ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΟΝ ΤΕΛΕΥΤΑΙΟ ΠΟΛΕΜΟ ΣΤΟ ΙΡΑΚ Του Αντιστρατήγου ε.α. Δ. Λακαφώση
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΟΝ ΤΕΛΕΥΤΑΙΟ ΠΟΛΕΜΟ ΣΤΟ ΙΡΑΚ
Του Αντιστρατήγου ε.α. Δ. Λακαφώση
Ο Δαυίδ καλείται να αντιμετωπίσει τον Γολιάθ. Από τους αρχαίους χρόνους, μικρές δυνάμεις έχουν βρει τρόπους να προσβάλουν τις υπερδυνάμεις. Σε όλες τις εποχές, οι ανίσχυροι έχουν καταφύγει σε ασύμμετρες ενέργειες, δηλαδή σε τρόπους με τους οποίους οι αδύνατοι πολεμούν. Έτσι, όπως όλοι οι ηγέτες ανίσχυρων κρατών, ο Σαντάμ σχεδίασε ασύμμετρες τακτικές κατά του ισχυρού αντιπάλου, των Αμερικανικών δυνάμεων.
Σε ευρεθέντα σχέδια, έδιδε οδηγίες για τον πόλεμο που ο εχθρός είχε το «πάνω χέρι», κυρίως στον αέρα και τον Ηλεκτρονικό Πόλεμο. Άλλα σχέδια εστιάζονται σε ανορθόδοξες δραστηριότητες σε περιοχές των μετόπισθεν, σε ανοίγματα ορυγμάτων, διαβίωση σε αγρούς, χρησιμοποίηση ζώων και δικύκλων για τις κινήσεις και σε εναλλακτικά μέσα επικοινωνιών. Επίσης εδίδοντο οδηγίες για καταδρομικές ενέργειες «κτύπησε και φύγε» σε ευαίσθητα σημεία του αντιπάλου, για τυφλές ενέργειες και ενέδρες στις γραμμές ανεφοδιασμού του αντιπάλου, για ανθρώπινες ασπίδες, για μάχες μέσα σε κατοικημένες περιοχές και για Σοβιετικού τύπου πιέσεις κατά εκείνων των Ιρακινών που δεν θα ήθελαν να πολεμήσουν τον αντίπαλο και θα αποδέχονταν αυτόν ως «απελευθερωτή».
Η μεγαλύτερη όμως έκπληξη του πολέμου είναι τα γεγονότα που δεν συνέβηκαν. Το σύνολο σχεδόν, πλην ορισμένων εξαιρέσεων, από αυτές τις ασύμμετρες ενέργειες κατά ενός ισχυρού αντιπάλου δεν υλοποιήθηκαν. Οι πετρελαιοπηγές δεν ανεφλέγησαν, τα υδατοφράγματα δεν καταστράφηκαν, οι γέφυρες δεν ανατινάχθηκαν, χημικά όπλα δεν χρησιμοποιήθηκαν, τρομοκράτες δεν ενήργησαν, οι οδομαχίες τέλειωσαν ανεπάντεχα γρήγορα, η αδυναμία για άνοιγμα βορείου μετώπου, μέσω της Τουρκίας, δεν επέδρασε σοβαρά στην όλη ενέργεια κατά του Ιράκ, τα Τουρκικά στρατεύματα δεν εισχώρησαν εντός του Ιράκ για να πολεμήσουν τους Κούρδους, η ανησυχία του μουσουλμανικού κόσμου υπήρξε περιορισμένη και οι φυγάδες δεν ήταν πολλοί, ενώ αναμένοντο στον αριθμό του 1,5 εκατ. Οι δυνάμεις της Εθνικής Φρουράς δεν πολέμησαν, όπως είχε εκτιμηθεί, στα περίχωρα της Βαγδάτης, όπου κλήθηκαν να αμυνθούν. Ο αγώνας στην πόλη της Βαγδάτης δεν έγινε.
Πως εξηγούνται, όμως, οι εκπλήξεις
Έτσι, το χειρότερο σενάριο για τους επιτιθέμενους δεν συνέβηκε. Τα ΜΜΕ και οι στρατιωτικοί αναλυτές, που κάλυψαν τον πρόσφατο πόλεμο περισσότερο από κάθε πριν πόλεμο, έπεσαν έξω σε πάρα πολλές προβλέψεις τους. Η ταχεία και ορμητική επίθεση, οι συντονισμένες και αποτελεσματικές συνδεδιασμένες ενέργειες και οι ειδικές δυνάμεις με τις προκαταρκτικές ενέργειες εντός του Ιράκ, ίσως να εξηγούν το ερώτημα.
Πολλά, μεταξύ των οποίων και η αεροπορική υπεροχή, βοήθησαν στο να υπάρχουν μικρές απώλειες, που ανεμένοντο. Πριν από τον πόλεμο οι εκτιμήσεις των απωλειών έφερναν αυτές από 100-5000. Έκπληξη, όμως, υπήρξε στο τέλος του πολέμου να επαληθευθεί σχεδόν το ελάχιστο εκτιμούμενο. Οι ειδικοί εκτιμούσαν μία (1) απώλεια για αρκετές εκατοντάδες απωλειών Ιρακινών, αναλογία απίστευτα μικρή.
Η ταχεία συμμαχική προέλαση και η απώλεια ελέγχου από την Ιρακινή ηγεσία, πιθανόν να εξηγούν τη μη χρήση Χημικών Όπλων. Είχε εκτιμηθεί από πριν, ότι τα ΧΟ θα ήταν η τελευταία προσπάθεια για επιβίωση του Σαντάμ. Αλλά, και με τα Αμερικανικά στρατεύματα στο κέντρο της Βαγδάτης, τα ΧΟ δεν χρησιμοποιήθηκαν. Η Δομή Διοικήσεως και Ελέγχου κατέρρευσε. Ίσως, όμως, η διαταγή να δόθηκε, αλλά οι εκτελεστές δεν την ακολούθησαν, φοβούμενοι τις συνέπειες σε ένα καθεστώς υπό κατάρρευση. Ίσως, να μην είχαν ΧΟ ή τούτο να υπήρξε αποτέλεσμα των συνεχών προηγουμένων δηλώσεων ότι δεν υφίσταντο ΧΟ ή από τον φόβο για σοβαρά αντίποινα ή να τα είχαν καταστρέψει ή να τα είχαν κρύψει προ της επιθεωρήσεως των ΗΕ.
Ο φόβος για Τουρκο-Κουρδική εμπλοκή στο Β.Ιράκ δεν επαληθεύθηκε, αν και υπάρχει σχετική ένταση στις εκεί πετρελαιοφόρες περιοχές της Μοσούλης και Κιρκούκ. Σ΄αυτό συνέβαλε η σκληρή διπλωματία για να κρατήσει τις Τουρκικές δυνάμεις εντός της Τουρκίας και τους Κούρδους υπό έλεγχο, πράγμα που απέτρεψε τις καταστροφικές συνέπειες της συγκρούσεως μεταξύ τους.
Οι προβλέψεις, σύμφωνα και με την εμπειρία του προηγούμενο πολέμου στον Κόλπο, ό,τι πρόσφυγες θα κατέληγαν στην Κουρδική περιοχή της Τουρκίας, στη Συρία, Ιορδανία και του Ιράν, αποδείχθηκαν λίαν υπερβολικές. Μερικές εκατοντάδες χιλιάδες Κούρδων εγκατέλειψαν τα σπίτια τους για να πάνε σε συγγενείς ή σε κυβερνητικούς καταυλισμούς ή κυβερνητικά κτίρια στην ύπαιθρο.
Αλλά, δεν παρατηρήθηκε ανησυχητικό πέρασμα συνόρων προς το Ιράν, καθόλου σχεδόν προς Ιορδανία και μερικοί καταδιωκόμενοι πιστοί του καθεστώτος προς Συρία. Η παρατηρηθείσα έξοδος από την Βαγδάτη όπως δίδεται σε φιλανθρωπικούς λόγους, αλλά ο γρήγορος τερματισμός των συγκρούσεων απάλυνε το πρόβλημα. Ίσως, η πολιτική «παραμείνετε σπίτια σας» όπου πρόκειται να σας βρούμε και να φροντίσουμε για σας, επέτυχε ή οι Ιρακινές επίσημες αρχές, πιθανόν, να εμπόδισαν άλλους να φύγουν από τα σπίτια τους.
Άλλη έκπληξη υπήρξε η τελεία σχεδόν απουσία τρομοκρατικών ενεργειών, καίτοι αναμενόμενες σύμφωνα με τις εκτιμήσεις προ του πολέμου. Παρά τις δηλώσεις των ΗΠΑ, η σχέση του Σαντάμ με την τρομοκρατία αποδείχθηκε εντελώς ανύπαρκτη ή τελείως χαλαρά. Δεν υπήρξε εξωτερικό επιχειρησιακό δίκτυο. Εξ άλλου οι προηγούμενες διεθνείς αντιδράσεις κατά της Al Qaeda φαίνεται να περιόρισε τους τρομοκράτες σε περιστασιακές ενέργειες. Αλλά, ερασιτέχνες τρομοκράτες, πρόσωπα ή μικρές ομάδες, από αυτό τούτο τον πόλεμο, μπορεί να προκύψουν, πέραν όμως λεπτομερούς σχεδιασμού και χωρίς να εγκλείουν σοβαρούς κινδύνους.
Η παρούσα σχετική ηρεμία στο Μουσουλμανικό κόσμο, είναι μία άλλη έκπληξη αυτού του πολέμου και φανερώνει την έλλειψη υποστήριξης προς τον Σαντάμ. Στο Ιράν, π.χ. πιθανόν δεν ήταν επιθυμητός ο πόλεμος, αλλά είναι βέβαιο ότι είναι πολύ ικανοποιημένοι από το ότι το καθεστώς του Σαντάμ εξέλειψε. Το Ιράν προσπαθεί μέσω των Σιϊτών να επηρεάσει προς όφελός του τις εξελίξεις στο μετά Σαντάμ Ιράκ. Στις χώρες του Περσικού Κόλπου υπήρξε περισσότερο συγκρατημένος θυμός και λιγότερη απογοήτευση από ό,τι ανεμένετο, για την επίθεση κατά μιας μουσουλμανικής χώρας, χωρίς να αποκλεισθεί πιθανή καθυστερημένη αντίδραση. Αλλά, γενικά οι άνθρωποι δεν θέλουν χάρος. Αντιλαμβάνονται ότι δεν πρόκειται να κάνουν κάτι καλύτερο εάν στραφούν εναντίον των ίδιων των Κυβερνήσεών τους, που τώρα τους ελέγχουν . Η Συρία, που στον προηγούμενο πόλεμο του Κόλπου και στο Ιράν-Ιράκ 8ετή πόλεμο ήταν εναντίον του Σαντάμ, τώρα και όπως ισχυρίζονται οι ΗΠΑ, αφανώς υποστήριζαν το Ιράκ.
Τι συνέβηκε στην Προεδρική Εθνική Φρουρά και δεν πολέμησε
Ένα μυστήριο παραμένει. Γιατί η Εθνική Φρουρά, που κλήθηκε να αμυνθεί γύρω από τη Βαγδάτη και η οποία υπέστη την όλη οργή της πλέον ισχυρής πολεμικής μηχανής του κόσμου, δεν πολέμησε, όπως αντίθετα αναμένετο. Άλλοι σκοτώθηκαν στον πόλεμο, άλλοι, όμως, επέζησαν των βομβαρδισμών. Από αυτούς τους βομβαρδισμούς σκοτώθηκαν οι Ιρακινοί στρατιώτες που ήταν μέσα ή κοντά στα προσβληθέντα οχήματα. Αλλά τα περισσότερα πληρώματα είχαν απομακρυνθεί από αυτά, ώστε να μην μπορούν τα Αμερικανικά αεροσκάφη να τα προσβάλουν αποτελεσματικά, με προοπτική να ανασυγκροτηθούν την τελευταία στιγμή, για να αντιμετωπίσουν τον αντίπαλο. Όμως, ουδέποτε επέτυχαν αυτό, αφού καταστράφηκαν πριν φθάσουν τα Αμερικανικά άρματα.
Καθώς οι Αμερικανικές δυνάμεις πλησίασαν, η Εθνική Φρουρά υποχώρησε. Πολλοί ενήργησαν από μόνοι τους, από φόβο και από αίσθημα αυτοσυντήρησης. Μέχρι ενός βαθμού απέδωσαν και οι ψυχολογικές επιχειρήσεις. Σε μερικά μέρη υπάρχουν ακόμη σημάδια εσπευσμένης επανάληψης. Παρατημένες φόρμες και μπερέδες, διασκορπισμένοι χάρτες, εγχειρίδια και μάσκες. Τότε αρκετοί φόρεσαν πολιτική περιβολή και πήγαν στα σπίτια τους.
Σε άλλες περιπτώσεις, ενώ ήταν υποχρεωμένοι να υποχωρήσουν, δεν υπήρχαν διαταγές που να πάνε για ανασυγκρότηση και αυτές ουδέποτε εξεδόθησαν. Άλλοι ανώτατοι αξιωματικοί εξαφανίσθηκαν.
Προϋποθέσεις του Πολεμικού Σχεδίου που δεν επαληθεύθηκαν
Υπάρχει μια αρχή ότι ένα στρατιωτικό σχέδιο δεν εφαρμόζεται ακριβώς στην πράξη όπως έχει σχεδιασθεί και απαιτείται να υπάρχει ευκαμψία και δυνατότητα τροποποιήσεως και προσαρμογής, ώστε να αντιμετωπίζονται οι απρόοπτες καταστάσεις. Όντως, την 1η εβδομάδα, κατά τα αρχικά στάδια της προελάσεως, δεν επαληθεύθηκαν τα αναμενόμενα και οι Αμερικανοί στρατιώτες δεν ήταν προετοιμασμένοι για απρόσμενες δυσκολίες.
Πρώτον, δεν αναμένετο ασύμμετρη αντίδραση στην αρχή της προελάσεως. Οι συμμαχικές δυνάμεις εισχώρησαν βαθέως εντός του Ιράκ και εξέθεσαν τα πλευρά και τα μετόπισθεν στις αιφνιδιαστικές ασύμμετρες προσβολές και ενέδρες. Ο εχθρός χρησιμοποίησε παραστρατιωτικές ομάδες στα μετόπισθεν και στις επιμηκυνθείσες γραμμές ανεφοδιασμού, με ανορθόδοξες ενέργειες, για να προκαλέσει φθορά στις προελαύνουσες δυνάμεις. Οι παραστρατιωτικές δυνάμεις χρησιμοποιήθηκαν και στις πόλεις και στα χωριά για να διατηρήσουν εν δυνάμει την εξουσία με σκληρές αψιμαχίες, ενώ θα ανάγκαζαν τους ντόπιους να μείνουν πιστοί στο καθεστώς. Έτσι, στους κατοικημένους τόπους έδρασαν οι αντάρτες Fedayeen του Σαντάμ, οι παραστρατιωτικοί του κόμματος Baath και οι πολεμιστές των διαφόρων φυλών. Αντίσταση την οποία οι ΗΠΑ είχαν υποτιμήσει και έπρεπε να προσαρμόσουν την τακτική τους για να αντιμετωπίσουν τις επιθέσεις αυτοκτονίας, τις ενέδρες και τις αντιστασιαστικές ανορθόδοξες ενέργειες.
Δεύτερον, η υποδοχή από τον Ιρακινό λαό δεν ήταν η αναμενόμενη. Ανεμένετο υποδοχή με «χειροκροτήματα» στην οποία πολλά στήριζε το σχέδιο. Βοηθούσε στο να πείσει τον Ιρακινό στρατό να παραδοθεί και στην υποστήριξη της διεθνούς γνώμης.
Τι όμως συνέβηκε ; Οι Σιϊτες του Ν.Ιράκ δεν εξεγέρθηκαν. Είχαν την κακή εμπειρία του 1ου Πολέμου στον Περσικό Κόλπο, οπότε προδόθηκαν από τις ΗΠΑ και τους συνέτριψε ο Σαντάμ. Οι Σιϊτες δεν ξέχασαν αυτό καίτοι στον 8ετή πόλεμο Ιράν-Ιράκ πολέμησαν στο πλευρό του Ιράκ κατά του Σαντάμ. Επιπλέον, ο Ιρακινός λαός, παρά τις όποιες αντιθέσεις προς τον Σαντάμ, είδε ως εισβολή στη χώρα του την ενέργεια των Αμερικανών ως αποικιακό πόλεμο για το πετρέλαιο και προς όφελος του Ισραήλ και σε βάρος των Παλαιστινίων. Είδε την 10ετή επιβολή οικονομικών κυρώσεων ως καταστροφή του και της εναντίον της ισχύος του Σαντάμ. Πολλοί εξόριστοι Ιρακινοί και πρώην αντίπαλοι του Σαντάμ επέστρεψαν και κυρίως μέσω της Ιορδανίας, για να πολεμήσουν τώρα κατά των συμμάχων.
Οι Περιορισμοί του Πολεμικού Σχεδίου των «Συμμάχων»
Ο περιορισμένος σκοπός του πολέμου οφείλεται στην επιδίωξη να περιορισθούν οι απώλειες αθώων πολιτών και οι γνωστές παγκόσμιες δυσμενείς συνέπειες. Ακριβείς προσβολές στόχων αποτρέπουν σοβαρές παράπλευρες απώλειες. Όμως, η ανεπιθύμητη προσβολή ευαίσθητων πολιτικών στόχων περιόρισαν τον σκοπό του πολέμου. Ο εχθρός χρησιμοποίησε όπλα από πολιτικά οχήματα, κρυμμένα σε εκκλησίες και νοσοκομεία. Η εφαρμογή αυστηρών κανόνων εμπλοκής εμπόδισαν τους συμμάχους από το να κτυπήσουν πρώτοι τους παραστρατιωτικούς που μετεμφιέζοντο με πολιτικές περιβολές. Έτσι, οι Fedayeen έπερναν την ευκαιρία να «κτυπούν και να φεύγουν» ανεμπόδιστα. Αυτό όμως έχει ρίσκο για τους συμμάχους στρατιώτες, αλλά δεν κρίθηκε σκόπιμο να εγκαταλείψουν αυτούς τους περιορισμούς.
Απόψεις επί της Στρατηγικής και Τακτικής των αντιπάλων
Ο Σαντάμ μπορούσε να καθυστερήσει τους επιτιθεμένους με το να είχε ανατινάξει πολλές γέφυρες, τις οποίες οι επιτιθέμενοι χρησιμοποίησαν για να φθάσουν στην Βαγδάτη. Μπορούσε να διοχετεύσει τις τεθωρακισμένες μονάδες των Αμερικανών σε προσχεδιασμένους στόχους πυρών πυροβολικού με το να καταστρέψει τα υδατοφράγματα και να πλημμυρίσει τις γύρω κοιλάδες. Μπορούσε να είχε προκαλέσει περισσότερες απώλειες και φθορές, μετά να είχε επιτεθεί κατά των πυκνών σχηματισμών που αναπόφευκτα σχηματίσθηκαν καθώς οι συμμαχικές δυνάμεις εισέβαλαν την πρώτη ημέρα στο Ιράκ ή οι δυνάμεις σχημάτιζαν τα προγεφυρώματα. Μπορούσε να είχε δημιουργήσει σοβαρό οικονομικό πρόβλημα με την ανάφλεξη των πετρελαιοπηγών. Μπορούσε να είχε χρησιμοποιήσει δηλητηριώδη αέρια. Παρά, όμως, τον αρκετό χρόνο που είχε, δεν έκανε τίποτε από τα προαναφερόμενα.
Εξάλλου, όλα αυτά μπορούν να έχουν κάποια εξήγηση. Είναι πιθανόν, ο Σαντάμ να έχει φονευθεί από το «κτύπημα αποκεφαλισμού» κατά της Ιρακινής ηγεσίας, στη Βαγδάτη το πρώτο βράδυ του πολέμου ή στη συνοικία «Mansour» της Βαγδάτης, την τελευταία εβδομάδα. Εάν έχει επιζήσει, πιθανόν να έχει πληγωθεί ή να έχει «σαλέψει». Σε οποιαδήποτε περίπτωση, και μετά από 30 έτη τυραννίας, είναι δύσκολο να αποκαλυφθούν δυσάρεστα νέα από τους γύρω από αυτόν, που τον αποκρύπτουν.
Ο Σαντάμ διοικούσε τον Ιρακινό στρατό όπως ο Στάλιν τον Κόκκινο Στρατό. Οι τοπικοί Διοικητές έπαιρναν ελάχιστες πρωτοβουλίες με τον φόβο του εκτελεστικού αποσπάσματος. Ο πλέον σοφός τρόπος ήταν να περιμένουν από πάνω διαταγές. Αλλά οι επικοινωνίες μεταξύ καθεστώτος και μαχητών ήταν φτωχές και σχεδόν ανύπαρκτες. Η χρήση ενός τηλεφώνου σήμαινε την πρόσκληση έξυπνης βόμβας επάνω από το κεφάλι τους. Έτσι, καθώς οι βομβαρδισμοί εντάθηκαν, οι Ιρακινοί περιόρισαν την επικοινωνία τους με «ποδήλατα».
Οι Ιρακινοί ανέπτυξαν τέσσαρες (4) Μεραρχίες (Baghdad, Medinam, Nebuchadnezzar και Hammmmuradi) νοτίως της πρωτεύουσας, σε δύο (2) τοποθεσίες άμυνας. Η εξωτερική τοποθεσία είχε μήκος 160 km και η εσωτερική 48 km. Κάθε Μεραρχία είχε περίπου 10.000 άνδρες. Ως επί το πλείστον, οι Αμερικανικές δυνάμεις κτύπησαν την Εθνική Φρουρά από τον αέρα. Χρησιμοποιήθηκαν και μη επανδρωμένα αεροσκάφη για να εντοπίσουν τα άρματα και τότε καλούσαν τα βομβαρδιστικά αεροπλάνα να τα καταστρέψουν.
Από τις 26.000 βόμβες και πύραυλοι που ρίφθηκαν από τον αέρα, το 70% ήταν έξυπνα μέσα και το 50% χρησιμοποιήθηκε εναντίον της Εθνικής Φρουράς, με «χειρουργικά κτυπήματα». Σε άλλες περιπτώσεις, οι Ιρακινοί προσπάθησαν να κρύψουν άρματα και οχήματα από τα Αμερικανικά αεροσκάφη, κάτω από γέφυρες. Τα οχήματα όμως καταστράφηκαν με κατευθυνόμενα με Lazer βλήματα. Άλλα οχήματα, κάτω από δένδρα, καταστράφηκαν με την βοήθεια συγχρόνων θερμικών μέσων παρατηρήσεως.
Επίσης, ερρίφθησαν 1.500 «Cluster» βόμβες. Αντίθετα προς τις κατευθυνόμενες με GPS ή Laser έξυπνες βόμβες, οι «Cluster» βόμβες διεσπώντο στον αέρα και απελευθερώνονταν προς το έδαφος πολλές εκατοντάδες χειροβομβίδες, με απώλεια και αθώων πολιτών. Επιπλέον «Cluste» βόμβες ρίφθηκαν και από το πυροβολικό και τα συστήματα ρουκετών. Επίσης οι Αμερικανοί στρατιώτες κτύπησαν τους στρατιώτες που δεν παραδίδονταν. Ο Ιρακινός στρατός, σύμφωνα με οδηγίες συμμάχων, έπρεπε να έχει, όσο το δυνατό, λιγότερες απώλειες για τη μετά του Σαντάμ ασφάλεια του κράτους.
Τα αεροπλάνα Β-52 πετούσαν από τη Βρετανία, τα F-15 και F-16 από το Κατάρ και τα F-4 και F-18 από τα αεροπλανοφόρα και κυρίως από τη Μεσόγειο. Ενώ τα αόρατα βομβαρδιστικά F-117 από το νησί Diego Garsia, Ινδικό Ωκεανό. Η αντίσταση του τακτικού Ιρακινού στρατού στη Βασόρα έφερνε στη σκέψη ότι έπρεπε, συγκριτικά, να ήταν πιο ισχυρά η Εθνική Φρουρά, ενώ στην πραγματικότητα ουδέποτε αυτή πολέμησε.
Πολλά ερωτήματα υπήρχαν ως προς την αποστολή των επιτιθεμένων δυνάμεων. Ασφαλώς είχαν πολλά να κάνουν, από την κατάληψη της Βαγδάτης, την αναζήτηση του οπλοστασίου Όπλων Μαζικής Καταστροφής (ΟΜΚ), το μοίρασμα νερού και τροφής στους Ιρακινούς πολίτες κ.λ.π. Αρχικά αναπτύχθηκε 250.000 στρατός, από τον οποίο 150.000 Στρατός Ξηράς και μόνο η 3η Μηχανοκίνητη Μεραρχία Πεζικού βαριά οπλισμένη. Τελικά οι δυνάμεις έφθασαν τις 340.000. Αντίθετα, το παλαιό δόγμα του «Powell» προέβλεπε συντριπτική δύναμη, η οποία στον πρώτο πόλεμο του Περσικού Κόλπου έφθασε στις 540.000. Τώρα ο Στρατηγός Franks είχε να πολεμήσει με λιγότερο, όμως πλέον εύκαμπτο και ευκίνητο χερσαίο στρατό και άρματα, αλλά με ισχυρότερη αεροπορία.
Αλλά, η «επιχείρηση της απελευθέρωσης του Ιράκ» υπήρξε μια μεγάλη επιτυχία. Έγινε εκμετάλλευση της ταχύτητας, της «σβελτάδας», της ακρίβειας ενεργειών και προσβολών, της ανικανότητας του Ιρακινού στρατού, των έξυπνων ενεργειών των ειδικών δυνάμεων και των καταστρεπτικών αεροπορικών βομβαρδισμών, που ισοπέδωσαν τα πάντα γύρω από τον Σαντάμ, πριν οι πιστοί του αντιδράσουν. Φαίνεται, δηλαδή, ότι απέδωσε η στρατηγική «σοκ και δέος».
Στους Διοικητές των συμμαχικών δυνάμεων είχε δοθεί ευρύ περιθώριο πρωτοβουλιών και αναλήψεως «ρίσκου». Υπήρξε συντονισμός και οργάνωση σε υψηλά επίπεδα, λαμβάνοντες υπόψη και την εμπειρία του παρελθόντος. Ο «υπερκερωτικός ελιγμός» στην «Καταιγίδα της Ερήμου» στον προηγούμενο πόλεμο του Περσικού Κόλπου, είχε εξελιχθεί στην ουσία, σε σχεδόν βραδεία προώθηση. Ένα πιο κατάλληλο παράδειγμα για την πρόσφατη «επιχείρηση απελευθέρωσης του Ιράκ» ήταν η αστραπιαία εισβολή των Γερμανών κατά μήκος της Β.Γαλλίας, το 1940. Αλλά, και εδώ τα άρματα «Panzer» δεν προχώρησαν με μεγαλύτερη ταχύτητα από 25 km/h και σταματούσαν το βράδυ. Προχώρησαν, όμως, και έφθασαν τελικά μέχρι και τη θάλασσα. Με το ίδιο κριτήριο η 3η Μηχανοκίνητη Μεραρχία Πεζικού πήρε αποστολή σ΄αυτόν τον πόλεμο να κατευθυνθεί ταχέως προς Βαγδάτη και να φθάσει εκεί το δυνατόν συντομότερο και με κάθε τρόπο παρακάμπτοντας και απομονώνοντας άλλες πόλεις. Η επιδίωξη ήταν να προηγείται κατά ένα (1) βήμα των ενεργειών του Σαντάμ και να ανατρέπουν την άμυνά του, πριν αυτός δώσει οδηγίες ή να γνωρίζει πού οι Αμερικανοί θα κτυπήσουν μετά.
Το πολεμικό σχέδιο επίθεσης προέβλεπε ταχεία και σε βάθος εισχώρηση προς κατάληψη της Βαγδάτης και στη συνέχεια ακτινοειδώς περιμετρική επέκταση της επίθεσης σε όλο το Ιράκ. Απέβλεπε στη νίκη με νέες αντιλήψεις, με περισσότερο ισχυρές, πιο ευκίνητες και υψηλής τεχνολογίας δυνάμεις. Εβάσιζε πολλά στο αεροπορικό δυναμικό και δεν προέβλεπε αρκετά αρκετές χερσαίες δυνάμεις. Το πρόβλημα δεν είναι βέβαια εάν υπάρχουν αρκετές αλλά εάν υπάρχουν περισσότερο από αρκετές χερσαίες δυνάμεις. Ίσως, μερικές ατυχίες του προσφάτου πολέμου να οφείλονται στην αυστηρά προσήλωση στη στρατηγική των μη ισχυρών συντριπτικών δυνάμεων, οι οποίες όμως, χερσαίες δυνάμεις, τελικά εξασφαλίζουν τη νίκη. Υπήρξαν πολλές σημαντικές επιτυχίες των χερσαίων δυνάμεων. Οι Αμερικανικές δυνάμεις μέσα σε μια (1) εβδομάδα έφθασαν σε απόσταση 80 km από τη Βαγδάτη και αντιμετώπισαν επιτυχώς τις υποχωρούσες προς την Πρωτεύουσα Ιρακινές δυνάμεις. Το σχέδιο προέβλεπε συνεχή επιθετική ορμή και όχι ανακοπή της προελάσεως. Η παρατηρηθείσα, όμως, σύντομη ανακοπή έδωσε, από την άλλη πλευρά, την ευκαιρία για καλύτερο συντονισμό των επιτιθεμένων δυνάμεων, των πυρών, την εξασφάλιση των γραμμών ανεφοδιασμού και την ανακούφιση του μαχόμενου στρατού.
Άλλο ερωτηματικό που υπάρχει είναι το κατά πόσον είναι ορθή η εμπλοκή των χερσαίων δυνάμεων ταυτόχρονα με την έναρξη των αεροπορικών επιχειρήσεων και πριν την αποδυνάμωση του εχθρού από το σφυροκόπημα των πυρών. Στον προηγούμενο πόλεμο ο βομβαρδισμός, προηγήθηκε 39 ημέρες. Ακόμη και η αρχική εκτίμηση για 14 ημέρες βομβαρδισμού στον πρόσφατο πόλεμο, δεν υιοθετήθηκε, ως παλαιά πλέον αντίληψη. Η επιτευχθείσα ταχεία προέλαση επιμήκυνε τις γραμμές ανεφοδιασμού σε 500 km και δημιούργησε τρωτά και ευκαιρίας σημεία για προσβολή από τους Ιρακινούς με ενέδρες στα μετόπισθεν. Έδωσε την αφορμή για δυσμενή σχόλια από τον διεθνή τύπο. Οι μαχόμενες εμπρός δυνάμεις είχαν να στρέψουν την προσοχή τους και στην εξασφάλιση των μετόπισθεν, χωρίς να είχε αρχικά προβλεφθεί.
Άλλοι υποστήριζαν ή απαιτείτο και μια άλλη βαρεία Μεραρχία Πεζικού και άλλες ενισχύσεις. Η 4η Μηχανοκίνητη Μεραρχία Πεζικού, η πλέον σύγχρονη και εξοπλισμένη με τελευταίας υψηλής πολεμικής τεχνολογίας ψηφιακή Μεραρχία, προεβλέπετο να ενεργήσει από το Βόρειο μέτωπο, από την Τουρκία, η οποία όμως αρνήθηκε να επιτρέψει τη χρησιμοποίηση του εδάφους της. Τελικά, η 4η Μεραρχία και με καθυστέρηση προωθήθηκε στο Ιράκ μέσω Κουβέϊτ αλλά όταν πλέον η έκβαση του πολέμου είχε κριθεί.
Βέβαια, είχε εκτιμηθεί ότι όταν οι επιτιθέμενοι έφθαναν στα περίχωρα της Βαγδάτης, ο Σαντάμ θα ελευθέρωνε τα ΧΟ. Αλλά υπήρξε μικρή οργανωμένη αντίσταση. Έκπληξη όμως να βλέπετε στην τηλεόραση μια μικρή Αμερικανική φάλαγγα αρμάτων στο κέντρο της Βαγδάτης, κινούμενη με 40 km/h. Αυτή η επιθετική αναγνώριση εντός της Βαγδάτης αυτόματα μετατρέπεται σε κανονική επίθεση και απέδειξε το ανοχύρωτο της πόλης. Η Βαγδάτη καταλήφθηκε εντός τριών (3) ωρών. Ο Σαντάμ, παρ΄όλο που σκόπευε να δώσει την αποφασιστική μάχη στη Βαγδάτη, είχε προωθήσει περιμετρικά της πόλης τις πιστές και ειδικές μονάδες εθνοφρουράς. Τα όπλα υψηλής τεχνολογίας των Αμερικανικών δυνάμεων σφυροκόπησαν και αποδεκάτισαν αυτές τις δυνάμεις στις προωθημένες θέσεις (απώλειες σχεδόν 50%) και όταν έπρεπε να υποστηρίζουν την πρωτεύουσα, δεν υπήρχαν καν.
Άλλη πρόβαλαν κριτική ότι ο CENTCOM (Franks) υιοθέτησε ελαφρείς σχηματισμούς στη μάχη και έθεσε σε κίνδυνο τις επιμηκυνθείσες γραμμές ανεφοδιασμού. Όμως, αυτοί οι κριτές δεν είχαν υπόψη τους την όλη εικόνα. Δεν αντελήφθησαν την ενίσχυση των αεροπορικών δυνάμεων σε βάρος των χερσαίων.
Η επιχείρηση απελευθέρωσης του Ιράκ πήρε ένα μεγάλο μάθημα από τον πόλεμο στο Αφγανιστάν. Η αεροπορική δύναμη μπορεί τώρα να μειώσει και την παρουσία μέρους πυροβολικού. Τώρα τα αεροπορικά πυρά μπορούν να αναζητούν και να καταστρέφουν εχθρικά άρματα με καταπληκτική ακρίβεια. Για πρώτη φορά, η αεροπορία έρριψε βόμβες καταστροφής αρμάτων (tank buster bombes) απελευθερώνοντας βομβίδια αναζήτησης θερμότητας και πέφτουν με αλεξίπτωτο, ψάχνοντας για άρματα και τότε τα κτυπά με βλήματα που διατρύουν τα αδύνατα σημεία του επάνω μέρους του άρματος. Οι στρατιωτικοί δεν γνωρίζουν πόσα άρματα έχουν καταστραφεί, αλλά ο αριθμός αυτός φαίνεται να πλησιάζει τις εκατοντάδες. Η ακρίβεια προσβολής, οι καλές επικοινωνίες επέτρεπαν στις ειδικές δυνάμεις να καλούν την αεροπορία για αποφασιστικό αποτέλεσμα. Στον 2ο Παγκόσμιο Πόλεμο απαιτούντο 3.000 έξοδοι για την καταστροφή ενός (1) στόχου. Στον προηγούμενο πόλεμο του Κόλπου μόνο δέκα (10). Τώρα ένα (1) αεροπλάνο για δέκα (10) στόχους.
Τα άρματα δεν έχουν γίνει πιο ευκίνητα από τότε που τα «Abrams M1A1» είχαν προορισμό να αντιμετωπίζουν τα Σοβιετικά άρματα, 25 χρόνια πριν. Αλλά αυτό που θα επιβραδύνει μια Τεθωρακισμένη Μεραρχία, όπως την 3η Μηχανοκίνητη Μεραρχία Πεζικού, δεν είναι τα άρματα που κινούνται με ταχύτητα 50 km/h στους δρόμους, αλλά η επιμήκυνση των γραμμών ανεφοδιασμού και κυρίως το βαρύ πυροβολικό, που πρέπει να ακολουθεί και να συντονίζεται με την κίνηση των εμπρός τμημάτων.
Για να αποκτήσει η 3η Μηχανοκίνητη Μεραρχία Πεζικού μεγαλύτερη ταχυκινησία, περιόρισαν το πυροβολικό. Η αντίστοιχη 24η Μηχανοκίνητη Μεραρχία Πεζικού στον προηγούμενο πόλεμο υποστηρίζετο από εννέα (9) Ταξιαρχίες Πυροβολικού. Στον πρόσφατο πόλεμο η 3η Μηχ. Μερ. Πεζικού υποστηρίχθηκε με το 1/9 αυτής της δυνάμεως, με οβιδοβόλα και πολλαπλούς εκτοξευτές πυραύλων και ρουκετών. Είναι αξιοπαρατήρητο ότι ο Στρατηγός Franks, ένας παλαιός πυροβολητής, αποφάσισε τούτο.
Οι Διοικητές μπορούσαν να έχουν εικόνα του πεδίου μάχης και να ομιλούν μεταξύ τους και κατά τέτοιο τρόπο που δεν γνώρισαν ποτέ στην ιστορία. Κατασκοπευτικοί δορυφόροι, μη επανδρωμένα αεροσκάφη και δορυφορικά JSTARS μετέδιδαν πληροφορίες όχι μόνο στο Κεντρικό Στρατηγείο, στο Κατάρ, αλλά και κατευθείαν στους τοπικούς Διοικητές στο πεδίο της μάχης. Ο Στρατός, το Ναυτικό και η Αεροπορία επέτυχαν με τους μεικτούς σχηματισμούς και τις συνδεδιασμένες ενέργειες. Στον προηγούμενο πόλεμο η προσβολή ενός στόχου με «Cruise» πύραυλο απαιτούσε τρεις (3) ημέρες. Σε αυτόν τον πόλεμο η διαδικασία έπαιρνε 45 λεπτά.
Ο Μυστικός Πόλεμος των Αντιπάλων
Αν και ο πόλεμος στο Ιράκ καλύφθηκε από τα ΜΜΕ περισσότερο από κάθε άλλο πόλεμο, το κλειδί της επιτυχίας βρίσκεται και στο ό,τι δεν έχουμε δει. Το όλο μακελειό δεν εμφανίσθηκε στην τηλεόραση. Ενώ οι τηλεθεατές έβλεπαν τους Αμερικανούς στρατιώτες να σταματούν από την ανεμοθύελλα και τις ενέργειες αυτοκτονίας του αντιπάλου, η αεροπορία και το ναυτικό κατέστρεφαν το πλείστον των Μεραρχιών της Εθνικής Φρουράς, ενίοτε με βόμβες 8.500 λεβρών.
Όταν η 3η Μηχ.. Μερ. Πεζικού έφθασε στα γύρο προάστια της Βαγδάτης, μόνο 10 άρματα του Ιρακινού στρατού συνήντησε για μάχη. Όλα αυτά τα άρματα εξουδετερώθηκαν από τα άρματα της 3ης Μηχ. Μερ. Πεζικού.
Ο Σαντάμ έχει κάνει ένα ολέθριο σφάλμα με το να παρουσιάζεται στην τηλεόραση περιφρονητικά στους δρόμους. Αναλυτές μπορούσαν να εντοπίσουν την ακριβή θέση και να ζητήσουν πυρά προσβολής, όπως έγινε στη συνοικία «Μansour» της Βαγδάτης. Επίσης, η Ιρακινή τηλεόραση παρουσίαζε ανακριβή γεγονότα των επιχειρήσεων. Ο Υπουργός Πληροφοριών του Σαντάμ παρουσίαζε ότι οι Αμερικανοί συνετρίβησαν και ταπεινώθηκαν ενώ ταυτόχρονα τα άρματα της 3ης Μηχ. Μερ. Πεζικού διέτρεχαν τους δρόμους της Βαγδάτης, ορατά από τις τηλεοράσεις. Σε πολλές περιπτώσεις σημαντικό ρόλο έπαιξαν και οι ψυχολογικές επιχειρήσεις. Άλλοι παραδόθηκαν, κινώντας σημαίες που είχαν ρίψει Αμερικανικά αεροσκάφη.
Το πραγματικό πρόβλημα είναι η εύρεση των όπλων μαζικής καταστροφής. Υπάρχουν πράγματι ; Πρόσφατα, ο επιστημονικός σύμβουλος του Σαντάμ, Al Sadi, παραδόθηκε στις Αμερικανικές δυνάμεις και δήλωσε ότι ο Σαντάμ δεν κατέχει τέτοια όπλα. Οι Αμερικανοί όμως πιστεύουν ότι υπάρχουν πιθανοί κρυψώνες στα 8-10 ευρεθέντα καταφύγια από τις ειδικές δυνάμεις στη Δυτική έρημο του Ιράκ, όταν έψαχναν για Scud πυραύλους και όπλα μαζικής καταστροφής. Οι κρυψώνες όμως είναι επικίνδυνα παγιδευμένοι και απαιτείται χρόνος για να ευρεθούν λεπτομέρειες.
Στο μεταξύ, οι Αμερικανικές δυνάμεις συνεχίζουν να ψάχνουν παντού. Κάθε σχολείο έχει αποθήκη για κρύψιμο όπλων. Σε ένα σχολείο βρέθηκαν στη Βαγδάτη, μαύρα πέτσινα γιλέκα, γεμάτα με εκρηκτικά, που προφανώς προορίζονταν για επιθέσεις αυτοκτονίας. Σε ένα σημείο ελέγχου συνελήφθησαν 59 άνδρες, με 630.000 δολάρια και γράμματα, προσφέροντας αμοιβή σε εκείνους που θα σκότωναν Αμερικανούς στρατιώτες. Στρατιωτικές πηγές ανέφεραν ότι ειδικές δυνάμεις βρήκαν 51 αεροπλάνα MIG, τεθωρακισμένα οχήματα, αντιαεροπορικά συστήματα και ένα (1) Γαλλικό αντιαεροπορικό πύραυλο Roland σε μία στρατιωτική βάση Δυτικά της Βαγδάτης. Τα αεροπλάνα ήταν σε υπόγεια ή καλυμμένα κάτω από δένδρα για να μην αποκαλυφθούν. 200 Αυστραλιανοί στρατιώτες ερευνούν τον χώρο για απαγορευμένα όπλα.
Μετά την τελευταία μικρή αντίσταση στο Τικρίτ, στη γενέτειρα του Σαντάμ, ο Στρατηγός Franks έστησε στα στρατεύματα λίστα 55 ατόμων, πιστών του Σαντάμ, προς σύλληψη. Πρόσφατα ένας Σύριος, με στενές σχέσεις με το καθεστώς του Σαντάμ δήλωσε ότι αυτός κρύβεται και θα εξαπολύσει ανταρτικές ενέργειες εναντίον των Αμερικανικών στρατευμάτων με πιθανή κάποια υποστήριξη από την Συρία ή το Ιράν. Οι απόρρητοι φάκελοι του Σαντάμ εξαφανίσθηκαν είτε από λαφυραγωγούς είτε από ημετέρους.
Οι ειδικές δυνάμεις και οι υπηρεσίες πληροφοριών έπαιζαν ένα σκιώδη μυστικό ρόλο, αλλά ουσιώδη στην επιτυχία της «επιχείρησης απελευθέρωσης του Ιράκ». Συνέβαλαν στην αποδυνάμωση των δυνάμεων του Σαντάμ πριν αντιδράσουν. Ενεργούσες κρυφίως, συγκέντρωσαν πληροφορίες για στόχους προσβολής και τις συνέχεια επιχειρήσεις. Η δωροδοκία ήταν ένα αποτελεσματικό όπλο. Πληρώνοντας μερικούς υπεύθυνους να κλείσουν την λειτουργία των πετρελαιοπηγών, ώστε να αποφευχθεί πιθανή ανάφλεξη. Αιφνιδιαστικές καταδρομικές ενέργειες απέτρεψαν ανατίναξη γεφυριών, υδατοφραγμάτων, σταθμών και πλοίων ανεφοδιασμού καυσίμων.
Ένα μέλος της εξτρεμιστικής ομάδας Ansaral Islam, o Abderrazzak, επικοινώνησε μέσω δορυφορικού τηλεφώνου από τη Συρία με Ισλαμιστές τρομοκράτες στο Μιλάνο. Καλούσε τους τρομοκράτες να αφήσουν την Ευρώπη και να συμμετέχουν στον ιερό πόλεμο κατά των Αμερικανικών και Βρετανικών στρατευμάτων στο Ιράκ. Δεν είναι βέβαιο όμως εάν αυτός έχει την έγκριση της Συρίας. Επίσης, άλλοι τρομοκράτες και κυρίως αυτοί που ανέμεναν στα κέντρα εκπαιδεύσεως Λιβάνου, επρόκειτο να προωθηθούν μέσω Συρίας για υποστήριξη του καθεστώτος του Ιράκ.
Φίλια Πυρά
Για τα άρματα που προήλαυναν στην Ιρακινή έρημο, ήταν δύσκολο, παρά τα όποια οπτικά συστήματα, την παρατήρηση με θερμικά όργανα για τη νύκτα και το σύστημα εικόνας Ηλεκτρονικών Υπολογιστών, να προσδιορίσουν, μάλιστα κάτω από την πίεση της μάχης, πιο ποια άρματα είναι φίλια ή εχθρικά.
Έτσι, συνέβησαν επεισόδια φιλίων πυρών : Ένα (1) άρμα Challenger 2, από λάθος αναγνώριση πυροβόλησε ένα (1) άλλο άρμα challenger και φονεύθηκε το πλήρωμά του. Ένας (1) πύραυλος Patriot κατάρρευσε ένα Βρετανικό αεροσκάφος Tornado, ένα (1) αεροσκάφος Α-10 πρόσβαλε δύο (2) Βρετανικά Τεθωρακισμένα οχήματα. Κοντά στη Nasiriya μία (1) μονάδα Πεζοναυτών αντάλλαζε πυρά με μία άλλη όμοια μονάδα και τραυματίσθηκαν περισσότεροι από 30.
Σύμφωνα με στατιστικά στοιχεία στον προηγούμενο πόλεμο του Περσικού Κόλπου, το 24% ήταν απώλειες από φίλια πυρά (35 από 146). Στον 2ο Παγκόσμιο Πόλεμο το 16%, στο Βιετνάμ 14%, στον Παναμά 13% και στο Αφγανιστάν 13% ( 4 από 31).
Στον πρόσφατο πόλεμο δόθηκε μεγάλη σημασία στις απώλειες των φιλίων πυρών αλλά τα αποτελέσματα δεν ήταν τα αναμενόμενα. Οπτικά μέσα και όργανα νυκτερινής παρατήρησης επί των τυφεκίων, βοηθούσαν να εντοπίσουν τους φιλίους, που έφεραν ακτινοβολούσες ταινίες στις φόρμες τους. Επίσης νυκτερινά μέσα παρατήρησης μπορούσαν να εντοπίσουν φάρους, επί οχημάτων ή στρατιωτών, που ακτινοβολούσαν υπέρυθρες ακτίνες.
Επιπλέον, υπάρχει και σύστημα αναγνώρισης φιλίων, που συλλέγει συντεταγμένες θέσεων φιλίων οχημάτων με τη βοήθεια ειδικών μηχανημάτων επί των οχημάτων και σχηματίζεται ο χάρτης εξελίξεως της μάχης. Αλλά, όλα τα οχήματα δεν φέρουν αυτά τα μηχανήματα και τα στοιχεία δεν παρέχονται πάντοτε σε πραγματικό χρόνο. Ένα άλλο σύστημα (Holy E-mail Άγιο ποτήρι) στέλνει κωδικοποιημένο ασύρματο σήμα προς το φίλιο στόχο και αυτός απαντά αυτόματα εντός κλάσματος δευτερολέπτου για την ταυτότητά του.
Παρόλες τις μέχρι τώρα προσπάθειες, εκτιμάται ότι χρειάζεται αρκετός χρόνος για να τοποθετηθούν σε όλα τα οχήματα ειδικά μηχανήματα.
Τα «Διδάγματα» του Πολέμου
Συμπερασματικά και σύμφωνα με τα προαναφερθέντα έχουμε τα παρακάτω «διδάγματα» :
Ο Γολιάθ νίκησε τον ανίσχυρο, στην ουσία, Δαυίδ.
Οι εκπλήξεις του πολέμου είναι τα γεγονότα που δεν συνέβησαν όπως οι πετρελαιοπηγές δεν ανεφλέγησαν, δεν υπήρξαν μεγάλες απώλειες, χημικά όπλα δεν χρησιμοποιήθηκαν, δεν δόθηκε πόλεμος μέσα στη Βαγδάτη και η δήθεν ισχυρά Εθνική Φρουρά δεν πολέμησε γύρω από τη Βαγδάτη.
Το χειρότερο σενάριο για τους επιτιθέμενους δεν επαληθεύθηκε. Η Τουρκο-Κουρδική εμπλοκή στο Β.Ιράκ δεν πραγματοποιήθηκε, οι προβλέψεις για κύμα προσφύγων αποδείχθηκαν υπερβολικές κ.λ.π.
Ορισμένες προϋποθέσεις του σχεδίου δεν επαληθεύθηκαν. Δεν αναμένετο η ασύμμετρη αντίδραση στην αρχή του πολέμου. Παρατηρήθηκαν ενέδρες και καταδρομικές προσβολές ατάκτων στα μετόπισθεν των επιτιθεμένων και στις επιμηκυνθείσες γραμμές ανεφοδιασμού. Η υποδοχή δεν έγινε με χειροκροτήματα από τον Ιρακινό λαό.
Ο σκοπός του πολέμου ήταν περιορισμένος, για αποφυγή παραπλεύρων απωλειών.
Δοκιμάσθηκε για πρώτη φορά η στρατηγική της ταυτοχρόνου ενάρξεως των αεροπορικώς χερσαίων επιχειρήσεων. Τα ακριβή αποτελέσματα όμως αναμένουν, ακόμη, επιβεβαίωση στο μέλλον, λόγω της ασυμμετρίας του πολέμου.
Οι ασύμμετρες ενέργειες του Σαντάμ (ενέργειες αυτοκτονιών, ενέδρες, μεταμφιέσεις κ.λ.π) δεν κατάφεραν να μετατρέψουν τον πόλεμο σε συμμετρικό.
Η στρατηγική «σοκ και δέος» (shock and awe) ανάγκασαν τους Ιρακινούς να αποδεχθούν το μάταιο του αγώνα τους.
Η στρατηγική της σε βάθος ταχείας εισχώρησης στο κέντρο της Βαγδάτης και της σταδιακά και ακτινοειδώς επέκτασης της επίθεσης περιφερειακά σε όλη την χώρα, επιβεβαίωση την ορθότητα αυτού του δόγματος, στον πρόσφατο πόλεμο.
Ο υπερκερωτικός ελιγμός του προηγουμένου πολέμου στον Κόλπο, ίσως να μην είχε αποδειχθεί και τόσο αποτελεσματικός για αυτή την περίπτωση. Όμως, δεν θα μάθουμε τούτο ποτέ, αφού δεν υιοθετήθηκε και σ΄αυτόν τον πόλεμο.
Ο πρόσφατος πόλεμος υπήρξε η δοκιμή του συγχρόνου οπλοστασίου της υψηλής πολεμικής τεχνολογίας των Αμερικανικών δυνάμεων. Απέφυγε τις πολλές παράπλευρες απώλειες με την ακρίβεια προσβολής και μείωσε το πολύ προσωπικό της παλαιάς στρατηγικής της «συντριπτικής υπεροχής του Powell.
Το αεροπορικό δυναμικό απέδειξε την υπεροχή του στην επιτυχή διεξαγωγή του πολέμου, αλλά οι επαρκείς χερσαίες δυνάμεις εξασφαλίζουν τελικά τη νίκη.
Ο πρόσφατος πόλεμος επισφράγισε την αλήθεια στο Αφγανιστάν, ότι η στενή συνεργασία ειδικών δυνάμεων με την αεροπορία συμβάλλει ουσιαστικά στην αποδεκάτιση του εχθρού.
Το ανηλεές σφυροκόπημα των αεροπλάνων με βλήματα ακριβείας και έξυπνες βόμβες, μείωσαν την αναγκαιότητα του πυροβολικού, το οποίο συντονίζει τις κινήσεις του με τις χερσαίες δυνάμεις και πολλάκις επιβραδύνει την προέλασή τους.
Το Ιράκ καταλήφθηκε εντός τριών (3) εβδομάδων και η Βαγδάτη εντός τριών (3) ωρών. Έτσι έγινε και στο Αφγανιστάν όπου οι Ρώσοι εντός ημερών κατέλαβαν τη χώρα και εντός ωρών την Καμπούλ, αλλά εγκατέλειψαν τη χώρα χωρίς γέλοια και σοβαρά προβληματισμένοι, μετά από 10 έτη. Όμως κάθε περίπτωση έχει τα δικά της χαρακτηριστικά.
Ο ψυχολογικός πόλεμος έφθασε στο αποκορύφωμά του. Τα ΜΜΕ και οι πολεμικοί ανταποκριτές κάλυψαν την ενημέρωση της διεξαγωγής του πολέμου, περισσότερο από κάθε άλλο πριν τον πόλεμο αλλά ως επί το πλείστον έπεσαν έξω στις προβλέψεις τους, από κάθε άλλο πόλεμο.
Οι απώλειες των φιλίων πυρών εξακολουθούν να αποτελούν πρόβλημα στο μέλλον.
Η εικόνα του πεδίου μάχης δεν μετεδίδετο μόνο στο Κεντρικό Στρατηγείο, στο Κατάρ, αλλά απευθείας και στους εμπρός τοπικούς Διοικητές και έτσι εμειώνετο κατά πολύ ο χρόνος προσβολής των εκάστοτε εντοπιζομένων στόχων.
Ο Αμερικανικός στρατός έδιδε πρωτοβουλίες στους υφισταμένους Διοικητές, αποκέντρωση ενεργειών και παροτρύνσεις για ανάληψη «ρίσκου». Ενώ ο Σαντάμ διοικούσε όπως ο Στάλιν τον Κόκκινο Στρατό. Η κατάρρευση της κεφαλής σ΄αυτά τα καθεστώτα σημαίνει και ολοκληρωτική κατάρρευση όταν μάλιστα στηρίζεται στην προπαγάνδα και υπάρχει ανικανότητα, όπως αυτή του Ιρακινού στρατού.
Η ταχεία προέλαση επιμηκύνει τις γραμμές ανεφοδιασμού και δημιουργεί τρωτά σημεία στα μετόπισθεν. Δημιουργείται απειλή εάν δεν προβλεφθεί η αντιμετώπισή της.
Ο πόλεμος είναι ευκολότερος από την ειρήνη που ακολουθεί. Ο εχθρός του εχθρού σου δεν είναι υποχρεωτικό να είναι φίλος σου. ΟΙ Σιϊτες ήταν αντίπαλοι του Σαντάμ, ποιος όμως εγγυάται ότι θα είναι φίλοι των Αμερικανικών στρατευμάτων, που βρίσκονται στο Ιράκ. Βέβαια, τα τελευταία γεγονότα «μυρίζουν» Βηρυτό, παλαιότερα.