Blog

Η «ανάσα ανακούφισης» και η «Ρόζα»

Του Γιώργου Κακλίκη, πρέσβη επί τιμή, ειδικού συμβούλου του ΕΛΙΑΜΕΠ

 

TA ΝΕΑ – 06/05/2021 (σελ. 12)

Λίγο πριν από τη στιγμή που η Δύση σχημάτιζε εικόνα για τη θέση της γυναίκας στην Τουρκία, η Αγκυρα ανακοίνωνε την αποχώρηση της χώρας από τη Σύμβαση της Κωνσταντινούπολης. Μια σύμβαση που ούτε  στη «ρύθμιση της οικογενειακής ζωής» στοχεύει ούτε στην «ανατροπή των παραδόσεων της κοινωνίας». Μια σύμβαση που αφορά μόνο την εξάλειψη της ενδοοικογενειακής βίας και της βίας κατά των γυναικών.

Ο τούρκος πρόεδρος είχε μιλήσει, εδώ και χρόνια, για τη συγκεκριμένη θέση της γυναίκας στην τουρκική κοινωνία. Τότε που λίγοι ξένοι πρόσεχαν αυτά τα λόγια και ακόμα πιο λίγοι άκουγαν τον θρήνο της  γυναίκας που ασφυκτιούσε. Κι όμως, γυναίκες δημοσιογράφοι τουρκικών φύλλων, που θέλουν να εμφανίζονται προοδευτικές, μιλούν για σύμβαση «θεωρητική της ομοφυλοφιλικής πολιτικής» και «αιτία του διπλασιασμού των γυναικοκτονιών». Θολώνει έτσι κι άλλο η εικόνα της Τουρκίας του Ερντογάν που μιλάει ξανά για  ευρωπαϊκή προοπτική. Διαμαρτύρεται όμως πως η Τουρκία αντιμετωπίζεται αρνητικά από τις Βρυξέλλες που δεν της αναγνωρίζουν προόδους. Συλλογιστική στα μέτρα του τούρκου προέδρου που έχει τη δική του ερμηνεία για τα ανθρώπινα δικαιώματα. Και ακόμα πιο πολύ, για τα δικαιώματα των γυναικών. Γι’ αυτόν, ταγμένη στην οικογένεια και την τεκνοποιία, η γυναίκα δεν χαμογελά δημόσια, δεν κυκλοφορεί όταν είναι έγκυος, δεν χρησιμοποιεί μέσα μεταφοράς «μη ευπρεπώς ενδεδυμένη» και άλλα πολλά.

Τα βήματα της Τουρκίας προς τα πίσω έχουν ανάμεσα στα θύματα και πάλι τη γυναίκα που ακόμη διεκδικεί το δικαίωμα για ισότιμη αντιμετώπιση. Στη Δύση έγιναν βήματα σοβαρά, αν και απομένουν πολλά ακόμα. Ωστόσο στην τουρκική Ανατολή η πορεία είναι αντίστροφη. Εκεί, αν και τρεις δεκαετίες πριν γυναίκα είχε πάρει τα ηνία της χώρας, ο σημερινός πρόεδρος τροφοδοτεί έναν αφύσικο συντηρητισμό. Ετσι διακηρύσσει πως η Σύμβαση της Κωνσταντινούπολης παρεμβαίνει στην οικογένεια, τις αρχές και την τιμή της! Και ένα άλλοθί του είναι η μη υπογραφή της σύμβασης από κάποια κράτη-μέλη της ΕΕ. Ξεχνά βέβαια ότι τόσο οι αμερικανικές όσο και οι ευρωπαϊκές εκθέσεις για τα ανθρώπινα δικαιώματα στην Τουρκία, και ειδικότερα των γυναικών της, είναι καταπέλτης. Τριακόσιες γυναικοκτονίες μέσα στο 2020 δύσκολα θα περνούσαν απαρατήρητες.

Ισως η προσβολή στην πρόεδρο της Επιτροπής, την ευρωπαία γυναίκα και τον θεσμό που εκπροσωπεί να αποτελέσει την αρχή ευαισθητοποίησης όσων ασκούν επιρροή στην Αγκυρα και μια αρχή εξελίξεων. Χωρίς όμως τεχνάσματα σαν την προσχηματική δικαστική αθώωση της Μελέκ Ιπέκ για τον φόνο του συζύγου της που απειλούσε με θάνατο την ίδια και τα δύο παιδιά τους. Ο δρόμος είναι μακρύς και οι εξελίξεις αβέβαιες. Δύσκολη η στροφή του αυταρχικού κράτους και δύσκολο να ενστερνισθεί ο ανδρικός πληθυσμός την αντίληψη πως η γυναίκα έχει τα ίδια με αυτόν δικαιώματα. Και πως της πρέπει όχι μόνο σεβασμός αλλά και συγγνώμη για όσα δεινά έχει υποστεί και υφίσταται ακόμη.

Ο δικηγόρος της Μελέκ μίλησε για «ανάσα ανακούφισης της χώρας με την απόφαση αυτή». Ωστόσο, αρχές Απριλίου, στο Ντιγιάρμπακιρ, οι Αρχές επέδραμαν στα γραφεία της γυναικείας οργάνωσης «Ρόζα» που αγωνίζεται ενάντια στη βία κατά των γυναικών. Και με την κλασική πια κατηγορία «περί τρομοκρατίας» συνέλαβαν 22 γυναίκες…