Blog

Ένα χρόνο μετά τις γενικές εκλογές στο Βέλγιο, οι Βρυξέλλες εξακολουθούν να μην διαθέτουν περιφερειακή κυβέρνηση. Ο επίτιμος Βέλγος γερουσιαστής Alain Destexe θεωρεί ότι αυτό το θεσμικό αδιέξοδο είναι συνέπεια της άνευ προηγουμένου δημογραφικής αλλοίωσης.

Μετά τις γενικές εκλογές της 9ης Ιουνίου 2024, οι Βρυξέλλες έχουν βυθιστεί σε ένα θεσμικό αδιέξοδο. Ο σχηματισμός μιας νέας περιφερειακής κυβέρνησης φαίνεται αδύνατος. Τα μέσα ενημέρωσης δυσκολεύονται να ονοματίσουν τη βασική αιτία του αδιεξόδου : μια δημογραφική αλλοίωση χωρίς προηγούμενο στη Δυτική Ευρώπη.

Στις τελευταίες εκλογές, το Μεταρρυθμιστικό Κίνημα (MR – κεντροδεξιά) αναδείχθηκε νικητής, αλλά λόγω του αναλογικού συστήματος, η αριστερά διατηρεί την πλειοψηφία στο διογκωμένο περιφερειακό κοινοβούλιο (89 βουλευτές για 1,2 εκατομμύριο κατοίκους). Μετά από ένα χρόνο άκαρπων προσπαθειών, το MR δεν κατάφερε να σχηματίσει συνασπισμό. Τώρα εναπόκειται στο Σοσιαλιστικό Κόμμα (PS) να προσπαθήσει να σχηματίσει κυβέρνηση.

Για να σχηματίσει πλειοψηφία, το PS εξαρτάται από την υποστήριξη του Κομμουνιστικού Κόμματος (PTB), των Πρασίνων – οι οποίοι συνετρίβησαν στις εκλογές – και της Ομάδας Fouad Ahidar, ενός νέου ισλαμιστικού κόμματος που, κατά τη διάρκεια της προεκλογικής του εκστρατείας, χώρισε τους άνδρες από τις γυναίκες με μια κουρτίνα στις συγκεντρώσεις.

Από τη δεκαετία του 2000, το Σοσιαλιστικό Κόμμα (PS) έχει μετατραπεί σε ένα κοινοτικό κόμμα, που εκπροσωπεί κυρίως τους μαροκινούς και τουρκικούς πληθυσμούς των Βρυξελλών. Αυτή η στρατηγική του επέτρεψε να διατηρήσει την προεδρία μιας κάποτε φιλελεύθερης περιοχής για δύο δεκαετίες. Τώρα, αντιμετωπίζει τον ανταγωνισμό από το PTB (Politika Turco) και την εμφάνιση ισλαμιστικών κινημάτων, στα οποία είχε προσφέρει πρόσφορο έδαφος.

Υπό την πίεση των μουσουλμάνων ψηφοφόρων του, το PS έχει υποχωρήσει σχεδόν σε όλα : τη χρήση της ισλαμικής μαντίλας στην διοίκηση, τα γεύματα χαλάλ στις σχολικές καφετέριες, την τελετουργική σφαγή και τον απροκάλυπτο αντισημιτισμό. Η Γάζα έχει γίνει ένα πανταχού παρόν ζήτημα στο περιφερειακό κοινοβούλιο, το οποίο, ωστόσο, δεν έχει καμία δικαιοδοσία επί του θέματος.

Η κοινή διαχείριση του PS και των Πρασίνων έχει οδηγήσει την περιοχή σχεδόν σε πτώχευση. Το χρέος έχει εκραγεί υπό την επίδραση του αχαλίνωτου νεποτισμού και των μαζικών επιδοτήσεων σε δορυφορικές ενώσεις των κυβερνώντων κομμάτων. Ένα πρόσφατο φαινόμενο, οι Βρυξέλλες βίωσαν 90 περιστατικά πυροβολισμών στους δρόμους το 2024 (9 θάνατοι), κατατάσσοντάς τες πλέον μαζί με τη Μασσαλία και τη Νάπολη στις 3 πρώτες θέσεις της Ευρώπης. Η αστυνομία, χωρισμένη σε έξι ζώνες, δεν είναι σε θέση να ανταποκριθεί αποτελεσματικά. Χάρη στον διεθνή της ρόλο, οι Βρυξέλλες απολαμβάνουν το τρίτο υψηλότερο κατά κεφαλήν ΑΕΠ μεταξύ των πρωτευουσών της ΕΕ, αλλά κατατάσσονται 245ες από τις 281 περιφέρειες όσον αφορά την ανεργία !

Θεσμικά, το σύστημα των Βρυξελλών, με την καφκική πολυπλοκότητα, επιβάλλει διπλή πλειοψηφία στο περιφερειακό κοινοβούλιο – η μία στη γαλλόφωνη γλωσσική ομάδα και η άλλη στην ολλανδόφωνη ομάδα. Ωστόσο, τα φλαμανδικά κόμματα δεν θέλουν να συμμαχήσουν με τους κομμουνιστές και τους ισλαμιστές. Σε ομοσπονδιακό επίπεδο του Βελγίου, όπως και στη Βαλλονία και τη Φλάνδρα, σχηματίστηκαν συνεκτικές κεντροδεξιές πολιτικές πλειοψηφίες μετά τις εκλογές του 2024. Στις Βρυξέλλες, ο συμβιβασμός έχει καταστεί απίθανος, με τις αντιφάσεις να γίνονται πολύ έντονες, ιδιαίτερα μεταξύ εκείνων που θέλουν να εντάξουν το Ισλάμ στη δημόσια σφαίρα και εκείνων που εξακολουθούν να το απορρίπτουν.

Παρά την απουσία μιας αποτελεσματικής κυβέρνησης, οι οκτώ (!) υπουργοί και γραμματείς του κράτους που παραιτήθηκαν παρέμειναν στα καθήκοντά τους για ένα χρόνο, διατηρώντας τους μισθούς, τα γραφεία και τα επίσημα αυτοκίνητά τους. Χωρίς πλειοψηφία, τα 89 μέλη του περιφερειακού κοινοβουλίου είναι επίσης προσωρινά άνεργα – εκτός από την ψηφοφορία για ψηφίσματα κατά του Ισραήλ.

Ο πληθυσμός είναι πλέον πολύ κατακερματισμένος σε θρησκευτικές και εθνικές κοινότητες (ειδικά ξένους) για να μπορεί να σχηματίσει ένα πολιτικό σώμα. Οι Βρυξέλλες δεν μοιάζουν πλέον με την υπόλοιπη χώρα. Μόνο το 23% των κατοίκων της εξακολουθεί να είναι βελγικής καταγωγής και το 61% είναι μη ευρωπαϊκής καταγωγής. Το μέλλον είναι προαποφασισμένο : στα δημόσια σχολεία, το μάθημα των μουσουλμανικών θρησκευτικών είναι μακράν το πιο δημοφιλές.

Η μεταναστευτική πίεση παραμένει έντονη επειδή η περιοχή θέλει να εμφανίζεται ως φιλόξενη. Το 2024, το Βέλγιο έλαβε τις μισές αιτήσεις ασύλου που υπέβαλαν Παλαιστίνιοι στην Ευρώπη. Η πρόσφατα δημοσιευμένη γαλλική έκθεση για τη Μουσουλμανική Αδελφότητα σημειώνει ότι «τουλάχιστον πέντε δήμοι στη μητροπολιτική περιοχή των Βρυξελλών (…) παρουσιάζουν τα χαρακτηριστικά κατακτημένων εδαφών, όπου ο κοινωνικός έλεγχος των ισλαμιστών επί του πληθυσμού φαίνεται σχεδόν πλήρης». Μία διαπίστωση που τα μέσα μαζικής ενημέρωσης αποσιωπούν.

Οι Βρυξέλλες μετατρέπονται σε ένα είδος ισλαμικής Βενεζουέλας, συνδυάζοντας τον πελατειακό σοσιαλισμό, την εκτός τόπου και χρόνου οικολογία και τις ολοένα και πιο παρεμβατικές θρησκευτικές απαιτήσεις. Όλα αυτά με φόντο την εξαθλίωση και την έξοδο των μεσαίων τάξεων.

Οι Βρυξέλλες, που για καιρό αποτελούσαν βιτρίνα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, τώρα εμφανίζουν όλα τα συμπτώματα της δομικής κατάρρευσης: μπλοκαρισμένα θεσμικά όργανα, δημόσια οικονομικά στο χείλος της κατάρρευσης, μαζική ανεργία, υπερφορτωμένες δημόσιες υπηρεσίες (μεταφορές, σχολεία, νοσοκομεία), χρόνια ανασφάλεια και συνεχιζόμενη μεταναστευτική πίεση.

Alain Destexhe

Le Figaro

9/6/25