Νίκος Μελέτης*: Ταγίπ Ερντογάν: Σε ρόλο «Καλού Σαμαρείτη» ενώ πυκνώνουν τα αδιέξοδα
Η τουρκική οικονομία βουλιάζει και ο Τ. Ερντογάν θα έχει βεβαίως ως δικαιολογία την κρίση του κορονοϊού, αλλά όλοι γνωρίζουν ότι το πρόβλημα είναι οι πολιτικές που ακολούθησε η έλλειψη διαφάνειας στις τεράστιες δημόσιες δαπάνες και τα φαραωνικά έργα που φόρτωσαν το δημόσιο χρέος και εξανέμισαν τα συναλλαγματικά αποθέματα.
Η λέξη «ΔΝΤ» είναι καταραμένη για το κυβερνών κόμμα καθώς ο Ερντογάν όταν για πρώτη φορά κέρδισε τις εκλογές σηματοδότησε την έλευση του με την «απαλλαγή» από το ΔΝΤ στο οποίο είχαν φέρει την Τουρκία οι προηγούμενες κυβερνήσεις, Όσο κι αν σήμερα αρνούνται οι Τούρκοι αξιωματούχοι ότι υπάρχει θέμα ΔΝΤ ,ο υπαινιγμός της προέδρου του Ταμείου Κ. Γκεοργκίεβα ότι «συνεργάζεται με πολλές χώρες μεταξύ αυτών και με την Τουρκία» έκανε την τουρκική λίρα να τρέξει με 2% μετά την κατακρήμνιση της τις τελευταίες εβδομάδες.
Όμως η είδηση που διέρρευσαν στο Reuters Tουρκοι αξιωματούχοι είναι ότι βρίσκονται σε συνομιλίες κορυφής με τις ΗΠΑ προκειμένου να εξασφαλίσει γραμμή ανταλλαγής (Swap line) με την FED των ΗΠΑ για την αντιμετώπιση των συνεπειών του κορoνοϊού.
Η μείωση συναλλαγματικών αποθεμάτων δυσχεραίνει την αντιμετώπιση των συνεπειών από τον κορονοϊό και αυξάνει την ανάγκη για εξωτερική χρηματοδότηση ,ενώ πλέον είναι ορατός ο κίνδυνος για να μπει η Τουρκική Οικονομία σε ύφεση για δεύτερη φορά τα τελευταία χρόνια.
Τα συναλλαγματικά αποθέματα της τουρκικής Κεντρικής Τράπεζας έχουν πέσει στα 27,14 δις δολάρια, 5 δισ. λιγότερα από την προηγούμενη εβδομάδα και 11 δις λιγότερα από το τέλος Φεβρουαρίου… Ενώ η τουρκική λίρα έχει χάσει 10% της αξίας της από την αρχή του χρόνου
Στην Γραμμή Ανταλλαγής (swap line) η FED δέχεται και ανταλλάσσει με δολάρια ,ξένα νομίσματα και έχει στην διάθεση της 450 δις δολάρια για τέτοιες ανταλλαγές .Αλλά ειδικά για την Τουρκία θα υπάρξει ένα εμπόδιο: της άμεσης εμπλοκής της εκτελεστικής εξουσίας στις πολιτικές της Τουρκικής Κεντρικής Τράπεζας.
Ενώ η Τουρκία είναι σε αυτή την δεινή οικονομική κατάσταση και συγχρόνως η αρχική αδράνεια στην λήψη μέτρων για τον κορονοϊό φαίνεται ότι έχει καταστήσει πλέον προβληματική την αντιμετώπιση της πανδημίας, η Τουρκία επιχειρεί να συντηρήσει την εικόνα της Ισχυρής χώρας με κινήσεις συμβολικές τις οποίες προβάλει δεόντως. Έτσι έχοντας δεσμεύσει και από την εσωτερική παραγωγή ιατρικό υλικό ,μάσκες ,γάντια , στολές οργανώνει αποστολές υλικού στις πληττόμενες χώρες ακόμη και σε μέλη της Ε.Ε. προκειμένου να δείξει ακριβώς ότι η «Μεγάλη» Τουρκία καλύπτει το έλλειμμα αλληλεγγύης της Ε.Ε .προς τα μέλη της .
Μια φθηνή προπαγάνδα βεβαίως που προβάλλεται δεόντως από τα τουρκικά ΜΜΕ και από την τουρκική κυβέρνηση η οποία μάλιστα έφθασε στο σημείο να διαμαρτυρηθεί στο ΝΑΤΟ γιατί ξέχασε να προβάλει την αποστολή βοήθειας από την Τουρκία στην …Βοσνία. Ετσι με την κεφαλαιοποίηση μερικών χιλιάδων μασκών ,γαντιών και στολών η Τουρκία θέλει να ενισχύσει τον ρόλο της ως δύναμης «ήπιας ισχύος» …
Η Άγκυρα έχοντας το μέτωπο στην Συρία σχεδόν παγωμένο και παραδομένο στις διαθέσεις της Μόσχας δηλώνει ότι θα στείλει μειωμένες δυνάμεις λόγω κορονοϊού, αλλά στην Λιβύη, γνωρίζοντας ότι πιθανόν αυτές οι εβδομάδες να είναι κρίσιμες για την έκβαση του εμφύλιου συνεχίζει να αποστέλλει όπλα στην κυβέρνηση Σάρατζ και σύμφωνα με πληροφορίες στα ανοικτά της Λιβύης πλέουν πέντε τουρκικές φρεγάτες για να στηρίξουν τον προστατευόμενο των Αδελφών Μουσουλμάνων και του Ερντογάν.
Όμως η Τουρκία θέλει επίσης να στείλει το μήνυμα ότι η οικονομική κρίση και η πανδημία δεν επηρεάζουν το ενεργειακό πρόγραμμα της.
Μετά από μια σειρά αποτυχημένες όπως όλα δείχνουν απόπειρες γεωτρήσεων στην Μεσόγειο η Τουρκία απέσυρε το γεωτρύπανο Fatih το οποίο ήδη βρίσκεται στην Κωνσταντινούπολη και τις επόμενες ημέρες θα κατευθυνθεί στην Μαύρη Θάλασσα όπου σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις και στοιχεία υπάρχει μεγαλύτερη πιθανότητα για μια μικρή «επιτυχία» με τον εντοπισμό κοιτάσματος φυσικού αερίου.
Συγχρόνως η Άγκυρα κρατάει στην Κυπριακή ΑΟΖ τα δυο ερευνητικά σκάφη το Barbaros στα Νότιο ανατολικά του νησιού και το Oruc Reis δυτικά πολύ κοντά στο σημείο που συναντώνται η ελληνική με τη κυπριακή υφαλοκρηπίδα.
Την ίδια ώρα τα δυο άλλα γεωτρύπανα το Kanuni και το Yavuz βρίσκονται στο λιμάνι της Σελεύκειας Ισαυρίας και περιμένουν την νέα αποστολή τους.
Ο Υπουργός Οικονομικών και γαμπρός του Ερντογάν, Μπεράτ Αλμπαϋράκ, σε ανάρτηση του στο twitter έδωσε το στίγμα της επιχείρησης τόνωσης της εθνικής αυτοπεποίθησης τις δύσκολες αυτές ώρες: «Θα συνεχίσουμε τον αγώνα για να προστατεύσουμε τα δικαιώματα του Έθνους και να αυξήσουμε τον πλούτο της πατρίδας μας με τα τρία γεωτρύπανα και τα δυο ερευνητικά σκάφη μας»….
Όψεις μια Τουρκίας και ενός ηγέτη όπως ο Ερντογάν, που όλο και στριμώχνονται και γίνονται και πιο επικίνδυνοι όσο πυκνώνουν τα αδιέξοδα. Κυρίως για τους γείτονες τους.