Blog

Από ενάρετη ή διεφθαρμένη πολιτεία, διαμορφώνονται και ενάρετοι ή διεφθαρμένοι πολίτες και αντιστρόφως από ενάρετους ή διεφθαρμένους πολίτες προκύπτει και ενάρετη ή διεφθαρμένη πολιτεία.1
Αυτά λέει ο Πλάτων κατ’ αντιστροφήν του λόγου του για τους κυβερνώντες την πόλη, όταν αυτοί πλούτιζαν κατά αθέμιτον τρόπο σε βάρος των πολιτών τους, εγκαθιστώντας έτσι την ολιγαρχία. Η αισχροκέρδεια των οποίων έφθανε σε τέτοιο βαθμό, ώστε τα χρήματα που αποκτούσαν παράνομα και κρυφά να τα λατρεύουν και να τα φυλάττουν ως «κόρην οφθαλμού», ενώ παράλληλα δαπανούσαν, ικανοποιώντας τις φιλήδονες επιθυμίες τους, τα χρήματα των άλλων και αυτά του δημοσίου.2
Βέβαια σήμερα δεν έχουμε το φαινόμενο της διακυβέρνησης της Χώρας απ’ ευθείας από τους ολιγάρχες, πλην όμως συμβαίνει να επηρεάζουν σοβαρά την διακυβέρνηση μίας Χώρας μέσω κρυφών και παράνομων χρηματικών συναλλαγών με πρόσωπα που κυβερνούν ή που είναι εντός του Δημοσίου ή και σε άλλους Οργανισμούς.
Εκεί όμως που καθίστανται εμφανέστερη σήμερα ή έστω και κατά έμμεσον τρόπο διακυβέρνηση μίας δημοκρατικής Χώρας από τους ολιγάρχες είναι η χορηγία εκ μέρους αυτών των πολιτικών κομμάτων και προσώπων για τις ανάγκες αυτών προς διεξαγωγή του εκλογικού τους αγώνα και γενικά για τη λειτουργία τους.
Το φαινόμενο αυτό είναι λίαν διαβρωτικό της ορθής λειτουργίας της δημοκρατίας, διότι κατ’ ουσίαν δεν κυβερνά η πολιτική, αλλά τα συμφέροντα της ολιγαρχίας. Έτσι, θα μπορούσε να υποστηριχθεί, ότι η σημερινή δημοκρατία καθίσταται «αιχμάλωτη» της οικονομικής ολιγαρχίας.
Δυστυχώς όμως το κακό δεν περιορίζεται μόνο στους κυβερνώντες αλλά, όπως μας λέει ο Πλάτων, αυτή η νομιμοφανής σπατάλη των χρημάτων των άλλων, αλλά και του δημοσίου, εκ μέρους αυτών που κατέχουν την εξουσία, μεταδίδεται από τον ένα στον άλλο και μη θέλοντας κανένας να φανεί, ότι υστερεί σε τέτοιες «έξυπνες» ανομίες, φθάνουμε στο σημείο να κάνουν όλοι τα ίδια.
Όσο δε περισσότερο προχωρά η μανία του χρηματισμού μεταξύ των πολιτών , τόσο φθάνει στο σημείο ο λαός να τιμά περισσότερο το χρήμα και λιγότερο την αρετή. Να θεωρούνται πρόσωπα περιοπής οι πλούσιοι της ανομίας και της διαφθοράς και ανυπόληπτοι οι τίμιοι και ενάρετοι άνθρωποι.3
Ανάλογες με αυτές τις περιγραφές που ο Πλάτων καταθέτει για την ολιγαρχία δεν βιώνει σήμερα και ο κάθε πολίτης αυτής της δημοκρατίας; Όταν μάλιστα πληροφορείται, ότι χιλιάδες από αυτούς φοροδιαφεύγουν και έχουν αποκρύψει τα χρήματά τους σε άλλους ξένους χρηματικούς και φορολογικούς παράδεισους;

Παγκοσμιοποίηση της Ολιγαρχίας
Τα δεινά όμως της κοινωνίας και της δημοκρατίας δε σταματούν εδώ, γίνονται ακόμα χειρότερα όταν τα πολιτικά κόμματα που βρίσκονται στην εξουσία, από αδιαφορία ή από έλλειψη ικανότητας δεν υπολογίζουν καλά τα οικονομικά μίας Χώρας και υποχρεώνονται, «ελαφρά τη καρδία», να δανείζονται προσθέτοντας τεράστιο οικονομικό φορτίο στους πολίτες και των επομένων ακόμη γενεών.
Έτσι το ολιγαρχικό καθεστώς φεύγει των εθνικών ορίων μίας Χώρας, διεθνοποιείται και περιέρχεται στα ισχυρά κερδοσκοπικά και τραπεζικά συστήματα, τα οποία αποδυναμώνουν τις εθνικές κυβερνήσεις και αποσυνθέτουν τις κοινωνίες τους με τα αυστηρά προγράμματα λιτότητας που επιβάλλουν στους λαούς τους προκειμένου να εξοφληθεί το χρέος τους. Με συνέπεια το χρήμα του παγκόσμιου πλούτου να συγκεντρωθεί σε αυτά τα μεγάλα χρεο-πιστωτικά συστήματα, στα οποία πράγματι η ολιγαρχία «ζει και βασιλεύει» σε όλο της το μεγαλείο, με την εξής όμως τραγική εικόνα, όπως προκύπτει από ετήσια έκθεση του ΟΗΕ:
Το 80% του παγκόσμιου πληθυσμού ελέγχει μόλις το 6% του παγκόσμιου πλούτου, ενώ το 1% του παγκόσμιου πληθυσμού, που είναι και το πλουσιότερο, κατέχει άνω του 50% του παγκόσμιου πλούτου.4

Τα σημεία των καιρών καθαρά δείχνουν, ότι οι πλούσιοι γίνονται πλουσιότεροι και οι φτωχοί φτωχότεροι και δικαιώνονται οι παρατηρήσεις του Πλάτωνος, ο οποίος πάλι παρατηρεί για το κράτος της ολιγαρχίας:
Η πόλη πλέον δεν θα είναι μία και ενωμένη, αλλά θα είναι διαιρεμένη σε δύο πόλεις, την μία θ’ αποτελούν οι φτωχοί και την άλλη οι πλούσιοι, οι οποίοι, αν και θα ζουν στο ίδιο μέρος, η μία τάξη θα επιδιώκει την εξολόθρευση της άλλης, δημιουργώντας συνθήκες επαναστάσεων αυτές οι μεγάλες ανισότητες. Επί πλέον στην πόλη αυτή θα επικρατήσει μεγάλη κακοδαιμονία, διότι εκτός από τους πλούσιους άρχοντες της πόλης (του πλανήτη), όλοι οι άλλοι θα καταντήσουν να είναι ζητιάνοι ή οπλισμένοι κακούργοι, ή αναρχικοί και ένοπλοι ληστές, ένεκα της κακής οργάνωσης και λειτουργίας αυτής της πόλης.
Αυτή η ανεξέλεγκτη απληστία των ολιγαρχικών αρχόντων (των χρηματοπιστωτικών και τραπεζικών συστημάτων σήμερα) από τη μία πλευρά και η εξαθλίωση των φτωχών λαών από την άλλη, δημιουργεί τις κατάλληλες συνθήκες για την πτώση της πόλης.5
Αλλά, κατά παρόμοιο τρόπο με τις σκέψεις του Πλάτωνος, διατυπώνει και την περίφημη θεωρία του ο Μαρξ περί εξαθλίωσης του προλεταριάτου, λέγοντας, ότι ο ανταγωνισμός μεταξύ των εταιρειών οδηγεί  στη συγκέντρωση του κεφαλαίου σε λιγότερα χέρια αντιμετωπίζοντας όμως το διαρκώς αυξανόμενο προλεταριάτο, το οποίο προοδευτικά συνειδητοποιεί την δύναμή του, που αναπόφευκτα οδηγεί στην βίαιη επανάσταση, προκειμένου να εξαλείψει την «μπουρζουαζία» και να σταματήσει την ανθρωπότητα στην διαίρεση των τάξεων.6

Η Οικονομική Ηγεμονία
Μήπως λοιπόν αυτή η πρωτοφανής μεγάλη συγκέντρωση του πλούτου στα ελάχιστα χέρια των δανειστών και από την άλλη πλευρά η εξαθλίωση των λαών του πλανήτη έχουν δημιουργήσει συνθήκες σαν αυτές που περιγράφουν ο Πλάτων και ο Μαρξ και τι πρέπει να πράξουν οι πολιτικοί ηγέτες όλων των χωρών της Γης για να μην επαληθευθούν οι θεωρίες τους;
Τέτοιες όμως συνθήκες εξαθλίωσης των λαών γίνονται εκρηκτικότερες όταν παράλληλα συμβαίνουν και γεω-οικονομικοί ανταγωνισμοί μεταξύ των ισχυρών κρατών, προκαλώντας οικονομικούς πολέμους. Διότι ουδέποτε σταμάτησαν και οι λεγόμενοι οικονομικοί πόλεμοι, κατά τους οποίους μία ισχυρή οικονομική Χώρα επιδιώκει να κατακτήσει την ασθενή.7
Δεν αποτελεί υπερβολή εάν επικαλεσθούμε ως ένα τέτοιο παράδειγμα τον ηγεμονικό τρόπο με τον οποίον χειρίζεται εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Ευρωζώνης τους αδύνατους εταίρους της η ισχυρή οικονομικά Γερμανία, επιβάλλοντας αυστηρούς όρους λιτότητας, οι οποίοι εξαθλιώνουν τις κοινωνίες των εταίρων της. Πράγματι η Γερμανία διεξάγει οικονομικό πόλεμο έναντι των εταίρων της και ιδιαίτερα οι Έλληνες νοιώθουν αυτόν τον πόλεμο καυτό στο «πετσί» τους.
Δεν είναι άδικος αυτός ο ισχυρισμός για την Γερμανία, όταν έχει διεξαγάγει δύο θερμούς παγκόσμιους πολέμους, αυτός είναι ο σκοπός της και σήμερα, να ηγεμονεύσει οικονομικά της Ευρώπης. Αυτό μαρτυρεί η φωτογραφία της Μεγάλης Αικατερίνης που έχει ανηρτημένη η Καγκελάριος Μέρκελ στο πολιτικό της γραφείο, σύμφωνα με δήλωση ενός από τους βιογράφους της.8
Ίσως αυτή είναι και η συνείδηση από την οποία διακατέχεται ο Γερμανικός λαός, ότι δηλαδή είναι ξεχωριστός από τους άλλους επί των οποίων πρέπει να κυριαρχεί, επενδύοντας αυτήν την ταυτότητά του με τον εθνικό ιδεαλισμό.9
Σε αυτήν την κατάσταση της αθλιότητας και της πτώσης της πόλης μας έχουν φέρει οι Ολιγάρχες, όπως ο Πλάτων λέει, διότι οι πολιτικές ηγεσίες δεν έφεραν νόμους και δεν έλαβαν τα αναγκαία μέτρα, ώστε να περιορίσουν τη σπατάλη και να προλάβουν την εξολόθρευση των περιουσιών και των εισοδημάτων των πολιτών.10
Οι πολιτικοί παρέδωσαν την πολιτεία στην αισχροκέρδεια των δανειστών και μόνο απ’ αυτούς εξαρτάται η απελευθέρωση των κοινωνιών.
Είναι καιρός πλέον οι πολιτικοί να κυβερνήσουν σύμφωνα με τους κανόνες της πολιτικής επιστήμης …

Οι μεγάλοι σοφοί πρόγονοί μας Πλάτων και Αριστοτέλης σηματοδοτούν την πολιτική πορεία, αλλά δυστυχώς ακόμη δεν έχουν ακουσθεί, όχι μόνον από τους απογόνους τους, αλλά και από τις πολιτικές ηγεσίες όλης της ανθρωπότητας. Γιατί άραγε;   

Με σεβασμό στην κρίση των αναγνωστών
Άρης Διαμαντόπουλος
Υποστράτηγος ε.α. / Ψυχολόγος / Δρ. Φιλοσοφίας

Σημειώσεις-Σχόλια
1.    Πλάτων. Πολιτικός. Παράγραφοι 275a, 449a, 544a-e, 545b, 545b-e. Eπιμέλεια Ευάγγελος Παπανούτσος. Μετάφραση-Σχόλια Ηλίας Λάγιος. Εκδόσεις Ζαχαρόπουλος. Αθήνα.
2.    Πλάτων. Πολιτεία. Παράγραφοι 547d-548d, 549a, 549b, 549c-550b. Μετάφραση-Σχόλια Κ.Δ. Γεωργούλης. Εκδόσεις Σιδέρης. Αθήνα 1963.
3.    Πλάτων. Πολιτεία. Παράγραφοι 550c, 550d-551b. Μετάφραση-Σχόλια Κ.Δ. Γεωργούλης. Εκδόσεις Σιδέρης. Αθήνα 1963.  
4.    Λεωνίδας Βατικιώτης. Έκρηξη Ανισοτήτων έφερε η Τεχνολογική Επανάσταση. «ΕΠΙΚΑΙΡΑ» 18-12-2015.
5.    Πλάτων. Συμπόσιο. Παράγραφος 173d. Μετάφραση-Σχόλια Κ.Δ. Γεωργούλης-Β. Δεδούσης. Εκδόσεις Ζαχαρόπουλος. Αθήνα.
–     Πλάτων. Πολιτεία. Παράγραφοι 551c-552e, 553a-d, 554a-555a, 555d-557a, 587c.  
      Μετάφραση-Σχόλια Κ.Δ. Γεωργούλης. Εκδόσεις Σιδέρης. Αθήνα 1963.
–    Σπύρος Σουρμελίδης. Η επικίνδυνη Νέα Τάξη που τρομάζει την Ελίτ. «ΕΠΙΚΑΙΡΑ» 17-23/6/2016.
6.    Anthony Quinton. Πολιτική Φιλοσοφία. 6ο Κεφάλαιο. 19ος αιώνας. Σελίδα 474. Ιστορία της Δυτικής Φιλοσοφίας Πανεπιστημίου της Οξφόρδης. Μετάφραση Δέσποινα Ρισσάκη. Εκδόσεις Νεφέλη. Αθήνα 2005.
7.    Pascal Boniface. Οι Πόλεμοι του Αύριο. Οικονομικοί Πόλεμοι. Σελίδες 169-175. Μετάφραση Βίκυ Ιακωβίδη. Εκδόσεις Παπαζήση. Αθήνα 2004.
8.    Άρης Διαμαντόπουλος. Πού πάει την Ευρώπη η Ηγέτις Μέρκελ; Άρθρο 18-11-2012. Εφημερίδα «ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ».
9.    Κώστας Μελάς. Σε τι, αλήθεια πιστεύει ο Βόλφγκανγκ Σόϊμπλε; «ΕΠΙΚΑΙΡΑ» 26/8-1/9/2016
–    Περικλής Νεάρχος. Το Χρέος. Πρόσχημα Λεηλασίας. «ΕΠΙΚΑΙΡΑ» 8-14/7/2016.
10.    Πλάτων. Πολιτεία. Παράγραφοι 555b-557a. Μετάφραση-Σχόλια Κ.Δ. Γεωργούλης. Εκδόσεις Σιδέρης. Αθήνα 1963.
–    Αριστοτέλης. Πολιτικά. Παράγραφοι 1305a/40, 1305b-1306b/20. Μετάφραση-Σχόλια Νικόλαος Παρίτσης. Εκδόσεις Πάπυρος. Αθήνα 1975.
11.    Άρης Διαμαντόπουλος. Ο Πλατωνικός Ηγέτης. Εκδόσεις Δεσμός. Πειραιάς 2012. Από το σύγγραμμα αυτό έχουν ληφθεί τα αποσπάσματα και οι παραπομπές που αναφέρονται στον Πλάτωνα.
12.    Επί πλέον να διευκρινισθεί, ότι τόσο ο Πλάτων όσο και ο συντάκτης της παρούσας εργασίας θεωρούν το πλούτο αγαθό, εφ’ όσον αποβαίνει για το καλό της κοινωνίας. Απεναντίας κατακρίνεται η αισχροκέρδεια και η απληστία του πλούτου σε βάρος της κοινωνίας.
13.    Στην εργασία χρησιμοποιείται, όπως από τον Πλάτωνα, ο όρος Ολιγάρχες και Ολιγαρχία.