Blog

ΤΑ ΙΜΙΑ ΚΑΙ ΤΟ ΣΗΜΕΡΑ

Ακόμη μία επέτειος της κρίσεως των Ιμίων του 1996 πέρασε εν μέσω ευχολογίων, προσωπικών υποκειμενικών αναμνήσεων, διαφωνιών και αντεγκλήσεων, αναλόγως κομματικού χρωματισμού ή θεσμικής προελεύσεως. Ουδεμία επίσημη κρατική διερευνητική μελέτη έχει εκπονηθεί, όχι τόσο για την απόδοση ευθυνών πλέον, αλλά για τον εντοπισμό των  τρωτών σημείων και την ανάληψη διορθωτικών κινήσεων στο Εθνικό Σύστημα Χειρισμού Κρίσεων (ΕΘΣΥΧΚ).Προς την προτροπή αυτή συνηγορεί και το γεγονός ότι το σύνολο των ελληνο-τουρκικών κρίσεων από το 1974, έχει αποβεί σε βάρος της Ελλάδος.

Η περίπτωση της κρίσεως των Ιμίων θα διδάσκεται διαχρονικά ως κλασσικό παράδειγμα διακρατικού χειρισμού κρίσεων προς αποφυγήν.Κατά την κρίση αυτή έγιναν σφάλματα σε όλα τα επίπεδα, αλλά κυρίως αποκαλύφθηκε το γνωστικό και εμπειρικό έλλειμμα των αρμοδίων πολιτικών. Έκτοτε έχουν γίνει βήματα βελτιώσεως του ΕΘΣΥΧΚ (τουλάχιστον σε επίπεδο Ενόπλων Δυνάμεων), αλλά δεν έχουν υπάρξει μέχρι στιγμής συνολικές δομικές, θεσμικές βελτιωτικές μεταβολές.

Στις σύνθετες διακρατικές κρίσεις άμυνας και ασφάλειας διακυβεύονται ζωτικά εθνικά συμφέροντα, υπάρχει η αίσθηση αμέσου ή επικειμένης απειλής, είναι πιθανή η χρήση στρατιωτικής ισχύος και χρειάζεται να ληφθούν κρίσιμες αποφάσεις υπό χρονική πίεση, σε καθεστώς αβεβαιότητος. Κατά τις περιόδους αυτές δοκιμάζεται άμεσα η απόδοση του Εθνικού Συστήματος Χειρισμού Κρίσεων (ΕΘΣΥΧΚ) και των αρμοδίων θεσμικών οργάνων που το αποτελούν, κυρίως όμως δοκιμάζεται η εμπειρία, η γνώση και η αντοχή (φυσική και ψυχική) των εμπλεκομένων πολιτικών ηγετών, οι οποίοι έχουν την ευθύνη του όλου χειρισμού της κρίσεως. Κατά την διάρκεια των περιστάσεων αυτών δεν υπάρχει η πολυτέλεια φροντιστηριακής ενημερώσεως επί στοιχειωδών γνώσεων, δίχως βαρύ τίμημα.

Στο πλαίσιο του Δημοκρατικού μας συστήματος είναι θεμιτό και κατανοητό την θέση του Πρωθυπουργού ή ενός Υπουργού μέλους του ΚΥΣΕΑ (ή ακόμη μέλους της επιτροπής εξωτερικών και άμυνας της Βουλής), να έχει καταλάβει ένα πολιτικό πρόσωπο δίχως εμπειρία στα θέματα αυτά. Στοιχειώδες εν τούτοις αίσθημα ευθύνης επιβάλλει όπως, άμα τη αναλήψει των κρισίμων αυτών καθηκόντων, αποκτάται το ταχύτερο το απαιτούμενο γνωστικό και εμπειρικό επίπεδο, μέσω θεσμοθετημένων σχετικών ενημερώσεων, σεμιναρίων και ουσιαστικής συμμετοχής της πολιτικής ηγεσίας σε σχετικές ασκήσεις. Όσο η προσέγγιση αυτή απαξιώνεται και υποτιμάται, οι πολίτες θα πρέπει να ανησυχούν.

Η ένταση με την Τουρκία αποτελεί την διαχρονική μας κανονικότητα. Με δεδομένες τις τουρκικές διεκδικήσεις επί της κυριαρχίας και των κυριαρχικών δικαιωμάτων Ελλάδος και Κύπρου, είναι θέμα χρόνου η αντιμετώπιση της επομένης ελληνο-τουρκικής κρίσεως. Το σε εξέλιξη εξοπλιστικό πρόγραμμα αυξάνει την αποτροπή, αλλά η μεγιστοποίησή της επιτυγχάνεται όταν η πολιτική ηγεσία ορίζει συγκεκριμένες «κόκκινες γραμμές», όταν πείθει ότι προτίθεται να χρησιμοποιήσει τις ΕΔ όποτε απαιτηθεί και όταν δείχνει έμπρακτα,βάσει συμπερασμάτων του παρελθόντος, ότι ενδιαφέρεται για την αναδιοργάνωση του ΕΘΣΥΧΚ και είναι απόλυτα εξοικειωμένη με τις σχετικές διαδικασίες.

01 – Φεβρουαρίου – 2022

  Αντιναύαρχος ε.α. Β. Μαρτζούκος ΠΝ

Επίτιμος Διοικητής ΣΝΔ

Αντιπρόεδρος ΕΛ.Ι.Σ.ΜΕ.