Ιωάννης Μπαλτζώης*: Η «Συμφωνία του αιώνα»: Το «σχέδιο Τραμπ» , για την τελική λύση του Παλαιστινιακού.
Γράφει ο Ιωάννης Αθ. Μπαλτζώης*
Και ξαφνικά το Παλαιστινιακό ζήτημα και η επίλυσή του ήλθε ξανά στην επικαιρότητα, μαζί με τις ρουκέτες της Χαμάς στην παραλιακή πόλη της Ασκελόν και την αναμενόμενη αντίδραση με αντίποινα του Ισραήλ, με νεκρούς και τραυματίες εκατέρωθεν. Τι συνέβη και το κύριο θέμα στην Μέση Ανατολή είναι το Παλαιστινιακό, μαζί με την προοπτική επίθεσης των ΗΠΑ (μαζί με τους συμμάχους του) κατά του Ιράν. Ας αναφερθούμε στο Παλαιστινιακό, το οποίο αν αποδειχθεί ότι οι πληροφορίες είναι αληθινές και αξιόπιστες, τότε θα έχουμε την Συμφωνία του Αιώνα και την επιτέλους λύση του πιο δύσκολου και ακανθώδους προβλήματος της Μέσης Ανατολής.
Πριν λίγες ημέρες (7/5/19) στον ιστότοπο της εφημερίδας Israel Hayom δημοσιεύτηκε άρθρο του δημοσιογράφου Αριέλ Καχάνα (Ariel Kahana) με τίτλο «Το διαδίκτυο φλέγεται: Μήπως αυτή είναι η συμφωνία του αιώνα;» και υπότιτλο «Το ανώνυμο έγγραφο που κυκλοφόρησε χθες το βράδυ μεταξύ αξιωματούχων του Ισραηλινού Υπουργείου Εξωτερικών,(ως σχέδιο Τραμπ για την επίλυση του Παλαιστινιακού), αλλά κανείς δεν γνωρίζει την πηγή και την αξιοπιστία του. Ορισμένα άρθρα του σχεδίου] είναι σύμφωνα με τις αμερικανικές δηλώσεις». Η δημοσίευση αυτή πυροδότησε πλήθος αντιδράσεων, θετικών και αρνητικών, αφού πολλοί στο Ισραήλ θεωρούν ότι μάλλον πρόκειται για fake news, ενώ άλλοι το θεωρούν αληθινό, αφού πολλά σημεία του συμφωνούν με δηλώσεις αξιωματούχων κατά καιρούς και αποκαλύψεις για τις διεργασίες που εξελίσσονται για το μεγάλο αυτό ζήτημα. Οπότε το ερώτημα που τίθεται είναι, αν αυτές είναι πράγματι οι λεπτομέρειες του ειρηνευτικού σχεδίου της κυβέρνησης Τραμπ; Η είδηση ξεκίνησε από μια ανώνυμη ανακοίνωση που ξεκινά με τις λέξεις «Παρακάτω είναι τα βασικά σημεία της συμφωνίας που προτάθηκε από την κυβέρνηση των ΗΠΑ, όπως έπεσαν στην αντίληψή μου», κυκλοφόρησε (στις 6/5) μεταξύ αξιωματούχων του Υπουργείου Εξωτερικών, αλλά κανείς δεν ξέρει ποια είναι η πηγή της και πόσο αξιόπιστη είναι.
Τραμπ-Κουσνέρ
Όμως ορισμένα από τα τμήματα της ανακοίνωσης είναι σε πλήρη ταύτιση, με τις δημόσιες δηλώσεις των Τζάρεντ Κούσνερ (Jared Kushner), του γαμπρού του Τραμπ και του Τζέισον Γκρίνμπλατ (Jason Greenblatt), των διαπραγματευτών του προέδρου Τραμπ για το Παλαιστινιακό . Άλλες λεπτομέρειες, όμως, έρχονται σε αντίθεση με διαρροές που υπήρξαν τις τελευταίες εβδομάδες σχετικά με το περιεχόμενο της συμφωνίας. Ο προβληματισμός όμως όλων των αξιωματούχων είναι ότι πρόκειται για λεπτομερές έγγραφο, που εκπέμπει αξιοπιστία, αλλά δεν αναφέρεται στον συντάκτη του και πιθανώς να είναι κατασκευασμένο έγγραφο, προφανώς για να διαπιστώσει τις αντιδράσεις των ενδιαφερομένων ηγετών, κρατών και των οργανώσεων της περιοχής. Επισήμως καμιά πλευρά, ή κρατική οντότητα δεν έχει αντιδράσει για το εν λόγω θέμα. Μόνο ένα Ανώτερο στέλεχος του Λευκού Οίκου απάντησε δηλώνοντας τα εξής: «Δεν πρόκειται να απαντήσουμε σε άλλο ένα υποθετικό δημοσίευμα που είναι ανακριβές και δεν ωφελεί σε τίποτα». Πάντως ανεξάρτητα αν είναι γνήσιο ή όχι, το έγγραφο αυτό πυροδότησε εξελίξεις, αντιδράσεις και αναζωπύρωσε το Παλαιστινιακό ζήτημα και κρίνεται πολύ ενδιαφέρον και σκόπιμο να παρουσιαστεί, όπως το παρουσίασε ο Ισραηλινός δημοσιογράφος: Ιδού το επίμαχο έγγραφο μεταφρασμένο:
1. Συμφωνία
Μια τριμερής συμφωνία θα υπογραφεί μεταξύ του Ισραήλ, της Οργάνωσης για την Απελευθέρωση της Παλαιστίνης (ΟΑΠ) και της Χαμάς και θα δημιουργηθεί ένα παλαιστινιακό κράτος, το οποίο θα ονομαστεί «Νέα Παλαιστίνη» και θα εκτείνεται στην Ιουδαία, τη Σαμάρεια και την Γάζα, με εξαίρεση τους εποικισμούς, όπως θα διασαφηνιστεί παρακάτω.
2. Εκκένωση περιοχών
Τα συγκροτήματα των εποικισμών, όπως είναι σήμερα, θα παραμείνουν στα χέρια του Ισραήλ και θα ενσωματωθούν σ’ αυτούς οι μεμονωμένοι εποικισμοί. Οι περιοχές των συγκροτημάτων θα επεκταθούν ανάλογα με την έκταση των μεμονωμένων εποικισμών που θα προστεθούν σε αυτούς.
3. Ιερουσαλήμ
Δεν πρόκειται να χωριστεί και θα μοιραστεί μεταξύ του Ισραήλ και της Νέας Παλαιστίνης και θα είναι η πρωτεύουσα του Ισραήλ και της νέας Παλαιστίνης, οι Άραβες κάτοικοι θα είναι πολίτες της Νέας Παλαιστίνης. Ο Δήμος της Ιερουσαλήμ θα είναι υπεύθυνος για όλες τις περιοχές της Ιερουσαλήμ εκτός από την εκπαίδευση που θα την χειρίζεται η νέα παλαιστινιακή κυβέρνηση και αυτή, η νέα Παλαιστινιακή Αρχή θα πληρώνει τους δημοτικούς φόρους και το νερό στο Δήμο της Ιερουσαλήμ. Δεν θα επιτρέπεται στους Εβραίους να αγοράζουν αραβικά σπίτια και δεν θα επιτρέπεται στους Άραβες να αγοράζουν εβραϊκές κατοικίες. Δεν θα προστεθούν επιπλέον περιοχές στην Ιερουσαλήμ. Οι Άγιοι Τόποι θα παραμείνουν ως έχουν.
4. Γάζα
Η Αίγυπτος θα μισθώσει εδάφη στην Παλαιστίνη με σκοπό τη δημιουργία ενός αεροδρομίου, για την εγκατάσταση εργοστασίων, για το εμπόριο και για τη γεωργία, αλλά όχι για κατοικίες. Το μέγεθος των εδαφών και η τιμή θα καθοριστούν μεταξύ των μερών με την μεσολάβηση των εγγυητριών χωρών (βλ. παρακάτω επεξηγήσεις για τις εγγυήτριες χώρες). Θα κατασκευαστεί αυτοκινητόδρομος μεταξύ Γάζας και Ιουδαίας και Σαμάρειας και θα επιτραπεί η κατασκευή αγωγού (υπογείου) για τη μεταφορά αφαλατωμένου νερού από την Γάζα προς την Ιουδαία και τη Σαμάρεια.
5. Οι εγγυήτριες χώρες
Οι χώρες που θα υποστηρίξουν οικονομικά την εφαρμογή αυτής της συμφωνίας είναι: οι Ηνωμένες Πολιτείες, η Ευρωπαϊκή Ένωση και οι πετρελαιοπαραγωγές χώρες του Περσικού Κόλπου. Οι χώρες αυτές θα παράσχουν προϋπολογισμό 30 δισεκατομμυρίων δολαρίων για πέντε χρόνια για εθνικά έργα για τη Νέα Παλαιστίνη. (Το Ισραήλ θα αναλάβει κόστος της εκκένωσης των απομονωμένων εποικισμών και της εγκατάστασης των πληθυσμών τους στα συγκροτήματα εποικισμών).
6. Ο καταμερισμός μεταξύ των εγγυητριών χωρών:
Α. ΗΠΑ 20% Β. ΕΕ 10% Γ. Οι πετρελαιοπαραγωγές χώρες του Κόλπου – 70% – ο καταμερισμός θα γίνει ανάλογα με την παραγωγή πετρελαίου της κάθε χώρας. Δ. Το μεγαλύτερο μέρος της επιβάρυνσης βαρύνει τις πετρελαιοπαραγωγές χώρες επειδή αυτές θα είναι οι κύριοι δικαιούχοι αυτής της συμφωνίας.
7. Στρατός
Δεν θα επιτραπεί στη Νέα Παλαιστίνη να διατηρεί στρατό. Το μόνο όπλο που θα έχουν θα είναι τα ελαφρά όπλα που θα χειρίζεται η Αστυνομία. Θα υπογραφεί αμυντική συμφωνία μεταξύ του Ισραήλ και της Νέας Παλαιστίνης, στην οποία το Ισραήλ θα προστατεύει τη Νέα Παλαιστίνη από κάθε εξωτερική επιθετική ενέργεια και η Νέα Παλαιστίνη θα πληρώνει το Ισραήλ για την προστασία αυτή. Το αντίτιμο θα συμφωνηθεί στις διαπραγματεύσεις μεταξύ των μερών, με τη μεσολάβηση των εγγυητριών χωρών.
8. Χρονοδιαγράμματα και στάδια εκτέλεσης
Με την υπογραφή της συμφωνίας:
Α. Η Χαμάς θα παραδώσει όλα τα όπλα της, συμπεριλαμβανομένων των προσωπικών όπλων στους Αιγυπτίους. Β. Τα μέλη της Χαμάς, συμπεριλαμβανομένων των ηγετών, θα συνεχίσουν να λαμβάνουν αμοιβές από τις εγγυήτριες χώρες μέχρι την ίδρυση της κυβέρνησης.
Γ. Όλα τα σύνορα της Λωρίδας της Γάζας θα είναι ανοιχτά για τη διέλευση αγαθών και εργαζομένων στο Ισραήλ και την Αίγυπτο, όπως γίνεται σήμερα με την Ιουδαία και τη Σαμάρεια, καθώς και μέσω θαλάσσης.
Δ. Μέσα σε έναν χρόνο, θα διεξαχθούν δημοκρατικές εκλογές και μια νέα κυβέρνηση θα εκλεγεί στη Νέα Παλαιστίνη. Κάθε παλαιστίνιος πολίτης θα έχει το δικαίωμα του εκλέγεσθαι.
Ε. Οι κρατούμενοι – Έναν χρόνο μετά τις εκλογές και την ίδρυση της κυβέρνησης, οι φυλακισμένοι θα απελευθερώνονται σταδιακά μέσα σε διάστημα τριών ετών.
Στ. Μέσα σε πέντε χρόνια θα ανεγερθούν στη Νέα Παλαιστίνη ένα λιμάνι και ένα αεροδρόμιο και μέχρι τότε θα χρησιμοποιούνται οι αερολιμένες και οι θαλάσσιοι λιμένες του Ισραήλ.
Ζ. Τα σύνορα μεταξύ της Νέας Παλαιστίνης και του Ισραήλ θα είναι ανοικτά για τη διέλευση των πολιτών και των αγαθών, όπως συμβαίνει μεταξύ φιλικών κρατών. Η. Θα κατασκευαστεί ένας αυτοκινητόδρομος-γέφυρα σε ύψος περίπου 30μ. από το έδαφος μεταξύ Γάζας, Ιουδαίας και Σαμάρειας. Τον αυτοκινητόδρομο-γέφυρα θα κατασκευάσει μια κινεζική εταιρεία και η χρηματοδότησή του θα προέλθει από: Κίνα κατά 50%, Ιαπωνία 10%, Νότια Κορέα 10%, Αυστραλία 10%, Καναδά 10%, τις Ηνωμένες Πολιτείες και την Ευρωπαϊκή Ένωση 10%.
9. Η κοιλάδα του Ιορδάνη
Α. Η κοιλάδα του Ιορδάνη θα παραμείνει στα χέρια του Ισραήλ όπως είναι σήμερα.
Β. Ο δρόμος 90 θα μετατραπεί σε δρόμο με διόδια τεσσάρων λωρίδων.
Γ. Το Ισραήλ θα κηρύξει διαγωνισμό για την κατασκευή του δρόμου.
Δ. Θα δοθούν δύο διαβάσεις από τη Νέα Παλαιστίνη στην Ιορδανία και αυτές οι διαβάσεις θα βρίσκονται υπό τον έλεγχο της Νέας Παλαιστίνης.
10. Ευθύνη
Α. Αν η Χαμάς και η ΟΑΠ αντιταχθούν στη συμφωνία αυτή, οι ΗΠΑ θα ακυρώσουν κάθε οικονομική υποστήριξη που παρέχουν στους Παλαιστινίους και θα φροντίσουν ώστε καμία χώρα στον κόσμο να μη μεταφέρει χρήματα σ’ αυτούς.
Β. Εάν η ΟΑΠ συμφωνήσει με τους όρους της παρούσας συμφωνίας και η Χαμάς ή η Ισλαμική Τζιχάντ δεν συμφωνήσουν, η ευθύνη βαρύνει τους ηγέτες της Χαμάς και της Ισλαμικής Τζιχάντ και στην επόμενη σύγκρουση μεταξύ του Ισραήλ και της Χαμάς, οι ΗΠΑ θα υποστηρίξουν το Ισραήλ να επιτεθεί προσωπικά στους ηγέτες της Χαμάς και της Ισλαμικής Τζιχάντ (γιατί είναι αδιανόητο μια ομάδα μερικών δεκάδων ανθρώπων να ορίζει τη ζωή εκατομμυρίων άλλων ανθρώπων).
Γ. Εάν το Ισραήλ αντιταχθεί στη συμφωνία αυτή, θα σταματήσει η οικονομική στήριξη προς το Ισραήλ.
Διαβάζοντας την ανώνυμη ανακοίνωση που αποκάλυψε ο δημοσιογράφος Αριέλ Καχάνα διαπιστώνουμε κάποια πολύ ενδιαφέροντα στοιχεία:
Α. Είναι πολύ λεπτομερής, σε θέματα, καταστάσεις και προβλήματα που είχαν εντοπιστεί και συζητηθεί σε προηγούμενες συνδιασκέψεις και συνομιλίες των δύο πλευρών, Ισραηλινών και Παλαιστινίων.
Β. Δίδει λύσεις σε αυτά τα θέματα, που είναι αληθοφανή, έχουν αναφερθεί παλαιότερα και γενικά ήταν αντικείμενα διαπραγματεύσεων.
Γ. Έχει πολλές ομοιότητες με το σχέδιο Κλίντον και Εχούντ Μπαράκ, κατά την διάρκεια των συνομιλιών Κλίντον, Μπαράκ και Αραφάτ, στο Καμπ Ντέιβιντ, τον Αύγουστο του 2000, που τελικά ο Αραφάτ απέρριψε.
Δ. Πολλές προτάσεις είναι περίπου ή ακριβώς ίδιες με τις προτάσεις Μπαράκ, προς τον Αραφάτ, όπως η πρωτεύουσα των δύο κρατών, να είναι η ίδια η Ιερουσαλήμ για Ισραηλινούς και Παλαιστινίους, με την Ανατολική Ιερουσαλήμ να είναι η πρωτεύουσα του Παλαιστινιακού κράτους, με την ονομασία Αλ Κουντς. Ακόμη, την δημιουργία υπερυψωμένου αυτοκινητόδρομου που θα συνδέει την Γάζα με την Ιουδαία και Σαμάρεια, δηλαδή την Δυτική Όχθη του Ιορδάνη, όπου είναι σήμερα η Παλαιστινιακή Αρχή. Και πολλά άλλα ακόμη, όπως για νερό, ελεύθερη διακίνηση, Ισραηλινός στρατός στα σύνορα με Ιορδανία, μόνο Παλαιστινιακή αστυνομία στην αρχή και όχι στρατός και πολλά άλλα.
Όρος του Ναού, ή Χαράμ Αλ Σαρίφ
Επίλογος
Ο γράφων ήταν ΑΚΑΜ Τελ Αβίβ από τον Ιούλιο 2000, έως τον Σεπτέμβριο 2003 και βίωσε όλα τα γεγονότα τότε, από τις συνομιλίες του Καμπ Ντέιβιντ, μέχρι τα τρία κύρια πρώτα χρόνια της αιματηρής Ιντιφάντα του Αλ Ακτσά. Έτσι έχοντας διαβάσει αναλυτικά τα σχέδια Κλίντον και Εχούντ Μπαράκ, διαπιστώνω ότι το σχέδιο αυτό, ότι και αν είναι, αληθινό ή ψεύτικο, στηρίζεται εν πολλοίς στα προαναφερόμενα αμερικανικά και ισραηλινά σχέδια του Καμπ Ντέηβιντ. Και το νυν «σχέδιο Τραμπ» έχει στοιχεία, που ικανοποιούν και δυσαρεστούν και τις δύο πλευρές. Ένα μόνο στοιχείο να αναφέρω: Το θέμα της Ιερουσαλήμ είναι πολύ σημαντικό για τους Εβραίους. Θεωρούν ότι είναι επιβεβλημένο και αναφέρεται στις προφητείες των Ιερών Βιβλίων του Ιουδαϊσμού, ότι η Ιερουσαλήμ πρέπει να πρωτεύουσα του Εβραϊκού κράτους, να παραμένει ενιαία και αδιαίρετη και υπό Εβραϊκή πάντα κατοχή. Έτσι η λύση που περιγράφεται στο «σχέδιο», σαφώς θα προκαλέσει σφοδρές αντιδράσεις από την πλευρά των Ισραηλινών και εθνικιστικών του κύκλων. Το μόνο που με προβληματίζει είναι η (σκόπιμη ή όχι) απουσία αναφοράς στα Ιερά Προσκυνήματα και των δύο λαών, δηλαδή στο ιερότερο Εβραϊκό μέρος , το Όρος του Ναού, με το Τείχος των Δακρύων, ή για τους Άραβες το Χαράμ Αλ Σαρίφ, με το Τέμενος του Αλ Ακτσά και το Τέμενος του Βράχου, όπου στην πρόταση Μπαράκ το 2000, αναφερόταν με λεπτομέρειες το καθεστώς του και η απρόσκοπτη λειτουργία του, ως Ιερός Χώρος Προσκυνήματος και των δύο Θρησκειών, Ιουδαϊκής και Μουσουλμανικής. Σε ότι αφορά την αντίδραση Χαμάς με την ρίψη εκατοντάδων ρουκετών από την Γάζα κατά της πόλης Ασκελόν, ήταν το μήνυμα που εξέπεμψε προς Αμερικανούς, Ισραηλινούς και την Παλαιστινιακή Αρχή: Είμαστε και εμείς εδώ, μην μας ξεχάσετε!! Πάντως ας κάνουμε λίγο υπομονή, γιατί όπως έχει αναφερθεί αρκετές φορές από αξιόπιστες πηγές της Μέσης Ανατολής, σε ένα περίπου μήνα θα ανακοινωθεί επισήμως η αμερικανική πρωτοβουλία με σαφείς και συγκεκριμένες προτάσεις για το Παλαιστινιακό ζήτημα, όποτε θα αποδειχθεί η αξιοπιστία της ανακοίνωσης – εγγράφου, που ήλθε με περίεργο τρόπο στην δημοσιότητα. Ίδωμεν!
* Ο Ιωάννης Αθαν. Μπαλτζώης είναι αντιστράτηγος ε.α., πρώην Ακόλουθος Άμυνας στο Τελ Αβίβ, πρώην Αξιωματικός επιχειρήσεων της ECMM στον πόλεμο της Βοσνίας, Απόφοιτος Tactical Intelligence School (U.S. Army), με Μεταπτυχιακό (M.Sc.) στην Γεωπολιτική Ανάλυση, Γεωστρατηγική Σύνθεση και Σπουδές Άμυνας και Διεθνούς Δικαίου του Εθνικού Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, μέλος του Δ.Σ. του Ελληνικού Ινστιτούτου Στρατηγικών Μελετών (ΕΛΙΣΜΕ).