Blog

Ο Αντιαεροπορικός Θόλος , η «Ασπίδα του Αχιλλέα».

Ο Αντιαεροπορικός Θόλος , η «Ασπίδα του Αχιλλέα».

Του Ιωάννη Μπαλτζώη*

Προσφάτως, παρουσιάστηκε στην Ελληνική Βουλή ο  12ετής Μακροπρόθεσμος Προγραμματισμός Αμυντικών Εξοπλισμών (ΜΠΑΕ), από τον πρωθυπουργό κ. Μητσοτάκη και τον Υπουργό Άμυνας κ. Δένδια. Το ΜΠΑΕ είναι το  πρόγραμμα που καθορίζει την υφιστάμενη απειλή της χώρας και διαμορφώνει την αμυντική μας πολιτική, όπου πληροφορηθήκαμε ότι για τις   αμυντικές δαπάνες μας σε βάθος 12ετίας,  έως το 2037,  προβλέπεται να δαπανηθούν  περί τα  25 δισ. ευρώ . Στις ανακοινώσεις του κ. πρωθυπουργού και του κ. ΥΕΘΑ, δεν αποκαλύφθηκαν συγκεκριμένα οπλικά συστήματα  αλλά η πολιτική που  θα ακολουθηθεί για την καλύτερα άμυνα και ασφάλεια της πατρίδας. Για το μόνο πρόγραμμα που δόθηκαν περισσότερες πληροφορίες ήταν οι εξηγήσεις για τον περίφημα Α/Α (Αντιαεροπορικό) Θόλο. Έτσι,  εμβληματική θέση στο αμυντικό μας πρόγραμμα έχει η δημιουργία μιας  αντιπυραυλικής–αντιβαλλιστικής ομπρέλας, με την ονομασία “Ασπίδα του Αχιλλέα” που είχε ήδη προαναγγελθεί και μερικούς  μήνες ενωρίτερα.

Ο ΜΠΑΕ επικεντρώνεται σε τρεις βασικούς άξονες, όπως ανακοινώθηκε:

Α. Εξοπλιστικά προγράμματα που περιλαμβάνουν σύγχρονα όπλα, drones, αντιαεροπορικά και αντιπυραυλικά συστήματα.

Β. Τεχνολογική ενσωμάτωση σύγχρονων συστημάτων στις Ένοπλες Δυνάμεις, με προτεραιότητα  την κυβερνοάμυνα.

Γ. Οι αμυντικές προμήθειες, θα πρέπει υποχρεωτικά να εμπεριέχουν συνεργασία με την εγχώρια  αμυντική βιομηχανία, ώστε τα νέα οπλικά συστήματα να περιλαμβάνουν ελληνικά εξαρτήματα και τεχνογνωσία. Ο δε  αρμόδιος Υπουργός Άμυνας κ. Δένδιας  επεσήμανε εμφατικά, ότι η συμμετοχή της ελληνικής  αμυντικής βιομηχανίας,  θα  πρέπει να ανέρχεται  σε όλα τα  εξοπλιστικά  σε  ποσοστό  τουλάχιστον 25%”.

Δεν θα αναφερθούμε σε όλα τα αμυντικά προγράμματα, που κατά καιρούς ανακοινώθηκαν, αλλά σε αυτό που δόθηκε ιδιαίτερη σημασία,  στον νέο Α/Α Θόλο προστασίας, που θα καλύπτει με ασφάλεια την χώρα, από τον Βόρειο Έβρο, μέχρι το Καστελόριζο,  με την εμβληματική  ονομασία «Ασπίδα του Αχιλλέα». Ένα  πολύ φιλόδοξο και πρωτότυπο αντιαεροπορικό-αντιβαλλιστικό σύστημα και όχι μόνο, που θα ενσωματώνει και τα ήδη υφιστάμενα αντιαεροπορικά συστήματα που η Ελλάδα διαθέτει και είναι ενεργά. Όπως αναφέρει ο Όμηρος στην Ιλιάδα, ο Αχιλλέας, ο γενναιότερος ήρωας του έπους, χρησιμοποίησε κατά τον Τρωϊκό πόλεμο,  μια πανίσχυρη ασπίδα που του σφυρηλάτησε ειδικά ο θεός Ήφαιστος, κατόπιν παραγγελίας της μητρός του, η οποία αποτελούνταν από  πέντε διαφορετικά επίπεδα προστασίας.

Έτσι λοιπόν και  η «Ασπίδα του Αχιλλέα»  που φιλοδοξεί το Υπουργείο άμυνας να υλοποιήσει,   για την Α/Α προστασία του ελλαδικού χώρου, έχει στην κυριολεξία ς πέντε επίπεδα προστασίας , για την αντιμετώπιση όλων των μορφών των σύγχρονων  απειλών. Ένας θόλος ουσιαστικά, που θα  συνδυάζει τα υφιστάμενα υπάρχοντα μέσα αεράμυνας με νέες πρόσθετες δυνατότητες, που θα μπορεί να μας προστατεύει στα εξής  πέντε επίπεδα:

Α. Αντιπυραυλικές-Αντιβαλλιστικές Απειλές.

Β. Αντί-ΜΕΑ (Μη Επανδρωμένα Αεροσκάφη)

Γ. Εναντίον Απειλών εξ Αεροσκαφών.

Δ. Εναντίον Απειλών εκ Πλοίων

Ε. Εναντίον Απειλών εξ Υποβρυχίων

Και όπως ανέφερε  ο κ. πρωθυπουργός στην Βουλή, «αυτό το σημαντικότατο έργο, που αποτελεί ίσως τη μεγαλύτερη επένδυση την οποία θα κάνουμε τα επόμενα χρόνια, είναι απαραίτητο να μπορεί να συμπεριλαμβάνει και εγχώρια προστιθέμενη αξία». Το κόστος της «Ασπίδας του Αχιλλέα», σύμφωνα με τις υφιστάμενες εκτιμήσεις και υπολογισμούς,  θα ανέρχεται με τα σημερινά δεδομένα περίπου στα 2,8 δισ. ευρώ και θα περιλαμβάνει οπλικά συστήματα μεγάλου, μέσου και μικρού βεληνεκούς,  δίκτυο ραντάρ που θα εντοπίζει και θα κατηγοριοποιεί όλους τους στόχους, προσβολή αυτών με την βοήθεια και της τεχνητής νοημοσύνης (ΑΙ), ενώ στο εν λόγω σύστημα προστίθενται και σύστημα παρακολούθησης απειλών υποθαλασσίων (Υποβρυχίων).

Είναι σαφές ότι  οι ευρωπαϊκές δυνατότητες είναι περιορισμένες, όμως η Ελλάδα έχει μια στρατηγική  συμμαχία  με  το Ισραήλ . Εκτιμάται, πιθανόν ως απότοκον της επίσκεψης του  κ. Μητσοτάκη στην Ιερουσαλήμ και λόγω των εξαιρετικών και στρατηγικών μας σχέσεων με το Ισραήλ , να  μας παρέξει τέτοιες δυνατότητες, αφού και πείρα διαθέτει και ισχυρή αμυντική βιομηχανία, κατασκευάζοντας τον περίφημο τριπλό θόλο του, που αποτελείται από τρία αντιαεροπορικά-αντιβαλλιστικά συστήματα: Το Iron Dome (Σιδερένιος Θόλος), για μικρές αποστάσεις, το David Sling (Η Σφενδόνη του Δαυίδ) για μεσαίες αποστάσεις  και το   Arrow 3 (Βέλος 3) για πολύ μεγάλες αποστάσεις.  Η συνεργασία μας με το Ισραήλ θεωρείται επιβεβλημένη και ήδη μέσα από το ΕΛΚΑΚ, το Ελληνικό Κέντρο Ανάπτυξης και Καινοτομίας,  γίνονται  σημαντικά  βήματα για το πώς θα μπορέσουμε να αναπτύξουμε το οικοσύστημα των νεοφυών επιχειρήσεων γύρω από την άμυνα. Το πως θα υλοποιηθεί τελικά, ποια συστήματα θα ενταχθούν στην «Ασπίδα του Αχιλλέα» και πως θα είναι η τελική του μορφή, θα το γνωρίζουμε, όταν θα αρχίσει να υλοποιείται. Και μόνο το γεγονός, ότι οι ανακοινώσεις για την δημιουργία του Θόλου ενόχλησαν σφόδρα τους Τούρκους ιθύνοντες είναι θετικό σημάδι, ότι οι εξοπλισμοί κινούνται προς την σωστή και εθνικά απαραίτητη κατεύθυνση.

*Ο Ιωάννης Μπαλτζώης είναι Αντγος (ε.α.), M.Sc στην Γεωπολιτική, πρόεδρος του ΕΛΙΣΜΕ.