ΠΙΣΩ ΑΠΟ ΤΗΝ ΜΑΣΚΑ
ΠΙΣΩ ΑΠΟ ΤΗΝ ΜΑΣΚΑ
Υποστρατήγου ε.α. Δημητρίου ΚΡΥΣΤΑΛΛΗ
Ο πολιτικός λόγος τον οποίον εκφώνησε η πρωθυπουργός της Μ.Βρεττανίας Μάργκαρετ Θάτσερ το 1996 στο Φούλτον του Μισούρι των ΗΠΑ, κατέληγε με την καθόλου καθησυχαστική πρόβλεψη πως πριν από το τέλος του αιώνα μας, καμία πρωτεύουσα δεν θα είναι προστατευμένη από τα όπλα μαζικής καταστροφής, όταν αυτά ευρίσκονται στα χέρια οργανωμένων τρομοκρατικών ομάδων. Διευκρίνησε δε ότι στα όπλα μαζικής καταστροφής, πρωτεύουσα θέση εκτιμούσε ότι κατέχουν τα βιολογικά και χημικά όπλα.
Η μαζική υστερία η οποία έχει καταλάβει τους ανεπτυγμένους κυρίως λαούς, μετά το τρομοκρατικό χτύπημα της 11ης Σεπτεμβρίου και ιδιαίτερα τον αμερικανικό λαό, τροφοδοτείται από δηλώσεις εμπειρογνωμόνων και επισήμων. Η αόριστη φημολογία των πρώτων ημερών έχει διαμορφωθεί σε σαφείς προειδοποιήσεις από τον Υπουργό Δικαιοσύνης των ΗΠΑ ότι υφίσταται εν δυνάμει κίνδυνος για χρησιμοποίηση ψεκαστικών χειροσκαφών προκειμένου να ριφθούν βιολογικά ή χημικά-τοξικά όπλα μαζικής καταστροφής στην χώρα. Η επικαλουμένη άτυπος προειδοποίηση από τις ΗΠΑ προς τους συμμάχους της, για την στήριξη της συναληφθείσης εκστρατείας κατά της διεθνούς τρομοκρατίας, αφορά στην επικινδυνότητα για άμεσο χτύπημα που διατρέχουν οι χώρες-μέλη του ΝΑΤΟ, ΕΕ και αυτών που στηρίζουν πλήρως την επιχείρηση.
Επισημαίνοντας ότι ο όρος «ασφάλεια» με το σημερινό φορτισμένο γεωπολιτικό περιβάλλον, εμφανίζεται διευρυμένος με επακόλουθο να περικλείει εκτός των καθαρώς στρατιωτικών δεδομένων και οικονομικά, πολιτικά, κοινωνικά και περιβαλλοντολογικά στοιχεία, θα επιχειρηθεί μία ανάπτυξη των χαρακτηρισθέντων «όπλων μαζικής καταστροφής των φτωχών».
Ως Χημική Πολεμική Ουσία (ΧΠΟ) χαρακτηρίζεται η υγρή η αερία χημική σύνθεση η οποία με τις χημικές της ιδιότητες προκαλεί, κατά την χρησιμοποίησή της στον ομώνυμο πόλεμο, θανατηφόρα, βλαβερά ή ερεθιστικά αποτελέσματα, παράγει καπνούς, προκαλεί εμπρησμό ή μολύνει μια περιοχή, προς δημιουργία στρατιωτικού πλεονεκτήματος στο πεδίον της μάχης ή στα μετόπισθεν. Οι ΧΠΟ χαρακτηρίζονται ως επιθετικά ή αμυντικά όπλα μαζικής καταστροφής, αναλόγως του σκοπού για τον οποίο χρησιμοποιούνται.
Οι ΧΠΟ διακρίνονται στις εξής κατηγορίες :
- Ανάλογα με την κατάστασή τους : Σε στερεές, υγρές και αέριες (σε θερμοκρασία 20οC οι περισσότερες είναι υγρές).
- Ανάλογα με την εμμονή τους, ήτοι :
¨ Σε μη έμμονες, όταν η δράση τους διαρκεί μέχρι 10 λεπτά.
¨ Σε έμμονες, όταν η δράση τους διαρκεί από 10 λεπτά έως 12 ώρες.
¨ Σε ισχυρώς έμμονες, όταν η δράση τους διαρκεί άνω των 12 ωρών.
- Ανάλογα με την αποστολή τους, ήτοι προκλήσεως απωλειών και μολύνσεως του εδάφους.
- Ανάλογα με τα αποτελέσματά τους, ήτοι :
¨ ΧΠΟ Νεύρων : Είναι το πλέον ισχυρό, ύπουλο και απάνθρωπο όπλο το οποίον επινοήθηκε ποτέ. Είναι άχρον, άοσμο αέριο, το οποίο εισέρχεται στον οργανισμό είτε από το αναπνευστικό σύστημα είτε από το δέρμα. Προκαλεί τον θάνατο σε λιγότερο από 3 λεπτά. Τα κύρια εμφανιζόμενα συμπτώματα είναι η καταρροή ρινός, η έκκριση σιέλου, η μείωση του μεγέθους της κόρης των οφθαλμών, μείωση της οράσεως, πονοκέφαλος, ζάλη, εμετός, σπασμοί, σφίξιμο στο στήθος και παύση της αναπνοής.
¨ ΧΠΟ Αίματος : Είναι μη έμμονη αέριος ουσία, εισέρχεται στον οργανισμό από το αναπνευστικό σύστημα και προκαλεί ακαριαίο σχεδόν θάνατο, δεσμεύοντας το οξυγόνο του αίματος. Μειονέκτημά του αποτελεί η αυξημένη πτητικότητά του, καθόσον δύσκολα επιτυγχάνονται θανατηφόρες δόσεις (απαιτούν ταχεία και μαζική προσβολή). Ως συμπτώματα σε περίπτωση μεγάλης συγκεντρώσεως είναι η αύξηση του ρυθμού της αναπνοής και ο θάνατος σε λίγα δευτερόλεπτα. Σε περίπτωση μικρής συγκεντρώσεως είναι η ζάλη, πονοκέφαλος και ναυτία για αρκετές ώρες.
¨ ΧΠΟ Καυστικές : Προσβάλλουν τους οφθαλμούς και τους πνεύμονες αλλά κυρίως δρουν επί του δέρματος το οποίο κατακαίουν, προκαλούν φλύκταινες και στη συνέχεια επώδυνα τραύματα τα οποία δύσκολα θεραπεύονται και αποτελούν εστίες μολύνσεως. Τα συμπτώματά τους αργούν να εμφανισθούν (ώρες έως και ημέρες) και είναι ερεθισμός, κοκκίνισμα και δημιουργία φλυκταινών. Εάν η καυστική ΧΠΟ εισπνευσθεί ή εισέλθει στον οργανισμό μέσω τροφής, δυνατόν να προκαλέσει και θάνατο.
¨ ΧΠΟ Ασφυκτικές : Είναι θανατηφόρες και δυνατόν να προκαλέσουν σοβαρή βλάβη στους βρογχικούς πόρους και στους πνεύμονες. Εισέρχονται στον οργανισμό σχεδόν αποκλειστικά μέσω του αναπνευστικού συστήματος. Τα κυριότερα συμπτώματά τους είναι βήχας, ασφυξία, ναυτία, πονοκέφαλος.
Ως Βιολογική Πολεμική Ουσία (ΒΠΟ), χαρακτηρίζεται ο μικροοργανισμός ο οποίος προκαλεί, κατά την χρησιμοποίησή του στον ομώνυμο πόλεμο, νόσο στον άνθρωπο, φυτά ή ζώα. Είναι δυνατό να θέσουν τον αντίπαλο εκτός μάχης για μεγάλα ή μικρά χρονικά χρονικά διαστήματα, χωρίς να αποκλείεται και η πλήρης εξόντωσή του. Οι ΒΠΟ διαφέρουν από τις ΧΠΟ στην φύση τους, στον τρόπο παρασκευής, δράσεως και κυρίως στην αποτελεσματικότητά τους.
Οι ΒΠΟ διακρίνονται σε μικρόβια (βακτήρια, ιοί, μήκυτες) και τοξίνες (παράγονται από φυτά, ζώα ή μικροοργανισμούς ή και στο εργαστήριο).
Προκειμένου μια βιολογική-τοξική ουσία να χαρακτηρισθεί ως πολεμική, πρέπει να πληρεί τους εξής όρους :
- Να προκαλεί βαρειά νόσο.
- Να μην είναι αίτιο συνήθους νόσου στην περιοχή του στόχου (ανοσία, οργανωμένη άμυνα, ύπαρξη εμβολίων).
- Να μεσολαβεί μικρός χρόνος από την μόλυνση μέχρι την εκδήλωση των συμπτωμάτων της νόσου.
- Να προκαλεί νόσο για την οποία δεν υφίσταται αποτελεσματικό εμβόλιο ή να είναι δυσχερής η παρασκευή του.
- Να είναι δυσχερής η ανίχνευσή της.
- Να διατηρεί την μολυσματική της ικανότητα για μεγάλο χρονικό διάστημα και με τις καιρικές συνθήκες του στόχου.
- Να κατασκευάζεται εύκολα.
- Να είναι ανθεκτική στην διασπορά με μηχανικά μέσα.
Επισημαίνεται ότι οι τοξίνες είναι ιδιαιτέρως επικίνδυνες καθόσον είναι εκατό φορές πιο θανατηφόρες από τις ΧΠΟ , τα μόριά τους είναι μικρά με αποτέλεσμα να διέρχονται από τα φίλτρα των περισσοτέρων προσωπίδων, έχουν παρατεταμένη διάρκεια ενεργείας και είναι δυσχερής η απόδειξη χρησιμοποιήσεώς τους. Συγκρίνοντας την αποτελεσματικότητα μεταξύ ΧΠΟ και ΒΠΟ, τα δεύτερα αποδεικνύονται απείρως καταστροφικότερα. Οι αόρατοι θανατηφόροι ιοί και τα βακτηρίδια είναι δυνατόν να μεταφερθούν από όσους μολύνθηκαν πρώτοι, σε όλους όσους έρχονται σε επαφή μαζί τους. Η εξάπλωση του βιολογικού εφιάλτη γίνεται αθόρυβα και εκτοπίζεται όταν θα είναι πλέον πολύ αργά και θα έχει επέλθει η ανάλογος επιδημία.
Η βιοτρομοκρατία χτυπά επικίνδυνα την πόρτα. Η σχετική τεχνογνωσία που απαιτείται για την Παρασκευή ΧΠΟ-ΒΠΟ μαζικής καταστροφής κυκλοφορεί ευρέως και οι πρώτες ύλες δεν είναι δυσχερές να εξευρεθούν, ιδιαίτερα μετά την κατάρρευση της Σοβιετικής Ενώσεως, δεδομένου ότι τα οικονομικά μεγέθη αποκτήσεώς τους δεν είναι απαγορευτικά για οργανώσεις τρομοκρατών.
Τα δρακόντεια μέτρα ασφαλείας τα οποία ελήφθησαν από όλες τις χώρες της Ευρώπης και οι προληπτικές ενέργειες σε περίπτωση τρομοκρατικού κτυπήματος, αποδεικνύουν τον βαθμό επικινδυνότητας του βιοχημικού πολέμου.
Σύμφωνα με υπάρχοντα στοιχεία :
- Οι δυνάμεις της πρώην ΣΕ ήσαν οι καλύτερα εκπαιδευμένες και εφοδιασμένες στον κόσμο, με δυνατότητες διεξαγωγής επιχειρήσεων ευρείας κλίμακος σε αντίστοιχο περιβάλλον.
- Πολλές χώρες, παρά τις αντίθετες διαβεβαιώσεις, έχουν την δυνατότητα παραγωγής βιοχημικών όπλων.
- Η ΣΕ είχε παρασκευάσει ΧΠΟ οι οποίες διαπερνούσαν τα υπάρχοντα φίλτρα του ΝΑΤΟ. Πιθανολογείται ότι δοκιμαστική χρήση έγινε από τις Κουβανικές δυνάμεις στην Αγκόλα.
- Αρκετές χώρες έχουν κατασκευάσει εργοστάσια διπλής αποστολής, τα οποία χρησιμοποιούνται σε περίοδο ειρήνης για την παρασκευή χημικών ουσιών για ειρηνικούς σκοπούς, τα οποία ευκόλως μετατρέπονται σε εργοστάσια παραγωγής ΧΠΟ.
- Κανένα κράτος του ΝΑΤΟ δεν έχει αποτελεσματική ικανότητα να επιζήσει και να διεξαγάγει επιχειρήσεις σε χημικό περιβάλλον.
Με το πρόσφατο μήνυμα του Μπιν Λάντεν, μετά το τρομοκρατικό κτύπημα της 11ης Σεπτεμβρίου στην Ν.Υόρκη άρχισαν να ζωντανεύουν τρομοκρατικοί εφιάλτες. Η προειδοποίηση από αξιωματούχους των ΗΠΑ ότι επίκειται νέος γύρος τρομοκρατικών επιθέσεων με θανατηφόρα βιοχημικά ή και ακόμη πυρηνικά όπλα σηματοδοτούν την εν δυνάμει απειλή για το μέλλον της ανθρωπότητος.
Στους πίνακες που ακολουθούν παρέχονται στοιχεία για την ικανότητα των χωρών-μελών του ΝΑΤΟ και την χαρακτηριστική των υφισταμένων γνωστών χημικών και βιολογικών-τοξικών ουσιών.