16/10/2016. Αποψη: Ο πήχυς για την ανάπτυξη και ο… ένας
Γράφει ο ΧΑΡΗΣ ΜΑΚΡΥΝΙΩΤΗΣ*
Ας φανταστούμε ότι η Ελλάδα δεν έχει πληθυσμό 11 εκατομμυρίων, αλλά 100 ανθρώπων.
Σε αυτήν την Ελλάδα, οι 65 δεν εργάζονται, είτε λόγω ηλικίας (μικρής ή μεγάλης) είτε λόγω ανεργίας.
Από τους 35 που εργάζονται, οι 6 απασχολούνται στο Δημόσιο. Από τους εναπομείναντες 29 εργαζομένους του ιδιωτικού τομέα, οι 20 απασχολούνται σε τομείς που δεν θεωρούνται υψηλής προστιθέμενης αξίας, δεν παράγουν διεθνώς εμπορεύσιμα αγαθά και υπηρεσίες ή δεν αξιοποιούν κάποιο στρατηγικό πλεονέκτημα της χώρας.
Απομένουν, λοιπόν, 9 άνθρωποι, εκ των οποίων οι 2 υποαπασχολούνται, οδηγώντας ουσιαστικά σε περίπου 8 ισοδύναμους ανθρώπους πλήρους απασχόλησης. Από αυτούς τους 8, οι μισοί περίπου είναι άνω των 50 ετών, άρα συγκριτικά λιγότερο ευέλικτοι να προσαρμοστούν στα διαρκώς μεταβαλλόμενα οικονομικά και κοινωνικά δεδομένα.
Απομένουν 4 άνθρωποι στους 100, με ηλικία μικρότερη των 50 ετών, που απασχολούνται σε ιδιωτικές επιχειρήσεις που εστιάζουν σε κλάδους που έχουν νόημα για την Ελλάδα. Από αυτούς, οι τρεις εργάζονται για επιχειρηματίες με στρεβλή επιχειρηματική λογική είτε απασχολούνται σε εταιρείες που δεν έχουν την απαιτούμενη κλίμακα για διεθνή ανάπτυξη.
Τι μας μένει;
Ο ένας στους 100, που απασχολείται σε επιχείρηση με τις ελάχιστες βασικές δομές να παράγει προϊόντα και υπηρεσίες διεθνώς ανταγωνιστικά και που συνεργάζεται με επιχειρηματία που έχει τη διάθεση, τη νοοτροπία και την ωριμότητα να επενδύσει στο ανθρώπινο δυναμικό του.
Μέχρι σήμερα, οποτεδήποτε μιλούμε για ανάπτυξη, ουσιαστικά αναφερόμαστε στη δυνατότητα αυτού του ενός να δημιουργήσει νέο εισόδημα και να τραβήξει μια άμαξα που κουβαλάει 99 άτομα, το καθένα με τα δικά του ήδη βάρη.
Και για να το κάνουμε ακόμη πιο συναρπαστικό, προσθέτουμε επιπλέον βαρίδια στους 99, ώστε η άμαξα να είναι πιο δυσκίνητη, προσθέτουμε λάσπη για μεγαλύτερη δυσκολία, φορτώνουμε τον έναν με 2-3 βαλίτσες στον ώμο και του ζητούμε να τραβήξει την άμαξα με το ένα χέρι, ώστε με το άλλο να κάνει αέρα σε μερικούς από τους 99.
Η αναδιανομή των βαρών μεταξύ των επιβατών –από μόνη της– δεν αποτελεί βιώσιμη λύση. Χρειάζονται περισσότερες ευκαιρίες για όσους μπορούν και το επιθυμούν να βγουν μπροστά.
Τι σημαίνει αυτό πρακτικά;
Σημαίνει περισσότερες επιχειρήσεις που να εστιάζουν σε τομείς με στρατηγικό νόημα, μια ελάχιστη κλίμακα που να επιτρέπει διεθνή δραστηριότητα, ένα προφίλ επιχειρηματία πολύ διαφορετικό από το μέχρι σήμερα κυρίαρχο και ένα σύστημα παιδείας που να υποστηρίζει την ομαδική σκέψη, τη δημιουργικότητα και την πρωτοβουλία. Η ικανότητα του κράτους –οποιουδήποτε κράτους, πόσο μάλλον του ελληνικού– να παρακολουθήσει την ταχύτητα της οικονομικής αλλαγής είναι μηδενική. Εχει ωστόσο πολύ σημαντικό ρόλο σε συγκεκριμένους τομείς (π.χ. παιδεία, κοινωνική προστασία) και στη θέσπιση των κανόνων και των ορίων του γηπέδου που ονομάζεται «επιχειρηματικότητα».
Ο πήχυς πρέπει να μπει ψηλά. Και τα αποτελέσματα της προσπάθειας της κάθε διακυβέρνησης πρέπει πάντοτε να αξιολογούνται όχι συγκριτικά με τους κάθε λογής προηγούμενους, αλλά έναντι του πήχυ που ο καθένας μας θέτει για τον εαυτό του και την κοινωνία συνολικά.
* Ο κ. Χάρης Μακρυνιώτης είναι διευθύνων σύμβουλος της Endeavor Greece.