Ο Ευρωπαίος Αξιωματικός-1: Το απαιτούμενο Πλαίσιο Προσόντων και η αναγκαία επαγγελματική και ακαδημαϊκή του μόρφωση.
Ο Ευρωπαίος Αξιωματικός-1:
Το απαιτούμενο Πλαίσιο Προσόντων και η αναγκαία επαγγελματική και ακαδημαϊκή του μόρφωση.
Του στγου Μιχάλη Κωσταράκου*
Την 15η Σεπτεμβρίου συμμετείχα στις Βρυξέλλες σε μια Διάσκεψη Υψηλού Επιπέδου που οργανώθηκε από το Ευρωπαϊκό Κολλέγιο Ασφάλειας και Άμυνας (ESDC) με θέμα το νέο «Τομεακό Πλαίσιο Προσόντων (ΤΠΠ) για τους Αξιωματικούς των Ενόπλων Δυνάμεων (ΑΕΔ) – ΤΠΠ-ΑΕΔ» (Sectoral Qualification Framework for Military Officers – SQF-MILOF) για τη συμμετοχή του αλλά και την αξία αυτού του νέου ΤΠΠ, τόσο στη διαλειτουργικότητα των Ένοπλων Δυνάμεων (ΕΔ) μεταξύ αλλά και εντός των ίδιων των κρατών – μελών, όσο και στην επαγγελματική και ακαδημαϊκή επιμόρφωση των Αξιωματικών των ΕΔ τους.
Κατά τη διάρκεια της Διάσκεψης πέραν των συγχαρητηρίων στους αξιωματικούς των ΕΔ για την επιτυχή ολοκλήρωση του Τομεακού Πλαισίου, αναπτύχθηκαν διάφορες προτάσεις για την επιτυχή εφαρμογή και υλοποίηση αυτού. Προσωπικά, επέμεινα στην ανάγκη υλοποίησης του Πλαισίου από όλα τα κράτη-μέλη υπό την αιγίδα της Στρατιωτικής Επιτροπής της ΕΕ, κάτι που θα υπερνικήσει πολλά εμπόδια αλλά και την ανάγκη επέκτασης του Τομεακού Πλαισίου Προσόντων και στους Υπαξιωματικούς.
Κάνοντας μια ιστορική αναδρομή, το θέμα του Πλαισίου Προσόντων αναπτύχθηκε για πρώτη φορά από 2009 έως το 2013, από το Ευρωπαϊκό Κολλέγιο Ασφάλειας και Άμυνας(ESDC) το οποίο ανέπτυξε το πρώτο στάδιο ενός τέτοιου Πλαισίου για αξιωματικούς των ΕΔ στην αρχική τους εκπαίδευση και κατάρτιση. Το πρώτο αυτό Στάδιο κατέληξε στη δημιουργία ενός Προγράμματος Στρατιωτικού ERASMUS μεταξύ των Στρατιωτικών Ακαδημιών διαφόρων κρατών – μελών.
Την 19 Ιουλίου 2016, ως ο τότε Πρόεδρος της Στρατιωτικής Επιτροπής της Ευρωπαϊκής Ένωσης (EUMC) έλαβα τις συστάσεις της Ομάδας Στρατιωτικής Εκπαίδευσης της ΕΕ και κάλεσα το Κολλέγιο, με την υποστήριξη του Στρατιωτικού Επιτελείου της ΕΕ (EUMS), να εξετάσει τη δημιουργία ενός Τομεακού Πλαισίου Προσόντων για όλα τα επίπεδα της καριέρας του αξιωματικού των ΕΔ (ΤΠΠ-ΑΕΔ / SQF-MILOF).
Μετά από εκτενή διαβούλευση με τα κράτη μέλη, το ΤΠΠ-ΑΕΔ ολοκληρώθηκε στα τέλη του 2020. Στη συνέχεια, το Τομεακό Πλαίσιο υποβλήθηκε σε αυστηρές διαδικασίες αξιολόγησης και επικύρωσης, συμπεριλαμβανομένης της δοκιμής του τελικού προϊόντος από διάφορους διεθνείς ανεξάρτητους αξιολογητές.
Το τελικό Πλαίσιο προωθεί την αμοιβαία κατανόηση και την αμοιβαία συνεργασία μεταξύ των αξιωματικών των ΕΔ στα διάφορα κράτη-μέλη, οι οποίες θα συμβάλλουν στην επιτυχία των κοινών στρατιωτικών στόχων της ΕΕ. Καθιστά κάτ´ αυτόν τον τρόπο, πολύ πιο εύκολο και αποτελεσματικό για τους αξιωματικούς με κοινή ευρωπαϊκή στρατιωτική ταυτότητα και εκπαίδευση να αναλάβουν πολλαπλές και διαφορετικές αποστολές τόσο κατά τη διάρκεια της εκπαίδευσής τους όσο και κατά την ενεργό υπηρεσία τους, πράγμα που σημαίνει συμμετοχή σε πολυεθνικές ασκήσεις, εκπαιδεύσεις και τελικά επιχειρήσεις. Ταυτόχρονα, δεν επιτρέπει την εξάλειψη των μοναδικών εθνικών χαρακτηριστικών ή των στρατιωτικών παραδόσεων κάθε μεμονωμένου κράτους- μέλους.
Το ΤΠΠ-ΑΕΔ είναι ένα εργαλείο που έχει σχεδιαστεί για να βοηθήσει τα κράτη-μέλη της ΕΕ να αναπτύξουν και να ταξινομήσουν τα διάφορα απαιτούμενα στρατιωτικά προσόντα. Περιγράφει συγκεκριμένα μαθησιακά αποτελέσματα για το επάγγελμα του αξιωματικού των ΕΔ, χρησιμοποιώντας μια ιεραρχία τεσσάρων επιπέδων αυξανόμενης πολυπλοκότητας, κατανεμημένη σε τέσσερα επίπεδα στρατιωτικών επιχειρήσεων.
Το Τομεακό Πλαίσιο Προσόντων για όλα τα στάδια της σταδιοδρομίας ενός στρατιωτικού αξιωματικού (SQF-MILOF) όχι μόνο προσφέρει απαντήσεις για μια πιο διαλειτουργική Ευρώπη, αλλά και τοποθετεί τον Ευρωπαίο αξιωματικό μέσα στο γενικό Ευρωπαϊκό Πλαίσιο Προσόντων (ΕΠΠ- EQF) αλλά και στο ευθυγραμμισμένο με αυτό Εθνικό Πλαίσιο Προσόντων (ΕΠΠ) και θέτει στη διάθεση των κρατών-μελών πρακτικούς χάρτες πορείας για την εφαρμογή του.
Κατ’ αυτόν τον τρόπο το ΤΠΠ-ΑΕΔ προβλέπει όπως προαναφέρθηκε τέσσερα επίπεδα (ΤΠΠ 1-4 / SQF 1-4) αυξανόμενης πολυπλοκότητας και μαθησιακών απαιτήσεων και καταξίωσης τα οποία αντιστοιχήθηκαν με τα τέσσερα ανώτατα επίπεδα του Ευρωπαϊκού (και Εθνικού) Πλαισίου Πρόσόντων (ΕΠΠ 5-8) δηλαδή:
- ΤΠΠ-ΑΕΔ-1/ΕΠΠ-5: Μεταδευτεροβάθμιος τίτλος με πρακτική εξειδίκευση,
- ΤΠΠ-ΑΕΔ-2/ΕΠΠ-6: Πανεπιστημιακός τίτλος
- ΤΠΠ-ΑΕΔ-3/ΕΠΠ-7: Μεταπτυχιακός Τίτλος
- ΤΠΠ-ΑΕΔ-4/ΕΠΠ-8: Διδακτορικός τίτλος
Τα τέσσερα αυτά επίπεδα μαθησιακών απαιτήσεων συνδυάστηκαν όπως αναφέρθηκε παραπάνω με τα τέσσερα επίπεδα των πολεμικών επιχειρήσεων και των γνώσεων καθώς και δεξιοτήτων που απαιτούνται από τους αξιωματικούς για την επιτυχή διεξαγωγή τους.
- 1ο Επίπεδο Επιχειρήσεων – Ατομικός ή και ομαδικός χειρισμός όπλων, οπλικών συστημάτων και πλατφορμών οπλικών συστημάτων – Ατομική και τακτική γνώση, οργάνωση και διοίκηση για το τακτικό επίπεδο μέχρι Διμοιρία. Αντιστοιχεί με το ΤΠΠ-ΑΕΔ – 1 και το ΕΠΠ-5 και τα υφιστάμενα Σχολεία Εφαρμογής και Βασικής Εκπαίδευσης των ΕΔ.
- 2ο Επίπεδο Επιχειρήσεων – Τακτικό επίπεδο διοικήσεως υπομονάδων, μονάδων (Ταγμάτων) και Τακτικών Συγκροτημάτων Ταγμάτων και συμμετοχή σε επιτελεία Σχηματισμών τακτικού επιπέδου. Αντιστοιχεί με το ΤΠΠ-ΑΕΔ – 2 και το ΕΠΠ-6 και τις υφιστάμενες Σχολές Πολέμου των Κλάδων των ΕΔ.
- 3ο Επίπεδο Επιχειρήσεων – Επιχειρησιακό επίπεδο διοικήσεως μονάδων, Τακτικών Συγκροτημάτων και Σχηματισμών που εκτελούν συνδυασμένες και διακλαδικές επιχειρήσεις καθώς και συμμετοχή σε επιτελεία Σχηματισμών επιχειρησιακού επιπέδου. Αντιστοιχεί με το ΤΠΠ-ΑΕΔ – 3 και το ΕΠΠ-7 και την ΑΔΙΣΠΟ (Ανωτάτη Διακλαδική Σχολή Πολέμου).
- 4ο Επίπεδο Επιχειρήσεων – Ανώτατο Στρατηγικό επίπεδο πολιτικο-στρατιωτικής συνεργασίας και διοικήσεως Σχηματισμών, Μειζόνων Σχηματισμών ή και Κλάδων που εκτελούν στο σύνολο τους συνδυασμένες και διακλαδικές επιχειρήσεις καθώς και συμμετοχή σε επιτελεία Σχηματισμών και Κλάδων Στρατηγικού Επιπέδου. Αντιστοιχεί με το ΤΠΠ-ΑΕΔ – 4 και το ΕΠΠ-8 και την ΣΕΘΑ ( Σχολή Εθνικής Άμυνας).
*Ο Στρατηγός Μιχαήλ Δημητρίου Κωσταράκος είναι Επίτιμος Αρχηγός ΓΕΕΘΑ,
π. Πρόεδρος της Στρατιωτικής Επιτροπής της ΕΕ