2014-09-1. ΓΑΖΑ: ΜΥΣΤΙΚΑ, ΑΠΕΙΛΕΣ, ΣΥΜΒΙΒΑΣΜΟΙ, ΕΙΡΗΝΗ!
Η οριστική κατάπαυση του πυρός στον τρίτο μέσα σε έξη χρόνια πόλεμο της Γάζας, μεταξύ Ισραηλινών και Παλαιστινίων φαίνεται ότι είχε πολύ παρασκήνιο και μυστικές διαβουλεύσεις, πέραν των συνομιλιών στο Κάιρο. Όπως αναφέρεται σε πολλά ΜΜΕ στην Μέση Ανατολή, η επιτευχθείσα ειρήνη είναι έργο των δύο πιο σημαντικών ανθρώπων των δύο πλευρών, που φανερά δεν συμμετείχαν στις συνομιλίες. Του πρωθυπουργού του Ισραήλ Βενιαμίν Νετανιάχου και του προέδρου της Παλαιστινιακής Αρχής (ΠΑ), Μαχμούτ Αμπάς.
Η ενημερωτική ιστοσελίδα Υnet δημοσίευσε άρθρο, βάσει του οποίου υπήρξε μυστική συνάντηση του Ισραηλινού Π/Θ με τον Πρόεδρο της ΠΑ πριν τη συμφωνία κατάπαυσης του πυρός και τον τερματισμό της επιχείρησης «Protective Edge». Στο άρθρο επισημαίνεται αρχικά ότι σύμφωνα με την ιορδανική εφημερίδα Al Ghad υπήρξε μυστική συνάντηση του Ισραηλινού Π/Θ με τον Πρόεδρο της ΠΑ πριν την επίτευξη της συμφωνίας κατάπαυσης του πυρός. Οι δύο άνδρες συναντήθηκαν στο Αμάν μετά από πρόταση του Βασιλιά της Ιορδανίας Αμπντάλα. Για το γεγονός αυτό, που εκτιμάται από όλους ότι είναι αληθές, δεν υπάρχουν άλλες πληροφορίες, ούτε επίσημη επιβεβαίωση από το Ισραήλ, ως συνήθως πράττει το Ισραήλ, για σοβαρές υποθέσεις.
Η κατάπαυση του πυρός όμως αποφασίστηκε χωρίς να προηγηθεί ψηφοφορία, από το Υπουργικό Συμβούλιο του Ισραήλ, όπως προβλέπεται, γεγονός που έχει προκαλέσει δριμείες παρατηρήσεις από ορισμένους υπουργούς, οι οποίοι εξέφρασαν την εκτίμηση ότι «το Ισραήλ τελικά συμφώνησε με τις απαιτήσεις της Χαμάς». Εν τω μεταξύ, η Παλαιστινιακή ηγεσία θα συνεχίσει τις διπλωματικές προσπάθειες στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ για τον τερματισμό της «επί δεκαετίες κατοχή του Ισραήλ». Το παλαιστινιακό πρακτορείο ειδήσεων Ma’an μετέδωσε την Πέμπτη σχετικές δηλώσεις του αξιωματούχου της Φατάχ, του Ναμπίλ Σαάτ.
Συγκεκριμένα, ο Σαάτ δήλωσε στο Ma’an ότι η Παλαιστινιακή Αρχή θα υποβάλει αρχικά το αίτημα στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ στις 15 Σεπτεμβρίου, ώστε να τεθεί “χρονοδιάγραμμα” για την αποχώρηση του Ισραήλ από τη Δυτική Όχθη. Σύμφωνα με το πρακτορείο, τα μέλη του Αραβικού Συνδέσμου θα συναντηθούν πριν κατατεθεί το αίτημα και θα εργαστούν για να στηρίξουν την κίνηση.
Ακόμη, σύμφωνα με τον Σαάτ, αν το αίτημα προς τον ΟΗΕ απορριφθεί, για παράδειγμα αν ασκήσουν βέτο οι ΗΠΑ, τότε η Π.Α. θα προσφύγει στο Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο (ΔΠΔ) , εναντίον κορυφαίων στελεχών της κυβέρνησης, όπως ο πρωθυπουργός Νετανιάχου και ο Υπουργός Άμυνας Μοσέ Γιααλόν με την κατηγορία ότι διέπραξαν εγκλήματα πολέμου στη Γάζα.
«Η παραπομπή της υπόθεσης στο ΔΠΔ εξαρτάται από την απάντηση του Συμβουλίου Ασφαλείας στο αίτημά μας,» είπε ο Σάατ, προσθέτοντας ότι το θέμα συζητείται στους παλαιστινιακούς πολιτικούς κύκλους, αφήνοντας έτσι να εννοηθεί ότι είναι και ένα μέσο εκβιασμού, για την επίτευξη των επιδιώξεών των.
Ο τελευταίος γύρος των ειρηνευτικών συνομιλιών, με τη μεσολάβηση των ΗΠΑ, διεξήχθη υπό μια παρόμοια απειλή από τους Παλαιστίνιους. Το Ισραήλ, από την πλευρά του, είχε συμφωνήσει να διαπραγματευτεί με τους Παλαιστινίους, με την προϋπόθεση ότι θα τερματίσουν όλες τις νομικές διαδικασίες εναντίον του Ισραήλ και των Ισραηλινών αξιωματούχων. Ο Σάατ είπε επίσης ότι μια μόνιμη κυβέρνηση εθνικής ενότητας, με τη Χαμάς ως ισότιμο εταίρο, θα αντικαταστήσει τη σημερινή που υποστηρίζεται από τη Χαμάς και απαρτίζεται από τεχνοκράτες, προκειμένου να διευκολυνθεί η ανασυγκρότηση της Λωρίδας της Γάζας.
Ο Παλαιστίνιος αξιωματούχος εξήρε τη συμφωνία κατάπαυσης του πυρός, χαρακτηρίζοντάς την απώλεια για το Ισραήλ, το οποίο, όπως είπε, αποδέχθηκε συμφωνία εκεχειρίας που δεν περιλαμβάνει την αποστρατικοποίηση της Χαμάς, μετά από πιέσεις των ΗΠΑ. Σύμφωνα με τον ίδιο, το Ισραήλ φοβάται μήπως χάσει τους συμμάχους του στις ΗΠΑ, λόγω της συνεχιζόμενης αναταραχής στην περιοχή. Το Ma’an ανέφερε, τέλος, ότι η επ’ αόριστον κατάπαυση του πυρός, η οποία τέθηκε σε ισχύ την Τρίτη, περιλαμβάνει επίσης το άνοιγμα των σημείων διέλευσης για μεταφορά αγαθών και ανθρωπιστικής βοήθειας, υπό στενή ισραηλινή επιτήρηση. Παλαιστίνιοι διαπραγματευτές υποστηρίζουν ότι το γεγονός αυτό σηματοδοτεί τον τερματισμό του οκταετούς αποκλεισμού της Γάζας, που αποτελούσε ένα από τα βασικά αιτήματα των Παλαιστινίων.
Από την άλλη πλευρά ο πρωθυπουργός Νετανιάχου υποστήριξε ότι η επιτευχθείσα συμφωνία αποτελεί επιτυχία του Ισραήλ τελικά, καθόσον η επιχείρηση «Protective Edge» στέφθηκε με επιτυχία, αφού καταστράφηκαν τα τούνελ, που επέτρεπαν στους μαχητές της Χαμάς, να διεισδύουν από την Γάζα στο Ισραήλ, να προβαίνουν σε διάφορες έκνομες ή και τρομοκρατικές ενέργειες και να επιστρέφουν ξανά ασφαλείς πίσω. Επίσης ισχυρίστηκε ότι επέφερε σημαντικά πλήγματα στην επιχειρησιακή δυνατότητα της Χαμάς, καταστρέφοντας δίκτυα, υποδομές, εκτοξευτήρες ρουκετών και χιλιάδες ρουκέτες, αν και βέβαια οι ρουκέτες καταστράφηκαν ή στον αέρα από το αντιπυραυλικό σύστημα IRON DON, ή πέφτοντας στο έδαφος, στις πλατείες, στους δρόμους των Ισραηλινών πόλεων. Ακόμη και οι Ισραηλινοί σε ποσοστό 58% ήταν υπέρ της συνέχισης των επιχειρήσεων κατά της Χαμάς, θεωρώντας ότι οι αντικειμενικοί σκοποί δεν επετεύχθησαν. Αντικειμενικά, θα λέγαμε ότι οι τελικοί σκοποί της επιχείρησης δεν επετεύχθησαν, η Χαμάς δεν ταπεινώθηκε, δεν καταστράφηκε, η δε επιχειρησιακή της δυνατότητα και το μεγαλύτερο μέρος της στρατιωτικής της δομής και υποδομής παραμένει.
Σε ότι αφορά την συμφωνία παρατηρούμε ότι είναι αποτέλεσμα μυστικών διαβουλεύσεων και τελικής μυστικής συνάντησης Νετανιάχου και Μαχμούτ Αμπάς, με διαμεσολάβηση των ΗΠΑ και οικοδεσπότη τον Βασιλιά Αμπντάλα της Ιορδανίας. Φαίνεται ότι το κυρίαρχο στοιχείο ήταν οι φανερές προθέσεις της Παλαιστινιακής Αρχής (και όχι η Χαμάς), που φθάνουν σε υποσχόμενες απειλές περί προσφυγής στο Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο για εγκλήματα πολέμου της Ισραηλινής ηγεσίας. Έτσι ο Νετανιάχου, μετά την περιπέτεια του Μάβι Μαρμαρά και την δικαστική περιπέτεια των εμπλεκομένων Ισραηλινών στρατιωτικών, δεν θέλησε να εμπλακεί σε νέα δικαστική περιπέτεια, μη ρισκάροντας την οριστική ρήξη με την Π.Α. αφενός και αφετέρου δεν θέλησε να επιδεινώσει τις όχι και τόσο καλές σχέσεις με τις ΗΠΑ τελευταία, που επέμεναν σε μια τελική συμφωνία και φυσικά σε μια επιδιωκόμενη έναρξη των συνομιλιών για το Παλαιστινιακό, που προς το παρόν έχουν βαλτώσει. Έτσι ζήτησε από τον Αμπάς να μην προχωρήσει καμιά νομική διαδικασία των Παλαιστινίων κατά του Ισραήλ, για την επίτευξη συμφωνίας. Και φαίνεται ότι ο Αμπάς συμφώνησε και έπεισε και την Χαμάς να συμφωνήσει.
O πρόεδρος της Π.Α. Μαχμούτ Αμπάς είναι ο αδιαφιλονίκητος ηγέτης των Παλαιστινίων, είναι η ήρεμη, λογική, ηγετική προσωπικότητα, που εμπιστεύονται και αποδέχονται όλες οι πλευρές και έχει την στήριξη και εμπιστοσύνη των ΗΠΑ. Τα δυσκολότερα όμως για το Ισραήλ, έρχονται αργότερα. Όπως φαίνεται η νέα Παλαιστινιακή κυβέρνηση που θα προκύψει μετά τα γεγονότα της Γάζας, θα περιέχει και στελέχη της Χαμάς, κάτι πρωτόγνωρο και πρωτοφανές. Η Χαμάς αναγνωρίζεται, αναβαθμίζεται και έχει ρόλο και θέση στην Π.Α. Θα είναι η πρώτη φορά μετά τον αδελφοκτόνο εμφύλιο παλαιστινιακό πόλεμο του 2006, που Χαμάς και Φατάχ συμφιλιώνονται, συνεργάζονται και θα συγκυβερνήσουν. Έτσι ο ηγέτης της Χαμάς, Χαλέντ Μεσάαλ όχι μόνο δεν βγαίνει χαμένος από την πρόσφατη διένεξη, αλλά θα λέγαμε αναβαθμισμένος και “νικητής” στην διαχρονική του θανάσιμη διαμάχη με τον Βενιαμίν Νετανιάχου. Την πρώτη φορά Ισραηλινοί πράκτορες (στην πρώτη πρωθυπουργία του Νετανιάχου,1996-1999) προσπάθησαν να τον δολοφονήσουν με «ήπιο και ήσυχο τρόπο», αποτυγχάνοντας όμως να τον δηλητηριάσουν αποτελεσματικά, (το δηλητήριο ψεκάστηκε στο αυτί, αντί στον λαιμό, ο Νετανιάχου αναγκάστηκε να παρέξει το αντίδοτο), τώρα δε παρά τις τρείς πολεμικές αναμετρήσεις στην Γάζα μέσα σε έξη χρόνια, παραμένει ζωντανός, παρών στις πολιτικές εξελίξεις, αναβαθμισμένος και φυσικά στο προσκήνιο των διεργασιών για το Παλαιστινιακό που αναμένεται να κυριαρχήσει στο άμεσο μέλλον. Ο δε Νετανιάχου θα αναγκασθεί να “συνεργαστεί”, με αυτό και αυτόν (Χαμάς και Μεσάαλ) που μισεί περισσότερο.