Blog

Το Ελληνικό Ινστιτούτο Στρατηγικών Μελετών (ΕΛ.Ι.Σ.ΜΕ.) στο πλαίσιο των επιμορφωτικών του δραστηριοτήτων,  διοργάνωσε από 05 Απριλίου, έως και τις 07 Ιουνίου 2016, το Σεμινάριο Διεθνών Εξελίξεων Εθνικού Ενδιαφέροντος. Το σεμινάριο διεξήχθει στο χώρου του Ινστιτούτου (Νίκης 11, 4ος Όροφος, Σύνταγμα), σε δέκα εβδομαδιαίες απογευματινές συναντήσεις διάρκειας 21/2 περίπου ωρών εκάστη. Το σεμινάριο αυτό αποτέλεσε τη δεύτερη ανάλογη προσπάθεια του Ινστιτούτου (η πρώτη το Φθινόπωρο του 2015) και προσέλκυσε 27 συνολικά σπουδαστές.

Αντικειμενικός στόχος του σεμιναρίου ήταν να παρέξει στους παρακολουθούντες βασικές γνώσεις για τις εξελίξεις σε διεθνή θέματα και να παρουσιάσει τις επιπτώσεις τους στην τρέχουσα ελληνική πραγματικότητα και στα ζητήματα εθνικού ενδιαφέροντος. Συγχρόνως επιδίωκε να καταδείξει το πολύπλοκο του διεθνούς περιβάλλοντος, τους ανταγωνισμούς μεταξύ των κρατών του διεθνούς συστήματος, την έντονη παρουσία μη κρατικών διεθνών δρώντων και συμφερόντων, τη σημασία της ισχύος αλλά και την πολυδιάστατη έννοια της και όλα αυτά μέσα από την ανάλυση των τρεχουσών διεθνών εξελίξεων.

Επιστέγασμα όλων αυτών των στοιχείων και αναλύσεων ήταν να αναδειχθεί και να σχολιαστεί αδέσμευτα, καλοπροαίρετα και με δημιουργική διάθεση η ελληνική προσπάθεια  επίτευξης των εθνικών συμφερόντων και συμπόρευσης στις «συμπληγάδες πέτρες» του διεθνούς γίγνεσθαι.

Εισηγητές στο υπόψη σεμινάριο ήταν διακεκριμένοι αξιωματικοί ε.α. μέλη του ΕΛ.Ι.Σ.ΜΕ. καθώς και οικονομολόγοι και αναλυτές ασφάλειας με εμπειρία, πανεπιστημιακές σπουδές και συνεργασία με ΑΕΙ. Το σεμινάριο εστιάσθηκε στην υπεύθυνη ενημέρωση κάθε προβληματιζόμενου Έλληνα ανεξάρτητα επαγγελματικής ενασχόλησης. Με την εγγραφή του, ο κάθε σπουδαστής έλαβε CD με τον οδηγό σπουδών που περιελάμβανε τον «οδηγό σπουδών» του σεμιναρίου με περιγραφή και οδηγίες για τη παρακολούθηση, το πρόγραμμα, τα βιογραφικά των διαλεκτών, σύντομη περιγραφή της διδακτέας ύλης και προτεινόμενη βιβλιογραφία για βαθύτερη αναζήτηση και κατανόηση των θεμάτων. Ανάλογο CD με τις παρουσιάσεις των διαλεκτών αλλά και λοιπό υποστηρικτικό υλικό παραδόθηκε σε κάθε σπουδαστή με τη λήξη του σεμιναρίου. Συγχρόνως συγκεντρώθηκαν, από σπουδαστές και διαλέκτες, έντυπα αξιολογήσεως τα οποία βοήθησαν στην εξαγωγή συμπερασμάτων και προτάσεων για βελτίωση των μελλοντικών ανάλογων επιμορφωτικών προσπαθειών του Ινστιτούτου. Εξίσου όμως σημαντική υπήρξε και η όσμωση που δημιουργήθηκε μεταξύ των παρακολουθούντων το σεμινάριο και των στελεχών του Ινστιτούτου. Γνωρίζεται ότι όλοι οι παρακολουθήσαντες το σεμινάριο εγράφησαν για ένα έτος μέλη του ΕΛΙΣΜΕ και προσδοκούμε τη δημιουργική εμπλοκή τους στις δραστηριότητες μας αλλά και την ανανέωση της ιδιότητος του μέλους και την ενεργό προβολή των στόχων και του αγώνα μας.

Τα αντικείμενα που αναπτύχθηκαν κατά τη διάρκεια του σεμιναρίου (σύντομες περιλήψεις των οποίων έχουν ανά θέμα αναρτηθεί και στην ιστοσελίδα μας όπως και στο facebook) περιελάμβαναν:
1.Άνοδος Κίνας, συσχετισμός ισχύος στην Άπω Ανατολή (Αντιναύαρχος εα Μαρτζούκος Βασίλειος) και γεωπολιτικές εξελίξεις στην Αρκτική (Υποστράτηγος εα Δασκαλάκης Ιπποκράτης) την Τρίτη 05 Απριλίου.
2.Ευρωατλαντικές σχέσεις (Δρ Διεθνών Σχέσεων Ζιώγας Χρήστος) την Πέμπτη 07 Απριλίου.
3.Κρίση Ουκρανίας, σχέσεις Ρωσίας και Δύσεως (Υποστράτηγος εα Δασκαλάκης Ιπποκράτης) την Τρίτη 12 Απριλίου.
4.Τα Βαλκάνια στη σκιά του χθες (Οικονομολόγος Δουδούμης Γιώργος) την Τρίτη 19 Απριλίου.
5.Η ισλαμιστική τρομοκρατία στα πλαίσια του παγκοσμιοποιημένου περιβάλλοντος ασφάλειας (Συνταγματάρχης εα Στεργίου Δημήτριος) την Τρίτη 10 Μαΐου.
6.Εξελίξεις στη Μέση Ανατολή και εμφύλιος πόλεμος στη Συρία (Αντιστράτηγος εα Μπαλτζώης Ιωάννης) την Πέμπτη 12 Μαΐου.
7.Ενέργεια και Ασφάλεια στη Νοτιανατολική Μεσόγειο υπό το πρίσμα των ελληνοτουρκικών σχέσεων (Αναλυτής Θεμάτων Ασφάλειας Κοψαχείλης Βασίλειος) την  Τρίτη 17 Μαΐου.
8.Δημογραφία και Μετανάστευση οδηγούν στο τέλος την ελληνική ταυτότητα; (Λαυρέντζος Αντώνιος) την Τρίτη 24 Μαΐου.
9.Διεθνείς διαστάσεις και επιπτώσεις του μεταναστευτικού ζητήματος στο γεωπολιτικό σύμπλοκο της Νοτιανατολικής Μεσογείου και της Ευρωπαϊκής Ένωσης: Μια ολιστική προσέγγιση (Αρχιπλοίαρχος ΛΣ-Δρ Δενιόζος Νικόλαος) την Τρίτη 31 Μαΐου.
10.Κυπριακό: Ιστορικό, εξελίξεις και επιπτώσεις μιας βιαστικής λύσεως (Αντιστράτηγος εα Γκαρτζονίκας Παναγιώτης) την Τρίτη 07 Ιουνίου.

Το σεμινάριο ξεκίνησε με αναφορά στην ανερχόμενη ισχύ της Κίνας  και τις επιπτώσεις όχι μόνο στη διεθνή οικονομία αλλά και στις διεθνείς ισορροπίες. Θα προσπαθήσει η Κίνα να εξαργυρώσει την οικονομική άνοδο και να προσπαθήσει να καταστεί περιφερειακός ηγεμόνας στην Άπω Ανατολή? Μια τέτοια εξέλιξη μάλλον αναπόφευκτα θα τη φέρει σε σύγκρουση με τις ΗΠΑ στον Ειρηνικό. Παράλληλα και η Ρωσία, παρά τις φιλόδοξες διακηρύξεις περί στενότερης συνεργασίας σε όλους τους τομείς, ανησυχεί για την κινεζική επέκταση και η αχανής και αραιοκατοικημένη Σιβηρία αισθάνεται ήδη την κινεζική πίεση. Η κινέζικη προσεκτική και σταδιακή επέκταση έχει φανεί και στην Ελλάδα με σημαντικές επενδύσεις σε τομέα των θαλασσίων μεταφορών και χρήσης της χώρας μας ως κέντρου διαμετακομιστικού εμπορίου για κινέζικα προϊόντα. Υπάρχουν όμως περιθώρια περαιτέρω αμοιβαίας επωφελούς συνεργασίας μεταξύ των δύο χωρών? Η απάντηση του διαλέκτη ήταν θετική με προϋποθέσεις τη σταθερή ελληνική στάση στην τήρηση των συμφωνηθέντων, τη σκληρή διαπραγμάτευση, την εφαρμογή των κανονισμών και διαδικασιών της ΕΕ αλλά και την εκμετάλλευση κάθε ευκαιρίας για υλοποίηση αμοιβαίων επωφελών προγραμμάτων.

Σχετική με την άνοδο της Κίνας και η σταδιακή χρησιμοποίηση των θαλασσίων οδών της Αρκτικής, που με την άνοδο της θερμοκρασίας και την τήξη των πάγων γίνονται προσιτοί στη θαλάσσια ναυσιπλοΐα γεγονός που θα ενισχύσει το παγκόσμιο εμπόρια. Μία ακόμη πρόκληση για την ποντοπόρο ελληνική ναυτιλία να καλύψει έγκαιρα και τον αφιλόξενο χώρο αυτό με την πρόσκτηση πλοίων ειδικών προδιαγραφών που θα χρησιμοποιούν τις νέες συντομότερες θαλάσσιες διαδρομές. Παράλληλα εντείνεται ο ανταγωνισμός των γειτονικών χωρών για μεγαλύτερο έλεγχο (άρα και κέρδη) της Αρκτικής το υπέδαφος της οποίας είναι πολλά υποσχόμενο σε υδρογονάνθρακες. Εμπόδιο μέχρι σήμερα, τα υψηλά κόστη επένδυσης και εκμετάλλευσης σε αντιδιαστολή  με τις χαμηλές τιμές και μειωμένη ζήτηση των καυσίμων.

Μένουμε στη «Δύση»? Συχνό το φιλοσοφικό ερώτημα που απασχολεί τους Έλληνες. Η απάντηση έχει δοθεί εδώ και πολλά χρόνια και ήταν θετική παρά τις κατά καιρούς επιφυλάξεις, απογοητεύσεις και μικροπολιτικές σκοπιμότητες. Μέλος και των δύο βασικών ευρωατλαντικών θεσμών (ΝΑΤΟ και ΕΕ) η Ελλάδα και μάλιστα από τα σχετικά παλαιότερα αλλά και του σκληρού πυρήνα της τελευταίας (ΟΝΕ). Έχουμε όμως κατανοήσει τον τρόπο λειτουργίας αυτών των θεσμών, τις διαδικασίες, τις ισορροπίες, τις υποχρεώσεις μας, τα όρια τους και έχουμε εκμεταλλευθεί στο έπακρο τις δυνατότητες που η ένταξη μας παρέχει? Και τελικά σήμερα που βλέπουμε αυτοί οι οργανισμοί να οδηγούνται και πως εμείς πρέπει να αντιδράσουμε. Μια και μιλάμε για αντίδραση και επίτευξη εθνικών στόχων, έχουν τα μικρά κράτη-μέλη δυνατότητα αντίδρασης και χάραξης ανεξάρτητης πορείας ή απλά περιορίζονται να ακολουθούν τα «απόνερα» των μεγάλων δυνάμεων? Σε τελική ανάλυση πως μπορείς να ακολουθήσεις τα «απόνερα» για να προσεγγίσεις ταχύτερο τον προορισμό σου και να μην ανατραπείς από τις «αναταράξεις». Αρκετές προτάσεις, σχόλια και συζήτηση για όλα τα παραπάνω θέματα και με οδηγό πολλάκις το πρόσφατο παρελθόν.

Η κρίση της Ουκρανίας επανήλθε και κορυφώθηκε το 2014 και σήμερα φαίνεται λησμονημένη. Όμως οι συνέπειες της πλήττουν σημαντικά τις σχέσεις Δύσεως-Ρωσίας που παραμένουν σε «παγωμένη» ατμόσφαιρα αλλά και τις εμπορικές συναλλαγές των δύο κόσμων μειούμενες με την Ελλάδα να έχει δεχθεί αρκετές αρνητικές οικονομικές συνέπειες. Διαδοχικά σφάλματα δυτικών δυνάμεων και της ουκρανικής αντιπολίτευσης έδωσαν την ευκαιρία στη Ρωσία να επέμβει, καταπατώντας κατάφορα τους διεθνείς νόμους και να δημιουργήσει μια de facto κατάσταση σε Κριμαία και Ανατολική Ουκρανία. Η δική μας θέση δεν μπορεί  παρά να είναι υπέρ της διεθνούς νομιμότητος και εφαρμογής του διεθνούς δικαίου και αποφυγής σύγκρουσης στην Ουκρανία.

Παράλληλα πρέπει να αποφευχθεί η κλιμάκωση ή διαιώνιση της κρίσεως μεταξύ Ρωσίας και Δύσεως καθώς είναι για όλους αντιπαραγωγική. Δύσκολη η προσπάθεια ικανοποίησης και των δύο πλευρών με εφαρμογή των εμπορικών κυρώσεων κατά της Μόσχας και παράλληλα ενίσχυση της συνεργασίας Ελλάδος-Ρωσίας. Ασκήσεις ισορροπίας που απαιτούν πολλαπλές ικανότητες, σχεδίαση, πρωτοβουλίες και προσεκτική εκτέλεση με προσοχή της μη υπέρβασης ορισμένων ορίων.

Πιο νότια από την Ουκρανία τα πολύπαθη Βαλκάνια. Χώρος σχετικά ασταθής, πολλά υποσχόμενος, με έντονα τα σημάδια της συνεχώς περιοριζόμενης σχετικά πρόσφατης δυναμικής ελληνικής οικονομικής διείσδυσης. Πεδίο ανταγωνισμού αλλά και τριβών μεταξύ Δύσεως-Ρωσίας-Τουρκίας και Ελλάδος με εθνικισμούς σε έξαρση και προβληματική ιστορία συγκρούσεων. Πάρα την οπισθοχώρηση και τις οικονομικές δυσκολίες η χώρα μας διαθέτει ακόμη δυνατότητες επαναφοράς και διεκδίκησης μεγαλυτέρου μεριδίου συμμετοχής και κερδών. Πολλά όμως θα εξαρτηθούν από την ανάκαμψη της ελληνικής οικονομίας αλλά και την εξωστρέφεια που θα δείξουν οι ελληνικές επιχειρήσεις και η επωφελής συνεργασία με ξένα επενδυτικά σχήματα. Η πραγματικότητα αποδεικνύει ότι διείσδυση δεν επιτυγχάνεται χωρίς κεφάλαια. Τουλάχιστον ας συμμετάσχουμε με τις εμπειρίες, ικανότητες, εγγύτητα, οργάνωση μας σε  πολυεθνικά σχήματα που δραστηριοποιούνται στα Βαλκάνια. Πρέπει να καταλάβουμε ότι ο χώρος αυτός είναι δικός μας γιατί τον ξέρουμε (αλλά και μας ξέρουν) καλύτερα από άλλους. Ας μη ξεχνάμε και την ήπια ισχύ (soft power), μπορούμε σχετικά εύκολα –και πρέπει- να καταστούμε ο πολιτιστικός επικυρίαρχος της περιοχής.

Μέσα σε ένα βαθύτατο προβληματικό και δοκιμαζόμενο χώρο έχει προστεθεί και η παγκόσμια διάσταση της  ισλαμιστικής τρομοκρατίας. Καμία περιοχή δεν μπορεί πλέον να θεωρηθεί ασφαλής ενώ η ισλαμιστική τρομοκρατία επιδεικνύει μια πρωτοφανή αγριότητα στρεφόμενη κυρίως κατά «μαλακών» στόχων και αθώων. Περίτρανα αποδεικνύεται ότι δεν μπορεί να υπάρξει απόλυτη ασφάλεια. Τα αστυνομικά μέτρα που λαμβάνουν όλες οι χώρες σίγουρα μειώνουν τους κινδύνους εκδηλώσεις τρομοκρατικής ενέργειας αλλά δεν τους μηδενίζουν.

Παράλληλα η επιζήτηση μεγαλύτερης ασφάλειας έχει τις παράπλευρες απώλειες στα ατομικά δικαιώματα και σε ευκολίες της καθημερινής ζωής μας. Πρέπει να αντιληφθούμε ότι η ασφάλεια πάντοτε είχε παράπλευρες απώλειες και κόστος και πρέπει να αποδεχθούμε μια διαρκή ετοιμότητα και επαγρύπνηση παράλληλα με τη διαφύλαξη των καθημερινών ελευθεριών μας. Συχνά προβάλλεται το ορθό επιχείρημα ότι η ειρήνευση των περιοχών αστάθειας αποτελεί τη βέλτιστη λύση. Η προσέγγιση αυτή, θεωρητικά ορθή, συχνά λησμονεί το κόστος μιας τέτοιας προσπάθειας που ενδεχομένως (όπως συνέβη στο παρελθόν) να έχει τα αντίθετα αποτελέσματα. Όμως παραμένει μονόδρομος και απαιτεί ορθή σχεδίαση, συντονισμό, αντιμετώπιση των αντικρουόμενων συμφερόντων και προσεκτικό χειρισμό των ντόπιων πληθυσμών.

Και φυσικά όταν μιλάμε για τρομοκρατία το μυαλό μας στρέφεται στο σύνθετο πρόβλημα του εμφυλίου πολέμου της Συρίας αλλά και στο γειτονικό Ιράκ. Γενικότερα η Μέση Ανατολή, η Βόρειος και Υποσαχάρια Αφρική διέρχονται μια περίοδο έντονης κρίσεως που έχει οδηγήσει σε συγκρούσεις, αιματοχυσία, τρομοκρατία, κατάρρευση κρατικών δομών και γιγάντωση των προσφυγικών και μεταναστευτικών ροών. Η ειρήνευση στη Συρία εμφανίζεται ως μια αναγκαιότητα που δύσκολα όμως θα επιτευχθεί εξαιτίας του πλήθους των αλληλοσυγκρουόμενων συμφερόντων και των πολυδιασπασμένων πρωταγωνιστών της αιματοχυσίας πολλοί από τους οποίας διακρίνονται για την αγριότητα και την εξτρεμιστική ιδεολογική που εκφράζουν και επιθυμούν να επιβάλουν χωρίς διάθεση συμβιβασμού. Φαίνεται αναπόφευκτο ότι το «Ισλαμικό Κράτος» πρέπει να συντριβεί και στα πεδία των μαχών, παράλληλα και με τις άλλες διαστάσεις της σύγκρουσης, ώστε να επιτευχθεί μια σχετική ειρήνευση. Όμως καμία δύναμη δεν φαίνεται ικανή για ένα τέτοιο άθλο και αν μάλιστα εμφανιστεί μια τέτοια δυνατότητα ενδεχομένως οι υπόλοιπες δυνάμεις να συνασπιστούν εναντίον της.  Παρήγορο το γεγονός ότι όπως φαίνεται ΗΠΑ και Ρωσία έχουν βρει τρόπους συνεννόησης και περιορισμένης συνεργασίας για τα θέματα της περιοχής. Η χώρα μας πρέπει να διατηρεί αυξημένα τα μέτρα ασφαλείας ευρισκόμενη σε στενή διεθνή συνεργασία με τα υπόλοιπα κράτη και τηρώντας παράλληλα ένα χαμηλό «προφίλ».

Πολλοί αποδίδουν όλες τις συγκρούσεις στην περιοχή στον ανταγωνισμό για τον έλεγχο των πηγών και οδών ενέργειας της Ανατολικής Μεσογείου και Μέσης Ανατολής. Σημαντικότατος ο ρόλος τους αλλά να μην υποτιμούμε πολύχρονους εθνοτικούς-φυλετικούς και θρησκευτικούς ανταγωνισμούς ακόμη και ατομικές και οικογενειακές επιδιώξεις για διατήρηση ή επιβολή ενός καθεστώτος. Το μείγμα της περιοχής είναι εκ κατασκευής εκρηκτικό και οι υδρογονάνθρακες αυξάνουν ακόμη περισσότερο τους κινδύνους ανάφλεξης και επιτείνουν τους ανταγωνισμούς.

Τελικά η χώρα μας κάθεται πάνω σε μια θάλασσα υδρογονανθράκων στην Ανατολική Μεσόγειο? Μάλλον δεν έχει αποδειχθεί ακόμη κάτι τέτοιο. Υπάρχουν δυνατότητες εκμετάλλευσης των πιθανολογούμενων και εντοπισμένων κοιτασμάτων αλλά τα προβλήματα με την Τουρκία (κυρίως) και το υψηλά κόστη δεν καθιστούν εύκολη μια τέτοια προοπτική. Απαιτείται προσεκτικός σχεδιασμός και εκτέλεση βήμα προς βήμα αφού έχει εξασφαλιστεί η εμπλοκή σημαντικών εταιρειών άρα και η ανάλογη υποστήριξη των χωρών προέλευσης. Σημαντικός παράγοντας και η διέλευση των αγωγών ενέργειας που συχνά τυγχάνουν υπερβολικής προβολής από τα ΜΜΕ. Πολλά προγράμματα εμφανίζονται στον αέρα, ελάχιστα όμως επιβιώνουν και φθάνουν στην υλοποίηση (αλλά και επικερδή εκμετάλλευση που είναι το επιζητούμενο) καθώς είναι μεγάλος ο ανταγωνισμός και τεράστιες οι επενδύσεις που απαιτούνται. Ενίοτε μικρότερα προγράμματα με πολύπλευρη διεθνή συμμετοχή έχουν καλύτερα αποτελέσματα και καταλήγουν να υλοποιηθούν με ένα μέσο χρόνο διάρκειας 15-30 ετών από την αρχική σύλληψη. Άρα υπομονή, επιμονή, όχι ενθουσιασμός, μεθοδική εργασία, σύμπλευση με ισχυρούς παίκτες, όχι «όλα τα αυγά σε ένα καλάθι». Ας μη ξεχνάμε και τους ευέλικτους «πλωτούς αγωγούς» όπου είμαστε υπερδύναμη. Μπορούμε να τους εντάξουμε σε μικρά ευέλικτα αλληλοσυμπληρούμενα προγράμματα που θα τύχουν της έγκρισης και υποστήριξης της ευρωπαϊκής πολιτικής ενέργειας?

Ενώ όμως η προσοχή είναι στραμμένη στα οικονομικά-στρατηγικά-ενεργειακά ζητήματα συχνά ξεχνάμε το σημαντικότατο ερώτημα της ελληνικής ταυτότητας που ταλανίζεται από μια τεραστίων διαστάσεων δημογραφική μείωση και μια αναγκαστική «εισβολή» προσφυγικών και μεταναστευτικών ροών. Συχνό το ερώτημα εάν οι Έλληνες θα καταλήξουν μειοψηφία στη χώρα τους αλλά σίγουρα πιο απειλητική η βεβαιότητα της αδυναμίας επιβίωσης του ασφαλιστικού συστήματος από ένα έθνος ηλικιακά γηρασμένου.

Απογοητευτικά τα νούμερα και απαισιόδοξες οι προοπτικές. Η απογοητευτική βουλγαρική δημογραφική εξέλιξη φαίνεται αναπόφευκτη. Οι συνηθισμένες συστάσεις για αυξανόμενες παροχές αφενός δεν φαίνεται να επιλύουν (με βάση τη διεθνή εμπειρία) το πρόβλημα αλλά αφετέρου είναι αδύνατον να υλοποιηθούν στην παρούσα δημοσιοοικονομική κατάσταση. Τουλάχιστον να αναληφθούν από την πολιτεία κάποια μέτρα, χαμηλού οικονομικού κόστους, για ενίσχυση της τεκνοποίησης και ανατροφής των παιδιών. Παράλληλα όμως φαίνεται αναπόφευκτη η ενίσχυση των παραγωγικών ηλικιών (αλλά και ασφαλιστικών εισφορών) από  την ένταξη (μόνιμη ή προσωρινή) ατόμων από εθνότητες που έχουν αποδείξει ικανότητα και επιθυμία αφομοίωσης στο ελληνικό περιβάλλον. Τελικά χρειάζεται και συγκροτημένη, ακομμάτιστη, μακροπρόθεσμη δημογραφική πολιτική συμβατής με την παρούσα οικονομική κατάσταση και σε συνδυασμό με ο μεταναστευτικό-προσφυγικό πρόβλημα και το ασφαλιστικό μας ζήτημα. Σε καμία όμως περίπτωση δεν πρέπει να τεθούν σε κίνδυνο παράμετροι ασφάλειας που άπτονται με την επιβίωση του ελληνικού έθνους και κράτους και με την πολιτιστική και πολιτειακή μορφή που αποδέχεται και ακολουθεί η πλειοψηφία του λαού μας.

Στενά συνδεδεμένο με το δημογραφικό μας πρόβλημα και οι μεταναστευτικές και προσφυγικές ροές που δέχεται η χώρα μας άλλα και η υπόλοιπη Ευρώπη από μουσουλμανικές κυρίως χώρες τα τελευταία χρόνια. Μιλάμε πλέον για αριθμούς που δεν μπορεί να αντέξουν οι ευρωπαϊκές κοινωνίες και που ενδεχομένως να θέσουν σε κίνδυνο το οικοδόμημα της Ενωμένης Ευρώπης αλλά και της κοινωνικής σταθερότητος των χωρών. Το πρόβλημα δεν μπορεί να επιλυθεί από καμία χώρα μόνη της και έχει πανευρωπαϊκές και διεθνείς διαστάσεις. Δημιουργείται μάλιστα μια τραγική σύγκρουση μεταξύ των ανθρωπιστικών ιδεών της ευρωπαϊκής κουλτούρας και μιας ενδεχόμενης εκμετάλλευσης τους από ομάδες που δεν τα αποδέχονται ώστε να εξασφαλίσουν τη σταδιακή επικράτηση τους. Μοναδική λύση φαντάζει σήμερα ο περιορισμός των ροών μέσω εξασφάλισης καλύτερων συνθηκών στις χώρες προέλευσης, του ελέγχου της διακίνησης (συμπεριλαμβανομένων των χωρών διέλευσης) και την αποτροπή της ανεξέλεγκτης εισόδου στην Ευρώπη με μια σειρά προληπτικών και κατασταλτικών μέτρων με διεθνή συνεργασία.

Πολλές και οι ευθύνες των ελληνικών κυβερνήσεων που επί χρόνια αδιαφορούσαν για το μεταναστευτικό πρόβλημα. Η γιγάντωση όμως του προβλήματος το 2015 οφείλεται και στη λανθασμένη ελληνική πολιτική και μηνύματα περί «άνευ όρων εισόδου άρα και εύκολης διέλευσης προς την Ευρώπη» που εξέπεμψε λόγω άγνοιας, ανικανότητας και ιδεοληψιών η ελληνική κυβέρνηση. Για αντιμετώπιση του προβλήματος θα απαιτηθεί στενή συνεργασία με τις ευρωπαϊκές χώρες, υιοθέτηση πολιτικής αποτροπής και συνεχής ανάδειξη του ρόλου της Τουρκίας στον έλεγχο των ροών. Η πολιτική αυτή έχει κόστος καθώς θα πρέπει να προσφέρει στους εισερχόμενους τη διεθνή προστασία και μεταχείριση που οι συνθήκες επιβάλουν και προσωρινή παραμονή σε ελεγχόμενους χώρους και την ταχεία διάκριση και ανάλογο χειρισμό της κάθε περίπτωσης (απόδοση καθεστώτος πρόσφυγα, σύντομη απέλαση).

Τελευταία αφήσαμε για εξέταση, το χιλιοβασανισμένο ελληνικό νησί της Ανατολικής Μεσογείου: την μαρτυρική Κύπρο. Μετά την αποτυχία της επιβολής του σχεδίου Ανάν το 2004, οι προσπάθειες ορισμένων κέντρων του διεθνούς παράγοντα επαναλαμβάνονται για μια λύση. Γεγονός είναι ότι το πρόβλημα διαιωνίζεται και αποτελεί πεδίο τριβών στην Ανατολική Μεσόγειο. Μερικώς ορθή και η άποψη ότι παρελθόντος του χρόνου οι συνθήκες μιας λύσεως καθίστανται σε βάρος του Ελληνισμού. Το καίριο ερώτημα είναι κατά πόσο είναι προτιμητέα μια «κακή» και εκβιαστική λύση από την παρούσα κατάσταση. Δυστυχώς το κατασκεύασμα που προωθούν και οι νέες προτάσεις φαίνεται ότι δεν θα είναι συμβατό με το δίκαιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης πιθανόν δε αντιβαίνει και βασικές αρχές του διεθνούς δικαίου. Η Κυπριακή Δημοκρατία ορθώς και ειλικρινώς επιδιώκει την εξεύρεση λύσεως αλλά δεν πρέπει να ενεργεί  υπό το φόβο των εκβιασμών καθόσον η διεθνής κατάσταση σήμερα δεν είναι ιδιαιτέρως ευνοϊκή για την Τουρκία ούτε η Λευκωσία ευρίσκεται απομονωμένη και σε δυσμενή θέση. Αποτελεί χώρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, του Ευρώ, έχει  επιτυχώς εξέλθει από την οικονομική κρίση και η αξία της έχει αναβαθμιστεί από τις εξελίξεις (στρατηγικές, ασφαλείας και ενεργειακές) στην περιοχή. Η Ελλάδα, πολλάκις υπεύθυνη για τα προβλήματα της Κύπρου, οφείλει να λάβει ξεκάθαρη θέση προειδοποιώντας τη Λευκωσία για τους κινδύνους που εμπεριέχει μια «κακή» και βιαστική λύση και αναλαμβάνοντας τις ευθύνες που της αναλογούν ως αδελφό κράτος και μη κρυπτόμενη πίσω από διακηρύξεις του τύπου «η Κύπρος αποφασίζει και η Ελλάδα συμπαρατάσσεται». Σίγουρα ο κυπριακός λαός θα αποφασίσει αλλά και ο ελληνικός λαός οφείλει να εκφράσει τις απόψεις του ειλικρινώς και με «αδελφική» διάθεση. Σε τελευταία ανάλυση η ύπαρξη, ασφάλεια, άμυνα και ευημερία του Ελλαδικού χώρου αρχίζει από τον Έβρο, περνάει από τα νησιά του Αιγαίου και καταλήγει στις ακτές του Κύπρου. Οτιδήποτε λιγότερο είναι αποκήρυξη της εθνικής συλλογικής ευθύνης,  επικίνδυνες ιδεοληψίες και συγχύσεις ή εθνική προδοσία.

Μέσα από όλα αυτά τα θέματα έγινε προσπάθεια να ενημερωθεί αντικειμενικά και να προβληματιστούν οι σπουδαστές του σεμιναρίου. Το ΕΛΙΣΜΕ θα συνεχίσει τις προσπάθειες επιμόρφωσης, ενημέρωσης, προειδοποίησης και υποβολής αξιόπιστων προτάσεων για την αντιμετώπιση των πολλαπλών προβλημάτων που απασχολούν τη χώρα μας και πάντα με μοναδικό γνώμονα την προώθηση των εθνικών συμφερόντων μας.