Blog

Με τον όρο μεταπολίτευση αναφερόμαστε στην εποχή από την αποκατάσταση της δημοκρατίας, ήτοι από το 1974, έως και σήμερα. Η Τρίτη Ελληνική Δημοκρατία διαδέχτηκε τη Δικτατορία των Απριλιανών και έλαβε το 1975 τη μορφή της Προεδρευόμενης Κοινοβουλευτικής Δημοκρατίας μετά το δημοψήφισμα της 8ης Δεκεμβρίου του προηγούμενου έτους. Και αποτέλεσε την αρχή για τη μετέπειτα πορεία του ελληνικού κράτους. Θα μπορούσαμε να αναλύσουμε την πορεία αυτή στη σύγχρονη εποχή σε πέντε τομείς:

Α. Εθνικά Άμυνα/Εξωτερική πολιτική: Από την αποκατάσταση της Δημοκρατίας στις 24 Ιουλίου 1974 η Ιστορία κατέγραψε την τουρκική επιχείρηση «Αττίλας ΙΙ» (14 Αυγ 74) και την επέκταση της τουρκικής κυριαρχίας από το 7 στο 37% της Κύπρου. Το 1981 η Ελλάδα εντάχθηκε στην Ευρωπαϊκή Κοινότητα. Το 1987 η πολεμική σύρραξη με την Τουρκία έφτασε προ των πυλών στο Αιγαίο ενώ το 1996 η κρίση στα Ίμια στοίχησε τη ζωή σε τρεις Αξιωματικούς του Πολεμικού Ναυτικού. Λίγα χρόνια πριν, το 1991 κήρυξε την ανεξαρτησία της η «Δημοκρατία της Μακεδονίας» και το 2019 έλαβε και επίσημα το όνομα «Δημοκρατία της Βόρειας Μακεδονίας» με την υπογραφή της Συμφωνίας των Πρεσπών, ύστερα από διαπραγματεύσεις με την ελληνική κυβέρνηση. Τέλος, με την πτώση των καθεστώτων χωρών του Ανατολικού Μπλοκ (δεκαετία του 90) δέχθηκε ροές μεταναστών ενώ από το 2015 η χώρα έχει δεχθεί περισσότερους από 1.000.000 πρόσφυγες και μετανάστες, αριθμός που συνεχίζει να αυξάνεται καθημερινά.

Β. Οικονομία: Ο τομέας που σήκωσε θύελλα αντιδράσεων και έντονων πολιτικών συγκρούσεων, ενώ αποτέλεσε και την αιτία για διεξαγωγή δημοψηφίσματος έπειτα από 41 χρόνια (Ιούλ 15). Ένας τομέας που έχει συνδεθεί αφενός με σκάνδαλα όπως το σκάνδαλο Κοσκωτά, το Χρηματιστήριο, τα Εξοπλιστικά, η λίστα Λαγκάρντ και αφετέρου με την ένταξη το 2002 στη ζώνη του ευρώ. Η Ελλάδα των 680.000 περίπου δημοσίων υπαλλήλων το 2010, των «golden boys» υπαλλήλων ΔΕΚΟ, των τραπεζικών δανείων(δάνεια για γάμο, διακοπές κτλ) και του υπέρμετρου καταναλωτισμού (αυτοκίνητα, εξοχικά), βρέθηκε στη δίνη τριών μνημονίων και εποπτείας από τους δανειστές. Άνθρωποι έχασαν τη δουλειά, την περιουσία και δυστυχώς κάποιοι την ίδια τους τη ζωή. Λέξεις όπως ομόλογα, psi, capital controls, pos, πλεόνασμα, έλλειμμα, αναδιάταξη του χρέους, έξοδος στις αγορές, ανάπτυξη, εντάχθηκαν στο καθημερινό λεξιλόγιο του Έλληνα.

Γ. Παιδεία: Κατά τη δεκαετία του 70 ιδρύθηκαν οι περισσότερες φοιτητικές παρατάξεις ενώ σχεδόν κάθε πρωτεύουσα νομού της επικράτειας απέκτησε τη δική της Σχολή. Πλέον η χώρα αριθμεί περί των 24 Ανωτάτων Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων, ενώ πολλά τμήματα των ΤΕΙ αναβαθμίστηκαν σε ΑΕΙ και εντάχθηκαν σε αυτά. Η στροφή των νέων στην τριτοβάθμια εκπαίδευση γίνεται αντιληπτή από πρόσφατη έρευνα η οποία έφερε στο φως την εισαγωγή κατά μέσο όρο 75.000 πρωτοετών φοιτητών κάθε έτος και την ύπαρξη 17.000 μεταπτυχιακών φοιτητών κατά το έτος 2017! Οι δε νέοι κάτοχοι διδακτορικού τίτλου κατά τη δεκαετία 2005-2010 ανήλθαν σε 20.000 περίπου! Τα τελευταία χρόνια υπάρχουν διαβουλεύσεις για ίδρυση Ιδιωτικών Πανεπιστημίων, ενώ ανέκαθεν αιτία αντιπαραθέσεων αποτελούσε η κατάργηση του πανεπιστημιακού ασύλου.

Δ. Πολιτισμός/Αθλητισμός: Ο Οδυσσέας Ελύτης έλαβε το Νόμπελ Λογοτεχνίας το 1979, ο Μίκης Θεοδωράκης μελοποίησε το Άξιον Εστί, ο Βαγγέλης Παπαθανασίου κέρδισε το Όσκαρ Καλύτερης Μουσικής για κινηματογραφική ταινία, ο Γιώργος Λάνθιμος και ο Κώστας Γαβράς δημιούργησαν οσκαρικές ταινίες. Οι Έλληνες Ολυμπιονίκες και Παγκόσμιοι Πρωταθλητές χάριζαν στιγμές δόξας στην Πατρίδα, ενώ οι Εθνικές Ομάδες Ανδρών μπάσκετ και ποδοσφαίρου στέφθηκαν Πρωταθλήτριες Ευρώπης δύο και μία φορά αντίστοιχα. Το 2004 η χώρα διοργάνωσε τους 28ους Σύγχρονους Ολυμπιακούς Αγώνες.

Ε. Διακυβέρνηση: Εκλέχθηκαν 8 Πρόεδροι της Δημοκρατίας ενώ διεξήχθησαν 18 εκλογικές αναμετρήσεις σε 45 χρόνια (μ.ο 2,5 χρόνια η κάθε κυβέρνηση). Τα πολιτικά κόμματα που πρώτευσαν σε αυτές είναι τρία. Σχηματίστηκαν 12 μονοκομματικές κυβερνήσεις, 5 συνεργασίας και 1 οικουμενική. Η μεγαλύτερη εκλογική συμμετοχή παρατηρήθηκε στις εκλογές του Ιούν 89 (84,5%) και η μικρότερη σε αυτές του Σεπ 15 (56,7%).

Η πορεία της Ελλάδας κατά τη Μεταπολίτευση έχει να επιδείξει μεγάλο ενδιαφέρον. Η βιβλιογραφία μεγάλη, το αρχείο των ΜΜΕ τεράστιο . Ευχή όλων όμως να υπάρξει εθνική ομόνοια και ενότητα, ενώ οι διαχωρισμοί τύπου «βενιζελικοί ή βασιλικοί», «εθνικόφρονες ή κομμουνιστές», «δεξιοί ή αριστεροί», να παραμείνουν στο χρονοντούλαπο της Ιστορίας.
Μιλτιάδης Β. Παρλάντζας
Υπλγός (ΕΜ), MSc