ΖΗΤΟΥΜΕΝΟ Η ΚΑΤΑΝΟΗΣΗ ΤΟΥ ΑΥΤΟΝΟΗΤΟΥ
ΖΗΤΟΥΜΕΝΟ Η ΚΑΤΑΝΟΗΣΗ ΤΟΥ ΑΥΤΟΝΟΗΤΟΥ
Στο άναρχο διεθνές σύστημα ο Θουκυδίδειος διάλογος των Μηλίων (414 π.Χ.) δικαιώνεται διαχρονικά ενώ το «Επί γης ειρήνη και εν ανθρώποις ευδοκία» παραμένει ευχή. Έθνη δυσπροσάρμοστα στις μεταβολές και προκλήσεις, αδύναμα στην προάσπιση των Εθνικών τους Συμφερόντων και στερούμενα αυτόφωτης Εθνικής Στρατηγικής, αφανίζονται ή υποδουλώνονται ή δορυφοροποιούνται. Κράτη που επιδιώκουν την διατήρηση του status quo οφείλουν να αποτρέπουν τις απειλές, ενώ δεν νοούνται αναθεωρητικά κράτη που αδυνατούν να ασκήσουν πειθαναγκασμό στα κράτη που επιβουλεύονται. Σε κάθε περίπτωση κοινό στοιχείο και προϋπόθεση αποτελεί η εθνική ισχύς κορωνίδα της οποίας είναι η στρατιωτική ισχύς.
Η Ελλάς προασπίζει το status quo και ισχυρίζεται ότι αποτρέπει τις απειλές της, γεγονός που διαψεύδεται εκ του αποτελέσματος αφού η Τουρκία αποθρασύνεται εντείνοντας την ποσότητα και ποιότητα των απειλών και προκλήσεων. Ο τουρκικός πειθαναγκασμός είναι επιτυχής σε μεγάλο βαθμό αφού τα στρατεύματα κατοχής στην Κύπρο παραμένουν από το 1974, ενώ διεξάγονται ανεμπόδιστα έρευνες και γεωτρήσεις στην κυπριακή ΑΟΖ καθώς και έρευνες στην ελληνική υφαλοκρηπίδα. Η Ελλάς επιφυλάσσεται να ασκήσει πλήρως την κυριαρχία και τα κυριαρχικά της δικαιώματα κάπου στο μέλλον εδώ και δεκαετίες, ενώ οι τουρκικές διεκδικήσεις διευρύνονται και μετατρέπονται σε «διαφορές» στα όμματα της διεθνούς κοινότητος κ.λπ.
Η αποτροπή θα μπορούσε να περιγραφή σαν το εξής γινόμενο παραγόντων:
ΑΠΟΤΡΟΠΗ: (σαφείς πολιτικές δεσμεύσεις και «κόκκινες γραμμές») * (πολιτική βούληση χρήσεως ισχύος) * (κοινωνική αποδοχή και αντοχή σε κόστος και θυσίες) * (απαιτούμενη στρατιωτική ισχύς έναντι της απειλής και αμυντικές συμμαχίες) * (αξιόπιστη αποτρεπτική φήμη).
Κάθε ένας από τους παράγοντες αυτούς θα πρέπει να πείσει τον αντίπαλο για την αξιοπιστία του, διότι σε αντίθετη περίπτωση το γινόμενο μηδενίζεται και η όλη στρατηγική μεταλλάσσεται σε κατευνασμό, με ότι αυτό συνεπάγεται. Στο άρθρο αυτό δεν είναι δυνατή η λεπτομερής ανάλυση και εκτίμηση των ανωτέρω παραγόντων ως προς την ελληνική πραγματικότητα αλλά ο αναγνώστης μπορεί να την διενεργήσει πρόχειρα ανακαλώντας στην μνήμη του σχετικές απόψεις, δεδομένα, πληροφορίες, πράξεις και παραλήψεις αρμοδίων.
Η αποτροπή απαιτεί θεσμοθετημένη οργανωτική υποδομή παραγωγής Εθνικής Στρατηγικής, άριστο εθνικό σύστημα χειρισμού κρίσεων, μυημένη και εκπαιδευμένη πολιτική ηγεσία, άριστες πολιτικοστρατιωτικές σχέσεις, ισχυρές ΕΔ και αμυντική βιομηχανία, συνοχή και φρόνημα των Ελλήνων εντός και εκτός επικράτειας, ικανή στρατηγική επικοινωνία και σταδιακό κτίσιμο αποτρεπτικής φήμης. Στο ίδιο πλαίσιο επιβάλλεται η δραστική αντιμετώπιση του εκρηκτικού συνδυασμού του δημογραφικού και μεταναστευτικού ζητήματος. Η αξιοποίηση τέλος της παιδείας και της ήπιας ισχύος συντελεί μακροπρόθεσμα στην συνολική εθνική αποτροπή.
Τα πρόσφατα γεγονότα μεταξύ Αρμενίας και Αζερμπαϊτζάν θα πρέπει να σημάνουν συναγερμό. Πέραν της σημαντικής τουρκικής συνδρομής, το Αζερμπαϊτζάν επένδυσε έξυπνα και επί δεκαετίες στην στρατιωτική του ισχύ αποκτώντας την δυνατότητα να πολεμήσει τον πόλεμο του αύριο και όχι του χθες, ενώ η Αρμενία επαναπαύθηκε στις νίκες της δεκαετίας του 1990. Οι σχέσεις Ελλάδος – Τουρκίας αποτελούν παιγνίδι μηδενικού αθροίσματος το οποίο πρέπει να διεξάγεται με την χώρα μας έτοιμη και αποφασισμένη. Η Ελλάς για να διασφαλίσει την ειρήνη οφείλει να πείσει ότι δεν αποφεύγει την σύγκρουση αλλά την αποτρέπει.
14 – Νοεμβρίου – 2020
Αντιναύαρχος ε.α. Β. Μαρτζούκος ΠΝ
Επίτιμος Διοικητής Σχολής Ναυτικών Δοκίμων
Αντιπρόεδρος ΕΛΙ.Σ.ΜΕ.