2015-05-17. Ανησυχητικοί συνειρμοί 200 χρόνια μετά τη μάχη του Βατερλό
Έντονη η ανθρώπινη επιθυμία να ανατρέχει στο παρελθόν και να προσπαθεί περισσότερο ή λιγότερο πετυχημένα, να συσχετίσει ιστορικά γεγονότα με τις τρέχουσες εξελίξεις εξάγοντας συμπεράσματα ή προβαίνοντας σε προβλέψεις. Γνωστή και η αμφιλεγόμενη ρήση του Μάρξ ότι η ιστορία επαναλαμβάνεται την πρώτη φορά σαν τραγωδία και τη δεύτερη σαν φάρσα.
Η προσπάθεια συσχέτισης γίνεται ακόμη πιο ζωηρή αλλά και τρομακτική όταν χρονολογικά στοιχεία, αριθμοί, ονόματα, εξελίξεις και αποτελέσματα παρουσιάζουν μια «συνομωσιολογική» ομοιότητα ή «διαβολική» σύμπτωση. Βέβαια, η τακτική της παρελθοντολογικής αυτής ασκήσεως στηρίζεται περισσότερο στην προβολή επιλεγμένων στοιχείων και στην αποσιώπηση άλλων παρά στην ενδελεχή εξέταση αιτίων, γεγονότων και συνεπειών. Δεν μπορώ όμως και εγώ με τη σειρά μου να αποφύγω τον πειρασμό παράθεσης παρόμοιων ανατριχιαστικών στοιχείων και συμπτώσεων.
Γυρνάω λοιπόν 200 χρόνια πίσω, στο ανήσυχο έτος 1815. Στα τέλη εκείνου του Φεβρουαρίου, ο εξόριστος στη νήσο Έλβα πρώην αυτοκράτορας της Γαλλίας, Ναπολέων ο επονομασθείς αργότερα Μέγας, δραπετεύει και στις 01 Μαρτίου πατάει το πόδι του στο γαλλικό έδαφος. Έντονη η ανησυχία των ηγετών των μεγάλων δυνάμεων στο εν εξελίξει συνέδριο ειρήνης στην άλλοτε πανίσχυρη πρωτεύουσα της ευρωπαϊκής διπλωματίας τη Βιέννη. Έντονες και οι κατηγορίες του καθεστώτος των Βουρβόνων κατά του κορσικανού στρατηγού και η κινδυνολογία τους για τις συνέπειες της επιστροφής του μετά δε και τις πολυετείς θυσίες του γαλλικού λαού. Όμως ο περήφανος γαλλικός λαός, είχε άλλη γνώμη και υποδέχεται θριαμβευτικά τον εξόριστο Αυτοκράτορα και συγχωρεί όλα του τα προηγούμενα σφάλματα και κυρίως την αυταρχικότητα του καθεστώτος του. Ο Αυτοκράτορας μιλάει στην καρδιά του γαλλικού λαού και τον εμψυχώνει. Οι μεγάλες δυνάμεις όμως συγκεντρώνουν τις δυνάμεις του ενώ ο Ναπολέων κάτω από την πίεση του χρόνου προσπαθεί να ανασυντάξει τα διαλυμένα περήφανα στρατεύματα του. Ο χρόνος είναι περιορισμένος και ακόμη πιο περιορισμένα είναι τα οικονομικά αποθέματα της Γαλλίας. Τελικά για να προλάβει τις εξελίξεις εξορμά πρώτος εναντίον των αντιπάλων του που πλησιάζουν απειλητικά εναντίον των Παρισίων με σκοπό να τους συντρίψει πριν αυτοί ενωθούν. Όλοι όμως οι παράγοντες είναι εναντίον του και στις 18 Ιουνίου ηττείται στη γνωστή μάχη του Βατερλό και παίρνει ξανά τον τελικό δρόμο της εξορίας. Η Γαλλία οδηγείται σε μια επώδυνη συνθήκη ειρήνης και στην επανόρθωση ενός ρεβανσιστικού καθεστώτος. Οι γαλλικές φιλοδοξίες για μια «γαλλική» Ευρώπη έσβησαν τις ημέρες εκείνες του Ιουνίου του 1815 λίγο έξω από τις Βρυξέλλες, ελάχιστα χιλιόμετρα μακριά από το σημερινό κέντρο εξουσίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Πρέπει να αναφέρουμε ότι η Γαλλία βασιζόμενη στις δυνάμεις της σταδιακά επανέκαμψε και επανήλθε στη λέσχη των μεγάλων δυνάμεων.
Σήμερα, 200 χρόνια μετά, μια νέα «αριστερή» ελληνική κυβέρνηση έρχεται στην εξουσία με επαναστατική ορμή και όρεξη να διορθώσει τα κακώς κείμενα και να εξυψώσει την πληγωμένη περηφάνια του Έλληνα. Ο ελληνικός λαός την εξέλεξε και την εμπιστεύτηκε παρά τις κινδυνολογίες των μεγάλων δυνάμεων (που αντί της Βιέννης συνεδριάζουν σήμερα στις Βρυξέλλες) και της προηγούμενης κυβέρνησης. Η νέα κυβέρνηση ρίχνεται στη μάχη άμεσα, ίσως να μην έχει ηγέτη μια προσωπικότητα αντάξια του Ναπολέοντα αλλά έχει ενθουσιασμό. Δεν έχει ούτε τους παλαίμαχους και έμπειρους στρατηγούς του κορσικανού αλλά διαθέτει μια εντυπωσιακή ομάδα ασυντόνιστων και άπειρων στελεχών καλών προθέσεων και διαφόρων ιδεοληψιών. Τουλάχιστον όμως οι στρατιώτες (Έλληνες) είναι πρόθυμοι, περήφανοι αλλά συνάμα και κουρασμένοι ενώ τα πυρομαχικά (χρήματα) και τα πολεμοφόδια (αξιοπιστία) ελάχιστα. Πριν λοιπόν να τελειώσει Ο Ιανουάριος, η μάχη εναντίον των μεγάλων δυνάμεων (δανειστών και εταίρων) αρχίζει με τη δική μας περήφανη εξόρμηση. Οι αψιμαχίες συνεχίζονται όλη την ανοιξιάτικη περίοδο και ο Ιούνιος πλησιάζει. Οι μεγάλες δυνάμεις συγκεντρώνουν τις δυνάμεις τους στις Βρυξέλες για την τελική σύγκρουση που όλοι θέλουν να αποφύγουν και να βρουν μια έντιμη συμβιβαστική λύση. Όμως καμιά φορά η ιστορία ακολουθεί τη δική της ανεξέλεγκτη πορεία και η σύγκρουση δεν αποφεύγεται. Την ημέρα της (ενδεχόμενης) σύγκρουσης το ημερολόγιο έγραφε μια ημερομηνία του Ιουνίου του 2015 και δυστυχώς το Βατερλό είναι πολύ κοντά στις Βρυξέλες.