Blog

Τα  “άνθη του Κακού” της τουρκικής εξωτερικής πολιτικής και η σκοτεινή ρίζα τους

Από

Militaire News

 

Γράφει ο Ιστοριοδίφης

Η Ιστορία έχει δείξει ότι τα μπωντλερικά «Άνθη του Κακού» δεν αναφύονται μόνο στον βούρκο των προσωπικών ανθρώπινων παθών, αλλά και στους λειμώνες της πολιτικής και των διεθνών σχέσεων. Κι αν τα «άνθη» της εσωτερικής πολιτικής της Τουρκίας είναι δυσδιάκριτα, αφού «τα σκιάζει όλα η φοβέρα και τα πλακώνει η σκλαβιά» του οργουελικών διαστάσεων ερντογανικού βαθέος κράτους που συνθλίβει κάθε ενάντια φωνή, τα δηλητηριώδη και άκρως επικίνδυνα «άνθη του Κακού» της εξωτερικής της πολιτικής έχουν ήδη αρχίσει να φυτρώνουν σε ξένα περιβόλια, με την συγκατάθεση ή μη του νόμιμου ιδιοκτήτη.

Τον Νοέμβριο του 2019, είδαμε τον ζορισμένο Σάρατζ να σφίγγει με θέρμη το χέρι του Ερντογάν, όπως σφίγγει ο ευχαριστημένος οικοπεδούχος το χέρι του εργολάβου όταν δίνει το οικόπεδό του για αντιπαροχή. Τέτοια ήταν η αγωνία του αναγνωρισμένου μεν στο εξωτερικό, αμφισβητούμενου όμως στο εσωτερικό, Πρωθυπουργού της Λιβύης να παραμείνει στην εξουσία, ώστε υπέγραψε με τον οικοπεδοφάγο της ευρύτερης περιοχής τα πλέον αλλοπρόσαλλα μνημόνια, προκειμένου ο τελευταίος να του στείλει εις αντάλλαγμα τους μισθοφόρους του.

Κι αν στη Λιβύη συμφωνούσε ο προσωρινός νομέας της, δεν συνέβη το ίδιο με τα άλλα μέρη όπου οι Τούρκοι έχουν στήσει διά των όπλων την παράνομη κατοχή τους. Ο διαχρονικός κύκλος αίματος, που κορυφώθηκε με τις γενοκτονίες των Αρμενίων και των Ποντίων στις αρχές του 20ου αιώνα, δείχνει επί Προεδρίας Ερντογάν να ξανανοίγει. Σαν συνέχεια της παράνομης εισβολής στην Κύπρο το ‘74 και της παράνομης κατοχής του ενός τρίτου της κυπριακής επικράτειας, το καθεστώς Ερντογάν προχώρησε σε παράνομη εισβολή και κατοχή μεγάλου μέρους της Συρίας, παράνομη εισβολή στο Βόρειο Ιράκ, γκριζάρισμα ελληνικών περιοχών στο Αιγαίο, παραβίαση της κυπριακής υφαλοκρηπίδας και ΑΟΖ, προκλητική εξαγγελία υφαρπαγής των ελληνικών κυριαρχικών δικαιωμάτων στη θάλασσα, όλα ενταγμένα στην ίδια πολιτική υλοποίησης της ιδέας του «Ζωτικού Χώρου», ή αλλιώς, του «δεν μπορούμε να φυλακιστούμε στα σύνορα των 780.000 τετραγωνικών χιλιομέτρων», όπως είχε δηλώσει στα τέλη του 2016 ο Τούρκος Πρόεδρος, επαναλαμβάνοντας για μία ακόμα φορά τις επεκτατικές βλέψεις του για τα γεωγραφικά «σύνορα της καρδιάς του».

Η έννοια του «Ζωτικού Χώρου» (Lebensraum), αποτέλεσε το βασικό δόγμα της γερμανικής εξωτερικής πολιτικής ως το 1940, οπόταν ο Χίτλερ θέλησε να το εφαρμόσει στην πράξη, οδηγώντας την ανθρωπότητα στον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο. Ένα δόγμα- πραγματικό «Άνθος του Κακού», του οποίου τα ολέθρια αποτελέσματα βίωσε η οικουμένη στο πετσί της. Τότε, άπαντες οι ηγέτες των πολιτισμένων κρατών, συμφώνησαν ότι ο όρος «ζωτικός χώρος» δεν έπρεπε να ξανακουστεί επί της γης. Μήπως, εδώ και καιρό ο όρος ξανακούγεται, με ποικίλα παραλλαγμένα ονόματα, κι όμως σε Βρυξέλλες, Ουάσιγκτον και Μόσχα, δεν το έχουν συνειδητοποιήσει;

«Γαλάζια Πατρίδα» σε Αιγαίο και Ανατολική Μεσόγειο, «Κλάδος Ελαίας» στη Συρία, «Νύχια της Τίγρης» στο Ιράκ, άπαντα φυσικές συνέχειες του παλαιότερου «Αττίλα» στην Μεγαλόνησο (έστω και με το χάσμα κάποιων δεκαετιών), συνιστούν τα μέσα αναδιάταξης των «συνόρων της καρδιάς» του Τούρκου Προέδρου. Τα φαρμακερά αυτά άνθη της τουρκικής εξωτερικής πολιτικής, όχι μόνο βλάστησαν, αλλά και παρήγαγαν ήδη σε Συρία και Ιράκ τους δηλητηριώδεις καρπούς τους. Κοντά σε αυτά, η αποστολή μισθοφόρων και πολεμικού υλικού εσχάτως στη Λιβύη, με κατ’ εξακολούθηση παραβίαση του επιβληθέντος από τον ΟΗΕ εμπάργκο όπλων κατά τρόπο άκρως προκλητικό και απολύτως ενδεικτικό της τουρκικής αλαζονείας.

Πίσω απ’ τα «Άνθη» αυτά του δέντρου της τουρκικής πολιτικής, ο νοσηρός κορμός του: ένα βαθύ κράτος που έχει φυλακίσει, βασανίσει ή και οδηγήσει σε θάνατο 80.000 αντιφρονούντες, την ίδια στιγμή που πλήθος άλλων Τούρκων πολιτών καταδίκασαν εαυτούς σε εκούσια εξορία προκειμένου να γλιτώσουν. Και πιο βαθιά, κρυμμένες σε σαθρό έδαφος, οι σκοτεινές ρίζες του δέντρου που λέγεται “καθεστώς Ερντογάν”.   

O Stefan Ihrig, στο εξαιρετικά εμπεριστατωμένο βιβλίο του «Ataturk in the Nazi imagination» (Το βιβλίο εκδόθηκε το 2014 από τον εκδοτικό οίκο Harvard University Press και βασίζεται στη διδακτορική διατριβή του συγγραφέα), τεκμηριώνει με αδιάσειστα στοιχεία ότι ο «Πατέρας των Τούρκων» Μουσταφά Κεμάλ αποτέλεσε την πηγή έμπνευσης της ναζιστικής πολιτικής που ακολούθησε ο Χίτλερ: ο Γερμανός δικτάτορας μιλούσε με θέρμη για το παράδειγμά του, αποκαλώντας τον «άστρο στο σκότος», «επιφανέστερο άντρα του αιώνα», «μεγάλο διδάσκαλο» του οποίου ο Μουσολίνι υπήρξε ο πρώτος μαθητής, ενώ αυτός ο ίδιος ο δεύτερος.

Αυτόν που αποκαλούν «μεγάλο διδάσκαλό» τους στο πώς χτίζεται ένα μεγάλο έθνος οι φασίστες και οι ναζιστές, επιδιώκει να επισκιάσει ο Ερντογάν, εν όψει μάλιστα και της συμπλήρωσης, το 2023, εκατό χρόνων από την ίδρυση του σύγχρονου τουρκικού κράτους, διαμορφώνοντας μια Τουρκία πιο μεγάλη σε κυριαρχία και κυριαρχικά δικαιώματα από εκείνη που παρέδωσε ο Ατατούρκ στα τέλη της δεκαετίας του ‘30. Και για να το πετύχει, βαδίζει πάνω στα χνάρια της πολιτικής του Κεμάλ, στα ίδια ακριβώς χνάρια που βάδισε και ο Χίτλερ, με τη μόνη διαφορά ότι ο εθνοφασισμός του Ερντογάν είναι μπολιασμένος με το ισλαμικό στοιχείο.

Δεν είναι, βέβαια, ναζιστής ο Τούρκος Πρόεδρος, αν και δεν κρύβει τον έντονο και βαθύ αντισημιτισμό του. Πιστεύει όμως ακράδαντα, πως ο αποτελεσματικότερος τρόπος για να καταστεί το τουρκικό έθνος ισχυρό και να αποκτήσει τον «ζωτικό χώρο» που του αρμόζει, είναι να ακολουθήσει πιστά τις πολιτικές μανιέρες που πρωτοδίδαξε ο Κεμάλ Ατατούρκ και μιμήθηκαν στη συνέχεια, ως πρώτος μαθητής του ο Μουσολίνι και ως δεύτερος ο Χίτλερ: ύπαρξη ενός Ηγέτη (τύπου Φύρερ) αυταρχικού έως μυελού των οστών ο οποίος θα βρίσκει απήχηση στα λαϊκά πλήθη, στρατολόγηση πιστών πραιτοριανών (βλέπε τις παραστρατιωτικές τουρκικές «περιπόλους συνοικιών» (Σύμφωνα με νομοσχέδιο που ψηφίστηκε στις αρχές Ιουνίου από την τουρκική Βουλή, οι αρμοδιότητες των εν λόγω περιπόλων, που ως κατασταλτική δύναμη συστάθηκαν το 2017 μετά το αποτυχημένο πραξικόπημα, ενισχύθηκαν, καθώς πλέον θα έχουν την εξουσία να ζητούν ταυτότητα από τους πολίτες, να χρησιμοποιούν βία και να φέρουν όπλα για να συλλαμβάνουν υπόπτους), κατ’ αντιστοιχία με τη χιτλερική σωματοφυλακή των Ταγμάτων Εφόδου) που θα προβαίνουν σε πογκρόμ κατά των εσωτερικών αντιπάλων, δόμηση ενός γιγαντιαίου μηχανισμού προπαγάνδας που θα ελέγχει τα πάντα, αντίστοιχου αυτού που έστησε ο Γκέμπελς, αφανισμός μερίδας πολιτών (Κούρδοι) όπως έκαναν τότε οι Γερμανοί με τους Εβραίους. Και ακόμη, περιορισμός των δικαιωμάτων των πολιτών μέσω της κήρυξης της χώρας σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης, όπως έγινε στην Τουρκία μετά το αποτυχημένο πραξικόπημα-παρωδία του 2016, κατά μίμηση του «διατάγματος του εμπρησμού του Κοινοβουλίου» που εξέδωσε ο Χίτλερ μετά την προβοκάτσια της πυρπόλησης του Ράιχσταγκ, αλλά και ξεκαθάρισμα «με τη βοήθεια του Αλλάχ» (όπως δήλωσε ο Ερντογάν) των Ενόπλων Δυνάμεων από τους προδότες-αντιφρονούντες προς το πρόσωπό του, όπως ακριβώς είχε κάνει ο Φύρερ.

Οι ομοιότητες όμως δεν σταματούν εδώ. Το 1936, ο Χίτλερ έδωσε την εντολή στον Γκέρινγκ να καταστρώσει ένα τετραετές σχέδιο, βάσει του οποίου η Γερμανία θα καθίστατο απολύτως ετοιμοπόλεμη. Σύμφωνα με το σχέδιο αυτό, οι γερμανικές βιομηχανίες κατεργασίας μετάλλων, χημικών και πρώτων υλών τάχθηκαν στην υπηρεσία της γερμανικής πολεμικής μηχανής, εργαζόμενες με τους ίδιους πυρετώδεις ρυθμούς που η τουρκική εγχώρια πολεμική βιομηχανία εργάζεται προκειμένου να τροφοδοτήσει με οπλικά συστήματα τις τουρκικές Ένοπλες Δυνάμεις. Το δυσθεώρητο οικονομικό κόστος του εγχειρήματος δεν φαίνεται να πτοεί τους Τούρκους, όπως δεν πτοούσε τότε τους Γερμανούς, αφού στο βάθος του μυαλού και των δύο, τα τεράστια έξοδα μπορούν να αποσβεστούν μακροπρόθεσμα μέσω της βίαιης, και υπό την απειλή των όπλων, ιδιοποίησης φυσικών πόρων άλλων χωρών.

Στο ίδιο, όμως, πλαίσιο εντάσσεται και η τουρκική πολιτική αναθεώρησης διεθνών συνθηκών: Όπως για τον Κεμάλ και τον Χίτλερ οι Συνθήκες των Σεβρών και των Βερσαλλιών αντίστοιχα, υπήρξαν κείμενα μεταβλητά και αναθεωρήσιμα, έτσι και για τον Ερντογάν, η Συνθήκη της Λωζάνης υπόκειται δυνητικά σε αναθεώρηση, δεδομένου ότι από τις προβλέψεις της η Τουρκία είχε βγει αδικημένη (Το θέμα της αναθεώρησης της Συνθήκης της Λωζάνης πρωτοτέθηκε από τον Ερντογάν το 2016 και έκτοτε αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της επεκτατικής πολιτικής της γείτονος. Μόνο κατά την επίσκεψή του στην Ελλάδα, το 2018, ο Ερντογάν αναφέρθηκε τρεις φορές (!!!) ενώπιον του τότε Προέδρου της Δημοκρατίας Πρ. Παυλόπουλου και του τότε Πρωθυπουργού Αλ. Τσίπρα, στην ανάγκη επικαιροποίησης- αναμόρφωσης της εν λόγω διεθνούς συνθήκης).

Το 1934, με το θάνατο του Γερμανού Προέδρου Χίντεμπουργκ, η τότε γερμανική κυβέρνηση νομοθέτησε τη συγχώνευση Καγκελαρίας και Προεδρίας, με τον Χίτλερ να αναλαμβάνει τα καθήκοντα και του Προέδρου και Καγκελάριου, υπό τον τίτλο «Führer und Reichskanzler» (Ηγέτης και Καγκελάριος του Ράιχ). Αυτό ακριβώς το χιτλερικό μοντέλο, αποκάλεσε στις αρχές του 2016 «υπόδειγμα αποτελεσματικού προεδρικού συστήματος», ο Τούρκος Πρόεδρος, δήλωση που είχε προκαλέσει τότε παγκόσμιο σάλο, αναγκάζοντας την Άγκυρα να μιλήσει για παρερμηνεία των σχετικών δηλώσεων. 

Ο Ερντογάν, όμως, δείχνει να μιμείται τον Χίτλερ ακόμα και στην επικοινωνιακή πολιτική του. Η φωτογραφία με το ένστολο κοριτσάκι, το οποίο κάλεσε να μαρτυρήσει υπέρ πίστεως, ομοιάζει ανατριχιαστικά με αντίστοιχη φωτογραφία του Χίτλερ δίπλα σε ανήλικο αγόρι, ντυμένο και αυτό με στρατιωτική στολή.

«Η πολιτισμένη σιωπή της Ευρώπης, έναντι ενός αντισημίτη νταή όπως ο Ερντογάν…, μας πάει πίσω στη δεκαετία του 1930», προειδοποιούσε το 2015 ο Υπουργός Εξωτερικών του Ισραήλ Αβίγκντορ Λίμπερμαν, επισημαίνοντας την σκοτεινή, επικίνδυνη ρίζα της πολιτικής του καθεστώτος Ερντογάν. Και πόσο δίκιο τελικά είχε! Από τότε μέχρι σήμερα, το τουρκικό δέντρο δεν σταμάτησε να φύει τα άνθη της κακίας του, επιδιώκοντας ταυτόχρονα να απλώσει παντού τα δηλητηριώδη κλαδιά του.

Ο Λίμπερμαν είχε αποκαλέσει τότε την Ευρώπη «δειλή», που δεν αντιμετώπιζε άμεσα τον τουρκικό κίνδυνο. Δειλιάζουν, όντως, οι Ηγέτες του Δυτικού Κόσμου; Ή ακολουθούν μια πολιτική κατευνασμού (appeasement policy), την ίδια που ασκούσε ο Τσάμπερλεν τη δεκαετία του 1930, επιδιώκοντας να κρατήσει καλές σχέσεις με τη ναζιστική Γερμανία, με την οποία μάλιστα υπέγραψε συμφωνία ειρήνης το 1938, αφού πριν της επέτρεψε να προσαρτήσει την Σουδητία χωρίς να ρίξει ούτε σφαίρα; Όταν ο Χίτλερ παρέβαινε μία μία τις διατάξεις της Συνθήκης των Βερσαλλιών, στο πλαίσιο της “πολιτικής κατευνασμού”, από την άλλη πλευρά δεν ακούστηκε ούτε μία διαμαρτυρία.

«Όποιος δεν θυμάται την ιστορία του, είναι καταδικασμένος να την ξαναζήσει», είχε γράψει ο Ισπανοαμερικανός φιλόσοφος Τζωρτζ Σανταγιάνα, έναν αφορισμό που επανέλαβε, παραφράζοντάς τον ελαφρώς, το 1948 ο Γουίνστον Τσώρτσιλ, μέσα στο βρετανικό Κοινοβούλιο. Η πολιτική του κατευνασμού, αποδείχθηκε τότε πέρα ως πέρα λανθασμένη, αφού η Γερμανία την εξέλαβε ως αδυναμία και, κοροϊδεύοντας τους πάντες, έναν χρόνο αργότερα, εισέβαλε στην Τσεχοσλοβακία, ξεκινώντας τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο!

«Η κυβέρνηση είχε να διαλέξει ανάμεσα στον πόλεμο και την ατίμωση. Διάλεξε την ατίμωση. Αλλά θα έχει και πόλεμο», προειδοποιούσε προφητικά το 1938 ο Τσώρτσιλ τους συμπατριώτες του, αντιδρώντας στη συμφωνία ειρήνης με τους Ναζί. Οι Ηγέτες της Δύσης του σήμερα, μπροστά στην ολοένα διογκούμενη τουρκική απειλή, τι θα διαλέξουν; Τα φαντάσματα με τα οποία η ανθρωπότητα φαινόταν να έχει ξεμπερδέψει άπαξ και διά παντός, δείχνουν να επανέρχονται στο σκηνικό. Πρωταγωνιστές αυτή τη φορά, οι αποθρασυμένοι εθνικιστές του Ερντογάν, που αμφισβητούν το διεθνές status quo σε Μέση Ανατολή και Μεσόγειο στην προσπάθειά τους να βρουν “ζωτικό χώρο”.

Τότε, οι «Δυνάμεις του Καλού», άφησαν το αυγό του φιδιού να εκκολαφθεί και το τέρας να φτάσει στην πλήρη του ανάπτυξη. Σκοπεύουν να κάνουν το ίδιο λάθος και τώρα; Το ερώτημα παραμένει αμείλικτο, προσδιορίζοντας από τώρα τις ευθύνες των δυτικών ηγετών: θα ξεριζώσουν τα ζιζάνια της τουρκικής εξωτερικής πολιτικής τώρα που είναι ακόμα νωρίς, ή θα αλλάξουν στάση όταν αυτά πια θα έχουν γιγαντωθεί; Μπορεί εκ των υστέρων να βγήκαν τη δεκαετία του ’40 νικητές, το κόστος όμως σε ανθρώπινες ζωές είναι ανυπολόγιστο, το δε Ολοκαύτωμα θα βαραίνει την ανθρώπινη Ιστορία για πάντα. Είναι η ανθρωπότητα έτοιμη να ξαναπληρώσει το τίμημα μιας γενικευμένης σύρραξης μεταξύ οργανωμένων στρατευμάτων; Σε μια εύφλεκτη περιοχή όπως η Μεσόγειος, η σπίθα θα γίνει αμέσως πυρκαγιά, συμπαρασύροντες τους πάντες και τα πάντα. Κι αυτό είναι κάτι που δεν συμφέρει κανέναν.

Η Ελλάδα, το έχει ξεκαθαρίσει μέσα από τα πλέον επίσημα χείλη της πολιτικής και στρατιωτικής ηγεσίας της, δεν πρόκειται να δείξει την παραμικρή ανοχή στα επεκτατικά τερατουργήματα του Ερντογάν, ακόμα κι αν μείνει μόνη της σε αυτόν τον αγώνα. Η παραβατικότητα, η αλαζονεία και η πρόκληση απέναντι στην αξιοπρέπεια ενός ολόκληρου λαού, έχουν τα όριά τους. Ως δημοκρατική και πολιτισμένη χώρα, κοιτίδα της δημοκρατίας και του παγκόσμιου πολιτισμού, η Ελλάδα είναι ιστορικά προορισμένη να σταθεί απέναντι στο απεχθές και αλαζονικό πρόσωπο της ερντογανικής τυραννίας. Εξάλλου, όπως είναι τοις πάσι γνωστό και πανθομολογούμενο από τα χείλη όλων των Ηγετών της Ευρώπης και ολόκληρου του κόσμου της περιόδου του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, εδώ στα ίδια χώματα επιτεύχθηκε η πρώτη νίκη κατά του τότε Άξονα, του Άξονα του Κακού, από την μικρή, αδύναμη (κατά τους τότε επιβουλείς), χλευαζόμενη, οικτειρούμενη και μόνη Ελλάδα, προμαχούσα  και τότε, όπως και τώρα, για αξίες και ιδανικά. Και γύρισε ο κόσμος όλος… Τότε και τώρα και πάντα. Θα γυρίσει και πάλι. Άλλωστε, η Χώρα μας γνωρίζει, βιωματικά και ιστορικά, εκ των προτέρων, ότι, αργά ή γρήγορα, το τέλος όλων των τυράννων, ήταν και παραμένει νομοτελειακά πάντοτε το αυτό: «Τον έδεσαν χειροπόδαρα, τον έριξαν χάμω και τον έγδαραν, τον έσυραν παράμερα, τον καταξέσκισαν απάνω στους αγκαθερούς ασπάλαθους και πήγαν και τον πέταξαν στον Τάρταρο, κουρέλι» (Γ. Σεφέρης, “Επί Ασπαλάθων”).