Blog

Σε κάθε γεωπολιτική σύγκρουση με την προοπτική στρατιωτικής εμπλοκής υπάρχει το ηθικό και το επιχειρησιακό πλαίσιο, δηλ. η θεωρία και η πράξη, με την δεύτερη να βασίζεται και να επηρεάζεται από την πρώτη.

Στην περίπτωση της εν εξελίξει προετοιμασίας των ΗΠΑ και των στενών συμμάχων τους να επιτεθούν στον εμφύλιο πόλεμο της Συρίας το ηθικό μέρος χρησιμοποιείται και για την δικαιολόγηση της στρατιωτικής εμπλοκής (βλ. χρήση χημικών όπλων εναντίον αμάχων) των ΗΠΑ αλλά και για τον τρόπο προετοιμασίας της επιχείρησης κατά την μετάβαση από την θεωρία στην πράξη και από την πολιτική πλαισίωση στην στρατιωτική δράση. Ακριβώς στο ηθικό αυτό πλαίσιο εντάσσεται και η χθεσινή δήλωση του Προέδρου των ΗΠΑ Μπαράκ Ομπάμα για το ότι θα σεβασθεί τους δημοκρατικούς θεσμούς των ΗΠΑ και θα ζητήσει να λάβει την έγκριση του αμερικανικού κογκρέσου για να επέμβει αεροπορικά στην Συρία.
Είναι αλήθεια ότι ο Ομπάμα έχει διαχειρισθεί και διαχειρίζεται την εν λόγω κρίση με μετριοπάθεια και σύνεση αποφεύγοντας να λάβει ακραίες αποφάσεις εν θερμώ. Στον χθεσινό του λόγο η μετριοπάθεια και νηφαλιότητα είναι πρόδηλη. Το να ζητήσει την έγκριση του Κογκρέσου αφενός καταδεικνύει όντως τον σεβασμό στους δημοκρατικούς θεσμούς. Ωστόσο ευρισκόμενος σε δίλημμα ανάμεσα αφενός στις φιλειρηνικές προεκλογικές δεσμεύσεις του και την παρούσα αρνητική κοινή γνώμη στο ενδεχόμενο πολεμικών περιπετειών των ΗΠΑ και αφετέρου στην ανάγκη προάσπισης των στρατηγικών συμφερόντων των ΗΠΑ στη Συρία, η εν λόγω στροφή του Ομπάμα προς το Κογκρέσο εκφράζει την προσωπική του εγκράτεια, ίσως και αμηχανία. την στιγμή που προσπαθεί να συγκεράσει μετριοπαθώς τα κελεύσματα των «γερακιών» με την ρεαλιστική ενατένιση της γεωπολιτικής πραγματικότητας. Και τα καταφέρνει αρκετά καλά ικανοποιώντας και τις δύο ανωτέρω τάσεις. Υπάρχει ένα όμως κενό ηθικής στο λόγο του Αμερικανού προέδρου.
Ενώ ο ίδιος προασπίζεται την δημοκρατία στην λήψη τόσο σημαντικών αποφάσεων στη χώρα του, δεν κάνει το ίδιο και την λειτουργία και σημασία των δημοκρατικών θεσμών σε διεθνές επίπεδο, στην συγκεκριμένη περίπτωση τον ΟΗΕ. Με το να παραμερίσει τον ρόλο του Συμβουλίου Ασφαλείας και μάλιστα συλλήβδην, θεωρώντας ότι το βέτο της Ρωσίας και της Κίνας καθιστά κάθε διπλωματική προσπάθεια των ΗΠΑ μάταιη, ο Ομπάμα βαδίζει, υπό την πίεση των «γερακιών» ίσως, στα βήματα του προκατόχου του. Εφόσον υπάρχει χρόνος (ένας μήνας τουλάχιστον) για τον Ομπάμα στο θέμα της Συρίας με το Κογκρέσο να συγκαλείται πολύ αργότερα θα έπρεπε στον λόγο του να στηρίξει τον ρόλο του ΟΗΕ και όχι να των παραγκωνίσει. Θα έπρεπε να τονίσει την σημασία της διεθνούς διπλωματίας για την προώθηση επίλυσης στην Συρία παρά το βέτο της Μόσχας και του Πεκίνου. Διότι ναι μεν ο στόχος του Ομπάμα είναι η ήττα των αντιπάλων της, αλλά η Ουάσινγκτον έχει και συμμάχους. Με το να αποχρωματίζεται και να μειώνεται ο ρόλος του ΟΗΕ, η υπερδύναμη στέλλει το λάθος μήνυμα στον υπόλοιπο κόσμο και ιδιαίτερα στους συμμάχους τους σε επίπεδο πολιτικής μεθοδολογίας, και εν μέρει ιδεολογίας, αναφορικά με την σημασία των δημοκρατικών θεσμών. Δημοκρατικά μιλώντας το αμερικανικό Κογκρέσο θα έπρεπε να προβάλλεται από τις ΗΠΑ ως εξίσου σημαντικό με το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ, διότι επικοινωνιακά στέλλει το μήνυμα της αξιοπιστίας της υπερδύναμης, αλλά και του ΟΗΕ, στον κόσμο. Δεν είναι αργά για την Ουάσινγκτον να διορθώσει αυτό το λάθος στον εναπομείναντα χρόνο πριν την εμπλοκή της στη Συρία.