Blog

Ο Κωνσταντίνος Μάνος γεννήθηκε στην Αθήνα το 1869. Ο πατέρας του, Θρασύβουλος Μάνος, ήταν στρατηγός και καταγόταν από φαναριώτικη οικογένεια με απώτερη καταγωγή την Καστοριά, ενώ η μητέρα του, Ρωξάνη Μαυρομιχάλη, από την μανιάτικη οικογένεια Μαυρομιχάλη. Ο Μάνος έλαβε επιμελημένη ανατροφή και αργότερα μετέβη στη Λειψία για ανώτερες σπουδές. Το 1891 αναγορεύτηκε διδάκτωρ του πανεπιστημίου της Χαϊδελβέργης στα νομικά. Το 1894 μετέβη στην Οξφόρδη όπου παρακολούθησε μαθήματα φιλοσοφίας και φιλολογίας, ενώ την περίοδο εκείνη διετέλεσε καθηγητής ελληνικών της αυτοκράτειρας της Αυστρίας Ελισάβετ για έξι μήνες.

---

Η ενασχόληση του Κωνσταντίνου Μάνου με τον αθλητισμό ξεκίνησε στα χρόνια των σπουδών του σε πανεπιστήμια με οργανωμένη αθλητική δραστηριότητα, όπως η Οξφόρδη. Αν και διέμενε στην Ευρώπη, φαίνεται ότι μετείχε στις διεργασίες διαμόρφωσης των ελληνικών αθλητικών θεσμών. Είναι χαρακτηριστικό ότι έγραψε τους στίχους για τον ύμνο του Πανελλήνιου Γυμναστικού Συλλόγου (Π.Γ.Σ.), που παρουσιάστηκε για πρώτη φορά στους αγώνες τους οποίους διοργάνωσε ο Πανελλήνιος το 1893.

Έτσι, επιστρέφοντας στην Αθήνα ορίστηκε ως ένας από τους βασικότερους οργανωτές των πρώτων Oλυμπιακών Aγώνων του 1896, για τους οποίους τύπωσε ένα φυλλάδιο ως οδηγό των αθλημάτων. Τον Οκτώβριο του 1895 ίδρυσε τον αθλητικό σύλλογο «Αθλητικός Όμιλος Αθηνών» με στόχο να προετοιμάσει αθλητές για τη συμμετοχή τους στην 1η Ολυμπιάδα που διοργανώθηκε τον επόμενο χρόνο στην Αθήνα. Στα αθλήματα προετοιμασίας δεν περιέλαβε τη γυμναστική, την πάλη και την ποδηλασία, τα οποία δεν θεωρούσε ευγενή αθλήματα, καθώς όπως έγραφε σε άρθρο του που δημοσιεύθηκε στον τύπο της εποχής
«…Δι’ εμέ, Ολυμπιακοί Αγώνες είναι μόνο οι εν Σταδίω τελούμενοι… Το ακροβατικόν των επί μονοζύγου και διζύγου και κρίκων γυμνάσεων και η ασχημία της ποδηλατοδρομίας ουδόλως με συγκινούν».

Η κοινωνική του προέλευση αλλά και οι στενές του σχέσεις με τη βασιλική οικογένεια είχαν ως αποτέλεσμα να συγκεντρωθούν στον Όμιλο αθλητές της αριστοκρατικής τάξης, ενώ η εύνοια του διαδόχου Κωνσταντίνου προς το πρόσωπό του, είχε ως αποτέλεσμα ο σύλλογος να κυριαρχήσει στους αγώνες πρόκρισης. Εκλέχτηκε μέλος της αναδιοργανωμένης Επιτροπής Ολυμπιακών Αγώνων [Ε.Ο.Α.], θέση στην οποία παρέμεινε έως το 1904, οπότε αντικαταστάθηκε εξαιτίας της απουσίας του από τις συνεδριάσεις.

Εκείνη την εποχή εντάχθηκε στην «Εθνική Εταιρεία», στα μέλη της οποίας συγκαταλέγονταν ο αδελφός του Πέτρος και ο πατέρας του Θρασύβουλος, προπαρασκεύαζε ένοπλες εξεγέρσεις στη Μακεδονία, την Ήπειρο και στην Κρήτη. Όταν εξερράγη η Κρητική επανάσταση το 1897 οργάνωσε μια ομάδα οπλοφόρων υπό την ονομασία “Ιερός Λόχος”, κατέβηκε στο νησί και εισήλθε στα Χανιά. Ο Μάνος απογοητεύτηκε από την πορεία του πολέμου και για τον λόγο αυτό έφυγε σε ένα μακρινό ταξίδι και έφτασε μέχρι την Αλάσκα. Μετά την προσωρινή διευθέτηση του Κρητικού ζητήματος επέστρεψε και εγκαταστάθηκε στην Κρήτη και ορίστηκε δήμαρχος Χανίων από τον ύπατο αρμοστή της νήσου πρίγκιπα Γεώργιο. Μετά την έκρηξη του Μακεδονικού Αγώνα, πήγε στην Αθήνα όπου μυήθηκε στο Μακεδονικό Κομιτάτο. Ως εκπρόσωπός του και υπό το ψευδώνυμο Μιχαηλίδης, μετέβη στην Καστοριά για να βοηθήσει τον Αγώνα, αλλά συνελήφθη από τους Τούρκους.

Ο Μάνος λίγο πριν τον τραγικό θάνατό του: Όταν επέστρεψε στην Κρήτη συντάχθηκε με τον Ελευθέριο Βενιζέλο κατά την αντιπαράθεση του με τον πρίγκιπα Γεώργιο και τον ενίσχυσε στην επανάσταση του Θέρισου το 1905. Μετά την “επανάσταση στο Γουδή” το 1909 εκλέχθηκε δύο φορές πληρεξούσιος Κρήτης, ως στενός συνεργάτης του Βενιζέλου.

Θερμός υποστηρικτής της Αεροπορικής Ιδέας, υπήρξε ο πρώτος Έλληνας επιβάτης αεροπλάνου, όταν το 1908 πέταξε πάνω από το Φάληρο ως συνεπιβάτης του Ρώσου αεροπόρου Ουτόσκιν, πού πραγματοποιώντας περιοδεία στην Ευρώπη και έκανε επιδεικτικές πτήσεις με ιδιόκτητο αεροπλάνο και στην Αθήνα. Επίσης ο Κωνσταντίνος Μάνος έγραψε αρκετά ποιήματα, τα οποία δημοσίευσε στη μοναδική συλλογή που εξέδωσε υπό τον τίτλο Λόγια της Καρδιάς. Η συλλογή του αυτή τιμήθηκε με τον πρώτο έπαινο στον Φιλαδέλφειο διαγωνισμό. Πρωτοστάτησε επίσης στην καθιέρωση της δημοτικής γλώσσας μαζί με τον Λορέντζο Μαβίλη, ενώ εξέδωσε το 1905 μετάφραση της Αντιγόνης του Σοφοκλή στη δημοτική, γεγονός πρωτοποριακό για την εποχή του.

Στους Βαλκανικούς Πολέμους συμμετείχε με δικό του Σώμα αποτελούμενο από 300 Κρήτες εθελοντές ως οπλαρχηγός, απελευθερώνοντας την Νικόπολη και την Μανωλιάσα. Διακρίθηκε για τον ηρωισμό του και τραυματίσθηκε δύο φορές στην Πρέβεζα. Μετά την απελευθέρωση της πόλης αποφασίστηκε η διάλυση των εθελοντικών σωμάτων. Ο Μάνος παρέμεινε στη Φιλιππιάδα και ανέμενε να κληθεί να πολεμήσει, όμως, μέχρι και την πτώση των Ιωαννίνων, δεν χρειάστηκε και έτσι επέστρεψε στην Αθήνα. Στη συνέχεια μετέβη στη Θεσσαλονίκη, όπου συνεχιζόταν ο αγώνας για την απελευθέρωση της Μακεδονίας και οι μάχες κατά των Βουλγάρων.

Ο θάνατος του υπήρξε ηρωικός και τραγικός συνάμα. Στις 3 Απριλίου 1913 συμμετείχε ως συνεπιβάτης σε αναγνωριστική πτήση ενός αεροπλάνου Bleriot XI με κυβερνήτη τον Αργυρόπουλο. Στη διάρκεια της πτήσεως έπεσαν, στις 10 το πρωί, από μηχανική βλάβη, λόγω της εμπλοκής τους σε σφοδρή κακοκαιρία, και βρήκαν ακαριαίο θάνατο πάνω σε βράχια, σε απόσταση 500 μέτρα από το Λαγκαδά.

Αυτόπτης μάρτυρας που είδε από κοντά το δυστύχημα δήλωσε στην εφημερίδα Μακεδονία: «Το αεροπλάνο ίστατο μεγαλοπρεπές και καμαρώσαμεν τους τολμηρούς αεροναύτας. Το αεροπλάνο δεν απείχε παρά μόνο χίλια μέτρα από το Λαγκαδά. Αίφνη η κανονική του πτήση έκανε παύση. Έκανε τούτο ολίγας στροφάς αίτινες ωμοίαζον με πτήσιν πληγωμένου πτηνού και έπειτα με το πρόσωπον- αν ημπορη κανεις να εκφρασθεί τούτω- προς τα κάτω κατέπεσε με ιλιγγιώδη ταχύτητα»….

Ένα λιτό μνημείο έξω από τον Λαγκαδά, στο σημείο πτώσεως του αεροπλάνου θυμίζει την απώλεια των δύο ανδρών που έπεσαν βρισκόμενοι σε διατεταγμένη υπηρεσία και άνοιξαν τον θλιβερό χορό των Ελλήνων αεροπόρων που χάνουν την ζωή τους κατά την εκτέλεση του καθήκοντος.

Πηγές
http://www.pasoipa.org.gr/lefkoma/pilot_details/?id=36 
https://argolikivivliothiki.gr/2010/04/08/manos/ 
https://el.metapedia.org/