουργό του Ισραήλ Εχούντ Μπαράκ και τον Πρόεδρο της Π.Α. (Παλαιστινιακής Αρχής) τον Γιάσερ Αραφάτ. Οι δύο πλευρές έφτασαν πολύ κοντά στην επίτευξη της τελικής συμφωνίας , που θα έλυνε τον γόρδιο δεσμό του παλαιστινιακού ζητήματος και θα λειτουργούσε σαν καταλύτης στις σχέσεις Ισραήλ και αραβικών κρατών και πολλά που συνέβησαν αργότερα , ενδεχομένως να μην είχαν συμβεί.  Ατυχώς συμφωνία δεν επετεύχθη , παρά τις προσπάθειες του προέδρου Κλίντον και τις γενναίες παραχωρήσεις του Εχούντ Μπαράκ. Ο Αραφάτ , κατά την άποψή μας διέπραξε ιστορικό  και κρίσιμο λάθος για το παλαιστινιακό ζήτημα  καθώς  δεν είχε το σθένος να δεχτεί την προτεινόμενη συμφωνία του Κάμπ  Ντέιβιντ. Ως αποτέλεσμα  της μη αποδοχής  και με πρόφαση την επίσκεψη του Αριέλ Σαρόν  στο  Όρος του Ναού (Temple Mount)  ,   είχαμε την έναρξη στις 28 Σεπ. 2000 της δεύτερης Ιντιφάντα , την Αλ Ακτσά Ιντιφάντα.  Η απόφαση χρεώνεται αποκλειστικά στον Αραφάτ , που έπαιξε το παιχνίδι των αδιάλλακτων εξτρεμιστών των παλαιστινιακών οργανώσεων και αποφάσισε μη έχοντας πλέον άλλη επιλογή την Ιντιφάντα.  Το αποτέλεσμα    ήταν  χιλιάδες νεκροί και για τις δύο πλευρές και είναι τραγικό ιδιαίτερα για τους παλαιστινίους με τις μετέπειτα εξελίξεις. Ο Αραφάτ από τον Μάρτιο του  2002 , μετά την πολύνεκρη βομβιστική επίθεση βομβιστή αυτοκτονίας στην πόλη Νετάνια, την ημέρα του εβραϊκού Πάσχα και την ανηλεή επίθεση του ισραηλινού στρατού κατά των παλαιστινίων , απομονώθηκε στην Ραμάλα, την πρωτεύουσα της Π.Α. στην Δ. Όχθη  , στο προεδρικό μέγαρο Μουκάτα. Ο Ισραηλινός στρατός απομόνωσε την Δ. Όχθη και την Γάζα , η ειρηνευτική διαδικασία και ο Οδικός Χάρτης (η ειρηνευτική διαδικασία για την επίτευξη της τελικής συμφωνίας ) βάλτωσαν , ο Αραφάτ πέθανε το 2005 με απαξιωτικό και  μη αρμόζοντα στην ιστορία του τρόπο και στις εκλογές των Παλαιστινίων για την εκλογή νέας παλαιστινιακής κυβέρνησης του 2007,   το πάζλ της παλαιστινιακής καταστροφής ολοκληρώθηκε με την νίκη της  Χαμάς , μιας αδιάλλακτης εξτρεμιστικής παλαιστινιακής οργάνωσης , που δεν δέχεται καν την ύπαρξη του κράτους του Ισραήλ και επιδιώκει την καταστροφή του, το Ισραήλ δεν δέχεται καμιά συνομιλία με τη Χαμάς , αν δεν το αναγνωρίσει πρώτα  και η ειρηνευτική διαδικασία στην κυριολεξία  εκτελέστηκε. Μετά δε την πραξικοπηματική και βάρβαρη ενέργεια των «μαχητών» της Χαμάς στην Γάζα , τον Ιούλιο 2007 , όπου κατέλαβαν τα κτίρια που ευρισκόταν άνδρες της Φρουράς του Προέδρου της Π.Α. Μαχμούτ Αμπάς (ήσαν προδότες κατά τη Χαμάς) και τους εκτέλεσαν με φρικτό τρόπο,  η ειρηνευτική διαδικασία ενταφιάσθηκε.    Έτσι σήμερα φθάσαμε στο παράδοξο φαινόμενο να έχουμε δύο «κράτη» , ένα στην Γάζα με την εξτρεμιστική  Χαμάς και τον πρωθυπουργό Ισμαήλ  Χανίγιε και ένα στην Δ. Όχθη με τη μετριοπαθή Φατάχ και τον πρόεδρο Μαχμούτ Αμπάς , που δεν μπορούν να βρουν σημεία επαφής , να συμφιλιωθούν και ενωμένοι να διεκδικήσουν την λύση του εθνικού των θέματος.  

 

          ΕΠΙΛΟΓΟΣ

          Η καταγραφή των ιστορικών γεγονότων της Παλαιστίνης , στη Μ. Ανατολή έγινε με τέτοιο τρόπο, ώστε  να αντιληφθούμε τις εξελίξεις , τις ιστορικές εναλλαγές,   την αλληλουχία των γεγονότων   και τις  εθνολογικές καταστάσεις και μεταβολές στην εν λόγω περιοχή.  Το παλαιστινιακό ζήτημα είναι δύσκολο να το αντιληφθούμε με την πρώτη ή με ελλιπή πληροφόρηση. Αν το δούμε , όπως πολλοί στην Ελλάδα με τον παραμορφωτικό βαθμό των συναισθημάτων μας και την ελλιπή  ή μονομερή πληροφόρηση από τα ΜΜΕ , δαιμονοποιώντας τους Ισραηλινούς και αγιοποιώντας  τους Παλαιστινίους , τότε σίγουρα θα κάνουμε  λάθος και δεν θα μάθουμε  την αλήθεια, δεν θα βρεθεί  το δίκιο , που υπάρχει και στις δύο πλευρές.

Ο γράφων είχε την τύχη , ως Ακόλουθος Άμυνας στην Ελληνική Πρεσβεία στο Τελ Αβίβ , την κρίσιμη περίοδο 2000-2003 (από την έναρξη της Ιντιφάντα του Αλ Ακτσά)  , να ψάξει , να ρωτήσει , να μάθει και το κυριότερο να ΒΙΩΣΕΙ όλα τα γεγονότα της εποχής εκείνης , με την Ιντιφάντα , τις ειρηνευτικές συνομιλίες , με ιστορικούς ηγέτες , όπως ο Αραφάτ και ο Σαρόν (μισητοί εχθροί και νεκροί πλέον και οι δύο) και γενικά να δει και να ¨αντιληφθεί¨ με κριτική σκέψη και διάθεση το ζήτημα.

Έχω την άποψη ,  ότι η επίτευξη συμφωνίας και η τελική λύση με την δημιουργία  ανεξάρτητου παλαιστινιακού  κράτος με εδάφη την Δ. Όχθη και τη Γάζα και πρωτεύουσα την Ανατολική Ιερουσαλήμ , με το όνομα Αλ Κουντς ήταν εφικτή το 2000 στο Καμπ Ντέιβιντ, με τα δύο κράτη να συμβιώνουν δίπλα – δίπλα και ειρηνικά . Είναι ηθική υποχρέωση της διεθνούς κοινότητας να βοηθήσουν στην δημιουργία επιτέλους παλαιστινιακού κράτους σε έναν λαό, από τους πιο έξυπνους της περιοχής και από τους πιο ταλαιπωρημένους που έχει χύσει ποτάμια αίματος και  που αγωνίζεται επί δεκαετίες  για τον σκοπό αυτό.

Θεωρώ όμως  υπεύθυνο της τραγικής εξέλιξης για τον παλαιστινιακό λαό και της σημερινής κατάστασης , σε μεγάλο βαθμό , τον πρώην πρόεδρο και ηγέτη των παλαιστινίων Γιάσερ Αραφάτ, που δεν είχε όραμα , δεν είχε πολιτική αντίληψη , δεν ήταν ρεαλιστής , δεν είχε το σθένος και το θάρρος να πάρει γενναίες αποφάσεις για το καλό και το μέλλον του λαού του. Ο Αραφάτ ήταν ο αγωνιστής , ο πολεμιστής που ποτέ δεν έγινε πολιτικός και παρά τους αγώνες του , τελικά  ζημίωσε το παλαιστινιακό και  έγινε δυστυχώς ο νεκροθάφτης του.  Ας θυμηθούμε τον Μαύρο Σεπτέμβρη στην Ιορδανία και την εκδίωξή του στον Λίβανο, τον εμφύλιο που προκάλεσε στον Λίβανο και την εκδίωξή του στην Τυνησία , την επιλογή της Ιντιφάντα του Αλ Ακτσά , αντί της συμφωνίας στο Κάμπ Ντέιβιντ το 2000 και την τελική σημερινή εξέλιξη του παλαιστινιακού. Ποιός ήταν ο ηγέτης που πήρε τις ολέθριες για τον παλαιστινιακό λαό αποφάσεις?

Θεωρώ ότι ο Ισραηλινός λαός έχει και αυτός δικαίωμα ύπαρξης στην περιοχή και η δημιουργία Ισραηλινού κράτους στο Yeretz Yisrael ήταν ιστορικά επιβεβλημένη και ηθική υποχρέωση της παγκόσμιας κοινότητας , μετά μάλιστα το Ολοκαύτωμα , όπου το Εβραϊκό έθνος υπέστη στην κυριολεξία γενοκτονία.  Ακόμη έχω την άποψη ότι κάθε έθνος έχει το δικαίωμα στην αυτοάμυνα , με γνώμονα την λογική , την μετριοπάθεια και τον ανθρωπισμό.

Αν και η κατάσταση στην απίθανη Μέση Ανατολή  φαντάζει σήμερα απογοητευτική και δεν δίδει περιθώρια για ελπίδες , παρ΄ όλα αυτά τίποτα δεν μπορεί να αποκλειστεί . Αυτά που σήμερα φαίνονται αδιανόητα , αύριο μπορεί να είναι πιθανά και μεθαύριο απολύτως εφικτά. Οι ελπίδες υπάρχουν και πρέπει να υπάρχουν και ας ελπίσουμε ότι θα υλοποιηθούν.