Blog

Οι Προβληματισμοί του Προέδρου, Οκτώβριος 2013

Οι Προβληματισμοί του Προέδρου, Οκτώβριος 2013

Αγαπητά Μέλη και φίλοι
Η ενισχυμένη από τις πρόσφατες γερμανικές εκλογές Κα Α. Μέρκελ (41.5% και 311 έδρες έναντι συνόλου 630), διαπραγματεύεται ήδη με τους Σοσιαλδημοκράτες (25.7%), για τον σχηματισμό ευρείας κυβερνητικής συμμαχίας. Οι Γερμανοί ψηφοφόροι ενδιαφέρονται πρωτίστως για τα εσωτερικά τους προβλήματα και όταν επιδοκιμάζουν το Μερκελικό σύνθημα «περισσότερη Ευρώπη» δεν εννοούν απαραίτητα την ολοκλήρωση αλλά περισσότερο έλεγχο στα κράτη μέλη. Η νέα κυβέρνηση θα πρέπει να αντιμετωπίσει στο εσωτερικό τις προκλήσεις κυρίως της ανταγωνιστικότητας  σε σχέση με την αύξηση απολαβών, της πορείας του ΑΕΠ (αύξηση 4% το 2010, 0.9% το 2012, 0.3% το 2013), το μεταναστευτικό σε συνδυασμό με το δημογραφικό πρόβλημα και την ανάγκη εργατικού δυναμικού καθώς και την ενεργειακή στρατηγική. Η οικονομική ευρωστία της Γερμανίας αποτελεί ζωτικό συμφέρον της Ε.Ε. αλλά και αντιστρόφως η πολιτική, οικονομική και κοινωνική σταθερότητα της Γερμανίας βασίζεται στις ξένες αγορές και στις εξαγωγές (ισοδυναμούσαν με το 52% του ΑΕΠ το 2012). Κατά συνέπεια η ευρωστία των ευρωπαϊκών κρατών (πελατών) και η ικανότητά τους να αγοράζουν γερμανικά προϊόντα αποτελεί επίσης εθνικό γερμανικό συμφέρον.

Παρά τις εξαγγελίες της για περισσότερη Ευρώπη, η μέχρι στιγμής γερμανική πολιτική ενισχύει τις φυγόκεντρες τάσεις στην Ε.Ε.. Η Α. Μέρκελ απαλλαγμένη πλέον από το άγχος της επανεκλογής και με το ισχυρό κίνητρο της υστεροφημίας, έχει τώρα την ευκαιρία να στραφεί προς το ευρωπαϊκό μέλλον και με άλλοθι την συγκυβέρνηση με τους Σοσιαλδημοκράτες (στηρίζουν τον περιορισμό της πολιτικής λιτότητος, καθώς και ένα «σχέδιο Μάρσαλ» για τον ευρωπαϊκό Νότο) να αντιμετωπίσει τις εσωτερικές συντηρητικές ενστάσεις (από Χριστιανοκοινωνιστές, καθώς και από το κόμμα της). Η Ε.Ε. εξακολουθεί να απέχει απελπιστικά από το όραμα των ιδρυτών της. Κύρια σημερινά χαρακτηριστικά της, η μεγάλη οικονομική ανισομέρεια και η κρίση του Νότου (χαμηλή ανάπτυξη, ανεργία, χρέος), ο ευρωσκεπτικισμός και εθνικές πολιτικές, η έλλειψη πολιτικού οράματος και κεντρικής στρατηγικής ολοκληρώσεως, η καχυποψία έναντι της γερμανικής επιρροής, χαμηλή ανταγωνιστικότητα, οξύ μεταναστευτικό και δημογραφικό πρόβλημα σε συνδυασμό με  διείσδυση του Ισλάμ, προβλήματα στον γαλλογερμανικό άξονα και ανταγωνιστικές ισορροπίες στις διατλαντικές σχέσεις.
Για την Ελλάδα αποτελεί θετική εξέλιξη τόσο η απουσία των Φιλελευθέρων και των ευρωσκεπτικιστών «Εναλλακτική για την Γερμανία» από την επόμενη γερμανική Βουλή, όσο και η προοπτική συμμετοχής των Σοσιαλδημοκρατών στην Κυβέρνηση. Ενώ η γνωστή δραματική οικονομική και κοινωνική κατάσταση των Ελλήνων  συνεχίζεται, η χώρα ετοιμάζεται να αντιμετωπίσει, στα μέσα του 2014, την μετά το τρέχον μνημόνιο φάση (χρηματοδοτικό κενό, πιθανό νέο μνημόνιο κ.λ.π.). Το κούρεμα του χρέους, παρά τις προτροπές του ΔΝΤ, σχεδόν αποκλείεται (γερμανικό Σύνταγμα, αντιρρήσεις κρατών του Βορρά, ενδεχομένη προτεραιότητα ελληνικών καταθέσεων έναντι Γερμανών φορολογουμένων κ.λ.π.). Η μορφή της επομένης συμφωνίας με την τρόϊκα θα είναι συνάρτηση της πορείας της ελληνικής οικονομίας αλλά κυρίως πολιτικής ευρωπαϊκής βουλήσεως.
Με τα μέχρι στιγμής δεδομένα, εκτιμάται ότι δεν θα επέλθουν εντυπωσιακές αλλαγές στην γερμανική ευρωπαϊκή πολιτική. Η Κα Μέρκελ  πιστεύει στην επιβίωση του ευρώ αλλά δεν είναι σαφές το ευρωπαϊκό της όραμα. Οι διαρθρωτικές αλλαγές και η δημοσιονομική εξυγίανση του Νότου, προκειμένου να γίνει ελκυστικός σε ξένες επενδύσεις θα συνεχισθεί κατά προτεραιότητα έναντι της αλληλεγγύης και της ολοκληρώσεως. Δεν θα εκχωρηθούν περισσότερες δικαιοδοσίες στις Βρυξέλλες δίχως να διασφαλισθεί μεγαλύτερος έλεγχος επί των κρατών μελών. Παρά την κινητικότητα ως προς την τραπεζική ένωση, δεν είναι βέβαιο ότι η Γερμανία την προσλαμβάνει ως εργαλείο κατά της κρίσεως. Τα ευρωομόλογα και η αμοιβαιότητα χρέους  δύσκολα δεν θα προχωρήσουν δίχως επαρκή εποπτεία στην διαχείριση των οικονομιών των κρατών μελών.  Βοήθεια θα δίδεται μόνο όταν απειλείται η σταθερότητα της ευρωζώνης από την πίεση των αγορών και αυτή θα έχει την μορφή επιμηκύνσεως του χρόνου αποπληρωμής ή και μείωση του κόστους αποπληρωμής καθώς και δυνατότητα της κεντρικής τράπεζας να παρεμβαίνει στις αγορές ομολόγων εάν απαιτείται. Το μέλλον της Ε.Ε. εξαρτάται από τις γερμανικές εξελίξεις (το 30% του ΑΕΠ της Ε.Ε. είναι γερμανικό) και το ερώτημα είναι κατά πόσο η Γερμανία βούλεται να ηγηθεί της προσπάθειας για την ευρωπαϊκή ολοκλήρωση αντί της μέχρι στιγμής νομικής και λογιστικής διαχειρίσεως των θεμάτων της Ε.Ε., για αποκλειστικό εθνικό της όφελος.
Στην ανωτέρω συγκυρία, η χώρα μας θα πρέπει να επιδιώξει τον βέλτιστο τρόπο αποπληρωμής (ή περιορισμού) του υπέρογκου χρέους (π.χ. περίοδος χάριτος, χαλάρωση λιτότητος, χρονική επιμήκυνση δανείων, μείωση επιτοκίων, ευκολίες υπολογισμού ελλείματος και πλεονάσματος Π/Υ κ.λ.π.), με ταυτόχρονη εφαρμογή αναπτυξιακής πολιτικής η οποία συνδέεται άμεσα με επενδύσεις και εσωτερική ζήτηση, προϋπόθεση των οποίων αποτελεί η ασφάλεια, η σταθερότητα και οι απαιτούμενες διαρθρωτικές αλλαγές. Η Ελλάδα οφείλει να αναπτύξει έντονη εθνική διπλωματική και διαπραγματευτική πρωτοβουλία προκειμένου να αξιοποιήσει τα γεωπολιτικά της πλεονεκτήματα και αποφεύγοντας την εμπλοκή σε πεδία ευρύτερων ανταγωνισμών μεταξύ Μεγάλων Δυνάμεων.
                                                               Αντιναύαρχος Β. Μαρτζούκος Π.Ν.
                                                                     Επίτιμος Διοικητής Σ.Ν.Δ.
                                                                         Πρόεδρος ΕΛ.Ι.Σ.ΜΕ.

Αφήστε μια απάντηση