Blog

ΤΟΥΡΚΙΑ : Συνταγματικές μεταρρυθμίσεις και αναθεώρηση του Συντάγματος

Υπό του Ταξχου (εα) Μηνάγια Χρήστου (αναδημοσίευση)

Οι συνταγματικές μεταρρυθμίσεις προβλέπεται να συνεχισθούν όπως ακριβώς έχει ανακοινωθεί από την κυβέρνηση. Όμως η κατάρτιση ενός νέου Συντάγματος θα αρχίσει το φθινόπωρο του 2011 μετά τις βουλευτικές εκλογές, που όπως δήλωσε ο Ερτνογάν θα διεξαχθούν στις αρχές Ιουνίου του επόμενου έτους. Αναθεώρηση του Εγγράφου Πολιτικής Εθνικής Ασφαλείας (Κόκκινη Βίβλος) Η νέα «Κόκκινη Βίβλος» Στις 27-10-2010, κατά τη συνεδρίαση του Συμβουλίου Εθνικής Ασφαλείας συζητήθηκε το θέμα της αναθεώρησης του Εγγράφου Πολιτικής Εθνικής Ασφαλείας (Κόκκινη Βίβλος) και η ανακοίνωση που εξεδόθη ανέγραφε τα εξής: «Το νέο Έγγραφο Πολιτικής Εθνικής Ασφαλείας θεωρείται ενδεδειγμένο και αποφασίσθηκε όπως η σχετική συμβουλευτική απόφαση να γνωστοποιηθεί στο υπουργικό συμβούλιο». Σύμφωνα με τουρκικά δημοσιεύματα, η νέα Κόκκινη Βίβλος περιλαμβάνει τα ακόλουθα θέματα: • Η επίδραση των απειλών του κυβερνοπολέμου στη εθνική ασφάλεια. • Η αστάθεια που θα προκαλέσουν οι κλιματολογικές αλλαγές λόγω υπερθέρμανσης του πλανήτη. • Η γενική πολιτική που θα πρέπει να εφαρμοσθεί για την αντιμετώπιση των φυσικών καταστροφών. • Τα μέτρα που θα πρέπει να ληφθούν προκειμένου να αντιμετωπισθεί το πρόβλημα της γήρανσης του πληθυσμού που θα αντιμετωπίσει η Τουρκία μετά το 2049. • Η επίδραση των στρατηγικών πλεονεκτημάτων που αποκτά η Τουρκία λόγω της διέλευσης των αγωγών ενέργειας από το έδαφός της και της διασύνδεσης των χωρών παραγωγής με τις χώρες κατανάλωσης. • Η εντατικοποίηση ανάπτυξης διαστημικών τεχνολογιών σε συνδυασμό με κατασκοπευτικούς δορυφόρους για την καλύτερη εξυπηρέτηση των εθνικών συμφερόντων. • Αφαιρέθηκαν από τον πίνακα κυρίων απειλών η Ρωσία, η Ελλάδα, το Ιράκ και το Ιράν και οι χώρες αυτές ορίζονται ως νέοι σύμμαχοι με τις οποίες δημιουργείται συνεργασία και κοινό όραμα. • Στην προηγούμενη αναθεώρηση της Κόκκινης Βίβλου η επέκταση των χωρικών υδάτων στα 12 μίλια αποτελούσε «casus belli». Στη νέα αναθεώρηση αναγράφεται ότι: «Το πρόβλημα των 12 μιλίων δεν ορίζεται ως κύρια απειλή». • ∆εν υπάρχει καμία μεταβολή στις θέσεις της Τουρκίας για το κυπριακό. Επίσης, γίνεται αναφορά στην κουρδική οντότητα του βορείου Ιράκ, στο πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν, και στην αστάθεια που προκάλεσε το Ισραήλ στη Μέση Ανατολή λόγω της κρίσης που δημιουργήθηκε με το πλοίο Mavi Marmara. Τέλος, αφαιρέθηκε εντελώς από το κείμενο η λέξη irtica (θρησκευτική οπισθοδρόμηση) και αντί αυτής αναγράφεται «ακραία θρησκευτική οργάνωση». Όσον αφορά το κουρδικό πρόβλημα και το ΡΚΚ, ο Τούρκος πρωθυπουργός ενόψει των εκλογών του Ιουνίου του 2011 προσπαθεί να κερδίσει χρόνο και να ανεβάσει τα ποσοστά του κόμματός τους στη νοτιοανατολική Τουρκία, υποσχόμενος τολμηρά βήματα, δεδομένου ότι ο στρατός δεν έχει τη δύναμη να τορπιλίσει τη διαδικασία αυτή και να αντιδράσει δυναμικά όπως στο παρελθόν. Η τακτική του Ερντογάν έχει σαν στόχο να κατεβάσει τους τόνους και να τους σταθεροποιήσει σ’ ένα ανεκτό επίπεδο τόσο από τον κουρδικό παράγοντα όσο και την υπόλοιπη τουρκική κοινωνία. Από την άλλη πλευρά οι Κούρδοι φαίνεται ότι επιθυμούν μία φυσιολογική ζωή μακριά από πολεμικές επιχειρήσεις. Ωστόσο, δεν παραιτούνται από τη διεκδίκηση των βασικών ατομικών τους ελευθεριών και δεν δέχονται να τουρκοποιηθούν απεμπολώντας την κουρδική τους ταυτότητα. Κατόπιν τούτου και συνεκτιμώντας τις πραγματικότητες που υπάρχουν στην Τουρκία θα πρέπει να θεωρείται αδύνατη μία ριζική επίλυση του κουρδικού προβλήματος. Η εκάστοτε πολιτική ηγεσία της Τουρκίας είναι υπεύθυνη για το σχεδιασμό και την εξασφάλιση της συνέχειας στις πολιτικές που εφαρμόζει σχετικά με την εσωτερική και εξωτερική ασφάλεια της χωράς. Με την εξαγγελθείσα αναθεώρηση του Εγγράφου Πολιτικής Εθνικής Ασφαλείας (Κόκκινη Βίβλος) η τουρκική κυβέρνηση έχει σαν στόχο αφενός να προετοιμάσει το έδαφος για την κατάρτιση του νέου Συντάγματος, διαφοροποιώντας την έννοια των εσωτερικών απειλών, αφετέρου να προσαρμόσει την εξωτερική της πολιτική και την πολιτική ασφαλείας της στις απαιτήσεις των νέων γεωπολιτικών δεδομένων που έχουν σχέση με τον περιφερειακό της ρόλο. ∆ιαπιστώνεται λοιπόν ότι το τουρκικό πολιτικό σκηνικό την επόμενη περίοδο θα είναι πολυδιάστατο και η τουρκική κυβέρνηση θα έχει να αντιμετωπίσει πολλές και σοβαρές προκλήσεις τόσο στο εσωτερικό της χώρας όσο και στο εξωτερικό. Κατόπιν τούτου η στενή παρακολούθηση των εξελίξεων στη γείτονα χώρα θα πρέπει να συνδυασθεί με ενδελεχείς αναλύσεις και εκτιμήσεις, δεδομένου ότι οι συμμαχίες που δημιουργούνται και πιθανόν να δημιουργηθούν στο μέλλον δεν είναι σίγουρο εάν θα υφίστανται όταν αλλάξουν προσανατολισμό τα συμφέροντά τους. Τέλος, κρίνεται σκόπιμο να τονισθεί η φράση του συντάκτη του παρόντος άρθρου στο βιβλίο του με τίτλο «Η γεωπολιτική στρατηγική και η στρατιωτική ισχύς της Τουρκίας» (σελ. 69): «Η Τουρκία μονίμως απαιτεί και λαμβάνει, χωρίς να δίνει ποτέ το αντάλλαγμα που της ζητείται ή που έχει συμφωνηθεί, παρά μόνο όταν της το επιβάλλουν τα συμφέροντα της».