Blog

Μετά την ανάληψη των καθηκόντων της, η νέα Ηγεσία του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας έχει διατυπώσει δημοσίως την πολιτική βούληση για την ενεργοποίηση σημαντικών προγραμμάτων εκσυγχρονισμού και αναβάθμισης οπλικών συστημάτων, σε συνδυασμό με την ουσιαστική συμμετοχή σε αυτά της εγχώριας αμυντικής βιομηχανίας.
Οι στόχοι της συγκεκριμένης προσέγγισης είναι προφανείς και αξιέπαινοι όπως, κάλυψη των επιχειρησιακών αναγκών και ενίσχυση των βιομηχανικών υποδομών υποστήριξης των Ενόπλων Δυνάμεων, ανασυγκρότηση της εγχώριας αμυντικής βιομηχανίας, πολλαπλά οφέλη τόσο για την Εθνική Άμυνα, όσο και για την Οικονομία και Απασχόληση της χώρας.
Για την επιτυχή ολοκλήρωση του εγχειρήματος που περιγράψαμε, δυστυχώς δεν φτάνουν μόνο οι καλές προθέσεις του ΥΠΕΘΑ, εάν δεν εξασφαλισθούν εκ των προτέρων δύο σημαντικές προϋποθέσεις, οι οποίες φαίνεται ότι απουσιάζουν κατά το χρόνο σύνταξης του παρόντος άρθρου:
Πρώτον, το κατάλληλο θεσμικό πλαίσιο υλοποίησης των σχετικών συμβάσεων προκειμένου να εξασφαλισθεί με σαφή τρόπο το Δημόσιο Συμφέρον και οι στοχεύσεις του ΥΠΕΘΑ και δεύτερον, η ενδελεχής προετοιμασία και οι μελέτες των Επιτελείων και του ΥΠΕΘΑ για το τεχνικό και βιομηχανικό αντικείμενο των προγραμμάτων.
Σχετικά με το θεσμικό πλαίσιο, η υλοποίηση των προγραμμάτων αναμένεται να πραγματοποιηθεί μέσω Διακρατικών Συμφωνιών, συμβάσεων με Διεθνείς Οργανισμούς ή ακόμα και με την επίκληση του Άρθρου 346 της Συνθήκης Λειτουργίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης για λόγους προστασίας ουσιωδών συμφερόντων ασφαλείας της χώρας, εκτός του πλαισίου και των περιορισμών του ισχύοντος Ν.3978/2011 στα θέματα Βιομηχανικών Συνεργασιών. Στο συγκεκριμένο θέμα, δυστυχώς επισημαίνεται το κενό, που στην ουσία υπάρχει στην νομοθεσία μετά την κατάργηση των Αντισταθμιστικών Ωφελημάτων, όσον αφορά στο περιεχόμενο και τις προϋποθέσεις Βιομηχανικών Συνεργασιών αλλοδαπών εταιρειών με τις Αμυντικές Βιομηχανίες της χώρας.
Απαιτείται επομένως άμεσα η θέσπιση του σχετικού νομοθετικού πλαισίου-Κατευθυντήριων Οδηγιών, που θα είναι συμβατό με το Κοινοτικό και Εθνικό Δίκαιο και θα ορίζει το ύψος, το αντικείμενο, τις διαφανείς διαδικασίες και τις νομικές δεσμεύσεις των Βιομηχανικών Συνεργασιών, όπως έχει ήδη πραγματοποιηθεί ή βρίσκεται σε εξέλιξη η διαδικασία θέσπισης σε σειρά Ευρωπαϊκών χωρών (Δανία, Πολωνία, Ολλανδία κλπ.).
Εξίσου σημαντικός είναι και ο προσδιορισμός ουσιαστικού τεχνικού και βιομηχανικού αντικειμένου των Βιομηχανικών Συνεργασιών. Νωπές είναι οι εμπειρίες από αμαρτωλές συμβάσεις ΑΩ ύψους δεκάδων ή και εκατοντάδων εκατομμυρίων Ευρώ, οι οποίες στην πραγματικότητα αφορούσαν «έργο» εικονικού αντικειμένου και παρήγαγαν ελάχιστη βιομηχανική και τεχνολογική εγχώρια προστιθέμενη αξία.
Σήμερα παρουσιάζεται η χρυσή ευκαιρία με την διακηρυχθείσα πολιτική βούληση του ΥΠΕΘΑ να αξιοποιηθεί επιτέλους θετικά για τη χώρα το διαθέσιμο θεσμικό οπλοστάσιο, και με την κατάλληλη προετοιμασία της Ελληνικής πλευράς να αναβαθμισθεί ουσιαστικά το αντικείμενο των Βιομηχανικών Συνεργασιών.
Για την επίτευξη των ανωτέρω στόχων είναι αναγκαία η λήψη συγκεκριμένων μέτρων από την αρχική φάση επεξεργασίας των εν λόγω προγραμμάτων, όπως είναι η εκπόνηση από τα Επιτελεία των ειδικών μελετών-προτάσεων του Ν.3883/2010, Άρθρο 75 «…για την Ασφάλεια Εφοδιασμού, με βάση τις υπάρχουσες και άμεσα διαθέσιμες στην Ελλάδα δυνατότητες παραγωγής, συμπαραγωγής και υποστήριξης», οι οποίες θα περιλαμβάνουν την καταγραφή των κρίσιμων υποσυστημάτων και απαρτίων, χρόνους απόκρισης για την υποστήριξη συστημάτων και την κάλυψη αυξημένων αναγκών, απαιτήσεις για υποδομές βιομηχανικής και LOGISTICS υποστήριξης εντός της επικράτειας, καθώς και εξασφάλιση της απαραίτητης τεχνικής
τεκμηρίωσης και ειδικών μέσων.
Τα πορίσματα των ανωτέρω μελετών, με παράλληλη αξιοποίηση των προβλέψεων του Ν.3978/2011, Άρθρα 3, 4, 29 και 33 για την Εθνική Αμυντική Βιομηχανική Στρατηγική, την Εν Συνεχεία Υποστήριξη, καθώς και την Ασφάλεια Εφοδιασμού και Πληροφοριών των Ενόπλων Δυνάμεων επιβάλλεται να ενσωματωθούν στους Ειδικούς Όρους των απαιτήσεων για Βιομηχανική Συνεργασία μεταξύ αλλοδαπών αναδόχων και εγχωρίων αμυντικών βιομηχανιών κάθε νέου προγράμματος, αναβαθμίζοντας ουσιαστικά το βιομηχανικό και τεχνολογικό τους αντικείμενο.
Εν κατακλείδι, η εξασφάλιση των προϋποθέσεων που περιγράψαμε και η αξιοποίησή τους με αξιοκρατικά κριτήρια από το σύνολο της αμυντικής βιομηχανίας, τόσο της κρατικής, όσο και της ιδιωτικής, θα δώσει τη δυνατότητα να εξυπηρετηθούν ταυτόχρονα πολλαπλοί εθνικοί στόχοι στον τομέα της Άμυνας και της Οικονομίας. Η ευκαιρία είναι μοναδική, ειδικά στη σημερινή δύσκολη συγκυρία.