ΑΓΓΕΛΟΣ ΣΥΡΙΓΟΣ*: Ζητείται χρηματοδότηση για νέα εθνοκάθαρση
Ο Ερντογάν απειλεί την Ευρώπη ότι, αν δεν χρηματοδοτήσει την εγκατάσταση εκατομμυρίων σουνιτών προσφύγων στα συροτουρκικά σύνορα, όπου κατοικούν κουρδικοί πληθυσμοί, θα ανοίξει τις πύλες προς τη Δύση.
Το 2011 ο Ερντογάν θεώρησε ότι οι Αραβικές Ανοίξεις τού έδιναν τη δυνατότητα να υλοποιήσει τις νεοοθωμανικές του φιλοδοξίες.
Οι τουρκικές μυστικές υπηρεσίες, με τη γενναία χρηματοδότηση του Κατάρ, θα ανέτρεπαν τα παλαιά και διεφθαρμένα καθεστώτα και θα τοποθετούσαν στη θέση τους σουνιτικές μουσουλμανικές αδελφότητες. Η νέα Οθωμανική Αυτοκρατορία θα αποτελείτο από κράτη διοικούμενα από το κίνημα των Αδελφών Μουσουλμάνων. Σημείο αναφοράς τους και ιδεολογικός καθοδηγητής θα ήταν το ισλαμικό κόμμα του Ερντογάν, το AKP. Σε αυτό το πλαίσιο επέλεξε να ανατρέψει και το καθεστώς Aσαντ. Eως τότε ο Ερντογάν και ο Aσαντ είχαν αναπτύξει μια σπάνια σχέση για πολιτικούς ηγέτες. Το καλοκαίρι του 2008 είχαν κάνει διακοπές με τις συζύγους τους στο Μπόντρουμ της Τουρκίας. Τέσσερα χρόνια αργότερα, η Τουρκία εκπαίδευε και έστελνε στο συριακό έδαφος εκατοντάδες χιλιάδες φανατικούς ισλαμιστές για να ανατρέψει τον παλιό του φίλο.
Τα πράγματα όμως εξελίχθηκαν διαφορετικά. Μέσα στο συριακό χάος οι Κούρδοι βρήκαν ευκαιρία να δημιουργήσουν αυτόνομες περιοχές δίπλα ακριβώς στα τουρκοσυριακά σύνορα. Τις ονόμασαν «Ροζάβα», που στην κουρδική γλώσσα σημαίνει Δύση. Στην αντίληψή τους πρόκειται για τις δυτικές περιοχές του Μεγάλου Κουρδιστάν.
Δίπλα ακριβώς στη Ροζάβα από τη μεριά της Τουρκίας, υπάρχουν επίσης συμπαγείς κουρδικοί πληθυσμοί.
Οι μεγαλοϊδεατισμοί του Ερντογάν μετέτρεψαν το Συριακό σε υπαρξιακό πρόβλημα για την ίδια την Τουρκία. Το 2014 η Aγκυρα άλλαξε κατεύθυνση. Υποστηρίζει τη δημιουργία μιας «ασφαλούς ζώνης» 30-40 χιλιομέτρων στο έδαφος της Συρίας. Στη ζώνη αυτή θέλει να μεταφέρει ένα μεγάλο τμήμα από τους περίπου 4 εκατομμύρια Σύρους που βρίσκονται πρόσφυγες στην Τουρκία. Εκεί η Aγκυρα θα αναλάβει να χτίσει καινούργιες, σύγχρονες πολιτείες. Η πρόταση ακούγεται κατ’ αρχήν ανθρωπιστική και πρακτική. Αντί οι Σύριοι να ζουν σε στρατόπεδα προσφύγων στην Τουρκία και σε πρόχειρα καταλύματα, θα επιστρέψουν στη χώρα τους και θα ξεκινήσουν μια καινούργια ζωή. Ούτως ή άλλως, και να επιστρέψουν στον τόπο καταγωγής τους, θα βρουν μόνον ερείπια.
Στην πραγματικότητα όμως, η πρόταση Ερντογάν έχει στόχο την εκκαθάριση των Κούρδων από την εδαφική ζώνη δίπλα στα σύνορα με την Τουρκία και τη διάσπαση του κουρδικού συνεχούς μεταξύ Συρίας-Τουρκίας. Στην ασφαλή ζώνη των 30 χιλιομέτρων η Τουρκία σκοπεύει να εγκαταστήσει αμιγείς αραβικούς, σουνιτικούς πληθυσμούς. Δεν χρειάζεται να ψάξουμε πολύ για να διαπιστώσουμε τα τουρκικά σχέδια. Από το 2016 η Τουρκία ελέγχει πλήρως μια εδαφική έκταση 3.500 τετ. χλμ. στη βόρεια Συρία. Περισσότερες γνωστές σε εμάς είναι οι δύο μεγάλες πόλεις της περιοχής, Αφρίν και Ιεράπολη (Τζαράμπουλους), λόγω των μαχών που έγιναν.
Oλες οι μαρτυρίες για την κατάσταση που επικρατεί εκεί συμφωνούν ότι πραγματοποιείται συστηματική εθνοκάθαρση των Κούρδων, των Γιαζίντι και των Αλεβιτών που κατοικούν παραδοσιακά εκεί. Στη θέση τους εγκαθίστανται σουνίτες Aραβες. Εκατοντάδες άτομα έχουν απαχθεί. Οι τουρκικές στρατιωτικές δυνάμεις και οι φανατικές ισλαμικές ομάδες που είναι σύμμαχοί τους έχουν καταστρέψει όλα τα σημαντικά πολιτισμικά μνημεία κι έχουν ισοπεδώσει νεκροταφεία. Στα χωριά των Αλεβιτών που δεν θρησκεύονται σε τζαμιά, χτίζονται τεμένη. Σπίτια και περιουσίες ντόπιων κατάσχονται και ο πληθυσμός τρομοκρατείται.
Oλα αυτά δεν προκαλούν εντύπωση. Ουδέποτε η Τουρκία πέρασε από τη διαδικασία αναγνωρίσεως των εγκληματικών πρακτικών του 1915 με τους Αρμενίους, του 1922 με τους Eλληνες της Μικράς Ασίας ή του 1974 με τους Eλληνες της Κύπρου. Είναι φυσικό να μην έχει αναστολές να τα επαναλάβει. Το κακό είναι πως όλα αυτά μάς αγγίζουν άμεσα. Λίγες ημέρες μετά την απότομη αύξηση των εισροών προσφύγων και μεταναστών στην Ελλάδα, ο Ερντογάν έκανε την ακόλουθη δήλωση: «Λέμε ότι πρέπει να διαμορφώσουμε μια τέτοια ασφαλή ζώνη. Η Τουρκία μπορεί να χτίσει πολιτείες αντί για τα στρατόπεδα με τις σκηνές. Ας μεταφέρουμε αυτούς τους ανθρώπους στην ασφαλή ζώνη. Δώστε μας υλικοτεχνική υποστήριξη και μπορούμε να προχωρήσουμε στην κατασκευή κατοικιών σε βάθος 30 χλμ. στη βόρεια Συρία… Εάν δεν συμβεί αυτό, θα πρέπει να ανοίξουμε τις πύλες». Ουσιαστικά ο Ερντογάν λέει στην Ε.Ε. να τον χρηματοδοτήσει για την εθνοκάθαρση που σχεδιάζει κατά μήκος των τουρκοσυριακών συνόρων. Για αυτό ζητάει τα χρήματα να δοθούν στην ίδια την Τουρκία και όχι σε οργανισμούς που προσφέρουν βοήθεια, όπως γινόταν έως τώρα. Αλλιώς, θα αφήσει ελεύθερες τις ροές προς τη χώρα μας.
ΥΓ.: Το κερασάκι στην τούρτα είναι ότι οι τεχνικές εταιρείες που θα χτίσουν τις νέες πολιτείες ανήκουν σε εργολάβους που είναι συγγενείς και φίλοι του Τούρκου προέδρου.
* Ο κ. Aγγελος Συρίγος είναι βουλευτής Α΄ Αθηνών της Ν.Δ. και αναπληρωτής καθηγητής Διεθνούς Δικαίου και Εξωτερικής Πολιτικής στο Πάντειο Πανεπιστήμιο.