Blog

Με αφορμή την παράδοση του 24^ου αεροσκάφους τύπου Rafale F3R, στην Πολεμική μας αεροπορία, θεώρησα σκόπιμο να συντάξω αυτό το άρθρο, με σκοπό την παρουσίαση του συγκεκριμένου μαχητικού και των δυνατοτήτων του, έτσι ώστε ο αναγνώστης να γνωριστεί καλύτερα με το νέο απόκτημα των ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων. Με σκοπό να γνωρίζει τόσο που πηγαίνουν τα χρήματά του, όσο και να μάθει το πόσο σημαντικό είναι αυτό το οπλικό σύστημα και ταυτόχρονα πολλαπλασιαστής ισχύος της αποτρεπτικής ικανότητας της Χώρας μας. Ας πάρουμε τα πράγματα με τη φυσική τους σειρά, κάνοντας μια μικρή, αλλά απαραίτητη ιστορική αναδρομή της παρουσίας των «Γαλλικών φτερών» στην Πολεμική μας Αεροπορία και τι μας προσέφεραν, όλα αυτά τα χρόνια.

Η ιστορία της Ελληνογαλλικής συνεργασίας στον τομέα της Πολεμικής αεροπορίας, από την γέννησή της, μέχρι την Μικρασιατική Καταστροφή.

Η παρουσία Γαλλικών αεροσκαφών στην Πολεμική μας αεροπορία, ξεκινά το μακρινό 1912, όταν η νεοσύστατη τότε ΠΑ, παραλαμβάνει το πρώτο της αεροσκάφος από τη Γαλλία, το οποίο ήταν ένα υδροπλάνο και έμεινε σε υπηρεσία ένα χρόνο. Το αεροπλάνο αυτό ήταν ένα αναγνωριστικό, τύπου «Astra Hydroplane», ονομάστηκε «ΝΑΥΤΙΛΟΣ» και χρησιμοποιήθηκε ως αναγνωριστικό αερόσακος, ναυτικής συνεργασίας και αποσύρθηκε το 1914. Η συνεργασία με τους Γάλλους συνεχίστηκε και τα επόμενα χρόνια με την αγορά και άλλων αεροσκαφών, όπως Blériot XI το 1912, το Nieuport 4 το 1912, το Pelterie R.E.P.Ν το 1912, το Farman HF.III το 1912, από αυτόν το τύπο η ΠΑ, προμηθεύτηκε 4 αεροσκάφη, το Farman HF.XX το 1912, δυο αεροσκάφη. το Farman MF VII 1912, τέσσερα αεροσκάφη, το Farmana MF VII bis hydravion και το 1914 το Farman HF.XXII. Όλα ήταν αεροσκάφη αναγνωριστικά, στρατιωτικής συνεργασίας εκτός των δύο τελευταίων τύπων τα οποία ήταν αναγνωριστικά, ναυτικής συνεργασίας. Η πρώτη μεγάλη παραλαβή βομβαρδιστικών της Πολεμικής μας Αεροπορίας, ήταν το Γαλλικό Breguet 14, από τον συγκεκριμένο τύπο η Ελλάδα προμηθεύτικε 52 μονάδες, το οποίο έφερε ως οπλισμό δυο πολυβόλα των 0,303 ιντσών και είχε τη δυνατότητα να μεταφέρει στο πεδίο ρίψεως, βόμβες, εξωτερικής αποδέσμευσης, έως 300kg. Το 1918 η Ελλάδα προχώρησε στην πρώτης αγορά Γαλλικών μαχητικών αεροσκαφών, για την κάλυψή των επιχειρησιακών της αναγκών, με τους τύπους που αποκτήθηκαν να είναι οι εξής: τα SPAD S VII και SPAD S XIII, 16 και 8 μονάδες αντίστοιχα. Το Nieuport 24/24bis, επτά μονάδες και το Nieuport 27, από το οποίο αποκτήθηκαν επτά μονάδες. Εδώ αξίζει να σημειωθεί, ότι όλα συμμετείχαν ενεργά κατά τη διάρκεια της Μικρασιατικής Εκστρατείας.

Η πρώτη παγκοσμίως επιτυχημένη επιχείρηση αεροναυτικής συνεργασίας, έγινε από τα Ελληνικά «φτερά»..

Εδώ αξίζει να σημειωθεί, ότι με το αεροσκάφος τύπου, Farmana MF VII, η Ελλάδα ήταν η πρώτη χώρα που, στην παγκόσμια αεροπορική ιστορία, που κατάφερε να εκτελέσει επιχείρηση αεροναυτικής συνεργασίας, επί του πεδίου και όχι σε επίπεδο άσκησης, όταν στις 24 Ιανουαρίου του 1913 και ώρα 8:30 πρωινή, το υδροπλάνο τύπου  Farmana MF VII, αποθαλασσώθηκε από τη ναυτική βάση του Μούδρου στη Λήμνο, με αποστολή την αναγνώριση εχθρικών μονάδων επιφανείας στην ευρύτερη περιοχή της Καλλίπολης και τον Τουρκικό ναύσταθμο του Ναγαρά, στα στενά του Ελλησπόντου, όπου και κατάφερε να αναγνωρίσει, ένα μεγάλο μέρος του Τουρκικού στόλου, που ήταν ελλιμενισμένο εκεί. Κατά τη διάρκεια της αναγνωριστικής επιχείρησης το ελληνικό αναγνωριστικό δέχθηκε Τουρκικά πυρά, τα οποία όμως δεν βρήκαν στόχο. Το πλήρωμα του ελληνικού αεροσκάφους δεν άφησε αναπάντητη την Τουρκική επιθετικότητα και απάντησε με τη ρίψη από ύψος 1300 μέτρων, τεσσάρων αυτοσχέδιων βομβών, οι οποίες έπληξαν ένα Τουρκικό μεταγωγικό, σκοτώνοντας 20 μέλη του Τουρκικού πληρώματος. Το «Ναυτίλος», όπως είχαν ονομάσει και το δεύτερο αεροσκάφος, μετά από πτήση 2 ωρών και 20 λεπτών, έκανε αναγκαστική προσθαλάσσωση, λόγω τεχνικής βλάβης νοτιοδυτικά της Ίμβρου και έχοντας διανύσει 120 χιλιόμετρα. Για την ιστορία, τα μέλη του πληρώματος του Ελληνικού αναγνωριστικού ήταν ο υπολοχαγός Μιχάλης Μουτούσης, χειριστής και ο σημαιοφόρος Αριστείδης Μωραϊτίνης, ο οποίος εκτελούσε χρέη παρατηρητή.

 Η ελληνογαλλική συνεργασία, μετά την Μικρασιατική Καταστροφή, μέχρι την έναρξη του ΒΠΠ.

Τα χρονιά που ακολούθησαν την Μικρασιατική καταστροφή, η Ελληνική Πολεμική αεροπορία, συνέχισε τη συνεργασία με τους Γάλλους και στα πλαίσια της ανασυγκρότησής της, απέκτησε το εκπαιδευτικό αεροσκάφος Morane – Saulnier MS 35 to 1923, δύο χρόνια αργότερα πρόσθεσε τα επίσης εκπαιδευτικά Hanriot HD14, 17 και Η 41, από τα οποία αποκτήθηκα 2 αεροσκάφη από κάθε τύπο. Το 1926 απέκτησε 72 μονάδες του τύπου Breguet 19, στην έκδοση Α2 και Β2, τα οποία ήταν αεροσκάφη Στρατιωτικής Συνεργασία και βομβαρδιστικά και 25 μονάδες των εκπαιδευτικών Morane – Saulnier MS 137. Την διετία 1930 – 31, η Χώρα μας προχωρά στην απόκτηση 20 μονάδων Morane – Saulnier MS 147, 24 μονάδες αεροσκαφών στρατιωτικής συνεργασίας τύπου Potez 25 και 18 μονάδες, Morane – Saulnier MS 230. Η δεκαετία του ‘30 κλείνει για την Ελληνική ΠΑ, με την αγορά δύο ακόμη τύπων αεροσκαφών από την Γαλλία. Το 1939, η χώρα μας προχωρά στην αγορά 12 βομβαρδιστικών, τύπου Potez 633, στην έκδοση Β2 Grek, δηλαδή οι Γάλλοι διαμόρφωσαν το συγκεκριμένο αεροσκάφος σύμφωνα με τις υποδείξεις της Ελληνικής Πολεμικής Αεροπορίας, έτσι ώστε να είναι κατάλληλο για τις επιχειρησιακές ανάγκες της Ελλάδας και ένα χρόνο αργότερα, λίγο πριν εισέλθει η Ελλάδα στον ΒΠΠ, το μαχητικό, Bloch MB 151.

Ξανά συνεργάτες μετά από εικοσιεπτά χρόνια!!!

Η Ελληνική Πολεμική Αεροπορία, στα χρόνια που ακολούθησαν τη λήξη του ΒΠΠ, περιόρισε την συνεργασία της, με σκοπό την ανάπτυξη και ενίσχυση της, Κυρίως με τις ΗΠΑ και δευτερεύοντος με το Ηνωμένο Βασίλειο. Η πρώτη επαναπροσέγγιση της Χώρας μας με το Παρίσι, για την αγορά αεροσκαφών γίνεται το 1967, με την αγορά 50 μεταγωγικών αεροσκαφών, τύπου Nord Noratlas, τα οποία έλαβαν μέρος κατά την περίοδο που επιχείρησε η Ελλάδα να βοηθήσει, δυστυχώς ανεπιτυχώς, την Κυπριακή Δημοκρατία, στην προσπάθειά της να αποκρούσει την Τουρκική εισβολή του 1974, με τη μεταφορά στη Μεγαλόνησο, δυνάμεων καταδρομών. Το 1975, μετά την Κυπριακή τραγωδία η Ελλάδα, προχώρησε στην αγορά από τη Γαλλική Dassault, σαράντα μονάδων, των θρυλικών Mirage F1. Τα Mirage F1, σε συνεργασία με τα αμερικανικά F-4 Phantom II, τα οποία είχαν αποκτηθεί στις αρχές του 1974, άρχισαν να «γέρνουν την πλάστιγγα» της αεροπορικής υπεροχής υπέρ της Ελλάδα, μια υπεροχή που διατηρεί η Χώρα μας μέχρι και σήμερα.

Η συνεργασία με την Γαλλική Dassault.

Όπως είπαμε και πιο πάνω το 1975 ξεκίνησε η συνεργασία με τη Γαλλική εταιρία κατασκευής μαχητικών αεροσκαφών Dassault, μια συνεργασία που έμελλε τα επόμενα χρόνια να είναι τόσο επιτυχημένη, σε τέτοιο βαθμό, που τα αεροσκάφη της να μην λείπουν από το ελληνικό οπλοστάσιο, ούτε κατά διάνοια και λόγω του ότι ο τύπος τους ΔΕΝ υπάρχει στην άλλη πλευρά του Αιγαίου, να αποτελούν τον παράγοντα εκείνον που έδιναν στη Χώρα μας το πλεονέκτημα, του άγνωστου για τον αντίπαλο, αλλά και ένα ισχυρό χαρτί στον ψυχολογικό τομέα. Η Ελλάδα, μετά την επιτυχημένη παρουσία του Mirage F1, έψαχνε τρόπο να διευρύνει την υπεροχή της στον αέρα, αλλά και στη θάλασσά. Έτσι το 1988 και μετά από την πρόταση του Γενικού Επιτελείου Αεροπορίας, η Αθήνα, προχωρά στην αγορά των  πρώτων 40 μονάδων Mirage 2000 EGM, τα οποίο εκτός των δυνατοτήτων αναχαίτησης που είχαν, λόγω του ότι έφεραν, έναν πρωτοποριακό για την εποχή Α/Α πύραυλο, τον Super 530/ Matra Magic, είχαν τη δυνατότητα να προσβάλουν και σκάφη επιφανείας με τους πυραύλους AM-39, EXOCET, παρέχοντας έτσι στα «ελληνικά φτερά», τη δυνατότητα, για πρώτη φορά να εφαρμόσουν το δόγμα της άρνησης πρόσβασης περιοχής στα εχθρικά πολεμικά πλοία και μάλιστα από ασφαλή απόσταση, για τους φορείς των EXOCET, μια και τα Τουρκικά πολεμικά πλοία, δεν είχαν τη δυνατότητα με τα ραντάρ που διέθεταν, να εκφοβήσουν και να επιλύσουν τα Ελληνικά Mirage 2000 EGM. Ήταν για την εποχή τους, τα πρώτα «Game Changer», θα λέγαμε.

Αλλά ας έρθουμε στο σήμερα, όπου η ανάγκη αναχαίτησης και προσβολής εχθρικών στόχων, σε ξηρά, αέρα και θάλασσα, έχει γίνει πιο απαιτητική στο σύγχρονο πεδίο. Οι αυξημένες απαιτήσεις, έφεραν μαζί τους και την ανάγκη για αύξηση των επιπέδων ασφάλειας των πληρωμάτων, αλλά και των πλατφορμών, μια ασφάλεια που σε μια Χώρα, με περιορισμένο πληθυσμό και οικονομικά, όπως η δική μας, παίζει πρωταρχικό ρόλο, έτσι ώστε να μη χρειάζεται τεράστιο αριθμό αεροσκαφών, άρα και κόστος απόκτησής, για να επιτύχει ή να διατηρήσει την υπεροχή της έναντι του αντιπάλου επί του πεδίου. Έτσι η Χώρα μας, βλέποντας την όλο και μεγαλύτερη επιθυμία της άλλης πλευράς του Αιγίου, να αλλάξει την γεωπολιτική κατάσταση στην περιοχή μας, προς όφελός της και μάλιστα παρατηρώντας πολύ σωστά, ότι στο τεχνολογικό κομμάτι, κακά τα ψέματα, στην περίοδο διακυβέρνησης της Τουρκίας από τον Ερντογάν, η γειτονική Χώρα έκανε τεράστια άλματα, αναπτύσσοντας την εγχώρια αμυντική βιομηχανία της, σε τέτοιο βαθμό που άρχισε να γίνεται σχετικά αυτάρκης, αλλά και να εξάγει οπλικά συστήματα και με τον τρόπο αυτό να χρηματοδοτεί τις αμυντικές της δαπάνες, θα έπρεπε να κάνει κάτι, έτσι ώστε να «κλείσει την ψαλίδα», που είχε αρχίσει να ανοίγει υπέρ των γειτόνων μας επικίνδυνα, ειδικά τα χρόνια που Χώρα μας μαστιζόταν από την οικονομική κρίση και μετά από λανθασμένες επιλογές του πολιτικού δυναμικού, το οποίο δέχθηκε τις περικοπές που πρότεινε το ΔΝΤ στην άμυνα, δημιουργήθηκαν τεράστια κενά στον τομέα αυτό. Η Ελλάδα, εκμεταλλευόμενη κάποιες λανθασμένες κινήσεις των γειτόνων μας στη γεωπολιτική σκακιέρα, βλέπε αγορά και ενεργοποίηση των S-400, μπήκε κάπως δυνατά στη διαδικασία ενίσχυσης των ενόπλων δυνάμεων της, με την αγορά των Γαλλικών αεροσκαφών, Rafale F3R, ένα αεροσκάφος πραγματικό «Game Changer», για τους λόγους που θα δούμε παρακάτω.

Rafale F3R, ένα αεροσκάφος 4,5^ης γενιάς. Ένας πραγματικός πολλαπλασιαστής ισχύος στον Ελληνικό οπλοστάσιο.

Ήταν Τετάρτη 19 Ιανουαρίου του 2022 και 12:44 το μεσημέρι, όταν τα πρώτα Rafale F3R, προσγειώθηκαν στη βάση της Τανάγρας και εντάχθηκαν στην 332 Μοίρα «Γεράκι», της 114 Πτέρυγας Μάχης. Ήταν τα πρώτα έξι, από τις συνολικά 24 μονάδες που παρήγγειλε η Χώρα μας ένα χρόνο πριν. Την Πέμπτη 9 Ιανουαρίου του 2024 και σχεδόν δύο χρόνια μετά την έλευση των πρώτων, παραδόθηκε το τελευταίο αεροσκάφος από τη Γαλλική κατασκευάστρια Dassault, το τελευταίο μαχητικό «κόσμημα» στην Ελλάδα. Τι όμως προσθέτουν αυτά τα αεροσκάφη, που δεν είχε μέχρι τώρα η ΠΑ;

1. Rafale F3R αεροσκάφος 4,5γενιάς. Το Rafale F3R, είναι ένα αεροσκάφος 4,5 γενιάς, που ΔΕΝ διαθέτει ο βασικός μας αντίπαλος στην περιοχή, η Τουρκία.
2. Πρώτο πλήγμα. Τη δυνατότητα, αιφνιδιαστικού πρώτου πλήγματος και μάλιστα σε βάθος στην Τουρκική ενδοχώρα, από ασφαλή απόσταση, λόγω των εξελιγμένων οπλικών συστημάτων που έχουν τη δυνατότητα να μεταφέρουν. Βέβαια αυτό απαιτεί να υπάρχει πολιτική βούληση, αλλά στο παρόν άρθρο καταγράφουμε τις δυνατότητες που έχει το αεροσκάφος και όχι το θα γίνει ή δεν θα γίνει.
3. Σύστημα ηλεκτρονικού πολέμου SPECTRA. Τα Rafale F3R, ανήκουν σε μια κατηγορία αεροσκαφών, τα οποία έχουν χαρακτηριστικά Stealth, χωρίς να έχουν τα γεωμετρικά χαρακτηριστικά και τη ειδική βαφή των Stealth, λόγο του εξελιγμένου συστήματος ηλεκτρονικού πολέμου SPECTRA, με το οποίο το αεροσκάφος γίνεται αόρατο στα εχθρικά ραντάρ, λόγο των παρεμβολών τους σε αυτά και την παροχή λανθασμένων υπογραφών, κάνοντάς τα να «βλέπουν 16 διαφορετικούς στόχους, σε δεκαέξι διαφορετικά σημεία και μάλιστα να τα αναγνωρίζουν ως πραγματικούς, χωρίς φυσικά να είναι!!! Αυτό το είδαμε στην πράξη, όταν πριν από πέντε χρόνια ακριβώς, Ιανουάριος του 2020, ισοπεδώθηκε η Τουρκική αεροπορική βάση στην Λιβύη, μετά από επιδρομή Rafale. Να σημειωθεί ότι η βάση αυτή καλύπτονταν από πληθώρα αντιαεροπορικών συστημάτων, τα οποία ΔΕΝ αντιλήφθηκαν, ούτε την παρουσία των Γαλλικών μαχητικών, ούτε τα οπλικά συστήματα που εκτοξεύτηκαν από αυτά.
4. Σύστημα Κράνους πιλότου HMD, TARGO II. Τα κράνη αυτού του τύπου, επιτρέπουν στον πιλότο να έχει πλήρη έλεγχο του αεροσκάφους του, χωρίς να χρειάζεται να παρατηρεί τα όργανα του σκάφους, συν το γεγονός ότι το κράνος αυτό, έχει ενσωματωμένο το σύστημα στόχευσης του αεροσκάφους και αυτό έχει ως αποτέλεσμα, όπου στρέφει ο πιλότος το κεφάλι του να στρέφεται αυτόματα και το σημείο σκόπευσης. Έτσι μειώνεται ο χρόνος απελευθέρωσης του βλήματος.
5. Pirate (Infra-Red Search and Track). Το σύστημα αυτό «κρύβετε» μέσα στο ρύγχος του αεροσκάφους και αποτελεί την «αιχμή του δόρατος του.» ουσιαστικά πρόκειται για ένα υπέρυθρο παθητικό αισθητήρα, δηλαδή λαμβάνει εξωγενή σήματα, χωρίς να εκπέμπει, άρα ο αντίπαλος ΔΕΝ το βλέπει. Τα πλεονεκτήματα του συστήματος δεν σταματούν εδώ. Έχει τη δυνατότητα να ανιχνεύει, να παρακολουθεί, να ταξινομεί και να ιεραρχεί περίπου 500 στόχους ταυτόχρονα και έτσι ο χειριστής έχει τη δυνατότητα να έχει πλήρη εικόνα του περιβάλλοντος που επιχειρεί, αλλά και ιεραρχικά τις απειλές, μέσω των οπτικών οργάνων στο πιλοτήριο και έτσι να μειώνεται ο χρόνο αντίδρασή – επίθεσης στο ελάχιστό, γιατί πολύ απλά δεν χρειάζεται να πάρει αυτός την απόφαση, για το ποια από τις απειλές που βλέπει είναι οι πιο επικίνδυνη.
6. Σύστημα OSF, δηλαδή Front Sector Optronics. Το σύστημα OSF, αποτελείται από δύο αισθητήρες οι οποίοι λειτουργούν παράλληλα ή καλύτερα συμπληρώνουν το σύστημα Pirate, με την εξής χρήση. Επάνω στο ρύγχος του αεροσκάφους και μπροστά από την καλύπτρα του πιλοτηρίου υπάρχουν δυο εξωτερικοί αισθητήρες, οι οποίο είναι επιφορτισμένοι με διαφορετικούς ρόλους ο καθένας. Ο αριστερός έχει τη δυνατότητα να αποστέλλει οπτική εικόνα του τρέχοντος πεδίου, μέσω του αισθητήρα FLIR, με αποτέλεσμα ο πιλότος να βλέπει τι έχει ανιχνεύσει το αεροσκάφος σε απόσταση 100 χιλιόμετρόν, για εναέριους στόχους και σε απόσταση 6 χιλιομέτρων για επίγειους και θαλάσσιους στόχους. Ο δεξιός αισθητήρας, είναι αποστασιόμετρο λέιζερ και χρησιμεύει για τον εντοπισμό – αναγνώριση στόχων, σε απόσταση 40 χιλιομέτρων. Τα κύρια πλεονεκτήματα που δίνει στον χειριστή το συγκεκριμένο σύστημα στον εναέριο αγώνα, είναι τα εξής. Α. Παθητική ανίχνευση του στόχου σε μεγάλες αποστάσεις και Β. προσδιορίζει την επικινδυνότητα του στόχου πριν την εμπλοκή.
7. Σύστημα πρόληψης CFIT, δηλαδή Control Flight Into Terrain. Το σύστημα πρόληψης Control Flight Into Terrain, το οποίο σημαίνει ελεγχόμενη πτήση στο έδαφος, παρέχει στον χειριστή την ασφάλεια διόρθωσης σφαλμάτων κατά τη διάρκεια της πτήσεις, μέσω των ηλεκτρονικών συστημάτων του και ταυτόχρονα κατά την πτήση, παράσχει απεικόνιση του ανάγλυφου του εφόδους, του νερού ή του εμποδίου που έχει μπροστά το αεροσκάφος σε πραγματικό χρόνο. Στην περίπτωση που ο πιλότος δεν αντιδράσει έγκαιρα, τότε αναλαμβάνει αυτό να διορθώσει την πορεία του αεροσκάφους.
8. Ραντάρ AESA. Το εξελιγμένο ραντάρ AESA, το οποίο διαθέτουν και τα πέμπτης γενιάς αμερικανικά μαχητικά F-22 και F-35.
9. Δυνατότητες των ραντάρ AESA. Το AESA είναι τα αρχικά των λέξεων active electronically scanned array, δηλαδή, Ενεργή Διάταξη Ηλεκτρονικής Σάρωσης, το οποίο έχει τη δυνατότητα:

• Αυτόνομης στόχευσης με ακρίβεια, σε όλα τα περιβάλλοντα.
• Υψηλής και ευρείας ευκρίνειας απεικόνισης στόχου και ανάγλυφου εδάφους, με χάρτες BIG SAR.
• Υψηλής ποιότητας παραγωγής συντεταγμένων στόχου.
• Καλύτερος και με μεγαλύτερο εύρος εντοπισμού του στόχου, αλλά και ταχύτερη αναζήτηση του.
• Ανίχνευση στόχων με μικρό ηλεκτρονικό αποτύπωμα στα ραντάρ, είτε αυτό έχει χαρακτηριστικά Stealth, είτε αυτό είναι UAV ή UCAV.
• Πολλαπλός εντοπισμών στόχων και ταχύτατη επεξεργασία και επιλογή των ποιο επικίνδυνων, με σειρά προτεραιότητας, για την πλατφόρμα.
• Ισχυρή προστασία κατά ηλεκτρονικού πολέμου.
• Ενσωματωμένες λειτουργείες που δίνουν τη δυνατότητα στον χειριστή, να γνωρίζει την πραγματική κατάσταση του περιβάλλοντος που επιχειρεί.
• Καλύτερες λειτουργίες ναυτιλίας, δηλαδή πλήρη εικόνα για την κατάσταση του αεροσκάφους, αλλά κυρίως για την καθοδήγησή του.

Οπλισμός και χρήση των μαχητικών αεροσκαφών Rafale F3R.

Το μαχητικό αεροσκάφος Rafale F3R, είναι σχεδιασμένος να αναλαμβάνει πολλαπλούς ρόλους, με τη μέγιστη δυνατή ασφάλεια, άλλωστε αυτό είναι και το ζητούμενο σε ένα σύγχρονο και απαιτητικό πεδίο μάχης. Για τον σκοπό αυτό, όπως είδαμε και πιο πάνω είναι εφοδιασμένο με πάρα πολλά σύγχρονα ηλεκτρονικά συστήματα, τα οποία το βοηθούν να είναι αποτελεσματικότερο και φονικότερο αεροσκάφος σε σχέση με άλλα της γενιάς του και σίγουρα αυτών που ανήκουν σε παλαιότερες γενεές, τόσο τα Ρωσικά, τότε Σοβιετικά, για τα οποία σχεδιάστηκε να αντιμετωπίσει, όσο και από τα Δυτικού τύπου, όπως τα F-16, πλην αυτά του επιπέδου Viper, τα Eurofighter Typhoon, αλλά και άλλων Δυτικών μαχητικών αεροσκαφών. Φτάνουν όμως τα ηλεκτρονικά συστήματα για να κάνουν μια πλατφόρμα να υπερέχει των αντιπάλων της; Η απάντηση είναι σαφώς και όχι. Οι Γάλλοι, φρόντισαν να «φορτώσουν» τα Rafale, με μια τεράστια γκάμα όπλων, τα οποία το καθιστούν πραγματική φονική μηχανή σε αέρα, στεριά και θάλασσα.

Επιδόσεις και οπλισμός του Rafale.

Επιδόσεις. Το Rafale, είναι ένα δικινητήριο αεροσκάφος, εφοδιασμένο με τον διπλό κινητήρα SNECMA M88-2, απόδοσης 33.000 ίππων, με τον οποίο επιτυγχάνει ταχύτητες που αγγίζουν περίπου δυο φορές αυτήν του ήχου, για την ακρίβεια φτάνει τα 1,8 mach, δηλαδή 2.150 χιλιόμετρα την ώρα, αν και η ταχύτητα δεν αποτελεί ζητούμενο στα σύγχρονα πεδία. Μέγιστη αυτονομία τα 1.800 Χιλιόμετρα. Το Rafale, ζυγήζει 9500 κιλά, άδειο, ό φόρτοα μάχης ανέρχεται στα 19000 κιλά και συνολικό μέγιστο βάρος απογείωσης τα 24.500 κιλά. Το Rafale, για την ενίσχυση της αυτονομίας του, έχει τη δυνατότητα να φέρει αποκρυπτόμενες εξωτερικές δεξαμενές καυσίμου, τριών τύπων: 1. Την RPL-751   2.000 Lt υποηχητικές. 2. RPL-711   1.250 Lt υπερηχητικές και 3. RPL-501/502   1.700 Lt κεντρικός φορέας. Οι δύο πρώτες τοποθετούνται στις πτέρυγες του αεροσκάφους και η τρίτη στην άτρακτο του αεροσκάφους, εξού και η υποσημείωση «κεντρικός φορέας». Βέβαια θε πρέπει να σημειώσουμε ότι στην περίπτωση χρήσεις των εξωτερικών δεξαμενών, το αεροσκάφος μπορεί να κερδίζει σε αυτονομία πτήσεις, αλλά χάνει σε «φονικότητα», μια και οι δεξαμενές «κουμπώνουν», στους φορείς των όπλων.  Μέγιστο ύψος πτήσεις τα 16.800 χιλιόμετρα και βαθμό ανόδου, δηλαδή ταχύτητα ανόδου τα 305 μέτρα το δευτερόλεπτο. Το κόστος απόκτησης του είναι κάπου μεταξύ 100 και 120 εκ. Ευρώ, το κόστος χρήσης του είναι 14.596€, σύμφωνα με τη Dassault. Ο συνολικός ετήσιος κύκλος υποστήριξης, φτάνει τα 5 εκ. € ανά αεροσκάφος, δηλαδή για τον στόλο των 24 αεροσκαφών, που διαθέτη η Χώρα μας, θα δαπανά 120 εκ€, κάθε έτος χρήσης. Αυτό καθιστά το Rafale, ακριβό αεροσκάφος, όχι όμως ακριβότερο από όσα χρειάζεται ένα F-35, για τον ετήσιο κύκλο του.  Βέβαιά η Ελλάδα, λόγω του γεωπολιτικού της περιβάλλοντος, είναι καταδικασμένη να ξοδεύει πολλά για την άμυνά της, χωρίς να έχει άλλη επιλογή ή να κάνει δεύτερες σκέψεις.

Οπλισμός. Το Rafale, είναι εξοπλισμένο με ότι φονικότερο, έχει να επιδείξει η αμυντική βιομηχανία, αλλά ας αφήσουμε τον οπλισμό του να «μιλήσει»..

Αντιαεροπορικοί πύραυλοι.

1. Το Rafale, φέρει ένα πυροβόλο των 30 χιλιοστών, τύπου GIAT30/Μ791, το οποίο διαθέτει τον μεγαλύτερο ρυθμό βολής στον κόσμο, φτάνοντας τα 2.500 φυσίγγια το λεπτό.
2. Τους φονικούς αντιαεροπορικούς πυραύλους METEOR, των οποίων η εμβέλεια είναι άνω των 100 χιλιομέτρων, με εκτιμώμενο βαλλιστικό βεληνεκές κοντά στα 200χιλόμετρα!!! Με την ταχύτητα πτήσης φτάνει, τα 4,5 Mach, δηλαδή τεσσεράμισι φορές την ταχύτητα του ήχου, καθιστώντας τους σχεδόν μη αναχαιτίσημους!!! Και βάρος εκρηκτικής κεφαλής 25 κιλών. Να σημειωθεί δε ότι οι συγκεκριμένοι Α/Α πύραυλοί, έχουν πάρει πιστοποίηση χρήσης και από τα F-35 και είναι κάτι που για την Χώρα μας, αποτελεί σημαντική εξέλιξη, μια και θα υπάρχει η δυνατότητα «τροφοδοσίας» σε πυρομαχικά για τα Ελληνικά F-35 και από την Γαλλία, εκτός των ΗΠΑ.
3. Τους Α/Α, MICA και MICA NG. Οι πύραυλοι MICA, (Missile Interception Combat Autodefence), δηλαδή, Αυτοάμυνα Μάχης Αναχαίτισης Πυραύλων, είναι ένας πύραυλος μικρού βεληνεκούς, με εκρηκτική κεφαλή 12 κιλών, μέγιστη ταχύτητα τα 4 Mach και μέγιστη εμβέλεια τα 60 χιλιόμετρα. Από αυτούς η ΠΑ διαθέτει ένα ικανότατο αριθμό το οπλοστάσιό της, λόγω της χρήσης τους από τα Mirage 2000 και 2000-5. Οι MICA NG, σύμφωνα με την κατασκευάστρια εταιρία θα διαθέτουν κατά 30% αυξημένες δυνατότητες σε σχέση με τον προκάτοχό τους, θα είναι και διαθέσιμες για φορείς σε μονάδες του ΠΝ και διαθέσιμοι κάπου στα τέλη του 2025 με αρχές του 2026.
4. Maggi-2. Ο πύραυλος αυτός είναι σχεδιασμένος για να βάλει κατά κοντινών στόχων, μια και η μέγιστη εμβέλεια του, φτάνει τα 15 χιλιόμετρα. Διαθέτει πολεμική κεφαλή 13 κιλών και η ταχύτητα του φτάνει τα 3 Mach. Επίσης η ΠΑ διαθέτει ικανότατο αριθμό και από αυτόν το τύπο, για τους ίδιους λόγους με τους MICA.

Πύραυλοι αέρος – εδάφους και αντιπλοϊκοί.

1. SCALP EG. Το Rafale, έχει τη δυνατότητα να φέρει δυο από αυτούς σε αντίθεση με τα Mirage 2000 και 2000-5, που φέρουν ένα. Η εμβέλειά του φτάνει τα 300 χιλιόμετρα, φέρει πολεμική κεφαλή 120 κιλών και είναι σχεδιασμένος να επιχειρεί κατά αεροδρομίων, ελλιμενισμένων πλοίων, τα ελλιμενισμένα σκάφη θεωρούνται «επίγειοι» στόχοι, λόγω του ότι κατά τη διάρκεια που είναι στον ναύσταθμο, είναι στατικά, γεφυρών, ενισχυμένων στόχων, βλέπε καταφύγια και υπόγεια στρατηγεία, καθώς και κατά στόχων στρατηγικού ενδιαφέροντος.
2. EXOCET AM-39 bl Ο EXOCET AM-39 bl2, είναι ένας αντιλαϊκός πύραυλος, που επιτρέπει στο αεροσκάφος, φορέα, να βάλει κατά του εχθρικού στόχου, από ασφαλή απόσταση. Ο πύραυλος αυτός διαθέτει πολεμική κεφαλή βάρους 165 κιλών, μέγιστη εμβέλεια 38 ναυτικά μίλα, περίπου 70.376 μέτρων, με ταχύτητα, λίγο κάτω από αυτή του ήχου, δηλαδή 0,94 Mach.
3. AASM HAMMER. Αυτός ο τύπος βλήματος είναι Αέρος/Εδάφους (Α/Ε), τα αρχικά του σημαίνουν Armement Air-Sol Modulaire, δηλαδή, Αρθρωτός Οπλισμός Αέρος Εδάφους. Το HAMMER, είναι και αυτό αρκτικόλεξο και σημαίνει Highly Agile Modular Mynition Extended Ranger, δηλαδή, Πυρομαχηκό Υψηλής Ευελιξίας Μεγάλης Εμβέλειας. Τα χαρακτηριστικά του είναι τέτοια, που το κατατάσσουν στα έξυπνά όπλα, δηλαδή όπλα που με καθοδήγηση λέιζερ, δορυφόρου ή του κράνους του πιλότου, καθοδηγούνται κατευθείαν στον στόχο, χωρίς παρεκκλίσεις στην πορεία του. Τα βλήματα αυτά φέρουν πολεμική κεφαλή 250 κιλών χρησιμοποιούν στερεό καύσιμο, για την προώθησή τους στον στόχο και το κόστος ανά μονάδα φτάνει τις 252.000€ και εκτός των Rafale, είναι πιστοποιημένο και για τα F-16.
4. SmartGlider. Πρόκειται για όπλο κρούσης, που προορίζεται να πλήξει στόχους στο έδαφος, και έχει δύο εκδόσεις την ελαφριά και την βαριά. Η ελαφριά έκδοση του βλήματος, έχει πολεμική κεφαλή, 80 κιλά και συνολικό βάρος 120 και η βαριά  έκδοση, έχει συνολικό βάρος 1300 κιλών, με πολεμική κεφαλή 1000 κιλών. Τοποθετούνται σε ειδικούς φορείς, μεταφοράς και ο φορέας έχει τη δυνατότητα «φιλοξενίας» έξι βομβών, ελαφρού τύπου κάθε συνολικά το Rafale, έχει τ δυνατότητα μεταφοράς έως και 18, τέτοιον βομβών. Η εμβέλεια των SmartGlider, φτάνει τα 100 χιλιόμετρα και είναι σχεδιασμένοι να επιχειρούν σε απαιτητικά και ιδιαίτερα επικίνδυνα περιβάλλοντα, δηλαδή κατά στρατηγικών στόχων, με μεγάλη Αντιαεροπορική και αντιβαλλιστική κάλυψη.

Χώρες που χρησιμοποιούν τα Rafale.

Δέκα Χώρες χρησιμοποιούν τα Rafale και άλλες τρείς ενδιαφέρονται για την απόκτησή τους. Για να μην κουράζω τον αναγνώστη με πάρα πολλές πληροφορίες σχετικά με αυτές τις Χώρες, παραθέτω τους σχετικούς πίνακες, έτσι ώστε με μια γρήγορη ματιά, να έχει την πλήρη εικόνα των χρηστών.

Χρήστες.

Α/Α	ΧΩΡΑ	ΠΟΣΟΤΗΤΑ	ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ
1	Γαλλία	180	+42 F4 (C) υπό παραγγελία (2027-2028)
2	Αίγυπτος	24	+30 υπό παραγγελία (2024-26)
3	Κατάρ	36
4	Ινδία	36
5	Ελλάδα	24
6	ΗΑΕ	80	υπό παραγγελία
7	Κροατία	12	Παρέλαβε 6 τον Απρίλιο 2024
8	Ινδονησία	42	F4 υπό παραγγελία (30 C + 12 B)
9	Σερβία	12	υπό παραγγελία
10	Ιράκ	12	υπό παραγγελία

 

Χώρες που ενδιαφέρονται να μπουν στο κλειστό Club των χρηστών.

Α/Α	ΧΩΡΑ	ΠΟΣΟΤΗΤΑ	ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ
1	Σαουδική Αραβία	54	F4
2	Ομάν	12-18
3	Ουζμπεκιστάν

 

Ελληνικό οπλοστάσιο.

Η Ελλάδα σήμερα διαθέτει όπως είπαμε και στην αρχή 24 αεροσκάφη Rafale, τα οποία παραδόθηκαν σε διαφορετικές χρονικές περιόδους. Τα πρώτα έξι παραδόθηκαν στις 19/1/2022 και ήταν μεταχειρισμένα αεροσκάφη, που έβγαλε η Γαλλική Πολεμική Αεροπορία, από τις μοίρες τις, για να ξεκινήσει τόσο η εκπαίδευση των Ελλήνων συναδέλφων τους, όσο και για να μην καθυστερήσει πάρα πολύ η ένταξή τους στο οπλοστάσιο της Ελληνικής ΠΑ. Από τα πρώτα έξι αεροσκάφη τα πρώτα δύο ήταν της έκδοσης DG, δηλαδή διθέσιο αεροσκάφος, τα οποία ήταν επιφορτισμένα με την εκπαίδευση των Ελλήνων πιλότων, επί Ελληνικού εδάφους και τα άλλα τέσσερα ήταν της έκδοσης EG, δηλαδή μονοθέσια.

Η δεύτερη παρτίδα παραδόσεων ξεκίνησε στις 7/11/2022, ολοκληρώθηκε στις 04/04/2023 και αφορούσε έξι ολοκαίνουρια αεροσκάφη των εκδόσεων EG, τέσσερα αεροσκάφη και DG, δύο αεροσκάφη. Να σημειωθεί δε ότι και πάλι οι Γάλλοι έβαλαν «πλάτη», δίνοντας προτεραιότητά στην κατασκευή αυτών των νέων αεροσκαφών, παραχωρώντας στην Ελλάδα τη θέση που είχαν οι ίδιοι στη γραμμή παραγωγής στο εργοστάσιο της Dassault. Με αυτό τον τρόπο μειώθηκε, ουσιαστικά εξαφανίστηκε, ο χρόνος αναμονής των παραδόσεων και αυτό φυσικά ήταν προς όφελός της Ελλάδας, γιατί μέσα σε ενάμιση χρόνο η χώρα μας είχε στη διάθεσή δώδεκα μαχητικά 4,5 γενιάς, την ώρα που η Τουρκική Πολεμική Αεροπορία, έμενε καθηλωμένη στο έδαφος, λόγο έλλειψης ανταλλακτικών, από το εμπάργκο των ΗΠΑ και αυτός είναι φυσικά ο λόγος που πλέων ΔΕΝ έχουμε παραβιάσεις του Ελληνικού FIR, γιατί πολύ απλά οι Τούρκοι δεν έχουν τις απαραίτητες διαθεσιμότητες στην ΠΑ τους.

Λίγες ημέρες μετά την παράδοση τη δεύτερης παρτίδας Rafale, ξεκίνησε η Τρίτη παρτίδα, η οποία αφορούσε, άλλα έξι μαχητικά, μεταχειρισμένων αυτή τη φορά. Οι παραδόσεις ξεκίνησαν στις 28/04/2023, ολοκληρώθηκε στις 01/09/2023 και αφορούσε έξι μαχητικά, όλα στην έκδοση EG. Τέλος στις 27/09/2023 ξεκίνησε η παράδοση της τελευταίας παρτίδας των αεροσκαφών, η οποία ολοκληρώθηκες στις 09/01/2025 και αφορούσε τέσσερα αεροσκάφη EG και δύο DG. Έτσι η χώρα μας σήμερα διαθέτει 24 αεροσκάφη Rafale, από τα οποία τα δώδεκα είναι ολοκαίνουρια και άλλα δώδεκα μεταχειρισμένα, από τα οποία έξι από αυτά είναι της έκδοσης DG, με δυο από αυτά να είναι μεταχειρισμένα και τέσσερα καινούρια και στην έκδοση EG, η Χώρα μας διαθέτει δεκαοκτώ, από τα οποία τα δέκα είναι μεταχειρισμένα.

Συμπεράσματα.

Μελετώντας κανείς τις δυνατότητες των Rafale, μπορεί εύκολα να βγάλει το συμπέρασμα, ότι πρόκειται για ένα αεροσκάφος αεροπορικής υπεροχής, το οποίο έχει τεράστιες δυνατότητες και μπορεί να επιχειρεί με ασφάλεια, σε ακεραία εχθρικά περιβάλλοντα, λόγο των υπερσύγχρονων ηλεκτρονικών συστημάτων που διαθέτουν. Ο συγκεκριμένο τύπος μαχητικού αεροσκάφους δίνει υπεροχή, εκτός του αέρα, σε ξηρά και θάλασσα, λόγο της μεγάλης γκάμας όπλων που μπορεί να φέρει και προσδίδει στα ελληνικά φτερά τη δυνατότητα στρατηγικού πρώτου πλήγματος στον εχθρό και μάλιστα χωρία να είναι ορατά, έως ένα βαθμό, στα εχθρικά ραντάρ.

Κατά την ταπεινή μου γνώμη η Χώρα μας, θα πρέπει να προχωρήσει με το εξής σκεπτικό στο εξοπλιστικό πρόγραμμα που αφορά την Πολεμική μας Αεροπορία.

1. Ορθώς έχει προχωρήσει στην αναβάθμιση του στόλου των F-16 σε επίπεδο Viper.
2. Θα πρέπει να προχωρήσει άμεσά στην αναβάθμιση του συνόλου του διαθέσιμου στόλου των F-16, σε επίπεδο Viper, γιατί είναι ένα αεροσκάφος το οποίο θα βγάζει τη «λάντζα», των αναχαιτήσεων, αλλά παράλληλα, θα προσδώσει μεγαλύτερη ισχύ πυρός στην ΠΑ, μια και η αναβάθμιση στο επίπεδο Block 70/72, συνοδεύεται και από την αναβάθμιση και στα όπλα που έχουν τη δυνατότητα να φέρουν.
3. Με την ομοιοτυπία θα γλιτώσει χρήματα, τόσο από τα κόστη συντήρησης, όσο και από τα κόστη αγοράς όπλων, γιατί θα επιτύχει τη λεγόμενη οικονομία κλίμακας και αυτό γιατί αγοράζοντας ανταλλακτικά και όπλα σε μεγαλύτερους αριθμούς, θα επιτυγχάνονται καλύτερες τιμές και τα χρήματα είναι πολλές δεκάδες εκατομμύρια.
4. Θα πρέπει σε βάθος χρόνου να προχωρήσει σε αγορά μεγαλύτερου αριθμού μαχητικών Rafale, με στόχο την πλήρωση τεσσάρων επιχειρησιακών μοιρών, έτσι ώστε να έχουμε ένα αριθμό από 72 έως 96 αεροσκάφη αυτού του τύπου, δηλαδή σχηματισμό μοιρών, με βάση τα δεδομένα του ΝΑΤΟ, που θέλουν μοίρες με «πάτωμα» τα 18 αεροσκάφη και «ταβάνι» τα 24, για τον σχηματισμό μιας πλήρους επιχειρησιακής μοίρας.
5. Να περιοριστούμε στην αγορά 20 αεροσκαφών τύπου F-35A, για τον απλούστατο λόγο, ότι αυτά τα αεροσκάφη και ακριβότερα είναι στο να αποκτηθούν και ακριβότερα στην χρήση, από τα Rafale. Ένας ακόμα λόγος που επιβάλει την επιλογή 20 F-35 και όχι των 40, που έχουμε ως προεπιλογή, είναι ότι τα χαρακτηριστικά τους ΔΕΝ ταιριάζουν στο δόγμα της Ελλάδας, το οποίο είναι καθαρά αποτρεπτικό και όχι επιθετικό. Βέβαια, για να είμαστε δίκαιοι και αντικειμενικοί θα πρέπει να πούμε ότι η αγορά των F-35, γίνεται για δυο λόγους. Α. Για την διατήρησης ισορροπιών. Και Β. γιατί η μελλοντική παρουσία τους στο Ελληνικό οπλοστάσιο και σε συνδυασμό με τα Rafale, κάνουν τον αντίπαλο να σκέφτεται πάρα πολλές φορές να «διαβεί τον Ρουβικώνα» και αυτό γιατί γνωρίζει ότι ο επιχειρησιακός συνδυασμός των F-35 με τα Rafale, όχι απλά θα είναι θανατηφόρος γι’ αυτόν, αλλά θα είναι καταστροφικός.

Ελπίζω όλα όσα αναφέρθηκαν, σε αυτό το άρθρο, να κάλυψαν όλες τις απορίες του αναγνώστη γύρω από τα αεροσκάφη Rafale και να φώτισαν όλες τις πτυχές και τις επιχειρησιακές δυνατότης του αεροσκάφους, δίνοντας στον αναγνώστη όλες εκείνες της πληροφορίες για το που πήγαν τα χρήματα που έδωσε, ως φορολογούμενος και να νιώθει ακόμα ποιο σίγουρος για τις αποτρεπτικές δυνατότητες της Ελληνικής Πολεμικής Αεροπορίας.

Αθανάσιος Ι. Δημητριάδης.

Μέλος του Ελληνικού Ινστιτούτου Στρατηγικών Μελετών.

(ΕΛ.Ι.Σ.ΜΕ.)