Blog

Τι μπορεί να περιμένει ο Ζελένσκι από τον πόλεμο μετά τις ήττες και το σκάνδαλο;

Ο πόλεμος στην Ουκρανία έχει πλέον εισέλθει στο πιο δύσκολο και απαισιόδοξο στάδιό του από το 2022. Η Μόσχα διατηρεί στρατηγική πρωτοβουλία, οι δυτικές προμήθειες όπλων καθυστερούν, η εσωτερική φθορά στο Κίεβο μεγαλώνει, και τώρα ένα μεγάλο σκάνδαλο διαφθοράς χτυπά στον πυρήνα της διεθνούς αξιοπιστίας της ουκρανικής ηγεσίας. Το ερώτημα είναι σκληρό: τι μπορεί να περιμένει ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι από εδώ και πέρα; Μπορεί να κερδίσει τον πόλεμο ή πλέον παίζει μόνο για μια “καλύτερη ήττα”;

1. Στρατιωτικό πεδίο: η Ουκρανία δεν έχει πια περιθώρια

Στο μέτωπο, η Ουκρανία αντιμετωπίζει τρία παράλληλα στρατηγικά προβλήματα:

(α) Έλλειψη πυρομαχικών και αντιαεροπορικών συστημάτων.
Η Ρωσία χτυπά συστηματικά την ουκρανική ενεργειακή υποδομή και θέσεις διοίκησης. Χωρίς πυρομαχικά, ο ουκρανικός στρατός δεν μπορεί να κρατήσει το μέτωπο ούτε να σχεδιάσει σοβαρή αντεπίθεση.

(β) Μείωση ανθρώπινου δυναμικού.
Η Ουκρανία έχει πλέον τεράστια πίεση για νέες επιστρατεύσεις. Η κοινωνική κόπωση είναι εμφανής. Η Ρωσία αντιθέτως εξασφαλίζει σταθερό ρυθμό προσλήψεων με υψηλούς μισθούς και χωρίς γενική επιστράτευση.

(γ) Πίεση στο ανατολικό μέτωπο.
Οι ρωσικές δυνάμεις επιδιώκουν σταθερή φθορά. Δεν χρειάζεται να καταλάβουν όλη την Ουκρανία—αρκεί να δημιουργήσουν στρατιωτικό αδιέξοδο και πολιτική κατάρρευση.

Σε αυτά προστίθεται το σκάνδαλο διαφθοράς που κλονίζει την εμπιστοσύνη των Δυτικών προς το Κίεβο ακριβώς τη στιγμή που ο Ζελένσκι χρειάζεται νέα πακέτα βοήθειας.

2. Γιατί έρχεται στην Ελλάδα για όπλα; Τι τα θέλει;

Η Ουκρανία ζητά από όλες τις χώρες του ΝΑΤΟ συστήματα που μπορούν να χρησιμοποιηθούν άμεσα. Από την Ελλάδα ενδιαφέρεται κυρίως για:

• αντιαεροπορικά συστήματα μέσης και μικρής εμβέλειας,
• πυροβόλα 155mm,
• πυρομαχικά,
• πιθανώς παλιά σοβιετικά συστήματα που μπορούν να μπουν στο πεδίο μάχης χωρίς εκπαίδευση.

Δεν είναι τυχαίο ότι ο Ζελένσκι περιοδεύει στην Ευρώπη. Προσπαθεί να μπαλώσει τα κενά που αφήνει η καθυστέρηση της αμερικανικής βοήθειας.
Στο πολιτικό επίπεδο, επιδιώκει επίσης να διατηρήσει τη Δύση “κλειδωμένη” στο αφήγημα ότι ο πόλεμος μπορεί ακόμη να κερδηθεί, γιατί αν χαθεί η πίστη σε αυτό, η βοήθεια σταματά.

3. Τι επιδιώκει η Ουκρανία στρατιωτικά και πολιτικά;

Στρατιωτικά:
Δεν επιδιώκει πλέον μια θεαματική αντεπίθεση όπως το 2023. Αυτό απέτυχε. Στόχος πλέον είναι:

• να κρατηθεί η γραμμή,
• να αντέξει τον χειμώνα,
• να πιέσει ώστε το 2025 να βρει τη χώρα με αρκετή δυτική στήριξη ώστε να μην καταρρεύσει το μέτωπο.

Ουσιαστικά, η Ουκρανία παίζει για τον χρόνο.

Πολιτικά:
Ο Ζελένσκι θέλει να αποφύγει δύο πράγματα:

1. εσωτερική αποσταθεροποίηση, που το σκάνδαλο ενισχύει,
2. δυτικές πιέσεις για διαπραγματεύσεις, οι οποίες θα μοιάζουν με πολιτική ήττα, ιδίως πριν από τις αμερικανικές εκλογές.

Στόχος του Κιέβου είναι να κρατήσει την αφήγηση ζωντανή: “με λίγη ακόμη βοήθεια, μπορούμε να νικήσουμε”. Αλλά αυτή η φράση έχει αρχίσει να χάνει ακροατήριο.

4. Τι θέλουν οι Ρώσοι για να λήξει ο πόλεμος;

Η Μόσχα θέλει πολύ συγκεκριμένα πράγματα:

• Την αναγνώριση των τεσσάρων περιοχών ως ρωσικών.
• Αποστρατιωτικοποίηση της Ουκρανίας σε βαθμό που να μην μπορεί να γίνει απειλή.
• Εγγύηση ότι δεν θα ενταχθεί στο ΝΑΤΟ.
• Μακροπρόθεσμη επιρροή στο Κίεβο, πιθανώς με μια κυβέρνηση λιγότερο εχθρική.

Η Ρωσία δεν έχει λόγο να βιαστεί. Κερδίζει με τον χρόνο, με τη φθορά και με το να σπρώχνει τη Δύση σε οικονομική κόπωση.

5. Μπορεί να κερδίσει τον πόλεμο ο Ζελένσκι;

Στεγνά στρατιωτικά; Με τα σημερινά δεδομένα, όχι.
Η Ουκρανία δεν έχει πια:

• αριθμητική υπεροχή,
• τεχνολογική υπεροχή,
• στρατηγική πρωτοβουλία,
• επαρκή αύξηση παραγωγής όπλων.

Όμως μπορεί να μην ηττηθεί ολοκληρωτικά, αν καταφέρει να κρατήσει τις βασικές γραμμές άμυνας και να διατηρήσει τη δυτική βοήθεια σε ένα ελάχιστο επίπεδο.

Η πραγματική μάχη πλέον είναι πολιτική:
αν η Ουκρανία πείσει τη Δύση ότι αξίζει να συνεχίσει, τότε ο πόλεμος θα τραβήξει. Αν όχι, τότε θα δούμε πιέσεις για μια λύση που θα θυμίζει “παγωμένη σύγκρουση”.

6. Συμπέρασμα

Ο Ζελένσκι βρίσκεται στη δυσκολότερη φάση της προεδρίας του. Η στρατιωτική κατάσταση είναι αρνητική· η πολιτική εικόνα του στη Δύση τραυματίζεται από σκάνδαλα και κόπωση· η κοινωνία του κουράζεται· και η Ρωσία έχει το πλεονέκτημα του χρόνου.

Το ερώτημα “μπορεί να κερδίσει τον πόλεμο;” σήμερα αντικαθίσταται από ένα άλλο:
πόσο ακόμη μπορεί να κρατήσει χωρίς να υποχρεωθεί σε επώδυνη συμφωνία; 

https://www.anixneuseis.gr