Blog

Μια Εξαιρετικη, περιεκτική, πλήρης ενημέρωση για τα νησιά μας , τα νησιωτικά συμπλέγματα και τις νησίδες μας, μαζί με τις συνθήκες, απο τον φίλο Παυλο Φωτιου. Αξίζει να την Διαβάστε!

Επειδή γίνεται από πλευράς Τουρκίας συστηματική με επίσημες δηλώσεις εκστρατεία και έχει κατακλυσθεί και η επικαιρότητα με την γνωστή από χρόνια διεκδίκηση της επί εδαφών Νησιών και Βράχων στο Αιγαίο, είναι χρήσιμο να θυμηθούμε, πολύ σύντομα για τον χώρο αυτής της σελίδας, ότι:

Σύμφωνα με τις διεθνείς συμφωνίες και συνθήκες που ακολούθησαν τον υπέρ της ανεξαρτησίας της χώρας αγώνα του 1821 και μετά την εθνική απελευθέρωση των χερσαίων εδαφών και των νησιών :
1. Με το πρωτόκολλο του Λονδίνου 1830, αναγνωρίζεται και de jure η ελληνική κυριαρχία στην Εύβοια, τις Β. Σποράδες και τις Κυκλάδες.

2. Τον Νοέμβριο 1912, ο Ελληνικός Στόλος απελευθερώνει και κατακτά τα νησιά του βορείου Αιγαίου Λήμνο, Σαμοθράκη, Ψαρά, Θάσο, Αγ. Ευστράτιο, ΄Ιμβρο και Τένεδο.

3. Τον Δεκέμβριο 1912, απελευθερώνονται και καταλαμβάνονται ομοίως τα νησιά Ικαρία, Μυτιλήνη και Χίος.

4. Η Σάμος, η οποία από την εποχή του απελευθερωτικού αγώνα ευρισκόταν υπό καθεστώς αυτονομίας, ενσωματώνεται στην Ελλάδα τον Μάρτιο 1913.

5. Τον Μάϊο 1913 με την Συνθήκη του Λονδίνου, αναγνωρίζεται και de jure η κατάρρευση της οθωμανικής αυτοκρατορίας και το fait accompli στα Βαλκάνια. Τοιουτοτρόπως ο αυτοκράτορας των Οθωμανών, εκχωρεί τότε όλες τις εδαφικές εκτάσεις που είχε κατακτήσει επί Ευρωπαϊκού εδάφους, δυτικά της γραμμής Αίνου (χωριό στις εκβολές του ΄Εβρου), και Μηδείας (χωριό επί των τουρκικών παραλίων της Μ. Θαλάσσης).
Συγχρόνως η Συνθήκη του Λονδίνου, παραδίδει την Κρήτη στην διάθεση των τότε βαλκανικών συμμάχων (Ελλάδος, Σερβίας, Βουλγαρίας), οι οποίοι-στη συνέχεια- αποφασίζουν την παραχώρησή της στην Ελλάδα.

6. Τον Φεβρουάριο 1914 με τη Συνδιάσκεψη του Λονδίνου οι Κυβερνήσεις των 6 (τότε) Μεγάλων Δυνάμεων(Γερμανίας, Αυστρο-ουγγαρίας, Γαλλίας, Μ. Βρετανίας, Ιταλίας), αναγνωρίζουν πλέον και de jure την ελληνική κυριαρχία επί του συνόλου των νησιών του Αιγαίου, και μάλιστα ζητούν από την Ελλάδα να επιστρέψει τότε στην Τουρκία τα νησιά Ίμβρο, Τένεδο και το Καστελόριζο.

7. Με την Συνθήκη των Σεβρών του 1920, καίτοι το κείμενο αυτό δεν υλοποιήθηκε ποτέ γιατί δεν ίσχυσε η συνθήκη, αναγνωριζόταν και πάλι η ελληνική κυριαρχία επί όλων των νησιωτικών συμπλεγμάτων του Αιγαίου πλην Δωδεκανήσου, κατάσταση η οποία δεν μεταβλήθηκε μετά τα γεγονότα της Μικρασιατικής καταστροφής του 1922.

8. Με την Συνθήκη της Λοζάννης 1923, όλες οι διευθετήσεις που καθόριζαν οι ανωτέρω συμφωνίες και συνθήκες, αποκτούν οριστικό χαρακτήρα αφού με την υπογραφή και της Τουρκίας αναγνωρίζεται πλέον και de jure η κατάρρευση της Οθωμανικής αυτοκρατορίας και επανέρχονται σχεδόν όλα τα εδάφη στα κράτη που ανήκαν πριν την κατάκτησή τους.

Η εν λόγω Συνθήκη ορίζει :
α) Άρθρο 12 : « Η ληφθείσα απόφασις τη 13η Φεβρουαρίου 1914 υπό της Συνδιασκέψεως του Λονδίνου εις εκτέλεσιν των άρθρων 5 της Συνθήκης του Λονδίνου της 17/30 Μαίου 1913, και 15 της Συνθήκης των Αθηνών της 1/14 Νοεμβρίου 1913, η κοινοποιηθείσα εις την Ελληνικήν Κυβέρνησιν τη 13 Φεβρουαρίου 1914 και αφορώσα εις την κυριαρχίαν της Ελλάδος επί των νήσων της Ανατολικής Μεσογείου, εκτός της Ίμβρου, Τενέδου και των Λαγουσών Νήσων (Μαυρυών), ιδία των νήσων Λήμνου, Σαμοθράκης, Μυτιλήνης, Χίου, Σάμου και Ικαρίας, επικυρούται, υπό την επιφύλαξη των διατάξεων της παρούσης Συνθήκης των συναφών προς τας υπό την κυριαρχίαν της Ιταλίας διατελούσας νήσους, περί ων διαλαμβάνει το άρθρον 15. Εκτός αντιθέτου διατάξεως της παρούσης Συνθήκης, αι νήσοι, αι κείμεναι εις μικρότεραν απόστασιν των τριών μιλλίων της ασιατικής ακτής, παραμένουσιν υπό την τουρκική κυριαρχίαν»
β) Άρθρο 15 : «Η Τουρκία παραιτείται υπέρ της Ιταλίας παντός δικαιώματος και τίτλου επί των κάτωθι απαριθμουμένων νήσων τουτέστι της Αστυπαλαίας, Ρόδου, Χάλκης, Καρπάθου , Κάσσου, Τήλου, Νισύρου, Καλύμνου, Λέρου, Πάτμου, Λειψούς, Σύμης και Κω, των κατεχομένων νυν υπό της Ιταλίας και των νησίδων των εξ αυτών εξαρτωμένων ως της νήσου Καστελλορίζου»
γ) Άρθρο 16 : «Η Τουρκία δηλοί ότι παραιτείται παντός τίτλου και δικαιώματος πάσης φύσεως επί των εδαφών η εν σχέσει προς τα εδάφη άτινα κείνται πέραν των προβλεπομένων υπό της παρούσης Συνθήκης ορίων ως και επί των νήσων εκείνων ων η κυριαρχία έχει αναγνωρισθεί αυτή δια της παρούσης Συνθήκης της τύχης των εδαφών και των νήσων τούτων κανονισθείσης ή κανονισθησομένης μεταξύ των ενδιαφερομένων»

9. Με την Ιταλο-τουρκική Συνθήκη 1932 σε εκτέλεση της οποίας συνήφθη και σχετικό πρωτόκολλο μεταξύ των δύο κρατών, χαράχθηκε συνοριακή γραμμή από το νότιο ακρωτήριο της Σάμου μέχρι και το Καστελόριζο, λαμβάνοντας υπόψη ρητά και κατηγορηματικά και τον κανόνα των τριών (3) ναυτικών μιλίων που όριζε η Συνθήκη της Λωζάνης 1923 στην χάραξη των συνόρων της Δωδεκανήσου (τότε Ιταλικής κτήσεως)

10. Το 1947 με την Συνθήκη Ειρήνης των Παρισίων (άρθρο 14), η Ιταλία παραιτείται υπέρ της Ελλάδος επί της Δωδεκανήσου και των παρακειμένων νησίδων.

Η αμφισβήτηση κυριαρχίας που έχει εγερθεί και προβάλλεται από την Τουρκία επί Νησιών και Βράχων του Αιγαίου Αρχιπελάγους, αφορά όσα δεν αναφέρονται ονομαστικά αλλά μνημονεύονται απλώς ως παρακείμενα των κυρίων νησιών, σε κάποιο από τα παραπάνω νομικά κείμενα – συμφωνίες, συνθήκες.
Είναι γεγονός ότι, τα παλαιότερα μέχρι την Συνθήκη των Παρισίων 1947 κείμενα, δεν απέδιδαν μεγάλη σημασία στην λεπτομερή περιγραφή και καταγραφή των παραχωρουμένων νησιωτικών συμπλεγμάτων, επειδή για την εποχή τους τα Κράτη, το περισσότερο ενδιαφέρονταν για την αναγνώριση και τακτοποίηση της κυριαρχίας επί των κυρίων και κατοικημένων νησιών, ενώ η μνεία των παρακειμένων βράχων ή νησίδων δεν παρουσίαζε ενδιαφέρον ούτε για τους συντάκτες των συνθηκών, ούτε για τα ίδια τα Κράτη.

Επειδή ανάλογοι προβληματισμοί υπήρξαν και σε άλλες περιοχές, διεθνή δικαιοδοτικά όργανα και ειδικές διαιτησίες έχουν αποφανθεί από το 1928 μέχρι το 1953, σε διάφορες ομοειδείς περιπτώσεις, ότι η κατοχή του μεγαλύτερου νησιού συνεπάγεται και την κατοχή του παρακειμένου μικρότερου και σε περιπτώσεις συστάδων νησιών, την κυριαρχία στο κύριο νησί ακολουθεί κυριαρχία και στα εγγύς μικρότερα.

Παύλος Γ. Φωτίου