Blog

ΤΙ ΓΙΝΕΤΑΙ ΜΕ ΤΑ ΟΙΚΟΠΕΔΑ ΤΗΣ ΑΙΓΥΠΤΟΥ;

 

ΕΙΣΑΓΩΓΗ
Στις 18/3/2021 η Αίγυπτος προκήρυξε 24 “οικόπεδα” για έρευνα υδρογονανθράκων (Σχήμα 1). Εξ’αυτών, τα εννέα (9) βρίσκονται σε θαλάσσια περιοχή τα δώδεκα (12) στην δυτική έρημo (western desert) και τα τρία (3) στον κόλπο του Σουέζ (Eρυθρά θάλασσα). Εκ των  εννέα  θαλάσσοτεμαχίων (Σχήμα 1 – πράσινα πολύγωνα), τα τρία εξ’αυτών βρίσκονται  δυτικά και μέσα στην περιοχή που πρόσφατα  οριοθετήσαμε ΑΟΖ με την Αίγυπτο (Σχήμα 2),  ενώ τα υπόλοιπα έξι (6) βρίσκονται ανατολικά.

 

Σχήμα 1: Αρχικός χάρτης προκήρυξης των Αιγυπτιακών οικοπέδων για έρευνα Υ/Α

 Εκ των τριών δυτικών θαλασσοτεμαχίων, και συγκεκριμένα για την θέση των δύο εξ’αυτών (EG-MED-W11 και EG-MED-W18), δημιουργήθηκε σοβαρό θέμα υπέρβασης της περιοχής οριοθέτησης ΑΟΖ μεταξύ Ελλάδας και Αιγύπτου ανατολικά του 28^ου μεσημβρινού και δυτικά του 26^ου μεσημβρινού (τμήματα με μωβ χρώμα), χωρίς να ειδοποιηθεί γι’ αυτό η Ελλάδα όπως θα έπρεπε (Σχήμα 2) (το γαλάζιο τμήμα είναι μέρος της εν δυνάμει Λιβυκής ΑΟΖ που ανήκει και αυτό στο EG-MED-W11 ).

 

Σχήμα 2: Προεκτάσεις των θαλασσοτεμαχίων ένθεν και ένθεν των μεσημβρινών 26 και 28 μοιρών

 

Το Υπουργείο Εξωτερικών, όπως φάνηκε αντέδρασε άμεσα και μετά την επίσκεψη του υπουργού στο Κάϊρο και συνεργασίας του  με τον Αιγύπτιο υπουργό Εξωτερικών δηλώθηκε στα ΜΜΕ ότι το πρόβλημα (το οποίο ονομάσθηκε τεχνικό), λύθηκε και η Αίγυπτος θα διορθώσει άμεσα τους αρχικούς χάρτες.

Πράγματι σε μέσα δημοσιότητας αναρτήθηκε (με παράξενα ιδιαίτερη ταχύτητα) και χαιρετίσθηκε ο διορθωμένος χάρτης (Σχήμα 3) που δείχνει ότι η Αίγυπτος διόρθωσε την επέκταση του θαλασσοτεμαχίου  EG-MED-W18 ανατολικά και πλέον δεν υπερβαίνει τον 28^ο μεσημβρινό.

 

Σχήμα 3: “Διορθωμένος” χάρτης προκήρυξης των Αιγυπτιακών οικοπέδων για έρευνα Υ/Α

ΑΝΑΛΥΣΗ

Παρατηρώντας την νέα διαδικασία που εξελίχθηκε  θα ήταν χρήσιμο να κάνουμε ορισμένες παρατηρήσεις:

1. Στην προσπάθεια να έχουμε ακριβέστερες εκτιμήσεις από ότι στο παρελθόν και επειδή δεν έχουν δημοσιευθεί οι ακριβείς συντεταγμένες των θαλασσοτεμαχίων καθώς και το γεωδαιτικό σύστημα στο οποίο αναφέρονται (όπως θα έπρεπε), έγινε χάραξη ενός κανάβου πάνω στον δημοσιευθέντα χάρτη, που βοηθά να εκτιμήσουμε καλύτερα τις ακριβείς θέσεις των θαλασσοτεμαχίων (Σχήμα 4). Βλέπουμε χαρακτηριστικά ότι π.χ η κορυφή του θαλασσοτεμαχίου EG-MED-W18 καθώς και όλη η ανατολική πλευρά του  είναι πάνω στον 28^ο μεσημβρινό, η αριστερή πάνω κορυφή του  EG-MED-W11 είναι στον 26^ο μεσημβρινό, η δεξιά πάνω κορυφή του είναι στον 27^ο μεσημβρινό, η κάτω αριστερή κορυφή του ιδίου τεμαχίου είναι πάνω στο 33^ο παράλληλο κ.ο.κ, προσέγγιση βέβαια που θα μπορούσε να έχει αποφευχθεί αν είχαμε τις ακριβείς γεωγραφικές συντεταγμένες των θαλασσοτεμαχίων.    

 

Σχήμα 4: “Διορθωμένος” χάρτης προκήρυξης των Αιγυπτιακών οικοπέδων με κάναβο.

1. Η μεθοδολογία των οριοθετήσεων των οικοπέδων που πρέπει να δοθούν προς παραχώρηση, όπως γίνεται σε κάθε χώρα, δεν είναι μια διαδικασία που ανατίθεται σε  οιουσδήποτε, αλλά είναι έργο εξειδικευμένων επιστημόνων, που γνωρίζουν τι σημαίνει έρευνα για την ανακάλυψη και παραγωγή υδρογονανθράκων, σχεδιάζονται βάσει επιδιώξεων και σκοπιμοτήτων επιστημονικών, πολιτικών, κλπ., εκτιμάται ποιο θα πρέπει να είναι το μέγεθος τους, ποια θα είναι η  διεύθυνση τους, ποια θα είναι η περιοχή που περικλείουν κλπ., ώστε να κάνουν δελεαστικές τις περιοχές αυτές  προς τις πετρελαϊκές εταιρίες που θα λάβουν μέρος στον διαγωνισμό για την κατακύρωσή τους σε αυτές  και συγχρόνως ενσωματώνουν μια στρατηγική του Κράτους που τα εκπονεί.

Η υπέρβαση των ορίων της περιοχής της οριοθέτησης ΑΟΖ μεταξύ Ελλάδας και Αιγύπτου που έγινε με την εκπόνηση και δημοσίευση του σχετικού χάρτη των προκηρυχθέντων “οικοπέδων” (Σχήμα 1), δεν μπορεί να χαρακτηρισθεί αθώα, έστω και εάν μεταγενέστερα φαίνεται ότι διορθώθηκε (Σχήμα 3). Αποκάλυψε προθέσεις και σκοπιμότητες, ιδιαίτερα όταν τμήμα του βόρειου άκρου του οικοπέδου αυτού (EG-MED-W18) μετά τον 28o μεσημβρινό φαινόταν ότι ακολουθούσε την προταθείσα από την Τουρκία γραμμή οριοθέτησης μεταξύ αυτής και της Αιγύπτου, που ως γνωστόν έθιγε την εν δυνάμει (γιατί δεν έχει οριοθετηθεί μέχρι σήμερα στην περιοχή αυτή) Ελληνική ΑΟΖ (Σχήμα 5).

 

Σχήμα 5: Γενική θεώρηση της θέσης ανάπτυξης των εννέα (9) θαλασσοτεμαχίων

 

1. Στον διορθωμένο χάρτη (Σχήμα 3), παρατηρούμε ότι η μόνη αλλαγή που έγινε σε σχέση με τον παλαιό χάρτη (Σχήμα 1), ήταν γι’ αυτό το θαλασσοτεμάχιο. Το μέγεθος του διαμορφούμενου νέου EG-MED-W18 (Σχήμα 6-με κόκκινη διαγράμμιση), αναφέρθηκε ότι ήταν μικρότερο του αρχικού, αλλά με προσεκτικότερη παρατήρηση διαπιστώνεται ότι μπορεί να μην προεκτείνεται ανατολικά του 28^ου μεσημβρινού, στην πραγματικότητα όμως επεκτείνεται νοτιότερα και είναι μεγαλύτερο από το αρχικό κατά 712 τετρ. χλμ. (4431-3719) όπως προκύπτει από τα αντίστοιχα εμβαδά του ίδιου θαλασσοτεμαχίου στους δύο χάρτες (Σχήματα 1,3).

 

 

Σχήμα 6: Νέα διαμόρφωση του θαλασσοτεμαχίου EG-MED-W18 ( κόκκινη διαγράμμιση)

   

1. Δεν έγινε ανάλογη διόρθωση και στο οικόπεδο EG-MED-W11, που υπερβαίνει και αυτό όπως φαίνεται στο σχήμα 6 τον 26^ο  μεσημβρινό προς τα δυτικά, εκ της οποίας υπέρβασης ένα μέρος (μικρό κόκκινο τρίγωνο) βρίσκεται εντός της  Ελληνικής ΑΟΖ. Η υπέρβαση αυτή – που δεν διορθώθηκε- εκτιμάται ότι είναι πιο σοβαρή από αυτήν του  θαλασσοτεμαχίου EG-MED-W18. Και αυτό διότι η υπέρβαση αυτή, θίγει την μονομερώς ορισθείσα ΑΟΖ από την Ελλάδα (με προβλεπόμενη από την σύμβαση του Montego Bay 82 διαδικασία)  βάσει του Ν.4001/11, που μας επέτρεψε να ορίσουμε θαλασσοτεμάχια νότια της Κρήτης και να τα προκηρύξουμε.

Με προσεκτικότερη παρατήρηση φαίνεται ότι αυτό το τρίγωνο βρίσκεται στην ουσία μέσα στο θαλασσοτεμάχιο 20 της Ελλάδας. Αν λοιπόν π.χ στο μέλλον, σε αυτή την προκήρυξη των Αιγυπτιακών οικοπέδων, πλειοδοτήσει για το οικόπεδο αυτό (EG-MED-W11), π.χ μια εταιρία Τουρκικών συμφερόντων (που πιστεύω ότι θα δώσει πολλαπλάσια τιμή για να το αποκτήσει), θα μπορεί να κάνει δυνητικά γεώτρηση μέσα σε αυτό το τρίγωνο, δηλαδή μέσα στο οικόπεδο 20, δηλαδή μέσα στην Ελληνική ΑΟΖ και υφαλοκρηπίδα!

1. Με την προκήρυξη αυτή φαίνεται ότι η Αίγυπτος βιάζεται να κατοχυρώσει τα δικαιώματά της στην περιοχή αυτή, που δυστυχώς περιέχει τμήμα Ελληνικής ΑΟΖ,  το οποίο  με την θέλησή μας (λόγω ευρύτερων γεωπολιτικών εκτιμήσεων) παραδώσαμε και κάτω από τα οποία βρίσκεται το μεγαλύτερο μέρος της ελπιδοφόρου περιοχής για υδρογονάνθρακες, της λεκάνης του Ηροδότου.
2. Παράλληλα (αν δεν προβλεφθεί στις μελλοντικές συμβάσεις που θα συναφθούν με τις πετρελαϊκές Εταιρίες οι οποίες θα πλειοδοτήσουν για να αναλάβουν την έρευνα σε αυτά τα θαλασσοτεμάχια), τα σημεία Α και Ε (ακραία σημεία της ορισθείσης μερικής οριοθέτησης ΑΟΖ Ελλάδας -Αιγύπτου) (Σχήμα 2), χάνουν την δυνατότητα να μετακινηθούν (η στην καλύτερη περίπτωση η διαδικασία δυσκολεύεται πολύ), όπως προβλέπεται από την σύμβαση μερικής οριοθέτησης ΑΟΖ που υπογράφηκε μεταξύ Ελλάδας και Αιγύπτου (αρθρ.1-παράγραφος δ). (https://www.in.gr/2020/08/29/politics/diplomatia/aytes-einai-oi-symfonies-tis-elladas-aigypto-kai-italia-gia-aoz-fek/), ώστε να βοηθήσουν μελλοντικές  διευθετήσεις, στην προσπάθεια ολικής οριοθέτησης ΑΟΖ μεταξύ Ελλάδας και Αιγύπτου ένθεν και ένθεν του 26^ου και 28^ου μεσημβρινού και πιθανόν να δημιουργούν τετελεσμένα.
3. Άλλη μια παρατήρηση που δεν έγινε αρχικά αντιληπτή, είναι ότι η περιοχή μερικής οριοθέτησης ΑΟΖ  μεταξύ Ελλάδας και Αιγύπτου (βλ. παραπάνω site) που έγινε, δεν είναι μεταξύ του 26^ου και του 28^ου μεσημβρινού αλλά μεταξύ του 26^ου και του 27° 59´ 02” μεσημβρινού (βλ. το πιο πάνω site), χωρίς να υπάρχει εξήγηση αλλά και δικαιολογία γι’ αυτό μέχρι σήμερα. Έτσι και με την νέα διόρθωση του θαλασσοτεμαχίου EG-MED-W18, πάλι υπάρχει μια υπέρβαση του ορίου της συμφωνίας κατά 58 “ τόξου. Δηλαδή από τον    27° 59´ 02” μεσημβρινό μέχρι τον 28° 00´ 00”  μεσημβρινό. Το μήκος  αυτό  της διαφοράς των 58’’ τόξου σε ένα γεωγραφικό πλάτος των 33 μοιρών, προσδιορίζει (στον παράλληλο κύκλο), ένα γραμμικό μήκος : 58’’*31μ.* (cos33)= 58*31*0.83867056794=1500 μέτρα περίπου.

Με συνολικό  μήκος της ανατολικής πλευράς ΑΑ’’ (διεύθυνση Βορράς-Νότος) του νέου θαλασσοτεμαχίου EG-MED-W18 περίπου 116 χλμ., προκύπτει μια έκταση 174 τετρ. χλμ. περίπου(1,5 χλμ.*116 χλμ.) (Σχήμα 7- μπλέ ζώνη) που βρίσκεται έξω από την περιοχή οριοθέτησης ΑΟΖ που κάναμε με την Αίγυπτο.

 Αν λοιπόν αυτό το θαλασσοτεμάχιο, δοθεί σε πετρελαϊκές Εταιρίες, αυτές θα έχουν πάλι δικαίωμα να κάνουν γεώτρηση μέσα στην εν δυνάμει Ελληνική ΑΟΖ, ανατολικά του 27° 59´ 02”  ( Σχήμα 2-περιοχή με γαλάζιες τελείες) αφού  τμήμα της μπλέ ζώνης των 174 τετρ. χλμ. (Σχήμα 7- τμήμα ΑΑ’ εμβαδού περίπου 84 τετρ. χλμ.)  βρίσκεται μέσα σε αυτήν. Βέβαια η εν δυνάμει Ελληνική ΑΟΖ βάσει της οριοθέτησης που προβλέπεται από την σύμβαση του Montego Bay 82  και με βάση την μέση γραμμή είναι ανατολικά ολόκληρου του 28^ου μεσημβρινού (Σχήμα 8), αλλά εστιάζουμε στην περιοχή που άμεσα θίγεται από την παραπάνω οριοθέτηση.

Σχήμα 7: Εμβαδόν του EG-MED-W18 που περιλαμβάνεται ανατολικά του 27° 59´ 02”μεσημβρινού μέχρι τον 28^ο ( μπλε κάθετη ζώνη= 174 τετρ. Χλμ.).

1. Φαίνεται λοιπόν ότι οι απαιτούμενες διορθώσεις που έγιναν δεν είναι ολοκληρωμένες, δεν μελετήθηκαν επισταμένα στο σύνολο  και δεν αξιολογήθηκαν όσο έπρεπε στις λεπτομέρειες, αποτελώντας κερκόπορτες για την μελλοντική προσβολή της Ελληνικής ΑΟΖ, που αν δεν κλείσουν τώρα θα είναι αδύνατον να κλείσουν αργότερα, εκτιμώντας το πως η Τουρκία εκμεταλλεύεται και δημιουργεί τετελεσμένα που δεν λύνονται, σε κάθε δικό μας λάθος η αβλεψία ( βλέπε Κύπρος) .

 

Σχήμα 8: Ελληνική ΑΟΖ

 

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ-ΠΡΟΤΑΣΗ

Έστω και καθυστερημένα και μετά από αυτά τα λάθη και αβλεψίες που έγιναν, πρέπει να κλείσουν άμεσα όλες αυτές οι κερκόπορτες, σε αγαστή συνεργασία με τον φίλο λαό της Αιγύπτου, ώστε να αποσοβηθεί στο μέλλον οιαδήποτε αμφισβήτηση των κυριαρχικών δικαιωμάτων μας, τα οποία μόνον εμείς φαίνεται ότι διακινδυνεύουμε.

 

                                                                                           Ημερομηνία 10 Μαρτίου 2021

 

Λεόντιος Πορτοκαλάκης

Τοπογράφος Μηχ. , M.Sc.

Μέλος του ΕΛΙΣΜΕ