ΠΡΟΣ ΑΝΑΘΕΩΡΗΣΗ Η ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΤΟΥ ΝΑΤΟ-2009 Του Αντιστρατήγου ε.α. Δ. Λακαφώση
ΠΡΟΣ ΑΝΑΘΕΩΡΗΣΗ Η ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΤΟΥ ΝΑΤΟ-2009
Του Αντιστρατήγου ε.α. Δ. Λακαφώση
Στη Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ στο Στρασβούργο, στις 3-4 Απριλίου 2009, αποφασίστηκε η αναθεώρηση της μέχρι τώρα, στρατηγικής του ΝΑΤΟ. Αμέσως, λοιπόν, προβάλλει το ερώτημα, μέχρι που μπορεί να ορισθούν τα όρια της στρατηγικής επιρροής και ποία κράτη μπορούν να συμπεριληφθούν στη συλλογική άμυνα του ΝΑΤΟ.
Ασφαλώς το ΝΑΤΟ δεν μπορεί να γίνει παγκόσμιος χωροφύλακας και διεθνής μηχανισμός υπεύθυνος για την ασφάλεια όλου του κόσμου. Το ΝΑΤΟ των 28 κρατών-μελών (Κ-Μ) σήμερα έχει τα φυσιολογικά του υπερατλαντικά όρια. Εγγυάται τώρα την ασφάλεια της Ευρώπης, αλλά και μπορεί να παρέχει ασφάλεια και εκτός περιοχής και να σταθεροποιεί περιοχές απ΄όπου απειλούνται τα Κ-Μ, πάντα υπό τα ΗΕ.
Αυτό, όμως, δε σημαίνει ότι είναι δυνατό να υπάρξει Κ-Μ σε όλο τον κόσμο. Το ΝΑΤΟ, δε, μπορεί να παρέχει τα πλεονεκτήματά του και προς χώρες μη Κ-Μ μέσω συνεργασίας «συμμάχων επιθυμούντων» και σύμπραξης PFP.
Nέος Προσανατολισμός του ΝΑΤΟ
Το ΝΑΤΟ πρέπει να δημιουργεί νέες συμμαχίες και να έχει σαφείς σχέσεις με τους διεθνείς οργανισμούς των ΗΕ, ΕΕ, ΟΑΣΕ, Αφρικανικής Ένωσης και ακόμη με τον Αραβικό Σύνδεσμο. Καμία χώρα πλέον δεν μπορεί να επιλύσει μόνη της τα παγκόσμια προβλήματα. Επίσης, να αποκλείονται υποθετικά σενάρια για πολέμους παλαιότερης εποχής, με την Κίνα και τη Ρωσία. Αντίθετα, να επιδιώκεται στενότερη συνεργασία του ΝΑΤΟ και ιδιαίτερα με τη Ρωσία.
Για το νέο προσανατολισμό δεν απαιτούνται περισσότερος εξοπλισμός και δυνάμεις. Αλλά, καλύτερη αξιοποίηση των μέσων με τη σύγχρονη πολεμική τεχνολογία και με χειριστές νέων αντιλήψεων.
Οι προς αντιμετώπιση Προκλήσεις- Ανησυχίες.
Διεθνής Απειλή : Σήμερα η υπό το ΝΑΤΟ διεθνής δύναμη ασφαλείας και βοήθειας στο Αφγανιστάν (ISAF) διεξάγει διεθνή αντιτρομοκρατικό αγώνα. Εμπλέκεται περισσότερο σε αποστολές επιβολής της ειρήνης και ανοικοδόμησης παρά στον πόλεμο.
Περιφερειακές Εντάσεις : Το ΝΑΤΟ μπορεί να επιβάλει ή να διατηρήσει την ειρήνη που απειλείται από διενέξεις-συγκρούσεις μεταξύ μικρών γειτονικών κρατών και κυβερνήσεων με αντάρτες και τρομοκράτες. Να υποστηρίζει ανθρωπιστικές βοήθειες προς τους εκτοπισθέντες και να συμμετέχει στην υγειονομική τους υποστήριξη.
Διάδοση Πυρηνικών Όπλων (Π.Ο.) : Με συλλογική συμμετοχή εμπείρων της πολεμικής τεχνολογίας των Κ-Μ του ΝΑΤΟ στην επιχειρούμενη και συνεχώς εντεινόμενη προληπτική διεθνή προσπάθεια, το ΝΑΤΟ μπορεί να συνδράμει πλέον ενεργητικά στη μη διάδοση των Π.Ο και στον καλύτερο έλεγχο διακίνησης πυρηνικού υλικού.
Πειρατεία Πλοίων : Το ΝΑΤΟ συμμετέχει στον αντιπειρατικό αγώνα ανοικτά της Σομαλίας, όπου πειρατές μεταφορικών πλοίων θέτουν σε κίνδυνο ζωτικές παγκόσμιες θαλάσσιες συγκοινωνίες.
Διαδικτυακή Απειλή στον Κυβερνοχώρο (Cyber Threat) : H Nατοϊκή Στρατιωτική Στρατηγική άρχισε να αφυπνίζεται από τις επιθέσεις στο διεθνές διαδίκτυο και μάλιστα μετά από το ταυτόχρονο πρόσφατο «μπλοκάρισμα» 1295 ηλεκτρονικών υπολογιστών, σε ζωτικούς κυβερνητικούς χώρους, σε όλο τον κόσμο. Τρομοκράτες-hackers στοχεύουν μέσω του διαδικτύου να παραλύσουν την οικονομική ζωή, να συλλέξουν πληροφορίες και να επιφέρουν σύγχυση και αδράνεια σε σχέδια και επιχειρήσεις, αφού όλα αυτά εξαρτώνται ολοένα και περισσότερο από το διεθνές διαδίκτυο. Πρόσφατα, hackers παρεμβάλλονται στο διαδίκτυο της Ν.Κορέας και των εκεί αμερικανικών βάσεων, περιοχή όπου η Β.Κορέα προκαλεί σήμερα ανησυχίες.
Ενεργειακή Ασφάλεια : Το ΝΑΤΟ μπορεί να εξασφαλίσει απρόσκοπτες προσβάσεις σε πηγές ενέργειας και τους αγωγούς πετρελαίου και φυσικού αερίου.
Κοινωνικοπολιτικές Εκρήξεις : Δεν αποκλείονται και ανησυχίες από διάφορες κοινωνικοπολιτικές εκρήξεις (βαθειά οικονομική κρίση – ανεπιθύμητες προκλητικές απώλειες αθώων πολιτών από χειρουργικά, στρατιωτικά κτυπήματα, όπως αυτά στο Αφγανιστάν και Παλιστάν).
Διακίνηση Ναρκωτικών : Οι Νατοϊκές Δυνάμεις στο Αφγανιστάν υποβοηθούν στην καταπολέμηση των ναρκωτικών με επιχειρήσεις που απαγορεύουν τους Taliban να εξασφαλίζουν σε λαθρεμπόρους ελεύθερους διαδρόμους, διακίνησης οπίου, από τους οποίους λαθρεμπόρους οι Taliban ζητούν χρήματα για όπλα κατά της αφγανικής κυβέρνησης και των ξένων στρατευμάτων. Το ΝΑΤΟ δεν εμπλέκεται στο ξερίζωμα του οπίου, όταν μάλιστα δεν υπάρχει σχέση με τους Taliban. Άλλοι είναι υπεύθυνοι για εναλλακτικές καλλιέργειες των φτωχών Αφανών αγροτών.
Συμπερασματικά, το ΝΑΤΟ επιχειρεί να γίνει λιγότερο αντιδραστικό και περισσότερο προληπτικό, λιγότερο δύσκαμπτο και περισσότερο εύκαμπτο ως και λιγότερο στατικό και περισσότερο εκστρατευτικό. Σήμερα μπορεί να θεωρηθεί ότι έχει δύο (2) αποστολές. : «αμυντικό ρόλο» για την ασφάλεια της Ευρώπης και «επιθετικό ρόλο» για την εκτός περιοχή του. Ποιος όμως ρόλος είναι επικρατέστερος; Τούτο εξαρτάται. Η απάντηση πάντως είναι δύσκολη προς το παρόν.