Blog

 

Του Ιωάννη Μπαλτζώη*

          Πριν ένα μήνα περίπου, ο Σταύρος Λυγερός μου έδωσε το νέο του βιβλίο για τον πόλεμο στην Ουκρανία, το δεύτερο κατά σειρά για το ίδιο θέμα, για ένα πόλεμο στην καρδιά της Μεσευρώπης, που ακόμη επί τρεισήμισι χρόνια συνεχίζεται, παρά τις αρχικές προβλέψεις για ένα ταχύτατο πόλεμο blitzkrieg. Μου ζητά μια βιβλιοκριτική για το νέο του βιβλίο, λέγοντας μου «Θέλω την άποψή σου, γιατί ασχολείσαι με τον πόλεμο από την αρχή και θέλω την ειλικρινή σου άποψη για αυτό». Πήρα το βιβλίο, των 500 σελίδων περί[που και άρχισα να το διαβάζω. Με έκπληξη διαπίστωσα, ότι το πόνημα του συγγραφέα είχε ορισμένα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά.

Το χαρακτηρίζει η έρευνα, η ιστορική ανίχνευση  και η αποκάλυψη, η αλήθεια και η τεκμηρίωση, το θάρρος και η παρουσίασή του. Πήγε κόντρα στο δυτικό αφήγημα και στην αδιανόητη αντιρωσική υστερία, εκτίμησε τις καταστάσεις κόντρα στο κύμα και δικαιώθηκε, ακολουθώντας έναν δύσκολο δρόμο και όχι τον εύκολο του αναμηρυκασμού των ¨δυτικών φαντασιώσεων» και της αποκάλυψης της αλήθειας. Προτίμησε την ορθή οδό της γνήσιας και έντιμης δημοσιογραφίας  αντί της εύκολης και «πολιτικά ορθής», όπως όριζαν τα δυτικά κέντρα (παρα)πληροφόρησης. Έτσι σε ένα τόμο 500 σελίδων ο Λυγερός, ερευνά, σκαλίζει, αποκαλύπτει με θάρρος και θράσος αυτά που η Δύση αποκρύπτει. Και δεν είναι εύκολο αυτό, γιατί η κατηγορία ήταν έτοιμη, από τα διατεταγμένα σε ειδική αποστολή «τρολλ»: «Πουτινάκι» και χρηματοδοτούμενος με ρούβλια. Ο αναγνώστης μέσα από το βιβλίο θα βρει τις αιτίες του πολέμου, τι προηγήθηκε, ποιοι ετοίμαζαν αυτόν τον πόλεμο και γιατί, ποιος ήταν ο σκοπός και ποιοι αποτελούσαν αυτό το περίφημο ¨κόμμα του πολέμου». Και όλα αυτά με ακλόνητα επιχειρήματα και αποδείξεις που δεν επιδέχονται αμφισβητήσεις  και παρερμηνείες.

Οι αθέατες όψεις του πολέμου στην Ουκρανία, θα έλεγα ότι τα περιέχουν όλα, όπως λέει και ο υπότιτλος: Γεωπολιτική, Μάχες, Προπαγάνδα, Γεωοικονομία, Διπλωματία και Διεθνείς Επιπτώσεις. Και η ανάλυση ξεκινά με τα γεγονότα πριν την Εισβολή, συνεχίζει με τον Πόλεμο και την Διπλωματία, επί προεδρίας Μπάιντεν, την Ιδεολογική Πτυχή του Πολέμου, την Γεωοικονομία του Πολέμου και τελειώνει με τον Πόλεμο και την Διπλωματία επί προεδρίας Τραμπ. Δηλαδή φθάνει στα τελευταία γεγονότα, λίγο πριν τυπωθεί, που σημαίνει ότι ο συγγραφέας μέχρι την τελευταία στιγμή έγραφε και τις τελευταίες εξελίξεις, την κατάρρευση και εκδίωξη των Ουκρανών από την περιοχή του Κουρσκ, αυτή την ολέθρια «ιδέα» των βρετανών συμβούλων του προέδρου Ζελένσκι, μίμηση της .

Αναλύοντας   το βιβλίο, κρίνεται σκόπιμο να εξετάσουμε την κατάσταση από την αρχή, για να αντιληφθούμε τι έγινε και γιατί έγινε, αυτός ο πόλεμος που θα μπορούσε να είχε αποφευχθεί και να προκαλέσει όλο αυτό την χαοτική κατάσταση, που έφερε τους δύο κόσμους, Ανατολή και Δύση, στα πρόθυρα του Γ’ παγκοσμίου πολέμου και ενδεχομένως μια πυρηνικής αντιπαράθεσης. Το Δόγμα Μονρόε (Monroe Doctrine),  αποτελεί μια πολιτική των ΗΠΑ,  η οποία εισήχθη στις 2 Δεκεμβρίου του 1823 και έχει καθορίσει απολύτως την αμερικανική εξωτερική πολιτική μέχρι σήμερα.   Με την εφαρμογή, διαμόρφωση  και επέκταση του περίφημου Δόγματος Μονρόε  οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν διεκδικήσει και εφαρμόσει την ασφάλεια,  όχι μόνο στην αμερικανική ήπειρο, αλλά  σε ολόκληρο το δυτικό ημισφαίριο επί του πεδίου. Έχει καταστήσει σαφές  ότι, οποιαδήποτε ξένη δύναμη τοποθετεί στρατιωτικές δυνάμεις κοντά στο έδαφος των ΗΠΑ, ή στις περιοχές των συμμάχων της, περνά την κόκκινη γραμμή. Η πολιτική των ΗΠΑ ενσωματώνει έτσι την πεποίθηση ότι το πού τοποθετεί τις δυνάμεις του ένας πιθανός αντίπαλος είναι ζωτικής σημασίας για την ασφάλεια της. Στην πραγματικότητα, αυτή η πολιτική και πεποίθηση είναι ο ακρογωνιαίος λίθος της αμερικανικής εξωτερικής και στρατιωτικής πολιτικής και η παραβίασή της θεωρείται αιτία πολέμου. Παράδειγμα η κρίση των πυραύλων στην Κούβα το 1963, που η τότε Σοβιετική Ένωση και οι ΗΠΑ, έφτασαν λίγο πριν την πυρηνική αντιπαράθεση.

Όμως σε ότι αφορά τη Ρωσία η κάποιες άλλες χώρες, οι Ηνωμένες Πολιτείες και οι σύμμαχοί τους στο ΝΑΤΟ έχουν ενεργήσει επί δεκαετίες διαφορετικά, αγνοώντας αυτήν την ίδια αρχή. Έχουν προχωρήσει σταδιακά, με την επέκταση του ΝΑΤΟ προς Ανατολάς,  την τοποθέτηση στρατιωτικών  δυνάμεων προς τη Ρωσία, ακόμη και στα σύνορά της. Το έχουν κάνει αυτό με ανεπαρκή προσοχή, και μερικές φορές με αδιαφορία για το πώς οι Ρώσοι ηγέτες θα μπορούσαν να αντιληφθούν αυτή την ενέργεια. Αν η Ρωσία είχε λάβει ισοδύναμες ενέργειες σε σχέση με το έδαφος των ΗΠΑ – ας πούμε, τοποθετώντας τις στρατιωτικές της δυνάμεις στον Καναδά ή το Μεξικό – η Ουάσιγκτον θα είχε προχωρήσει σε πόλεμο και θα εξηγούσε αυτόν τον πόλεμο ως αμυντική απάντηση στη στρατιωτική καταπάτηση μιας ξένης δύναμης. Όταν δούμε μέσα από αυτό το πρίσμα, η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία θεωρείται και από πολλούς δυτικούς αναλυτές, ως προσπάθεια αποκατάστασης μιας ασφαλούς ζώνης στα δυτικά σύνορα της Ρωσίας που να είναι απαλλαγμένη από επιθετικές απειλές.

O κόσμος μας, έχει εισέλθει σε μια φάση που θα μπορούσε  να την ονομάσουμε, “φάση της γεωπολιτικής δημιουργικής καταστροφής”, όπου τα έθνη της παγκόσμιας κοινότητας ξεδιπλώνουν την ισχύ τους. Οι γεωστρατηγιστές των ΗΠΑ εκτίμησαν λανθασμένα, όπως εκτιμά σωστά ο συγγραφέας, ότι πρώτα θα έπρεπε να εξουδετερώσουν, δια της στρατιωτικής και οικονομικής αποδυνάμωσης την Ρωσία, ώστε στην συνέχεια να ασχοληθούν δυναμικά με τον μεγάλο αντίπαλο την Κίνα. Και έπεσαν θεωρητικά στην παγίδα του Θουκυδίδη. Ο μονοπολικός κόσμος που οι ΗΠΑ πίστευαν ότι θα διατηρείτο , υπό την ηγεμονία των κατέρρευσε  και στην θέση του εμφανίστηκε ο νέος  Μετα-Μονοπολικός   Κόσμος, που έχει αρχίσει να διαμορφώνεται ως αντίπαλο δέος του Δυτικού μπλοκ. Το  κυριότερο ήταν  να συνασπισθούν δυνάμεις που είχαν διαφορές μεταξύ των, με την Κίνα, όπως η Ρωσία και η Ινδία και να δημιουργηθεί μια “Hyper Power”, ο λεγόμενος και παγκόσμιος Νότος, που πληθυσμιακά, στρατιωτικά και οικονομικά είναι ισχυρότερος της λεγόμενης «Συλλογικής Δύσης».   Έτσι,  η Ρωσία επανεμφανίζεται στο γεωπολιτικό προσκήνιο, μάλιστα σε μια ιστορική αναγνωρίσιμη μορφή ανάκαμψης που παραπέμπει στη πάλαι ποτέ  ρωσική αυτοκρατορία, στηριζόμενη σε παραδοσιακές αξίες, όπως η αίσθηση του ιστορικού μεγαλείου.  Προσθέστε μια πιο δυναμική και εξωστρεφή Κίνα, μια όλο και πιο ασταθή Μέση Ανατολή, μια διακεκαυμένη Αφρική και μια καταρέουσα  Ευρώπη και έχουμε όλο το παζλ συμπληρωμένο.

 

Η συνέχιση αυτού του πολέμου, παρά τις αρχικές εκτιμήσεις για ένα πόλεμο με μορφή Blitzkrieg (αστραπιαίου πολέμου), εξελίχθηκε σε μια κλιμακούμενη σύρραξη και μια απίστευτη ανθρωποσφαγή. Στο βιβλίο ο συγγραφέας  αναλύει  και ερμηνεύει, τον μεγάλο πόλεμο μέσα στην Ευρώπη, με ψυχραιμία και λεπτότητα, χωρίς εμμονές και ιδεοληψίες, χωρίς διαφόρους μορφής αφηγήματα από όποια πλευρά και αν προέρχονται, αλλά με πολιτική, γεωπολιτική και γεωστρατηγική διάθεση. Και το επιτυγχάνει με μια  αντικειμενική παρατηρητικότητα, χωρίς εμμονές, αλλά με θάρρος και πολλές φορές «κόντρα στο κύμα» της δυτικής προπαγάνδας και αήθους παραπληροφόρησης.

Και εδώ είναι πολύ σημαντικό για τον πολιτισμό της Δύσης. Σε παγκόσμιο επίπεδο σήμερα, βρισκόμαστε στα χέρια μιας  διαταραχής της ελεύθερης πληροφόρησης. Χωρίς  ακριβή γεγονότα, δεν υπάρχει αλήθεια. Χωρίς αλήθεια, δεν υπάρχει εμπιστοσύνη των λαών προς τις κυβερνήσεις των και τις πολιτικές των. Η  μονομερής παρουσίαση  ορισμένων και δη επιλεγμένων  γεγονότων από την δημοκρατική  Δύση , γεγονός μοναδικό και πρωτόγνωρο για όλους εμάς τους πολίτες της, επιχειρεί συνειδητά ή ασυνείδητα να συσκοτίσει την κατανόηση των αιτιών που δημιουργούν ένα γεγονός. Η υστερία που προκαλείται από τα ελεγχόμενα συστημικά Μέσα Μαζικής Επικοινωνίας (ΜΜΕ) και τα Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης (ΜΚΔ) και ο «κομματικός οπαδισμός» και ο διχασμός που δημιουργείται από την συνεχή «πλύση εγκεφάλου» επί του «σωστού και επιβεβλημένου εθνικά», συνεπικουρεί  την διέγερση του θυμικού και στοχεύει στο να αποκλείσει την λειτουργία του λογικού.   Δεν μπορεί η δημοκρατική Δύση να επιβάλλει «εμπάργκο» στην διακίνηση πληροφοριών και ενημέρωσης των πολιτών, στην ελεύθερη έκφραση κάθε άποψης και  να φθάνει σε ακραίες πρακτικές, που θυμίζουν δικτατορίες, φασισμό και ναζισμό, όπως π.χ. απαγορεύοντας  την μετάδοση πληροφοριών από την χώρα – στόχος, ή   την προβολή του πολιτισμού της.  Δεν νοείται για μένα προσωπικά και εκτιμώ για κάθε εχέφρονα και ελεύθερο άνθρωπο,  να απαγορεύεται ο Ντοστογιέφσκι, ο Πούσκιν, ο Τολστόι, ο Τσέχωφ, ο Ζολζενίτσιν, ο Γκογκόλ  κλπ,  να μην επιτρέπεται να δίδονται παραστάσεις π.χ. ρωσικών μπαλέτων, κονσέρτα , θεατρικές παραστάσεις, συμμετοχής σε παγκόσμιες αθλητικές διοργανώσεις συλλόγων και τόσα άλλα που είδαμε και βιώνουμε ακόμη και σήμερα, δαιμονοποιώντας μια χώρα, ασχέτως των όποιων ευθυνών της , αλλά και άλλων,   την ιστορία και τον πολιτισμό της, διαγράφοντας το παρελθόν της και να κρατάμε μόνο το σήμερα, το κακό αν θέλετε παρόν της.

Η φοβερή γεωπολιτική διελκυστίνδα των πλανητικών δυνάμεων  στον πόλεμο της Ουκρανίας  φθάνει στο κρίσιμο σημείο, που θα πρέπει να προβληματίσει τους ηγέτες Δύσης και Ανατολής και να πάρουν τις αποφάσεις. Συνέχιση του πολέμου ή προσπάθεια εύρεσης κάποιας λύσης κοινά αποδεκτής; Είναι πολύ σημαντικό αυτό, καθόσον η συνέχιση του πολέμου, ενδεχομένως να μας οδηγήσει ακόμη και σε γενίκευση και Γ’ παγκόσμιο πόλεμο και ενδεχομένως σε χρήση τακτικών ή και στρατηγικών πυρηνικών όπλων, μια εφιαλτική πραγματικότητα. Ο πόλεμος στην Ουκρανία είναι η πιο επικίνδυνη διεθνής κρίση από την εποχή της κρίσης των πυραύλων στην Κούβα το 1962, που μπορεί να καταλήξει ακόμη  και σε παγκόσμιο πόλεμο ή ακόμη και σε πυρηνική αντιπαράθεση, χωρίς να θέλουμε να κινδυνολογήσουμε.

Δεν θα αναφερθούμε περισσότερο στην ανάλυση των εξελισσόμενων καταστάσεων, που ο συγγραφέας με την μεγάλη του εμπειρία ως δημοσιογράφος και συγγραφέας αντιμετωπίζει με μεγάλη μαεστρία και αποτυπώνει με ενάργεια και σαφήνεια τις πολιτικο-οικονομικές εξελίξεις  και τις χερσαίες επιχειρήσεις ,  με εξαιρετικό τρόπο τις σημαντικότερες μάχες, αν και μη στρατιωτικός. Και εδώ κρίνεται σκόπιμο να αναφερθούμε στον εν λόγω πόλεμο από την πλευρά της Ελλάδος  και πως  επηρεάζει  την πατρίδα στο γεωπολιτικό περιβάλλον. Ο Σταύρος Λυγερός αναλύει την εθνική πολιτική στο θέμα του πολέμου της Ουκρανίας και ασκεί, σωστά κατά την άποψή μου, σκληρή κριτική για την στάση και την συμπεριφορά της ελληνικής κυβέρνησης. Η Ελλάδα, αν και δεν της ζητήθηκε, έγινε «βασιλικότερη του βασιλέως», βγήκε αδικαιολόγητα εντελώς  μπροστά, στην πρώτη γραμμή του μετώπου της αντιρωσικής υστερίας,  με λόγια και έργα,  έκανε ότι ήταν δυνατόν, να προκαλέσει, να προσβάλει και να ζημιώσει  την ρωσική πλευρά, φθάνοντας στην υπέρτατη αθλιότητα να κηρύξει λεκτικά, τον πόλεμο κατά της Ρωσίας, αδιαφορώντας για ιστορικούς δεσμούς, μακροχρόνιες πολιτικές καλών σχέσεων και συμπαράστασης της Ρωσίας σε εθνικά μας θέματα (π.χ. στην Κύπρο). Από την άλλη είδαμε μια ανεξήγητη πολιτική λατρείας  και θαυμασμού της ουκρανικής ηγεσίας, όχι και τόσο δημοκρατικής, που ζημίωσε τον ελληνισμό της περιοχής της Μαριούπολης, αφού ο «φίλος» πρόεδρος της Ουκρανίας, κατήργησε δια νόμου το 2023, την αναγνώριση της ελληνικής μειονότητας  της Ουκρανίας. Και ως «ευχαριστώ»  για την άθλια πράξη της Ουκρανίας προς τους ομογενείς μας αποφάσισε η ελληνική κυβέρνηση, να αποστερήσει κρίσιμο στρατιωτικό υλικό, όπλα και πυρομαχικά από τον Ελληνικό Στρατό, ως βοήθεια προς την Ουκρανία,  αποστρατικοποιώντας σε σημαντικό βαθμό τα ελληνικά νησιά, μειώνοντας εγκληματικά την αποτρεπτική μας ικανότητα, έναντι του προαιώνιου εχθρού, της αναθεωρητικής Τουρκίας, με το αναπάντητο  ερώτημα, γιατί άραγε; Η πολιτική αυτή, όπως τονίζει ο συγγραφέας, βλάπτει σοβαρά και επικίνδυνα τα εθνικά συμφέροντα, ειδικά σήμερα που η κατάσταση στον στρατιωτικό τομέα, στο στρατιωτικό ισοζύγιο ισχύος επιδεινούται συνεχώς εις βάρος μας. Τέλος και πολύ σημαντικό, ο συγγραφέας μετά τις διαπιστώσεις, εισηγείται προτάσεις, λύσεις, πρακτικές και πολιτικές  που καταλήγουν σε μια νέα προσέγγιση της εξωτερικής μας πολιτικής και την αλλαγή στάσης και πορείας, για την επιβίωσή μας ως έθνος. Το βιβλίο συνιστάται ανεπιφύλακτα για  όλους τους Έλληνες, που ενδιαφέρονται για την αλήθεια, τις γεωπολιτικές εξελίξεις στην ευρύτερη περιοχή μας και αισθάνονται ενεργοί πολίτες και όχι κομματικά άβουλα και πειθήνια στρατιωτάκια.

• Ο Ιωάννης Μπαλτζώης είναι αντγος (ε.α.) , M.Sc. στην Γεωπολιτκή του ΕΚΠΑ, πρόεδρος ΕΛΙΣΜΕ.