ΟΜΙΛΙΑ ΕΠΕΤΕΙΟΥ 28ης ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 1940
Οι εθνικές επέτειοι ενισχύουν την εθνική συνοχή αφού η ζώσα γενεά συνδέεται πνευματικά με αυτούς που έφυγαν προκειμένου να παραδειγματισθεί και να δράση ανάλογα, χάριν των δικών της απογόνων. Δίχως την νοερή αυτή σύνδεση, οι εθνικές επέτειοι αποτελούν απλώς τυπολατρικές επιφανειακές διαδικασίες.
Βρισκόμαστε εδώ σήμερα, 84 έτη μετά τα ιστορικά γεγονότα του Οκτωβρίου του 1940, για να θυμηθούμε, πως φθάσαμε στον πόλεμο, για να εμπνευσθούμε από τα κατορθώματα των πατεράδων και των παπούδων μας, να μάθουμε από τα λάθη τους, να συγκρίνουμε το τότε με το σήμερα και να χαράξουμε την βέλτιστη πορεία για το μέλλον.
Η Συνθήκη των Βερσαλλιών, μετά την λήξη του Α’ Π.Π., προκάλεσε σε μεγάλο βαθμό τον Β’ Π.Π., αφού οι όροι της υπήρξαν δυσβάστακτοι για τους ηττημένους. Τα πρώτα ανησυχητικά δείγματα ανόδου των αναθεωρητικών δυνάμεων της Γερμανίας, Ιταλίας και Ιαπωνίας αντιμετωπίσθηκαν παθητικά με όρους κατευνασμού παρά αποτροπής.
Κατά την δεκαετία του 1930, οι εξελίξεις είναι ραγδαίες. To 1933 o ναζισμός γίνεται καθεστώς στην Γερμανία η οποία αυξάνει άμεσα τους εξοπλισμούς της. Τον Οκτώβριο του 1935, οι Ιταλοί επιτίθενται στην Αβησσυνία και την καταλαμβάνουν σε επτά μήνες. Η κατάληψη της Ρηνανίας από τα γερμανικά στρατεύματα τον Μάρτιο του 1936, έλαβε χώρα δίχως αντίδραση. Την 1η Νοεμβρίου 1936 κηρύσσεται ο άξονας Βερολίνου – Ρώμης. Τον Ιούλιο του 1936 αρχίζει ο αιματηρός εμφύλιος στην Ισπανία, ο οποίος διήρκεσε έως το 1939 με νίκη του στρατηγού Φράνκο. Τον Μάρτιο του 1937 τα Γερμανικά στρατεύματα καταλαμβάνουν την Αυστρία. Η συμφωνία του Μονάχου τον Σεπτέμβριο του 1938, παραχωρεί στην Γερμανία ολόκληρη την περιφέρεια των Σουδητών της Τσεχοσλοβακίας. Ο Χίτλερ εν τούτοις, καταλαμβάνει ολόκληρη την Τσεχοσλοβακία, έξι μήνες αργότερα. Παράλληλα η Ιαπωνία αποσύρεται από την Κ.Τ.Ε. και συνεχίζει να επεκτείνεται στην χερσαία Άπω Ανατολή. Τον Απρίλιο του 1939 οι Ιταλοί εισβάλουν στην Αλβανία και την καταλαμβάνουν χωρίς αντίσταση. Τον Αύγουστο του 1939, προς μεγάλη έκπληξη όλων των αφελών ιδεολόγων, υπογράφεται σύμφωνο μη επιθέσεως μεταξύ της ναζιστικής Γερμανίας και της Σοβιετικής Ενώσεως. Το σύμφωνο αυτό περιείχε μυστικούς όρους που αφορούσαν τον διαμελισμό της Πολωνίας, της Φινλανδίας και των Βαλτικών κρατών. Την 1η Σεπτεμβρίου 1939 τα γερμανικά στρατεύματα με συντριπτική υπεροχή εισβάλλουν στην Πολωνία, προσαρτούν το Δάντσιχ και προελαύνουν σκορπώντας την καταστροφή. Οι Σοβιετικοί εισέβαλαν από τα ανατολικά 17 ημέρες μετά. Μεταφέρονται δεκάδες χιλιάδες Πολωνοί στο Κατίν όπου και φονεύονται ενώ ταυτόχρονα εκτοπίζεται μισό εκατομμυρίο Πολωνών στην Σιβηρία. Ο Β’ Π.Π. άρχιζε. Η ΕΣΣΔ υποχρέωσε τις τρεις Βαλτικές χώρες να δεχθούν στρατιωτικές της βάσεις στο έδαφός τους, ενώ τον Νοέμβριο του 1939 οι Σοβιετικοί επιτίθενται στην Φινλανδία η οποία μετά από ηρωικό αγώνα 4 μηνών αναγκάσθηκε να παραχωρήσει το 11% των εδαφών της (30% της οικονομίας της).
Το καλοκαίρι του 1940, βρήκε τον άξονα να επικρατεί παντού. Τον Ιούνιο 1940, ο Μουσολίνι φοβούμενος την ταχεία λήξη του πολέμου, κηρύσσει τον πόλεμο στην Αγγλία και την καταρρέουσα Γαλλία. Στην Αφρική οι Ιταλοί πίεζαν τους Βρετανούς. Οι Η.Π.Α. δεν είχαν αναμιχθεί ακόμη ενώ η Ε.Σ.Σ.Δ. τηρούσε ουδετερότητα ευνοϊκή για την Γερμανία, αφού μεταξύ άλλων, την προμήθευε με πρώτες ύλες, ενώ στα χρόνια που προηγήθηκαν εκπαίδευε αξιωματικούς των Ναζί.
Ο Μουσολίνι στο πλαίσιο των επεκτατικών του βλέψεων, είχε ήδη καταλάβει τα Δωδεκάνησα από το 1911, είχε διεισδύσει πολιτικά στην Αλβανία, είχε βομβαρδίσει και καταλάβει προσωρινά την ανοχύρωτη Κέρκυρα ως αντίποινα ενός δικού της προσχηματικού εγκλήματος προβοκάτσιας και διεκδικούσε ακόμη και την Σμύρνη. Μετά την έναρξη του Β’ Π.Π. και παρά τις δηλώσεις περί σεβασμού της ακεραιότητος της Ελλάδος, η Ιταλία προέβη σε σειρά προκλήσεων με αποκορύφωμα την άνανδρη και ιταμή βύθιση του Ευδρόμου «Έλλη», ευρισκομένου στην Τήνο, τον Δεκαπενταύγουστο, για απόδοση τιμών κατά την επέτειο κοιμήσεως της Θεοτόκου. Η τορπιλλική αυτή επίθεση κατά του «Έλλη» από το ιταλικό Υ/Β «DELFINO», προεκάλεσε την απώλεια οκτώ ανδρών, τον τραυματισμό 26 και την οργή ολόκληρου του ελληνικού λαού. Επισήμως η Ελλάς αν και γνωρίζει δεν προκαλεί την Ιταλία προσπαθώντας να αποφύγει την σύγκρουση.
Στα Βαλκάνια η Γιουγκοσλαβία τηρούσε επαμφοτερίζουσα στάση με το σύμφωνο φιλίας με Βουλγαρία 1937 που αποδυνάμωνε την συνοχή της Βαλκανικής Συνεργασίας του 1934. Από το 1938 η Βουλγαρία συνδέθηκε με τα λοιπά Βαλκανικά κράτη (πλην Αλβανίας) με Σύμφωνο περί μη χρήσεως βίας. Με την Τουρκία η Ελλάς συνεδέετο με τις Συμφωνίες του 1930 και 1933.
Κατά την δεκαετία του 1930 σημειώνεται υποχώρηση της γαλλικής επιρροής στην Ελλάδα, αφήνοντας μόνο φιλο-βρετανικές ή φιλο-γερμανικές πολιτικές δυνάμεις. Επισημαίνεται ότι στις αρχές του 20ου αιώνος η Γερμανία αποτελούσε την αιχμή του δόρατος στις ευρωπαϊκές επιστημονικές και τεχνολογικές εξελίξεις. Η Ελλάς συνεδέετο οικονομικά με την Μ. Βρετανία η οποία επιπλέον ναύλωνε ελληνικά εμπορικά πλοία ειδικά μετά το ξέσπασμα του πολέμου, γεγονός για το οποίο διαμαρτυρήθηκε η Γερμανία, ως παραβίαση της ουδετερότητος. Η αγγλογαλλική εγγύηση της ανεξαρτησίας της Ελλάδος του 1939, ήταν ασαφής και δεν επέβαλε συγκεκριμένες υποχρεώσεις στους εγγυητές. Στην Βρετανική πρόταση, που είχε λάβει μορφή διπλωματικής πιέσεως, περί στρατιωτικής συνδρομής ο Ι. Μεταξάς αντιδρούσε καθ’ όσον θεωρούσε τις δυνάμεις αυτές ανεπαρκείς για ουσιαστική άμυνα αλλά αρκετές για να στραφεί η Γερμανία κατά της Ελλάδος.
Κατά την τετραετία 1936 –1940, η κυβέρνηση Μεταξά έδωσε ιδιαίτερη έμφαση στο εξοπλιστικό πρόγραμμα της χώρας, διαθέτοντας πιστώσεις ύψους 15.7 δις δραχμών, δηλαδή ποσό υπέρ πενταπλάσιο των διατεθέντων κατά την δωδεκαετία 1923 – 1935, ύψους 3 δις δραχμών. Η περίφημη οχυρωματική «γραμμή Μεταξά», αποτελεί μικρό δείγμα της προσπάθειας συνολικής στρατιωτικής ενδυναμώσεως της Ελλάδος. Σε εράνους στους οποίους προέβη η κυβέρνηση το 1935 και κυρίως το 1937, προς τον σκοπό αυτό, υπήρξε πάνδημη ανταπόκριση του ελληνικού λαού καθώς και της ελληνικής ομογένειας.
Παρά την σημαντική προσπάθεια ενισχύσεως των Ε.Δ., κατά την τετραετία 1936 – 1939, ως ήταν φυσικό, οι παραμονές της 28ης 1940 εύρισκαν τις Ιταλικές Ε.Δ. να υπερτερούν σημαντικά τόσο σε αριθμούς, όσο και σε ποιότητα υλικού.
Την 15η Σεπτεμβρίου 1940, ο Ιταλός Πρέσβης εκόμισε γραπτή πρόταση πέντε σημείων, μεταξύ των οποίων περιλαμβάνετο και η ανανέωση του Ελληνοϊταλικού συμφώνου φιλίας που είχε υπογραφεί το 1928, μεταξύ Βενιζέλου και Μουσολίνι. Ο Μεταξάς λαμβάνοντας υπ’ όψιν τις ενδεχόμενες αντιδράσεις Αγγλίας και Γαλλίας, εχειρίσθη το θέμα με διπλωματική δεξιοτεχνία, δεν ανανέωσε το σύμφωνο και τελικώς εξεδόθη συμβιβαστικό κοινό ανακοινωθέν περί αμοιβαίας αποσύρσεως των στρατευμάτων από τα αλβανικά σύνορα κατά 20 χλμ..
Τις πρώτες πρωϊνές ώρες της 28ης Οκτωβρίου 1940, ο Ιταλός Πρέσβης στην Αθήνα Εμμανουέλε Γκράτσι, επισκέπτεται τον Πρωθυπουργό της Ελλάδος Ιωάννη Μεταξά στην οικία του και του επιδίδει τελεσίγραφο με το οποίο του ανακοινώνεται ότι εντός τριών ωρών τα ιταλικά στρατεύματα θα εισβάλουν στο ελληνικό έδαφος, προκειμένου να καταλάβει «στρατηγικά σημεία της χώρας», δίχως να τα διευκρινίζει και καθιστώντας την χώρα μας υπεύθυνη για τις επιπτώσεις εάν αυτή προέβαλε αντίσταση. Το πρόσχημα ήταν η δήθεν ελληνική παραβίαση της ουδετερότητος την οποία τα ιταλικά στρατεύματα θα διεσφάλιζαν. Ο Κυβερνήτης, απηχώντας πλήρως το λαϊκό αίσθημα, έδωσε αδίστακτα την απάντηση του ΟΧΙ δια της φράσεως «ώστε πόλεμος», η οποία ερχόταν σαν συνέχεια της ιστορικής παρακαταθήκης του «Μολών Λαβέ» του Λεωνίδα, του «Ου φεισόμεθα της ζωής ημών» του Κ. Παλαιολόγου και του «Ελευθερία ή Θάνατος» του 1821. Ο πεπειραμένος Πρωθυπουργός με την βαθειά επιτελική του μόρφωση δεν αντέδρασε παρορμητικά ή υπό την πίεση κάποιων παραγόντων. Η ένταξη της Ελλάδος στο ίδιο στρατόπεδο με την εκάστοτε μεγαλυτέρα ναυτική δύναμη της Μεσογείου, αποτελούσε πάγια πεποίθησή του και είχε διατυπωθεί σαφώς από το 1936.
Μία από τις πρώτες ενέργειες του Πρωθυπουργού είναι να φροντίσει για την ανύψωση του ηθικού και του φρονήματος του λαού. Μιλώντας προς τους ιδιοκτήτες και αρχισυντάκτες του Αθηναϊκού τύπου, μεταξύ άλλων τους δηλώνει «Έχω λογοκρισίαν και ημπορώ να σας υποχρεώσω να γράψετε μόνο ότι θέλω. Αυτή την ώρα όμως δεν θέλω την πέννα σας. Θέλω την ψυχή σας. Θα σας εμπιστευθώ τα πάντα ώστε να γράφετε όχι συμμορφούμενοι προς τα οδηγίας μου αλλά εμπνεόμενοι εις την προσωπική σας πίστιν, από την γνώση των πραγμάτων»…. Υπάρχουν στιγμές κατά τις οποίες ένας λαός οφείλει, αν θέλει να μείνει μεγάλος, να είναι ικανός να πολεμήσει, έστω και χωρίς καμίαν ελπίδα νίκης. Μόνον διότι πρέπει. Γνωρίζω ότι ο ελληνικός λαός θα το δεχθεί διότι η κρίση του δεν έχει θολωθεί δι΄ αγοραίων θορύβων και παραπλανητικών εκστρατειών. Εκάμαμεν ό,τι ήτο δυνατόν δια να μη έχομεν το παραμικρόν άδικο…… Ο ρόλος σας είναι σήμερον μεγάλος και επισημότατος. Μη χάνετε το θάρρος σας, διότι καθήκον σας είναι να συντηρήσετε την ιερή φλόγα του ελληνικού λαού, να βοηθήσετε τον μαχόμενον στρατόν, να υπάρξητε συνεργάτες της Κυβερνήσεως, ό,τι και αν αισθάνεσθε δι΄ αυτήν. Πρέπει να πιστεύσητε σεις για να μπορέσετε να μεταδώσετε την πίστην εις το κοινόν σας, μολονότι αυτήν την φοράν έχομεν όλοι μας να πάρωμεν από τον ελληνικόν λαόν και από το απερίγραπτο θάρρος του και όχι να του δώσουμε.
Θέλω ακόμη να είπω κάτι. Ξέρω με βεβαιότητα ότι η Ελλάς θα υποφέρει. Ξέρω όμως επίσης με βεβαιότητα ότι τελικώς θα εξέλθει όχι μόνον ένδοξος, αλλά και μεγαλύτερη…. Τα Δωδεκάνησα προδικάζουν….Η Ελλάς πολεμά δια την Δόξαν. Και δια την τιμήν της. Έχει υποχρέωσιν προς τον εαυτόν της να μείνει άξια της ιστορίας της».
Η είδηση του πολέμου σηματοδότησε την αρχή του θαύματος του 1940. Ο ενθουσιασμός του κόσμου μετετράπη σε πάνδημη μέθη, αν και γνώριζε ότι, δίχως ουσιαστική εξωτερική βοήθεια, θα αναμετρηθεί με μία μεγάλη δύναμη. Η λαϊκή μανία της συμμετοχής στον πόλεμο αυτό, τον οποίο δεν προεκάλεσε η χώρα μας, είχε να κάνει με την τιμή και την αξιοπρέπεια ενός υπερήφανου έθνους. Ο λαός γνώριζε ότι η ειρήνη είναι σημαντικό αγαθό εφ’ όσον όμως δεν παραβιάζεται η ελευθερία και η ακεραιότητα της χώρας. Ο ατομικισμός και η γκρίνια έδωσαν την θέση τους στην υπέρβαση, το φιλότιμο, το πείσμα, την αδελφοσύνη και την λεβεντιά. Πρόθυμα οι άνδρες έτρεξαν στο μέτωπο, πρόθυμα οι ηπειρώτισες ανέβαιναν στα χιονισμένα βουνά, μεταφέροντας στις πλάτες τους πυρομαχικά και εφόδια για τον στρατό, πρόθυμα άλλες γυναίκες προσέφεραν εθελοντική εργασία και με πλήρη συνείδηση των ιστορικών εκείνων στιγμών ανταποκρίθηκε ο κόσμος της διανόησης, ο κόσμος της τέχνης καθώς και τα Μ.Μ.Ε.. Μοναδική εξαίρεση στο εθνικό αυτό κάλεσμα απετέλεσε η ηγεσία γνωστού πολιτικού κόμματος.
Ο Μέραρχος Χαρ. Κατσιμήτρος διαβεβαιώνει με αυτοπεποίθηση τον Α/ΓΕΣ, ότι οι Ιταλοί δεν θα περάσουν. Και δεν πέρασαν. Όλες οι απανωτές γενικές επιθέσεις των Ιταλών, μέχρι τις αρχές Νοεμβρίου, αποτυγχάνουν. Ο Συνταγματάρχης Δαβάκης επικεφαλής του αποσπάσματος της Πίνδου, με 2000 άνδρες, καθηλώνει τις 15000 άνδρες επιλέκτων της περίφημης Μεραρχίας Αλπινιστών «Τζούλια» και την 1η Νοεμβρίου, όταν λαμβάνει τις πρώτες ενισχύσεις, διενεργεί επιτυχή αντεπίθεση, η οποία απετέλεσε την πρώτη νίκη κατά του Άξονα επί ευρωπαϊκού εδάφους. Από τις 18 Νοεμβρίου ο ελληνικός στρατός αντεπιτίθεται, εκδιώκει τους ιταλούς από το πάτριο έδαφος, με την ξιφολόγχη και την κραυγή «αέρα» και προελαύνει στην Β. Ήπειρο, απελευθερώνοντας την Κορυτσά, το Πόγραδετς, το Δέλβινο, τους Αγ. Σαράντα, το Αργυρόκαστρο και την Χιμάρα. Τις πρώτες ημέρες του Μαρτίου ξεκινά η μεγάλη εαρινή ιταλική επίθεση η οποία προετοιμαζόταν από τον Ιανουάριο με πολλές και ξεκούραστες δυνάμεις, η οποία όμως σβήνει άδοξα στις 26 Μαρτίου. Μεταξύ πολλών πράξεων ηρωϊσμού, εκεί γράφεται, με άφθονο αίμα, ο θρύλος του υψώματος 731. Δέκα ημέρες αργότερα ο Χίτλερ θα ανελάμβανε δράση.
Καθ’ όλη την διάρκεια του πολέμου, ο ελληνικός στόλος κράτησε ανοικτές τις θαλάσσιες γραμμές επικοινωνίας, εξασφαλίζοντας τις μεταφορές. Επιτυγχάνοντας στο δυσχερές αλλά ουσιαστικό αυτό έργο, κατέστη δυνατή η έγκαιρη προώθηση στο μέτωπο ολόκληρου του αναγκαίου αριθμού στρατευμάτων, ζώων, πυρομαχικών και εφοδίων. Τα Α/Τ βομβάρδισαν εχθρικές θέσεις απέναντι της Κέρκυρας και διενήργησαν τρεις επιδρομές στην Αδριατική. Τα Υ/Β μας, προσέβαλαν επιτυχώς εχθρικά πλοία που μετέφεραν εφόδια στον ιταλικό στρατό στην Αλβανία.
Με την έναρξη του πολέμου οι Ιταλοί βομβάρδισαν μεγάλα αστικά κέντρα όπως ο Πειραιάς, η Πάτρα, η Θεσσαλονίκη, η Κέρκυρα, η Πρέβεζα κ.λ.π.., καθώς και σημεία στρατηγικού ενδιαφέροντος όπως η διώρυγα της Κορίνθου. Τα αποτελέσματα υπήρξαν πτωχά αλλά σημειώθηκαν μεγάλες απώλειες αμάχων. Η μικρή μας αεροπορία, αντιμετωπίζοντας πληθώρα λειτουργικών και τεχνικών προβλημάτων, ανταπέδωσε με επιτυχείς βομβαρδισμούς των αεροδρομίων της Κορυτσάς, του Αργυροκάστρου και του Αυλώνα, καθώς και με αποτελεσματικές επιθέσεις κατά ιταλικών στρατευμάτων. Αργότερα την προσπάθεια των ελλήνων πιλότων ενίσχυσε και η παρουσία περιορισμένου αριθμού Α/Φ της RAF. Οι αερομαχίες των πιλότων μας είναι αδιάκοπες, εκτελούνται με πείσμα και αυτοθυσία, ορισμένες δε εξ αυτών, όπως η περίπτωση του Υποσμηναγού Μαρίνου Μητραλέξη, φθάνουν στα όρια του θρύλου.
Εν τω μεταξύ στις 29 Ιανουαρίου πέθανε ή δολοφονήθηκε ο Ιωάννης Μεταξάς και τον διαδέχθηκε ο Αλέξανδρος Κορυζής. Στην Ελλάδα καταφθάνουν ανεπαρκή σε αριθμό Βρετανικά στρατεύματα ως βοήθεια, ενώ οι Γερμανοί έχουν ήδη εισέλθει στην Βουλγαρία. Την 6η Απριλίου 1941 η Γερμανία επιτίθεται ταυτόχρονα σε Γιουγκοσλαβία και Ελλάδα (επιχείρηση MARITA). Έχει προηγηθεί το δεύτερο περήφανο «ΟΧΙ» του νέου Πρωθυπουργού, το ξημέρωμα της ίδιας ημέρας. Επάνω από τα ελληνικά οχυρά 800 γερμανικά Α/Φ σκορπίζουν τον θάνατο, ενώ 24 γερμανικές Μεραρχίες, με άρματα μάχης που εφορμούν για να καταλάβουν τα οχυρά καθηλώνονται. Τρία μερόνυκτα πολέμου ήταν αρκετά για να κατανοήσουν οι Γερμανοί, για ποιό λόγο νικήθηκαν οι Ιταλοί στην Αλβανία. Η λύση για τους Γερμανούς δόθηκε από την καταρρέουσα Γιουγκοσλαβία, από όπου η 2α μεραρχία Πάντσερ, πέρασε τα σύνορα και έφθασε στην Θεσσαλονίκη, παρακάμπτοντας τα οχυρά. Είναι γνωστές οι πρωτόγνωρες τιμές που απέδωσαν οι εντυπωσιασμένοι Γερμανοί στους μαχητές των οχυρών οι οποίοι δεν νικήθηκαν αλλά απεχώρησαν. Το μέτωπο πλέον καταρρέει και ο εξαντλημένος ελληνικός στρατός αποσύρεται σταδιακά από την Αλβανία, δίχως ουσιαστική αεροπορική κάλυψη και με προβληματική επικοινωνία με την Αθήνα. Ο Πρωθυπουργός Α. Κορυζής φέρεται να κλίνει προς την ανάγκη συνθηκολογήσεως ενώ ο Βασιλεύς Γεώργιος ο Β’ εμμένει στην συνέχιση του αγώνα σε μία προσπάθεια να διευκολυνθεί η υποχώρηση των Βρετανικών στρατευμάτων προς την Μ. Ανατολή. Τελικά ο Πρωθυπουργός Α. Κορυζής αυτοκτονεί, ο Στρατηγός Τσολάκογλου με δική του πρωτοβουλία υπογράφει την συνθηκολόγηση και παράδοση της χώρας, ενώ στις 27 Απριλίου οι Γερμανοί εισέρχονται στην Αθήνα.
Η κατάληψη της Κρήτης ήταν επιβεβλημένη για τους Γερμανούς, λόγω της στρατηγικής σημασίας της. Για τον σκοπό αυτό διέθεσαν περί τις 23.000 άνδρες, από την αφρόκρεμα των Ε.Δ., 1370 αεροπλάνα και 70 πλοία, σε μία αεραποβατική επιχείρηση πρωτόγνωρη για τα παγκόσμια χρονικά. Την άμυνα της νήσου είχαν αναλάβει 31.000 Βρετανοί, 11.500 Έλληνες και ο γενναίος πληθυσμός της. Ο οπλισμός και τα εφόδια της νήσου ήταν ανεπαρκή. Οι επιχειρήσεις διήρκεσαν από την 20η έως την 29η Μαϊου και το αποτέλεσμα ήταν μία πύρρεια νίκη των Γερμανών, λόγω των τεραστίων απωλειών τους.
Μετά την κατάληψη της χώρας μας, ο αγώνας δεν σταματά. Οργανώνονται ομάδες αντιστάσεως στο εσωτερικό της χώρας, ενώ Έλληνες του Στρατού Ξηράς και της Πολεμικής Αεροπορίας μάχονται στην Μ. Ανατολή. Η ελληνική σημαία εξακολουθεί να κυματίζει καθ’ όλη την διάρκεια του Β’ Π.Π., στους ιστούς των πλοίων του Στόλου, ο οποίος είχε διαφύγει στην Αίγυπτο, παρά την παράδοση της χώρας, χάρις στην ευψυχία των πληρωμάτων του. Με κύρια βάση την Αλεξάνδρεια, τα ελληνικά πολεμικά πλοία δρούν από τον Ινδικό και την Μεσόγειο, μέχρι τον Ατλαντικό, αναλαμβάνοντας αποστολές μαζί με τα συμμαχικά πλοία. Κύρια έργα του Στόλου μας, οι συνοδείες νηοπομπών, επιδρομικές ενέργειες, υποστήριξη επιχειρήσεων του Σ.Ξ. και επιθετικές περιπολίες Υ/Β. Ελληνικά Πολεμικά Πλοία έδρασαν στην μάχη του Ατλαντικού και έλαβαν μέρος στις αποβάσεις της Σικελίας, του Άντζιο και της Νορμανδίας. Ενδεικτικά αναφέρεται ότι το 1943, επί 41 συνολικά πολεμικών συμμαχικών πλοίων στην Μεσόγειο, τα 27 ήταν Αγγλικά, τα 11 ελληνικά και μόνο 3 γαλλικά. Η δράση πλοίων όπως των Α/Τ Β. ΟΛΓΑ, ΑΔΡΙΑΣ, των Υ/Β ΠΑΠΑΝΙΚΟΛΗΣ, ΠΡΩΤΕΥΣ, ΓΛΑΥΚΟΣ, ΤΡΙΤΩΝ, ΝΗΡΕΥΣ και ΚΑΤΣΩΝΗΣ καθώς και πολλών άλλων πλοίων, προκαλεί συγκίνηση και παραδειγματίζει τις επερχόμενες γενεές. Βαριές οι απώλειες και ο φόρος αίματος. Χάθηκαν 14 πολεμικά πλοία, 9 επίτακτα και 706 άνδρες.
Μία παράμετρο ισχύος που ποτέ δεν πρέπει να λησμονούμε απετέλεσε το Εμπορικό Ναυτικό μας του οποίου η συμβολή στον συμμαχικό αγώνα και ιδιαίτερα κατά την μάχη του Ατλαντικού για την εξασφάλιση εφοδίων από Αμερική προς Ευρώπη, υπήρξε τεράστια. Συνολικά εχάθησαν 434 εμπορικά πλοία, δηλαδή το 10% των συνολικών συμμαχικών απωλειών, περί τα 500 μικρά πετρελαιοκίνητα ιστιοφόρα, στην περιοχή της Α. Μεσογείου, καθώς και 2350 ναυτικοί μας.
Η Ελλάς είναι η μοναδική χώρα που αναγκάσθηκε να αντιμετωπίσει τους στρατούς τεσσάρων χωρών δηλ. της Ιταλίας, Αλβανίας, Γερμανίας και Βουλγαρίας. Εν τούτοις αντιστάθηκε επί 219 ημέρες προκαλώντας τον παγκόσμιο θαυμασμό, όταν η Γαλλία αντιστάθηκε 43 ημέρες, η Νορβηγία 61, η Πολωνία 30, το Βέλγιο 18, η Ολλανδία 4, η Γιουγκοσλαβία 3 και δίχως αντίσταση η Τσεχοσλοβακία, το Λουξεμβούργο και η Δανία. Κατά την διάρκεια της αντιστάσεως των 219 ημερών, οι νεκροί Έλληνες των Ε.Δ. ανήλθαν σε 13.676 και οι τραυματίες σε 62.700. Κατά την διάρκεια της τετραπλής κατοχής, οι αριθμοί των εκτελέσεων από τα κατοχικά στρατεύματα έχουν ως εξής:
- Οι Αλβανοί: 1.165
- Οι Ιταλοί: 8.000
- Οι Βούλγαροι: 25.000
- Οι Γερμανοί: 50.000
Οι συνολικές απώλειες σε ποσοστό επί του πληθυσμού (εκτελέσεις, κακουχίες, μάχες) ανήλθαν για τους Έλληνες στο 10% (750.000), όταν για την Ε.Σ.Σ.Δ. ήταν 2.8%, την Ολλανδία 2.2%, την Γαλλία 2%, την Πολωνία 1.8%, την Γιουγκοσλαβία 1.7% και το Βέλγιο 1.5%.
Είναι βέβαιο ότι η Ελλάς δεν έλαβε όσα εδικαιούτο αναλόγως της προσφοράς της, με την λήξη του πολέμου. Τα θλιβερά και αντεθνικά γεγονότα της στάσεως ορισμένων μονάδων στη Μ. Ανατολή και τα επακολουθήσαντα αιματηρά γεγονότα του «εμφυλίου πολέμου» όπως αποκαλείται, απετέλεσαν δικαιολογία για τους συμμάχους ώστε να παραχωρήσουν μόνο τα ελληνικά Δωδεκάνησα, ενώ οι αδελφοί μας στην Κύπρο και την Β. Ήπειρο δεν ενώθησαν με την μητέρα πατρίδα. Το νέο παγκόσμιο σκηνικό διαμορφώθηκε αναλόγως των συμφερόντων των Μ. Δυνάμεων.
Ογδόντα τέσσερα χρόνια μετά η Ελλάδα ευρισκόμενη στο επίκεντρο ενός ιδιαίτερα ασταθούς περιβάλλοντος, βιώνει τις τρέχουσες απειλές και προκλήσεις, με διακύβευμα τα ζωτικά της συμφέροντα και ίσως την ίδια την επιβίωσή της.
Αν και η Ελλάς συρρικνώνεται ραγδαίως δημογραφικά από το 1980 και σήμερα οδεύουμε προς το βιολογικό τέλος του έθνους, εν τούτοις οι κυβερνήσεις έχουν επιδείξει μηδενικά ανακλαστικά. Τα μοναδικά λίγα μέτρα έχουν ληφθεί από την τρέχουσα κυβέρνηση αλλά και αυτά κρίνονται επιεικώς ως ανεπαρκή αφού δεν αποτελούν μέρος συνολικής στρατηγικής αντιμετωπίσεως του ζητήματος.
Ταυτόχρονα πλειάδα πολιτικών δηλώνουν υπερήφανοι για τον πολυπολιτισμό ο οποίος μακροπρόθεσμα θα επιλύσει και το δημογραφικό. Ο πολυπολιτισμός αυτός όμως συνίσταται σε διαρκώς αυξανόμενα κύματα μεταναστών από Ασία και Αφρική (λόγω της εκεί πληθυσμιακής εκρήξεως), η πλειοψηφία των οποίων εμφορείται από θεοκρατικές αντιλήψεις αντίθετες και ασύμβατες προς τις έννοιες του κοσμικού κράτους και της Δημοκρατίας, γεγονός που τους καθιστά πρακτικά αναφομοίωτους. Οι άνθρωποι αυτοί υπό την επιρροή ξένων κέντρων απαιτούν Τζαμιά, Μουφτήδες, Σαρία και συλλογικά δικαιώματα. Πολλοί εξ αυτών έχουν αναχωρήσει από χώρες που ξοδεύουν δισεκατομμύρια για εξοπλισμούς και κάποιες κατέχουν πυρηνικά όπλα.
Η Ελλάς παραμένει ελκυστική για τους πλούσιους διακινητές ψυχών, παρά την θετική προσπάθεια επί των συνόρων, αφού προσφέρει δωρεάν διαμονή, διατροφή, περίθαλψη, εκπαίδευση και στο βάθος (προεκλογικά) υπηκοότητα. Οι χειμαζόμενοι Έλληνες φορολογούμενοι επωμίζονται σιωπηρά τόσο το οικονομικό βάρος, όσο και την επιβληθείσα συμβίωση υπό τον φόβο του αντιρατσιστικού νόμου, της απειλής του «μη πολιτικώς ορθού» και της «κατακραυγής» των «ανθρωπιστικών» ΜΚΟ. Τα ΜΜΕ περιέργως δεν αναδεικνύουν ως μείζον θέμα τον άμεσο αυτό κίνδυνο. Προφανώς ο πολυπολιτισμός προωθείται μονομερώς στην Δύση αφού σε θεοκρατικά αυταρχικά κράτη είναι αδιανόητος.
Είμαστε μάρτυρες μίας αναθεωρητικής Τουρκίας, ολοένα και περισσότερο ισχυρής στρατιωτικά, η οποία προκαλεί και διεκδικεί, θίγοντας ευθέως την εθνική κυριαρχία, ανεξαρτησία, ακεραιότητα και τα κυριαρχικά δικαιώματα Ελλάδος και Κύπρου. Οι Διεθνείς Οργανισμοί μάλλον δεν διακρίνουν κάτι μεμπτό, όπως στην Ουκρανία και κατά συνέπεια δεν παρεμβαίνουν. Ο υπερατλαντικός Πόντιος Πιλάτος συντηρεί τις εξοπλιστικές ισορροπίες θύτου και θύματος, συνιστά αυτοσυγκράτηση και παραπέμπει σε λύσεις «win – win» με εγχώρια φερέφωνα να παπαγαλίζουν το σύνθημα ως ηχώ. Η Ρωσία όπως παλαιότερα στην Μακεδονία, στην Μ. Ασία και τα Δωδεκάνησα έτσι και τώρα τάσσεται απέναντι στην Ελλάδα.
Αν και η Άγκυρα δεν κάνει πίσω στις επεκτατικές διεκδικήσεις της κατά Ελλάδος και Κύπρου, οι ελληνικές πολιτικές ηγεσίες, άνευ προϋποθέσεων και «κόκκινων γραμμών» διαπραγματεύονται επισήμως μόνο για την ΑΟΖ και υφαλοκρηπίδα. Η κοινή γνώμη το εύχεται αν και ανησυχεί διότι η άλλη πλευρά μας πληροφορεί ότι συζητά για ολόκληρο το φάσμα των τουρκικών διεκδικήσεων, ενώ πολιτικοί, ακαδημαϊκοί και δημοσιογραφικοί κύκλοι εκφράζουν κατά καιρούς απόψεις που επιεικώς προβληματίζουν. Τα υποτιθέμενα «ήρεμα νερά» προκαλούν ευμενή Δυτικά σχόλια και ικανό άλλοθι για εκ νέου αμυντική στήριξη της Τουρκίας.
Το προσωπικό των ΕΔ με ικανότητα, εκπαίδευση και μόχθο για την συντήρηση ιδιαίτερα παλαιού υλικού, είναι ικανό για κάθε ανατροπή, αλλά αυτό δεν αποτελεί πανάκεια. Εκ του αποτελέσματος, η Τουρκία δεν έχει πεισθεί για την αποτρεπτικότητα των ελληνικών ΕΔ.
Οι ισχυρές ΕΔ και αμυντική βιομηχανία διασφαλίζουν την ειρήνη, την ανάπτυξη και το διεθνές κύρος της χώρας. Εν τούτοις εγκατελείφθησαν επί 20 έτη. Οι πρόσφατοι εξοπλισμοί και οι ανακοινώσεις νέων εξοπλιστικών προγραμμάτων των ΕΔ αποτελούν θετική εξέλιξη στον βαθμό που διασφαλίζουν στρατιωτική αποτροπή έναντι της Τουρκίας και στον βαθμό που συγκλίνουν με την πολιτική και διπλωματική εθνική προσπάθεια. Εάν φιλοδοξούμε η χώρα μας να προηγείται και όχι να έπεται των γεγονότων, τα εξοπλιστικά προγράμματα θα πρέπει να είναι προϊόν συνεπούς διακομματικής στρατηγικής και όχι ανακλαστική αντίδραση σε τρέχουσες καταστάσεις. Οι παρελθούσες κρίσεις και τα τετελεσμένα δυστυχώς δεν μας κατέστησαν σοφότερους. Λύσεις εφικτές και εφαρμόσιμες από «αύριο» υπάρχουν αρκεί να υπάρχει πολιτική βούληση.
Στην παιδεία και την πολιτική ακούγονται όλο και πιο αραιά οι όροι «έθνος των Ελλήνων», «εθνικές παραδόσεις», «έθνος – κράτος», «εθνικό όραμα και φρόνημα», «πρότυπα και αξίες» «συλλογικές υποχρεώσεις, πνεύμα αλληλεγγύης και θυσίας». Το μέγιστο των οραμάτων που μεταλαμπαδεύονται στους νέους Έλληνες αφορούν την σωτηρία του πλανήτου, την παγκόσμια διακυβέρνηση, τους πολίτες του κόσμου και τον αντιρατσισμό. Εάν η παιδεία δεν μαθαίνει ουσιαστικά στους νέους Έλληνες την γλώσσα, την Ιστορία τους, τα ελληνοκεντρικά πρότυπα και αξίες, δεν θα καταλάβουν ποτέ ποιοι είναι, από έρχονται και που πάνε.
Το θαύμα του 1940 δεν ήταν θαύμα, διότι η τότε ηγεσία εφήρμοσε το διαχρονικής αξίας ρητό «Κυβερνάν εστί προβλέπειν». Η τότε παγκόσμια κρίση και οι απειλές κατά της χώρας μας βρήκαν τον ελληνικό λαό με υψηλό φρόνημα, έτοιμο να ανταποκριθεί και να θυσιασθεί. Τότε η ειρήνη, αν και επιθυμητή, δεν ήταν αυτή το ύψιστο αγαθό αλλά το εθνικό συμφέρον. Η κοινή γνώμη προετοιμάζετο συστηματικά από το κράτος, το σχολείο και την οικογένεια. Οι νέοι εδιδάσκοντο την ιστορία τους δίχως στρογγυλεύματα, τα τότε Μ.Μ.Ε. με αίσθημα ευθύνης, έθεταν το εθνικό συμφέρον υπεράνω της ακροαματικότητος και οι ένοπλες δυνάμεις, παρά και τα τότε οικονομικά προβλήματα, είχαν προετοιμασθεί ποσοτικά και ποιοτικά κατά τον βέλτιστο τρόπο. Όταν δε ήχησε ο παιάν, πρώτοι οι ταγοί του κράτους (πολιτικοί, διανοούμενοι, μεγαλοεπιχειρηματίες, δημοσιογράφοι, καλλιτέχνες και οι γόνοι τους), από όπου και εάν ευρίσκοντο έσπευσαν να καταταγούν και να προωθηθούν στο μέτωπο, δεικνύοντας δια του παραδείγματος τον δρόμο της τιμής.
Είναι καιρός οι ηγέτες μας να χαράξουν διακομματικά την βέλτιστη εθνική πορεία. Ένα κράτος που χρωστά, που δεν παράγει και δεν ανταγωνίζεται, δεν μπορεί ταυτόχρονα να είναι εθνικά ανεξάρτητο. Θα πρέπει ακόμη να αντιληφθούν, ότι ο συνδυασμός δημογραφικό – μετανάστευση, αποτελεί την σοβαρότερη εθνική απειλή, η οποία χρήζει αμέσου και αποτελεσματικής αντιμετωπίσεως.
Οι προκλήσεις, οι ευκαιρίες και οι κίνδυνοι, απαιτούν προετοιμασία, βούληση, πίστη στις ικανότητές μας και ενεργοποίηση του συνόλου του ελληνισμού όπου γης. Τέλος, η συστηματική επένδυση σε μία παιδεία που θα παρέχει τεκμηριωμένη γνώση και θα αποδίδει ενσυνείδητους Έλληνες πολίτες, αποτελεί την μόνη ασφαλή μακροπρόθεσμη επένδυση.
Η Ελλάδα μας διαθέτει όλες τις προϋποθέσεις για την μετατροπή της σε χώρα σταθερότητος, ευημερίας και με ρόλο στην περιοχή. Απομένει το γεγονός αυτό να το πιστέψουν οι Έλληνες πολίτες και να εκλέξουν άξιες ηγεσίες προκειμένου να τα υλοποιήσουν αποτελεσματικά και να δικαιώσουν έτσι την θυσία των ηρώων του 1940, για τις ψυχές των οποίων μία τέτοια εξέλιξη θα αποτελούσε το καλύτερο μνημόσυνο.
Ζήτω η εθνική επέτειος του 1940.
Ας είναι ελαφρύ το χώμα που σκεπάζει τους νεκρούς του 1940.
ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2024
Αντιναύαρχος Β. Μαρτζούκος Π.Ν.
Επίτιμος Διοικητής Σ.Ν.Δ.
Αντιπρόεδρος ΕΛ.Ι.Σ.ΜΕ.