Blog

Ήταν 1η Απριλίου…..Σήκω Ευαγόρα, σήκω Αυξεντίου, σήκω Μάτση, να μας πείτε Ελληνική ιστορία…

Ήταν 1η Απριλίου…

 

ΣήκωΕυαγόρα, σήκωΑυξεντίου, σήκωΜάτση, ναμαςπείτεελληνικήιστορία

Πριναπό 25 περίπουχρόνια, στηνΚύπρο, σεκάποιοσηµείοτης«νεκρήςζώνης» (Εκείόπουδιχοτομείταιτονησίσταδύο, εδώκαισαράνταχρόνια), πέφτεινεκρόςαπόσφαίρεςάνανδρωνΤούρκωνένα 26χρονοπαλληκάρι, οΣολωµόςΣπύρουΣολωµός. Σκαρφάλωνεάοπλοςστονιστό, γιανακατεβάσειτοκατοχικόσύμβολοτουψεύδουςκαιτουαίµατος: την«τουρκοκυπριακήσημαία». ΕκείτόνβρήκετοβόλιΚαιτοηρωικόελληνόπουλο –πούείχείδιοκαιτοόνοµακαιτοεπίθετοµέτονποιητήπούέγραψετον «ΎμνοστήνΕλευθερία»! πέρασεελεύθεραστηναθανασία!

Πήγανμετάαπόμέρεςστονπατέρατουήρωα, γιανατουπροσφέρουνοικονομικήενίσχυση, εκμέρουςτηςΒουλήςτωνΕλλήνων. Αρνιότανπεισματικά, όνταςφτωχόςμαπερήφανος. Πείστηκε, όταντουείπανπωςδενέπρεπεναπροσβάλειτουςεκπροσώπουςτουελληνικούλαού, γιατίήθελανμόνονατιμήσουντονήρωαγιοτους. Μόλιςπήρετηνεπιταγή, τηνκατέθεσεαμέσωςστοΤαμείοΆμυναςτης Κύπρου. Όταντονρώτησαν, γιατίτοέκανε, απάντησεολεβεντόγερος. «Τινόμισαν, ότιθαέτρωγαεγώαπότοαίματουπαιδιούμου; ΦαντάζεστεναπήγαινανστονΠιερήΑυξεντίουμε μιαεπιταγήκαιτουλέγαν: «Αυτάείναιγιατηθυσίατουγιούσου»; Θατουςσκότωνε!»

ΤονΜάρτιοτου 1957, οιΆγγλοιδολοφόνοικαικατακτητές, καλούντονΠιερήΑυξεντίουτονπατέρατουΓρηγόρηΑυξεντίου, τουθρυλικούαητούτουΜαχαιράστιςΚεντρικέςΦυλακέςτηςΛευκωσίας, γιανααναγνωρίσει τοννεκρόγιοτου. (Στις 3 ΜαρτίουμιαολόκληρηταξιαρχίαπεζικούτωνΆγγλων 5.000 στρατιώτεςεπί 10 ολόκληρεςώρεςέδωσεμάχημετον 29χρονουπαρχηγότηςΕΟΚΑΓρηγόρηΑυξεντίου. Μπροστάστοαλύγιστοθάρροςτου, ότανοιΆγγλοικατάλαβανότιδενμπορούσανμεάλλοτρόπονατονεξαναγκάσουνναπαραδοθεί, τονπεριέλουσανμεβενζίνηκαιτονέκαψανμέσαστοκρησφύγετότου!!). Οτραγικόςπατέραςαντικρίζειαγέρωχατοαπανθρακωμένολείψανοτουμοναχογιούτου, καιαπαγγέλειτουςπαρακάτωαυτοσχέδιουςστίχους, πουκρύβουνστιςφυλλωσιέςτουςόλεςτιςηρωικέςσελίδεςτηςελληνικήςιστορίας:

«Δενκλαίωπουσεέχασα, πουσείχαγιακαμάρι
Κλαίωπουδενέχωάλλογιοτηθέσησουναπάρει!»

ΕξήνταεπτάχρόνιασυμπληρώθηκανφέτοςαπότονεπικόεκείνοναγώνακατάτηςΑγγλοκρατίαςστηνΚύπρο.

1ηΑπριλίουτου 1955! Δεκάδεςεκρήξεις συγκλονίζουντηΛευκωσία, σημαίνονταςτηνέναρξητουαπελευθερωτικούαγώνατηςΕΟΚΑ (ΕθνικήΟργάνωσηΚυπρίωνΑγωνιστών). Στηνπροκήρυξη, τηνοποίαυπογράφειοαρχηγόςτηςΔιγενής (ψευδώνυμοτουγενναίουστρατηγούΓεωργίουΓρίβα, Κυπρίουστηνκαταγωγή), διαβάζουμε: «ΜετηνβοήθειαντουΘεού, μεπίστινειςτοντίμιοναγώναμας, μετηνσυμπαράστασηολοκλήρουτουΕλληνισμούκαιμετηνβοήθειαντωνΚυπρίωνΑΝΑΛΑΜΒΑΝΟΜΕΝΤΟΝΑΓΩΝΑΓΙΑΤΗΝΑΠΟΤΙΝΑΞΙΝΤΟΥΑΓΓΛΙΚΟΥΖΥΓΟΥ, μεσύνθημαεκείνο, τοοποίονμαςκατέλιπανοιπρόγονοίμαςωςιεράνπαρακαταθήκην. ΉΤΑΝΉΕΠΙΤΑΣ».

Μιαχούφτααπόλεμαπαιδιά, ταπερισσότερααπόταΚατηχητικάΣχολείατηςΚύπρου, πιάνουνταλιανοντούφεκακαιγονατίζουνκαιεξευτελίζουνγιατέσσεραχρόνιατηνυπερφίαληΒρετανικήΑυτοκρατορία. ΣαράνταχιλιάδεςστρατόπαρέταξανοιΑγγλοι, φυλακίσεις, εξορίες, τρομοκρατίαστονησί.. καιόμωςέτρεμανκαιτηνσκιάτους!

«ΝαπούμεότιοαγώναςτηςΕΟΚΑείναιοηρωικότεροςαγώναςτηςελληνικήςιστορίας; Μπορούμενατοπούμε. Οηρωισμόςσόλεςτιςδοξασμένεςστιγμέςτηςελληνικήςιστορίαςείναιένας. Καιστουςάλλουςλαούςοηρωισμόςείναιένας. ΌμωςοηρωισμόςτωναγωνιστώντηςΕΟΚΑ έχειειδοποιόδιαφορά, γιατίαποτελείτησυνισταμένηόλωντωνηρωισμώντηςελληνικήςιστορίας. ΟαγώναςτηςΕΟΚΑείναιοελληνικότεροςαγώναςτηςελληνικήςιστορίας. ΣεκανέναάλλοαγώναδενέγινεέμπρακτοβίωμαόληηιστορίατηςΕλλάδος. Οιαγωνιστέςκατακυρώνουντηνταυτότητάτους, πραγματοποιώνταςτηνελληνικήιστορία. Κάνουνό,τιέκανανοιΈλληνες. Δενθέλουνναπαρεκκλίνουνούτεκατάιώταεν. ΕίναιΈλληνεςοικουμενικοί. Όλαείναιδικάτους: το“μολώνλαβέ, τοήτανήεπίτας, οΠαρθενών, ηορθόδοξηπίστητουΧριστού, ηΑγίαΣοφία, οδικέφαλοςαετός, ηελληνικήσημαία, ηελληνικήδάφνη, οεθνικόςύμνος, οελληνικόςθάνατος». (ΜενέλαοςΧριστοδούλου, ΕΟΚΑ, οελληνικόςαγώναςεκδ. «Αιγαίον», Λευκωσία 2011, σελ. 23-24).

ΓρηγόρηςΑυξεντίου, ΚυριάκοςΜάτσης, ΜιχαήλΚαραολής, ΜάρκοςΔράκος, ΣτέλιοςΜαυρομάτης, ΑνδρέαςΖάκος, ΜιχαήλΚουτσόφτας, ΑνδρέαςΠαναγίδηςκαιάλλοιπολλοίήρωες, δικοίμαςΈλληνεςτηςΚύπρου , πουκοσμούντοΣυναξάριτουΓένους.
ΟΜάτσης, τουοποίουπροτομήβρίσκεταιμπροστάαπότηνΓεωπονικήΣχολήτουΑΠΘ, τηςοποίαςυπήρξεφοιτητής, ότανοπεριβόητοςεκείνοςστρατάρχηςτωνΆγγλωνκαικυβερνήτηςτηςΚύπρου, οΧάρντιγκ, τουπρόσφερεένα αμύθητοποσόγιαναπροδώσειτονΔιεγνή, απάντησε: «Ουπερίχρημάτωντοναγώναποιούμεθα, αλλάπερίαρετής!». Έπεσεμαχόμενοςστις 19 Νοεμβρίου 1958, στοκρησφύγετοτου, στοΔίκωμο.

O 22χρονοςΙάκωβοςΠατάτσος, «οΆγιοςτουΚυπριακούΑγώνα», γράφειγράμμαστις 8-8-1956 στημάνατου, λίγοπρινοδηγηθείστηναγχόνηαπότουςΑγγλους. ΕπιστολήπουμοσχοβολάφιλοπατρίακαιπίστηακράδαντηστονΧριστό. Όπωςοιήρωεςτου21, έτσικαιτηςΕΟΚΑαγωνίζονταν«γιατουΧριστούτηνπίστητηναγίακαιτηςπατρίδοςτηνελευθερία». ΓράφειοΠατάτσος: «Αγαπημένημουμητέρα, Χαίρε! Ευρίσκομαιμεταξύαγγέλων. Τώρααπολαμβάνωτους κόπουςμου. ΤοπνεύμαμουφτερουγίζειγύρωαπότονθρόνοντουΚυρίου. Θέλωναχαίρηςόπωςκιεγώ. Ανκλαίηςθαλυπούμαι. Τόνομασουθαγραφήστηνιστορία, γιατίεδέχθηςναθυσιασθήτοπαιδίσουγιατηνΠατρίδα. Είναικαιρόςτώρανακαμαρώσηςτοπαιδίσου. Ευρίσκεταιεκείψηλάόπουψάλλουνοιάγγελοι.
Χαίρε, αγαπημένημουμητέρα. Μηκλαίης, γιανακούσηςτηναγγελικήφωνήμου, πουψάλλειΆγιος, Άγιος, ΆγιοςΚύριοςΣαβαώθ. Ψάλεκαισυμαζίμου. Ψάλλε, προσεύχου, δόξαζετονΘεόνσόλησουτηνζωήν» (ΣπύρουΠαπαγεωργίου, Διαχειρόςηρώων’’, εκδ. Κ. Επιφανίου», Λευκωσία 1968, σελ. 213).
ΤονΑνδρέαΠαναγίδη, 23 χρονών, πατέρατριώνπαιδιών, τονκρέμασανοιΆγγλοιστις 21 Σεπτεμβρίου 1956. Γράφειστοτελευταίογράμματουπροςταπαιδιάτου: «Σαςεύχομαι, αγαπημέναμουπαιδιά, ναγίνετεκαλοίΧριστιανοίκαικαλοίΈλληνεςΚύπριοι. Ακολουθήστεπάντατοδρόμοτηςαρετής». Τηνπροηγούμενητηςεκτέλεσηςτουγράφει: «Τώραπουξέρωότισεμιαμέραθαντικρίσωτηναγχόνη, έχωδιπλάσιοθάρροςαπόπριν. ΟΧριστόςείναιπάντασυντροφιάστακελιάμας. ΟΧριστός μαςγεμίζειτηνκαρδιάμεαληθινήχαρά. ΠαρακαλούμετονΘεόναμαςσώσειόχιτοσώμα, αλλάτηνψυχή». (‘’Διαχειρόςηρώων’’, σελ. 220-221).
Όσοιθέλουνναμάθουντιείναιηρωισμός, αγάπηαληθινήγιατηνΕλλάδακαιπίστη«Άχριθανάτου»προςτονΧριστό, αςδιαβάσουντιςεπιστολέςτων 13 ηρωομαρτύρωνπουείναιθαμμένοιστηνκαρδιάτηςΚύπρου, στα«ΦυλακισμέναΜνήματα». Ήτανκατά τηνδιάρκειατουαγώναέναμικρόκοιμητήριοστιςΚεντρικές ΦυλακέςτηςΛευκωσίας, όπουέθαβαντααπαγχονισμέναπαλληκάριακαιτιςηγετικέςμορφέςτηςΕθνικήςΟργάνωσηςΚυπρίωνΑγωνιστώνπουσκοτώνοντανσεμάχες. ΕκείοιΆγγλοικατακτητέςβασάνιζαναπάνθρωπα, μετηνβοήθειαΤούρκωνδημίων, τους«τρομοκράτεςτηςΕΟΚΑ»όπωςακόμημέχρισήμερατουςαποκαλούν, οιαμετανόητοιαποικιοκράτες.

Διαβάζω: «Στοκελί οκρατούμενος, πουτονπηγαινοέφερνανστονθάλαμοβασανιστηρίων, παρακαλούσετουςσυντρόφουςτουνατονσκοτώσουν. Δενθααντέξωάλλοσταβασανιστήριακαιθαπροδώσω, τουςέλεγε.
Εκείνοιτουείπαν: Θασεπάρουνακόμημιαφοράκαιτώραθαείναιταμεγάλαβασανιστήρια. Αναντέξης, θαείσαιήρωας, ανλυγίσης, θαείσαιπροδότης. ΟιΈλληνεςβασανίζονταναπότουςΓερμανούςκαιάντεχαν. Πήγαινεκαιθαπροσευχόμαστεγιασένα. Ότανέπειτααπόώρατονέφερανπίσωκαιτονπέταξανστοκελί, ξεδοντιασμένο, ξενυχιασμένο, τσουρουφλισμένο, σήκωσετοκεφάλικαιτραύλισε: Είμαιήρωας, είμαιήρωας!» (‘’ΕΟΚΑ: Οελληνικόςαγώνας’’, σελ 35).

Εκεί, στα«ΦυλακισμέναΜνήματα», είναιθαμμένοςοΓρηγόρηςΑυξεντίου, οοποίοςυπηρέτησεωςέφεδροςαξιωματικόςτουελληνικούστρατούκαιστοχωριόΑκρίταςτουΚιλκίςγύρωστο 1952. ΠροσπάθησεναμπειστησχολήΕυελπίδων, αλλάαπορρίφθηκελόγωορθογραφίας! Δενγνώριζετηνκαθαρεύουσαγλώσσα. ΉξερεάλληγλώσσαΔενφωτίζειμετονλόγοτου, αλλάμετοκορμίτου. Δενλέειλόγιαεμπρηστικά, γίνεταιοίδιοςλαμπάδα. «Βγεςέξω, παραδώσουνασωθείς», τουφώναζαν 5000 ΆγγλοιέξωαπότοκρησφύγετότουκοντάστηΜονήΜαχαιρά. «Μολώνλαβέ»αποκρινόταν. Τονέκαψανκαιέγινεολοκαύτωμα. Καιπήρεοαντρειωμένοςτοδρόμοπροςτηλευτεριά.

«Θαπάρωμιανανηφοριά, θαπάρωσκαλοπάτια
ναβρωταμονοπάτια, πουπανστηλευτεριά».

ΕίναιστίχοιτουΕυαγόραΠαλληκαρίδη, του 19χρονουμαθητήτουΕλληνικούΓυμνασίουτηςΠάφου, τονοποίοκρέμασανοιΆγγλοιστις 14 Μαρτίουτου 1957. Στοάκουσματουθανάτου, τηςδολοφονίαςτουΕυαγόραΠαλληκαρίδη, οσπουδαίοςΔωδεκανήσιοςλογοτέχνηςΦώτηςΒαρέλης, έγραψεέναεξαίσιοποίημα, το οποίοοραδιοσταθμόςτηςΛευκωσίαςτομετέδωσετότεωςδημοτικόκυπριακότραγούδι. Τοπαραθέτω, αλλάπρώτανασημειώσωτηναπάντησητηςμάναςτου,  ότανπήγανοιΆγγλοινατηδελεάσουνμ’ένατεράστιοποσό, γιαναπιέσειτογιοτηςναπροδώσει. ΑπάντησεαγέρωχαηΡωμιά, Ελληνίδαμάνα: «Εγώδενεγέννησαπαιδίνατολαλούνπροδότη, χαλάλιτηςπατρίδαςμουτοαίματουπαιδιούμου». Καιδενγέννησετέτοιοπαιδί, γέννησεήρωα. Καιτουέγραψανκαιτραγούδι:

«Εψέςπουρνόμεσάνυχταστηςφυλακήςτημάντρα
ΜεςστηςκρεμάλαςτηθελιάσπαρτάραγεοΒαγόρας.
Σπαρτάρησε, ξεψύχησε, δεντάκουσεκανένας.
Ημάνατουήτανμακριά, οκύρηςτουδεμένος,
Οινιοίσυμμαθητάδεςτουμαύροόνειροδενείδαν,
Ηνιάπουτονορμήνευεδενείχενυχτοπούλι.
ΕψέςπουρνόμεσάνυχταθάψαντονΕυαγόρα
ΣήμεραΣάββατοταχιάόληηζωήσανπρώτα.
Ετούτοςπάειστομαγαζί, εκείνοςπάειστονκάμπο,
Ψηλώνειοχτίστηςεκκλησία, πανίαπλώνειοναύτης,
καιστοσκολειόνομαθητήςσυλλογισμένοςπάει.
Χτυπάκουδούνι, μπαίνουνεστηντάξητου οκαθένας.
ΜπαίνεικιηΠρώτηηάταχτηκαιηΤρίτηπουδιαβάζει,
ΜπαίνεικιηΠέμπτηαμίλητη, ητάξητουΕυαγόρα.
Παρόντεςόλοι;
Κύριε, οΕυαγόραςλείπει.
Παρόντες, λέειοδάσκαλος, καιμεφωνήπουτρέμει:
Σήκω, Ευαγόρα, ναμαςπειςελληνικήιστορία.
Οδίπλα, οπίσω, ομπροστά, βουβοίκαιδακρυσμένοι,
αναρωτιούνταιστηναρχή, ώσπουησιωπήτουςκάμνει
ναπέσουνμ’αναφιλητάετούτοικιόληητάξη.
Παλληκαρίδη, άριστα, Βαγόρα, πάνταπρώτος,
στουςπρώτουςπρώτος, άγγελεπατρίδαςδοξασμένης,
συμέχριχθεςτηςμάναςσουελπίδακιαποκούμπι,
καιτουσχολειούμαςσήμερα, ΔευτέραΠαρουσία.
Ταπεκιαπλώθηκεσιωπήπαστακλαμμένανιάτα,
Πουμπρούμυταγεμίζανετηςτάξηςταθρανία,
Έξωαπεκείνοταδειανό, παντοτινάγεμάτο».

Αυτότοαριστούργημαπεριεχότανστοπαλιόπροτου 2006 βιβλίοΓλώσσαςτηςΣτ΄Δημοτικού, στογ΄τεύχος. Δενάρεσεστα κνώδαλατουπολυπολιτισμού, στουςπροσκυνημένουςνενέκουςτουΠαιδαγωγικούΙνστιτούτου, τοέκρινανπροφανώςωςεθνικιστικό! Γιαήρωεςθαμιλάμετώρα; Αυτάείναιπαρωχημένα, στερεότυπα. Αίματα, κόκκαλακαιθάνατοιγιατηνΠατρίδα, τρομάζουνταπαιδιάέτσιμουείπεκάποιοςανεπρόκοποςσχολικόςσύμβουλοςκάποτε, όταναντίκρισετακαμιά 15αριάκάδραηρώωνπουέχωαναρτημέναπάντοτεστηντάξημου! Ενώοι«συνταγέςμαγειρικής»ταγαληνεύουν. ΚαικαταντήσαμεναδιδάσκουμεστηνΣτΔημοτικούτονηρωισμόμέσωενόςκειμένουμετίτλο«ηΣόνιαηγάτα»! Αχ, δυστυχισμένηπατρίδα! «ΤηνΕλλάδαθέλομενκιαςτρώγωμενπέτρες», έγραφεκάποτεστουςτοίχουςτωνσπιτιώνηαδάμαστηεκείνηγενιάτωνΕλλήνωντηςΚύπρου. Σήμερα«τρώγωμεν»τηνΕλλάδα«δειλοί, μοιραίοικιάβουλοιαντάμα» (Κ. Βάρναλης), παρακολουθούμετονεξισλαμισμότης!
ΑκυρώθηκεπιαηΕπανάστασητου21! Ναπάμεόλοιμαςστουςτάφουςτωνηρώωνμας, νακλάψουμεπικράκαιναβροντοφωνάξουμε: «ΣήκωΕυαγόρα, σήκωΓρηγόρη, σήκωΠαύλεΜελά, σήκωΜάρκοΜπότσαρηκαιΚωνσταντίνεΚανάρηκαιΝικηφόρεΦωκάκαιΛεωνίδαναμαςπείτεελληνικήιστορία… 

Δημήτρης Νατσιός
δάσκαλος – Κιλκίς»

 

Αφήστε μια απάντηση