Blog

Κώστας Ζαγκάλης: Παραμεθόρια Εγκαταλελειμμένα Χωριά!

Κώστας Ζαγκάλης: Παραμεθόρια Εγκαταλελειμμένα Χωριά!

Προς το ΔΣ του ΕΛΙΣΜΕ
Αξιότιμοι κύριοι!

Εχθές στις 8-9 το βράδυ είδα/άκουσα την συνέντευξη του Προέδρου του ΕΛΙΣΜΕ, κ. Β. Μαρτζούκου, στο κανάλι BLUE SKY. Μεταξύ άλλων ο κ. Πρόεδρος μίλησε και για τις εγκαταλειμμένες παραμεθόριες περιοχές, ένα θέμα με το οποίο σας ξανά-απασχόλησα. Οι σοβαρότητα του ζητήματος δικαιολογεί όχι μόνον μια δεύτερη υπόμνηση, αλλά την ανάδειξη του σε θέμα μεγάλης εθνικής σημασίας και προτεραιότητας.

Τι συμβαίνει εκεί? (μιλάω για την περιοχή μου: Πωγώνι Ιωαννίνων, 15-20 χωριά). Συμβαίνει, ότι η Ελλάδα φεύγει σιγά-σιγά από εκεί! Δημιουργείται Εθνικό Κενό, δηλαδή : α) η αγροτική δραστηριότητα έπαψε (ΠΑΝΤΕΛΩΣ) να υπάρχει από το τέλος του Εμφυλίου, β) έφυγαν (και με τα χρόνια πέθαναν) οι εξειδικευμένοι καλλιεργητές της πέτρινης γης, γ) οι σημερινοί απόγονοι δεν γνωρίζουν τα χωράφια του παππού διότι δεν τα «περπάτησαν» ποτέ και διότι δεν υπάρχου κληρονομικά και ιδιοκτησιακά χαρτιά, αλλά και διότι οι ίδιοι έγιναν κάτοικοι πόλεων με επαγγέλματα εντελώς άσχετα με εκείνο του παππού (μικρο-γεωργός-μικρο-κτηνοτρόφος), δ) την κατάσταση δυσχεραίνει ότι εμείς είχαμε πολλά (20-30) μικρά χωράφια σκορπισμένα σε όλη την «επικράτεια» του χωριού, ε) λείπει σήμερα ο απαιτούμενος πατριωτισμός για την ανάσταση των περιοχών αυτών: η Πολιτεία ποτέ δεν προσέγγισε το θέμα από εθνική σκοπιά, φρόντισε τους εναπομείναντες (Καλλικράτης, Καπποδίστριας), εφτιαξε το Μικρο Πωγώνι, όπου όλοι οι εναπομείναντες βολεύτηκαν, ώστε σήμερα να μην βγαίνει κανείς από τους ντόπιους με πατριωτικές και εθνικές ενστάσεις. Κανείς δεν βλέπει (δεν θέλει να δεί) ότι το Μικρό Πωγώνι είναι Πωγωνι του Θανατά, Πωγώνι που θα το πάρουν ξένοι. Αδιαφορουν, ενοχλούνται, εχθρεύονται τις όποιες αλλαγές. Αν το Καφενείο του χωριού τους έκλεισε, λίγο ανησυχούν. Παιρνουν το αυτοκίνητό του και πάνε στο παραπέρα χωριό που έχει καφενείο. Ολο το Πωγώνι έγινε ένα χωριό με όλες τα μαγαζιά και τις υπηρεσίες που είχε παλιότερα κάθε χωριό χωριστά.

Και κει πάνω έρχεται νέο χτύπημα: μας πήρανε τα χωράφια μας!. Το Εθνικό Κτηματολόγιο μας πήρε τα χωράφια μας. Τα πήρε «με τον νόμο». Ως φυσιολογικό, οι σύγχρονοι κληρονόμοι δεν δήλωσαν χωραφια (γιατι δεν τα ήξεραν, δεν είχαν χαρτιά), δήλωσαν μόνο το σπίτι. Εγω που θέλησα να δηλώσω χωράφια, μου ζήτησαν τοπογραφικο και συντεταγμένες για κάθε κομμάτι. Παραιτήθηκα. Ουτε και αυτό το χτύπημα, ευαισθητοποίησε τους χωριανούς. Δέχτηκαν αδιαμαρτύρητα την αφαίρεση των χωραφιών μας.

Ακούγεται, ότι (μετά από 10 χρόνια) θα πάρει τα χωράφια μας το Κράτος και μετά θα τα βγάλει σε πλειστηριασμό. Τότε είναι που ια γίνει η εθνική ζημιά: οι πλειοδότες κάθε άλλο παρά θα είναι από το χωριό μας (μπορεί να μην είναι καν έλληνες), οι δε εργάτες που θα φέρουν θα είναι αλλοδαποί (αλβανοί, πακιστανοί). Να, πως εννοώ το Εθνικό Κενό και την πλήρωσή του. Θα φύγει ο πολιτισμός μας από εκεί, θα φύγει η Ελλάδα από εκεί. Η διαδικασία αυτή ήδη άρχισε: στα χωριά μας οι λίγοι εργάτες που υπάρχουν (κυρίως οικοδόμοι, κηπουροί) είναι αλβανοί, βορειοηπειρώτες).

Δεν είναι μόνο τα Ϊμια που κινδυνεύουν, οι στρατηγοί μας να κοιτάξουν και προς δυσμάς. Η καλύτερη Εθνική Θωράκιση της γης μας είναι αυτήν την γη να την κρατάνε έλληνες στα χέρια τους, οι ίδιοι οι κληρονόμοι. Απευθύνομαι στο ΔΣ να σηκώσει το παραπάνω θέμα στις πρώτες προτεραιότητες του, να πείσει την Πολιτεία να μην ξεφύγουν από τα χέρια μας τα χωράφια μας ΠΟΤΕ. Διότι αυτό θα ισοδυναμούσε με τον αφελληνισμό της περιοχής. Το τι θα μπορουσαμε νατα κάνουμε τα χωράφια μας το γραφω στο δεύτερο κέιμενο που σας στέλνω. Εγω δεν ζητω να δημοσιευτουν αυτά τα κείμενα. Αν όμως εσεις βρισκετε σωστό κατι να δημοσιευσετε, σας δινω το δικαίωμα.

Αθηνα, 12/8/2019,
Κωστας Ζαγκαλης, 85 ετων, φυσικο-μαθηματικός, συνταξιούχος του ΙΓΜΕ

Η ΚΤΗΜΑΤΟΓΡΑΦΗΣΗ ΚΑΙ ΤΑ ΕΓΚΑΤΑΛΕΙΜΜΕΝΑ ΟΡΕΙΝΑ ΧΩΡΙΑ
Υπάρχει μια κατηγορία αγροτικής γης που αδικαιολόγητα είναι εγκαταλειμμένη. Είναι η γη των ορεινών χωριών που εγκαταλείφθηκαν από τους κατοίκους τους μετά τον πόλεμο (και ιδιαίτερα μετά τον Εμφύλιο). Οι πόλεμοι ηταν απλώς η αφορμή και όχι η βασική αιτία της εγκατάλειψης. Στα πέτρινα αυτά χωριά μέχρι το ’50 κυριαρχούσαν βυζαντινές αγροτικές τεχνικές. Τα νοικοκυριά έπρεπε να παράγουν όλα τα αναγκαία προϊόντα (δεν αγόραζαν και δεν πουλούσαν τίποτε). Ετσι συνέβαινε το παράδοξο να καλλιεργούν όλα τα αναγκαία δημητριακά και κηπευτικά μόνοι τους πανω σε αυτην την πέτρινη γη. Η ζωή ηταν μαρτύριο. Από παλιότερα πολλοί άντρες ξενιτεύονταν, αλλα επέστρεφαν στο χωριό. Μετα το ΄50 πήραν και την φαμίλια μαζί τους και έφυγαν για πάντα. Πήγαν στις πόλεις (εντος κι εκτός Ελλάδας). Η αγροτική παραγωγή εγκαταλείφθηκε εντελώς, τα χωριά ρήμαξαν. Στα 60-70 χρόνια που πέρασαν δεν υπήρξε ΚΑΝΕΝΑΣ σοβαρός προβληματισμός για τα παρατημένα αυτά χωράφια, ούτε στο επίπεδο της Πολιτείας, ούτε στο επίπεδο των ιδίων των ιδιοκτητών. Μια παράλογη σιωπή κάλυψε αυτό το πρόβλημα όλα τα χρόνια.
Κατάγομαι από ένα τέτοιο χωριό της ορεινής Ηπείρου (Δρυμάδες Πωγωνίου Ιωαννίνων). Ξέρω την πραγματικότητα «από πρώτο χέρι». Είμαι 85 ετών, ο μόνος «όρθιος» ακόμη από την πρώτη γενεά των χωριανών μου. Ανησυχώ πάρα πολύ για την κατάσταση που επικρατεί εκεί. Το χωριό πεθαίνει μπροστά στα μάτια μας. Οι άνθρωποι της πρώτης γενεάς, μετα τον Εμφύλιο, πήγαιναν στο χωριό από αίσθημα, φρόντισαν τα σπίτια τους και το χωριό ολόκληρο με αποτέλεσμα να υπάρχει σήμερα ενας κουκλίστικος οικισμος εκεί, αλλά χωρίς ανθρώπους πλέον: οι γεροντες πέθαναν, οι νέοι δεν πάνε στο χωριό. Οικονομική δραστηριότητα καμία. Λεφτά δεν βγαίνουν εκεί πλέον (ούτε ένα ευρώ). Το καφενείο του χωριού έκλεισε πριν 3 χρόνια. Η υπόθεση δυσχεραίνεται ιδιαίτερα από το γεγονός ότι εμεις είχαμε πολλά μικρα χωραφάκια και όχι ένα μεγάλο χωραφι. Συγκεκριμένα η οικογένειά μας ειχε 14 στρέμματα σε 22 μεριές. Γενικά οι χωριανοί μου είχαν 10-20 σρέμματα σε 20-30 μεριες. Η κατακερματισμένη αυτή ιδιοκτησία δεν αποτελεί αξία. Τα χωράφια αυτά σήμερα κανείς δεν τα ξέρει. Εκεινοι που τα ήξεραν πέθαναν. Οι σημερινοί απ γονοι όχι μόνο δεν ξέρουν τα χωράφια, αλλά ούτε καν τις τοποθεσίες. Δεν έχουμε έγκυρα αποδεικτικά έγγραφα. Δεν υπάρχουν κληρονομικά χαρτιά, τοπογραφικά με συντεταγμένες, σύγχρονα συμβόλαια, τίτλοι. Η μόνη γραπτή απόδειξη που έχουμε για τα χωράφια μας είναι ένα αόριστο κτηματολόγιο της δεκαετίας του 1920, που γραφει μονο σε ποσες μεριές εχει ο χωρικός τεμαχιο και ποσο μεγαλο είναι αυτό το τεμάχιο (περίπου !). Με τον χρόνο τα χωράφια δασώθηκαν, ξεπλύθηκα, έγιναν μη αναγνωρίσιμα. Αλλα και άνθρωποι δεν υπάρχουν πια που να τα χειριστούν. Λίγοι νέοι έρχονται για πολύ σύντομο χρονικό διάστημα στο χωριό (και μόνο το καλοκαίρι). Δυο-τρεις συνταξιούχοι μένουν εκεί και τον χειμώνα. (χωρις να καλλιεργούν). Η Πολιτεία ποτέ δεν ασχολήθηκε με το ιδιοκτησιακό μας. Ποτε δεν προβληματιστήκαμε για την χρησιμότητα και τις προοπτικές των χωραφιων μας. Από την δική μας πλευρα η κατάσταση δεν είναι καλύτερη: δεν υπάρχει κατάλληλη οργάνωση, συλλογικές δεσμεύσεις, δεν υπάρχει χωριό. Όπως ξέρω παρόμοια είναι η εικόνα σε όλα τα γύρω χωριά. Ανομίες, εγκληματικότητα, διακίνηση χασις, ερημιά, … εθνική συρρίκνωση (κυρίως οι περιοχές αυτές ειναι παραμεθόριες) – αυτά είναι τα χαρακτηριστικα μας.

Και ενώ αυτή είναι η κατάσταση, η Πολιτέια μας ανακαλύπτει μόνον τώρα που ηλθε το Εθνικό κτηματολόγιο. Μας βάζει σε ένα φάκελο με τους ενεργούς αγρότες (της Θεσσαλίας, Μακεδονίας, Θράκης) που δεν εφυγαν ποτε από τον τοπο τουςκαι ξερουν τα χωραφια τους καλά. Παραλογία! Είμασταν που είμασταν φτωχοί και εγκαταλειμμένοι, τωρα θα μας τα πάρουν κιόλας τα χωράφια μας. Διοτι εμεις δεν μπορούμε να ανταποκριθούμε στις απαιτήσεις του κτματολογίου. Αυτές τις μέρες διεξάγεται η χαρτογράφηση της περιοχής μας. Οι άνθρωποι αν κατι σπευδουν να καταθεσουν, αυτό είναι το σπίτι. Τα χωράφια δεν τα καταθέτουν (διότι δεν τα ξέρουν καν). Πήγα κι εγω στο Γαλάτσι. Δέχτηκαν μονο το σπίτι και δύο οικόπεδα πλαϊ στο σπιτι, για τα οποια ειχα συντεταγμένες. Τα χωράφια δεν τα δέχτηκαν γιατι δεν ειχα συντεταγμενες. Ζήτησαν συντεταγμένες για το κάθε χωράφι. Αποδυκνύεται ότι δεν έχουν οι ιδιοι καθαρη εικονα τι πρεπει να κανουν. Ενώ στα ενημερωτικά κείμενα που διακινουν υπόσχονται «βοήθεια» στον τοπογραφικο εντοπισμο του τεμαχιου, εκει (στο Γαλατσι) ξερουν μονο μια στανταρντ διαδικασια: ζητουν συντεταγμένες! Εχουν και μια αφέλεια: πιστεύουν ότι τετοιες συντεταγμενες υπαρχουν και ότι ο πολιτης ευκολα μπορει να τις βρει μονος του στον κομπιουτερ. Με ρωτησαν αν εχω κομπιουτερ. Τους ειπα «ναι». Μου έδωσαν μια ηλεκτρονικη διευθυνση και μου ειπαν να ψαξω μονος μου και να ξαναπαω. Παρ’ότι ηξερα πολύ καλα ότι η περιοχη μας είναι αχαρτογραφητη, εβαλα γνωστο μου επαγγελματια τοπογραφο της περιοχης μας να ψαξει και μου ειπε ότι στην περιοχη του χωριου μου υπαρχουν μονο δυο σημεια στον τοπογραφικο χαρτη: η εκκλησια ένα ξωκκλησι …

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ:

1. Η Πολιτεία να βάλει τα χωριά σαν το δικό μου σε άλλον φάκελο και να μας βοηθήσει ειδικά. Να μας δώσει παράταση καταθέσεως δηλώσεων μεχρι το φθινόπωρο του ΄19 για να γίνουν τα παρακάτω:
2. Η Πολιτεία να εμφυσήσει αισιοδοξία στους ανθρώπους μας για το μέλλον της περιοχής. Να βρει για ποιες καλλιέργειες ενδείκνυνται τα χωραφια μας αλλα και οι άνθρωποί μας. Εγω προτείνω τρεις μορφές οικονομικής δραστηριότητας εκεί: δενδροκομία (καρυδιές, λεφτοκαρυές, κρανιές, βατομουριές, καστανιές), υλοτομία, κτηνοτροφία. Οι τρείς αυτές δραστηριότητες δεν αλληλοσυγκρούονται, η μια εχει αναγκη την άλλη. Η προτεινομενη λυση δεν αναγκάζει τον ιδιοκτήτη να φύγει από την πόλη και να εγκατασταθεί στο χωριό. Το χωριό θα φέρνει δεύτερο εισόδημα, ο ιδιοκτήτης θα έρχεται μια φορα τον χρόνο να μαζεύει την σοδιά.
3. Να εξαλείψουμε τον κατακερματισμό της αγροτικής περιουσίας μας πριν παμε Εθνικό Κτηματολόγιο. Αυτή η δουλεία είναι απαραίτητος και αποκλειστικός όρος αν θέλουμε να περάσουμε Εθνικό κτηματολόγιο. Υπαρχουν δυο τροποι λυσεως αυτου του προβλήματος: α) αναδασμος, β) συνεταιρισμός. Στο χωριό μου, όπως ειπα παραπάνω, ο κάθε χωρικός ειχε 20-30 μικρα αγροτεμσαχια συνολικου εμβαδού 10-20 στρεματων. Υπήρχαν 93 νοικοκυριά. Συνολικα το χωριό ειχε περιπου 2000 τεμαχια. Αν διαλέξουμε τον αναδασμο τα 2000 τεμαχια θα γινουν 93 μεγαλυτερα τεμαχια. Αν διαλέξουμε τον συνεταιρισμο, τοτε τα 2000 τεμαχια θα γινουν ένα μεγάλο τεμάχιο περιπου 2000 στρεματων. Η δευτερη λύση είναι η καλύτερη και πολύ απλη. Ένα τέτοιο μεγάλο κτημα ευκολα μπορουμε να το βαλουμε σε ένα ευρωπαϊκο προγραμμα και να πάρουμε επιδοτήσεις. Σύμφωνα με τους τωρινούς νόμους, όμως, οι δυο παραπανω μεταρυθμισεις δεν μπορουν να γινουν πριν περάσουμε Εθνικό Κτηματολογιο. Φαυλος κύκλος! Η Πολιτεία να βρει τον τροπο, ώστε να ξεπεραστουν οι νομικές δυσκολιες. Η Πολιτεια να μας βοηοησει να οργανωθουμε σε συνεταιρισμο ετσι όπως ειμαστε τωρα, με οσα χαρτια εχουμε σημερα. Κανενα αδικημα δεν θα διαπραξουμε, διοτι τα χωραφια μας θα μπουνε όλα στον συνεταιρισμο. Κανενας δεν θα μεινει απ’εξω. Κανεις δεν θα παρει το κομματι του αλλου. Γνωμονα μας θα εχουμε την κοινη δικαιοσυνη όπως αυτή διαμορφωνεται στα χωρια ιστορικα. Ολοι θα ικανοποηθουν τιμια. Μετα η πολιτεια να περασει ολον συνεταιρισμο στο εθνικο κτηματολογιο σε μια πραξη. Αυτος είναι ο μονος τροπος να γινει τιμια και με ακριβεια αυτή η μεταγραφη. Διοτι, με την διαδικασια που εξελισσεται σημερα στα αχαρτογραφητα χωρια, θα διαπραχθούν (ηθελημενα ή αθελα) αδικίες. Δα χαθει η εννοια της δικαιοσυνης στην ιδιοκτησια γης, θα γινει αγριο πλιατσικο γης. Είναι εντελως απροστατευτο το ατομο όταν ο καθενας φροντιζει μονο τον εαυτο του. Αυτό θα χτυπησει ιστορικα. Θα χαθει η ελληνικη (και η τοπικη) κουλτουρα. Πετυχημενος θα είναι ο πιο αδιστακτος παραβατης. Στα χωρια μας κανεις δεν μπορει να υπερσπισει τι «δικο του». Ο κάθε παραβατης μπορει ατιμωρητος να καταπαταει ξενη ιδιοκτησια. Το μονο που του χρειαζετι είναι η ασυνειδισια.
4. Να γινει μια ημερίδα για τα παραπανω ζητήματα και να οργανωθουμε σε ένα Κίνημα Σωτηρίας των εγκαταλειμένων χωριων όλοι οι ενδιαφερόμενοι και οι συμπαθούντες.

Η αμοιβή για τους κόπους μας σε αυτήν την μεταρρύθμιση θα είναι η ανάσταση των παρατημένων χωριών, τα χωράφια θα αξιοποιηθούν , θα τα πάρουν δια παντός ελληνες άνθρωποι: οι νόμιμοοι κληρονόμο. Θα αποτραπεί η εθνική συρρίκνωση, θα έλθει ο νομος και η ασφάλεια. Αν βρούμε και πετρελαιο στην Ηπειρο (εγω ειμαι υπερ των γεωτρήσεων), τοτε η Ηπειρος θα ξεπεράσει την καθυστερησή της.

Επίσης η Πολιτεια να μας απαλλαξει από τις επεκτατικές ενέργειες του Δασαρχείου. Οι εκτάσεις για τις οποιες γραφω δεν ηταν ποτε δασικές, ηταν χωραφια.

Αφήστε μια απάντηση