Η στρατηγική Ενεργείας στην Ελλάδα. Υπό Κων/νου Κόλμερ
Η στρατηγική Ενεργείας στην Ελλάδα.
Υπό Κων/νου Κόλμερ.
Η Ελληνική ενεργειακή πολιτική προσομοιάζει με την εξωτερική πολιτική:
Όταν δεν αντιβαίνει στα εθνικά συμφέροντα , είναι ανύπαρκος. Στην εξωτερική πολιτική, τα κόμματα χρεούνται με την μειωτική της εθνικής κυριαρχίας συμφωνία της Βέρνης, το 1974,
την υποστολή της σημαίας στα ΄Ιμια, το 1996,
το αντιβαίνων στην συνθήκη της Λωζάννης σύμφωνο της Μαδρίτης το 1997,
το «φιάσκο-Οτσαλάν»,
την απόσυρσι των πυραύλων S-300 από την Κύπρον,
την υποστήριξι διχοτομικού σχεδίου Αννάν, το 2003 και την αστόχαστη «στήριξη της Ευρωπαϊκής πορείας της Τουρκίας».
Η ανυπαρξία Ενεργειακής πολιτικής, την τελευταία 10ετία, διαδέχεται την αποσπασματικήν εφαρμογή μέτρων βελτιώσεως της παραγωγής ενεργείας την προηγηθείσα 40ετία (1950-1990).
Που εξησφάλισαν, μεν, σχετικήν επάρκειαν Ενεργείας αλλά με τεράστιον συναλλαγματικό και περιβαλλοντικό κόστος. Τέτοια μέτρα ήσαν:
*Η δημιουργία της ΔΕΗ υπό της Αμερικανικής ΕΜΠΑΣΚΟ στην 10ετία του ’50. *Η ίδρυσι δύο διϋλιστηρίων πετρελαίου στην Αθήνα και Θεσσαλονίκη, μεταξύ των ετών 1956-66 και
η εν συνεχεία περιπετειώδης ανάπτυξι του «Τρίτου διϋλιστηρίου», που διεμοιράσθη μεταξύ της Μότορ-Οίλ και της ΠΕΤΡΟΛΑ, στην 10ετία του 1970, άνευ «παραλλήλων επενδύσεων».
* Η αξιοποίησι των εγχωρίων λιγνιτικών κοιτασμάτων αλλά με μεγάλο περιβαλλοντικό κόστος.
*Ο πλήρης εξηλεκτρισμός της χώρας.
Πρέπει εδώ να ομολογήσωμεν, ότι η στρατιωτική δικτατορία (1967-74) επέτυχε μεν το εξηλεκτρισμόν όπως και την αποκάλυψι πετρελαίων, στο βόρειο Αιγαίον,
απέτυχεν, όμως, να προχωρήσει στην ίδρυσι πυρηνοηλεκτρικού εργοστασίου, εν συνεργασία με την Βρεταννία και
να χρησιμοποιήσει την αεροπορική υπεροχή της έναντι της Τουρκίας, στην Κύπρο, το καλοκαίρι του 1974.
*Η Εντροπική αυτή αποτυχία ολοκληρώθη επί της Μεταπολιτεύσεως, οπότε απωλέσθη η αεροπορική υπεροπλία μετά το 1975.
Χωρίς αεροπορικήν υπεροχήν, αδυνατεί μία χώρα να είναι ενεργειακώς ασφαλής, ως εδίδαξε το Ισραήλ.
*Οι κυβερνήσεις του ΠαΣοΚ προχώρησαν στην εισαγωγή φυσικού (ΦΑ) αερίου από την Ρωσσία και Αλγερία αλλά το εθνικό δίκτυον ΦΑ βραδυπορεί απαισίως.
*Η «νέα» κυβέρνησι Κώστα Καραμανλή ενεπλάκη στις διαπραγματεύσεις κατασκευής αγωγών πετρελαίου και ΦΑ στο Ελληνικό έδαφος, χωρίς να είναι βέβαιον, ότι διασφαλίζει τα εθνικά συμφέροντα από τις σχετικές δουλείες.
Εντεύθεν η ανάγκη χαράξεως ολοκληρωμένης ενεργειακής πολιτικής εις εθνικό πεδίον.
Η Ενεργειακή πολιτική.
Η Ενεργειακή πολιτική πρέπει να είναι ως η εθνική Άμυνα:ολοκληρωμένη, ανεξάρτητη και αποτελεσματική.
Μιλώντας δι’ Ενέργειαν, εις βάθος χρόνου μιάς 25ετίας, τρείς είναι οι επιδιώξεις της: «Επάρκεια, Αυτάρκεια και Εξοικονόμησις».Τούτο επιτυγχάνεται :
1.Με την αξιοποίησι των εγχωρίων κοιτασμάτων πετρελαίου-φυσικού αερίου-ουρανίου,
2.Με την ανάπτυξι πυρηνικής τεχνολογίας για μονάδες βάσεως παραγωγής ηλεκτρικής ενεργείας και
3.Με μέτρα περιορισμού των εκπομπών αερίων διοξειδίου του άνθρακος στην ατμόσφαιρα.
Όσον αφορά στον πρώτον στόχον, η Ελλάς ευρίσκεται εις μία γεωλογική περιοχή, που θεωρείται ευνοϊκή για την ανακάλυψιν επιγείων και υποθαλλασίων πετρελαϊκών κοιτασμάτων.
Διαθέτει όλες τις θεμελειώδεις προϋποθέσεις για την ύπαρξιν αξιολόγων αποθεμάτων υδρογονανθράκων , ως:
-Μητρικά πετρώματα.
-Πορώδη πετρώματα – Ταμιευτήρες.
-Παγίδες κοιτασμάτων (αντίκλινα).
-Καλύμματα πετρωμάτων.
Οι γεωλογικές πιθανότητες γιά ανακάλυψη Υ/Α είναι μεγάλες εν Ελλάδι.
Στερείται όμως η χώρα μας:
– Σχετικής Τεχνογνωσίας, που ημπορεί όμως ευκόλως ν’αποκτήσει.
-Επαρκών Κεφαλαίων υψηλού ρίσκου και επιχειρηματιών αναλήψεως λελογισμένων κινδύνων.
-Σταθεράς πολιτικής και στρατιωτικής βουλήσεως.
Η εγχώριος παραγωγή υδρογονανθράκων επιβάλλεται εξ αιτίας :
*Της αφορήτου συναλλαγματικής αιμορραγίας, που προκαλεί το ανισοσκελές ισοζύγιον πετρελαίου-φυσικού αερίου-άνθρακος.
*Της εξασφαλίσεως βαθμού αυταρκείας Ενεργείας εις εποχήν ταχείας ανόδου των τιμών του πετρελαίου και της προσεχούς ελλείψεως του.
*Της επιτεύξεως ουσιαστικής αναπτύξεως του εθνικού προϊόντος, μ’ αύξησι της εγχωρίου παραγωγής.
*Της διασφαλίσεως της εδαφικής κυριαρχίας και της αποτελεσματικής εθνικής αμύνης.
Η εξάρτησι της χώρας από εισαγομένους υδρογονάνθρακας (Υ/Α) είναι ανησυχητική :
*Το 99% του πετρελαίου και το 100% του ΦΑ εισάγεται εκ του εξωτερικού. (Περσικόν κόλπον, Ρωσσία, Σαουδική Αραβία, Αλγερία – χώρες ασταθείς πολιτικώς.)
*Το μερίδιο των Υ/Α στην πρωτογενή κατανάλωσι ενεργείας υπερβαίνει το 65%, που θεωρείται υψηλόν εν σχέσει με άλλες χώρες του ιδίου βαθμού αναπτύξεως με την Ελλάδα.
*Η συναλλαγματική δαπάνη, γιά εισαγωγές 20 εκατομ. τόννους πετρελαίου, ανέρχεται περίπου εις 14 δις ευρώ (2007).
*Το ποσοστό των εισαγωγών Υ/Α στο εμπορικό έλλειμμα υπερβαίνει το 35%. Καμμία άλλη χώρα της Ε.Ε. δέν έχει τόσον μεγάλη εξάρτησιν από το εισαγόμενο πετρέλαιον όσον η Ελλάς.
*Η ενεργειακή αποδοτικότης της Ελλάδος είναι στο 66% έναντι 71% του μέσου όρου στην Ευρώπη.
*Η στήριξι της συνολικής ζητήσεως ενεργείας στον ξένο δανεισμόν οδηγεί βραδέως αλλ’ασφαλώς εις εθνική χρεωκοπίαν. Εντεύθεν επιβάλλεται η στροφή στην αξιοποίησι των εγχωρίων κοιτασμάτων πετρελαίου.
Τα πετρέλαια της Ελλάδος.
Μήπως, όμως, η ύπαρξι πετρελαίου στην Ελλάδα είναι «άλλος ένας μ ύ θ ο ς»;
Η απάντησις μου είναι ένα κατηγορηματικό: Όχι! Διότι:
1.Στην χώρα μας παρήχθησαν ήδη 115 εκατομ. βαρέλια στην περιοχή ΠΡΙΝΟΣ της Θάσου και
2.Ανεκαλύφθησαν 500 εκατομ. βαρέλια και παρήχθη ένα δις. μ3 φυσικού αερίου στο Θρακικό πέλαγος.
3.Στον υποθαλάσσιο χώρο του Κατακώλου έχουν εντοπισθή σημαντικά κοιτάσματα Υ/Α και έχουν γίνει δοκιμές καύσεως, χωρίς όμως να προχωρήσει η εκμετάλλευσις.
Στατιστικώς, πιθανολογείται ότι το 10% των υδρογονανθράκων, που «εγεννήθησαν» γεωλογικώς εις μίαν περιοχήν είναι εκμεταλλεύσιμον.
Γεωλογικώς έχει διαπιστωθή ότι:
*Στο Θρακικό πέλαγος «εγεννήθησαν» 2,5 δις βαρέλια πετρελαίου και 44 δις μ3 ΦΑ.
*Στον Θερμαϊκό κόλπον «εγεννήθησαν» 1 δις βαρέλια πετρελαίου, 140 δις Μ3 ΦΑ, που ανεκαλύφθησαν υπό της ΔΕΠ-ΕΚΥ, πρό του 1996.
*Στο Ιόνιον Πέλαγος, το πετρέλαιο που «εγεννήθη» στα ώριμα πετρελαϊκά πετρώματα, υπολογίζεται σε 22 δις βαρέλια. Απεκαλύφθησαν 120 εκατομ.βαρέλια.
* Η γειτονική Αλβανία διενεργεί από πολλών ετών εκμεταλλεύσεις πετρελαίου και φυσικού αερίου και διαθέτει σημαντικά αποθέματα, που τα εκμεταλλεύονται δύο Ιταλικές εταιρίες.
Συνεπώς κοιτάσματα πετρελαίου και Φ.Α. υπάρχουν και η ανακάλυψι των είναι λίαν πιθανή στην χώρα μας. Δεν είναι μύθος.
Παραμύθια αντιθέτως είναι η αποφασιστικότης των κομματικών κυβερνήσεων να τ’αξιοποιήσουν.
Ο φόβος της Τουρκίας και οι εσφαλμένες στρατηγικές επιλογές υπαγορεύουν την Ενεργειακή «πολιτική» της κυβερνήσεως.
Μόλις προσφάτως εξεδηλώθη η πρόθεσι του υπουργείου Ανάπτυξης, να προχωρήσει στην χάραξιν «εθνικής ενεργειακής πολιτικής», μ’έμφασι στην αξιοποίησι των Ανανεωσίμων Πηγών Ενεργείας (ΑΠΕ).
΄Οσον όμως, κι’ άν είναι χρήσιμες οι ΑΠΕ, δεν ημπορούν να εξασφαλίσουν επάρκειαν Ενεργείας .
Που προσφέρουν μόνον η πετρελαϊκή και πυρηνική ενέργεια.
Χρειάζεται όθεν πλήρης ανασχεδιασμός της στρατηγικής ενεργείας, ως αμέσου προτεραιότητος, με πρόβλεψι συμμορφώσεως και στις απαιτήσεις της συνθήκης του Κυότο, για την αποφυγή του «φαινομένου θερμοκηπίου» .
Ειδικώτερον, όσον αφορά στα Ελληνικά πετρέλαια, ιζηματογενείς λεκάνες, μεγάλων πιθανοτήτων ευρέσεως Υ/Α, έχουν εντοπισθή στην Ορεστιάδα , Αλεξανδρούπολιν, Επανωμή (απολήψιμα αποθέματα Φ/Α 450 εκατομ. μ3) .
Στην Πτολεμαϊδα, Καστοριά, Κατερίνη.
Επίσης, στό Κιλκίς, στην Ηγουμενίτσα, Πρέβεζα και Πάτρα.
Ομοίως, στο Αιτωλικό, στη Κυλλήνη και στο Κατάκωλον (Φ/Α , δύο πηγάδια 12 εκατομ.κυβικών ποδών/ημερησίως και 1500 βαρέλια/ημερησίως).
Εξ άλλου, στην Ζάκυνθο αναβλύζει κατά καιρούς αργόν πετρέλαιο από της εποχής του Ηροδότου!
Ενδείξεις Υ/Α υπάρχουν στα Φιλιατρά και στούς Παξούς.
Το κοίτασμα ΠΡΙΝΟΣ της Νοτίου Καβάλας δεν έχει εξαντληθή, παρά την ληστρική του εκμετάλλευσι και
Το μεγάλο κοίτασμα Y/A «Μπάμπουρας» δεν έχει αξιοποιηθή ακόμη, ευρισκόμενον πέραν των 6 μιλλίων .
Η Ελλάς δεν τολμά να επεκτείνει τα χωρικά της ύδατα στα 12 μίλια, όπως δικαιούται υπό του Διεθνούς Δικαίου της Θαλάσσης, φοβουμένη το casus belli της Τουρκίας,
που όμως μπλοφάρει συστηματικώς.
Η θαλασσία έρευνα στην χώρα μας δεν έχει προχωρήσει πέραν της γεωλογικής και βάθους διατρήσεως 350 μέτρων – όταν σήμερον διεθνώς γίνονται εκμεταλλεύσεις στα 3.500 μέτρα βυθού, στην ανοικτή θάλασσα.
Πρακτικώς, η Ελληνική επικράτεια παραμένει ανεξερεύνητος.Το Μυρτώον , Κρητικόν, Λυβικόν και Αιγαίον πέλαγος, δεν έχουν ερευνηθή γιά Υ/Α, λόγω των γνωστών εμπλοκών με την Τουρκία .
Ακατανόητος παραμένει η ολιγωρία του Ελληνικού κράτους στο Ιόνιον, όπου η υφαλοκρηπίδα ερρυθμίσθη με την Ιταλίαν.
Τα 4.000 νησαία εδάφη της χώρας μας στο Αιγαίον και στο Ιόνιον πέλαγος διαθέτουν Ζώνη Αποκλειστικής Οικονομικής Εκμεταλλεύσεως 100 εκατομμυρίων τετραγωνικών χιλιομέτρων.
Η πυρηνική ενέργεια.
Υπο την πίεσι των κλιματικών μεταβολών, προσφάτως η πυρηνική ενέργεια έγινε πάλι της μόδας .
Τούτο την αδικεί.
Οι πυρηνικοί σταθμοί ηλεκτρικής ενεργείας παράγουν με το χαμηλότερον κόστος κιλοβατώρας.
Ο απλούστερος και ασφαλέστερος σχεδιασμός των επιτρέπει την λειτουργία των 90% του χρόνου (έναντι 50% πρό 20ετίας) και
Ο εφοδιασμός των με καύσιμο ουρανίου δεν εξαρτάται από τους «αγιατολάχ» αλλά από την Αυστραλία και τον Καναδά και είναι ουσιαστικώς ανεξάντλητος.
Στην Θράκη έχουν εντοπισθή εκμεταλλεύσιμα κοιτάσματα ουρανίου, που εμπλουτιζόμενα θα ημορούσαν να τροφοδοτήσουν την εγχωρία πυρηνοηλεκτρική ενέργεια, δίχως περιβαλλοντικές επιπτώσεις και εξαρτήσεις.
Η σύγχρονη τεχνολογία επιτρέπει τα ραδιενεργά κατάλοιπα των συμβατικών αντιδραστήρων να τροφοδοτήσουν τους λεγομένους «ταχείς» αντιδραστήρες (Pressurised water reactor PWR).
(βλ.σχ.ECONOMIST 8.9.07 σελ.20 επόμενες).
Αλλ’ακόμη κι’ άν η νέα γενεά πυρηνικών αντιδραστήρων δεν προσέφερε οικονομία και ασφάλεια, το γεγονός ότι ο «εξ ανατολών κίνδυνος» ετοιμάζεται να καταστή πυρηνική δύναμις, επιβάλλει ν’αναθεωρήσωμεν την παθολική μας άρνησι γιά την πυρηνική ενέργεια,
Τα σχετικά επιχειρήματα, όπως η εγχωρία σεισμικότης είναι αβάσιμα.
Η Ιαπωνία – κατ’εξοχήν σεισμογενής χώρα – είναι γεμάτη από πυρηνικά εργοστάσια και
35 χώρες διαθέτουν 439 τέτοια, που καλύπτουν το 15% της παγκοσμίου παραγωγής ηλεκτρισμού.
Δεν εννοώ διατί στην Ελλάδα υπάρχει τόση δυσπιστία για τα πυρηνικά.
Η Βουλγαρία ετοιμάζεται να επεκτείνει το δίκτυον πυρηνικών εργοστασίων και πέραν του υπάρχοντος Κοζλοντούι .
Η Τουρκία κατασκευάζει τρείς πυρηνικούς αντιδραστήρες στην Ανατολία και
Η Αλβανία μελετά την ίδρυσι πυρηνοηλεκτρικού εργοστασίου στο Δυρράχιον 100 χιλιόμετρα από τα Ελληνικά σύνορα.
Η Ρουμανία και η Αίγυπτος προχωρούν συντόμως στην ανέγερσι πυρηνικών εργοστασίων.
Δεν πρέπει άλλο να καθυστερήσωμεν στον αγώνα δρόμου γιά την πυρηνική τεχνολογίαν
όχι μόνον διά να επιλύσουμε το πρόβλημα ηλεκτρικής επαρκείας αλλά και
δια την Αποτροπή μελλοντικών πυρηνικών εκβιασμών…
Ανακεφαλαίωσις.
Τα χαρακτηριστικά της νέας ενεργειακής πολιτικής πρέπει να είναι:
*Βαθμιαία απεξάρτησις από εισαγωγές Υ/Α.
*Σταθερή εξασφάλισις ηλεκτρικής ενεργείας και αποφυγή συχνών διακοπών ηλεκτρισμού, με την ίδρυσι 3 πυρηνοηλετρικών σταθμών 1.200 μεγαβάτ εις πρώτη φάσιν.
*Ανάληψις σοβαρών ενεργειακών επενδύσεων με κρατικά και ιδιωτικά κεφάλαια.
*Τερματισμός του εξωτερικού δανεισμού χρηματοδοτήσεως του καθαρού πετρελαϊκού ελλείμματος με 10 δις ευρώ ετησίως (2007) και
πλήρης μετακύλισις στην κατανάλωσι του κόστους των υγρών καυσίμων, μαζί με τους τόκους προγενεστέρων δανείων.
(Η Ελληνική αγορά διαθέτει την φθηνοτέρα βενζίνη-ντήζελ στην Ευρωπαϊκήν ΄Ενωσι)
Τα άμεσα βήματα της νέας Ενεργειακής Στρατηγικής πρέπει να είναι:
1.Ίδρυσις δημοσίου φορέως διαχειρήσεως δικαιωμάτων του δημοσίου στον τομέα των Υ/Α , συμφώνως πρός την νομοθεσία της Ε.Ε., κατόπιν της ανακτήσεως των πετρελαϊκών δικαιωμάτων από τα ΕΛΠΕ, συμφώνως πρός την γνωμάτευσι του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους, επί τη βάσει του νόμου 2289/95.
2.Πλήρης νομοθετική επαναφορά του δικαιώματος παραχωρήσεων εκμεταλλεύσεως πηγών Ενεργείας στο Ελληνικό κράτος, για λόγους δημοσίου συμφέροντος και διενέργεια διεθνών, πλειοδοτικών διαγωνισμών, δια την εκχώρησι των εις ιδιωτικούς φορείς.
3.Βελτίωση νομικού πλαισίου για την προσέλκυσι ξένων πετρελαϊκών επενδύσεων , κατά το προηγούμενο της Κυπριακής Δημοκρατίας (Ζώνη αποκλειστικού οικονομικού ελέγχου 200 μιλίων) .
4.΄Ιδρυσις υπουργείου Περιβάλλοντος και Δημοσίας Επιχειρήσεως Πυρηνικής Ενεργείας (ΔΕΠΕ), κατά το προηγούμενον της ΔΕΗ.
5.Ανάκτησι της αεροναυτικής υπεροπλίας στο Αιγαίον, η οποία κοστίζει ολιγώτερον από την διατήρησι της ζημιογόνου Ολυμπιακής Αεροπορίας .
Εν κατακλείδι, η ανάπτυξις παραγωγής εγχωρίων υδρογονανθράκων και η είσοδος στην χώρα στη πυρηνικήν εποχήν, αποτελούν επιτακτικόν εθνικό καθήκον.
Είναι όμως και αναγκαίον, ως οικονομική επιχείρησις, ζωτική για την επίτευξι της πλήρους απαχολήσεως των νέων Ελλήνων, που ένας στους τέσσαρες παραμένουν άνεργοι.
Η φθηνή ενέργεια δημιουργεί ευκαιρίες απασχολήσεως.
Συνεπώς, η χάραξι Ενεργειακής Στρατηγικής καταλήγει να είναι αναπόφευκτος πολιτική επιλογή. Ο Ελληνικός λαός πρέπει να εννοήσει ότι:
Εάν «πόλεμος πατήρ πάντων», κατά τον Ηράκλειτον και το πετρέλαιον «υπόθεσις Ασφαλείας» γιά τους Αμερικανούς ,
δι’ήμάς τους ΄Ελληνας, η απόκτησις ενεργειακής αυταρκείας είναι ζήτημα εθνικής ανεξαρτησίας.