Blog

Mήπως υπάρχει Δούρειος Ίππος στην Ευρώπη;

 

Του Δρος Ευαγγέλου Τέμπου

Στρατηγικού Αναλυτού της Ελληνικής Εταιρείας Στρατηγικών Μελετών(ΕΛ.Ε.Σ.ΜΕ)

H πρόσφατη αρνητική κατάληξη του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου στις Βρυξέλλες, στις 12-13 Δεκεμβρίου 2003, στο πλαίσιο της λήγουσας Ιταλικής Προεδρίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αποσαφήνισε μια κατάσταση που προϋπήρχε για καιρό, αλλά καμία ευρωπαϊκή πρωτεύουσα δεν τολμούσε εύκολα να αναγνωρίσει και πολύ περισσότερο να θεραπεύσει. Η κατάληξη του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου επιβεβαίωσε αρκετές προβλέψεις που μιλούσαν για την πιθανή αποτυχία της Διακυβερνητικής Διάσκεψης και την αναβολή θέσπισης ενός κοινού συντάγματος. Η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι βαθιά διαιρεμένη. Τα προβλήματα που βασανίζουν την ΕΕ δεν είναι μόνο θεσμικά ή οικονομικά αλλά κυρίως και προεξέχων πολιτικά. Η Ευρωπαϊκή Ένωση διαιρέθηκε με πρωτοφανή ευκολία τον περασμένο Απρίλιο μπροστά στην παράκληση-απαίτηση των ΗΠΑ να συστρατεύσουν από κοινού κατά του Ιράκ. Η τότε Αμερικανική κίνηση που είχε ως αποτέλεσμα την προσωρινή (;) διαίρεση της Ευρωπαϊκής Ένωσης δεν βασίστηκε βέβαια, στην επιχειρησιακή αδυναμία των ΗΠΑ να εκστρατεύσουν κατά του Ιράκ, αλλά στην μάταιη προσπάθεια των τελευταίων να νομιμοποιήσουν έναν κατά τα άλλα παράνομο πόλεμο. Τότε οκτώ κράτη, είτε ήδη μέλη, είτε μελλοντικά, διαχώρισαν την θέση τους και αποφάσισαν να συμπλεύσουν με τις ΗΠΑ κατά του Ιράκ, δημιουργώντας ένα ρήγμα στην Ευρωπαϊκή Ένωση και διασπώντας την Κοινή Εξωτερική Πολιτική και Πολιτική Ασφάλειας. Μέσα σε αυτά τα οκτώ κράτη ήταν αρκετά από τα μελλοντικά μέλη της ΕΕ τα οποία αργότερα είτε απέστειλαν στρατιωτικές δυνάμεις στο Ιράκ, είτε προσέφεραν πολυποίκιλη βοήθεια στις ΗΠΑ.

Είναι εμφανές ότι πολλά από τα μελλοντικά κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, τα οποία μέχρι πρότινος βρίσκονταν στο συμπαγή αμυντικό γεω-πολιτικό και γεω-στρατηγικό χώρο της πρώην ΕΣΣΔ, χαρακτηρίζονται από μία εξαιρετικά αδύναμη στάση απέναντι στις ΗΠΑ. Έχοντας ένα σύμπλεγμα κατωτερότητας απέναντι στις Ηνωμένες Πολιτείες και μία διαρκή φοβία και δυσπιστία σε σχέση με την Ρωσία, απόρροια των μακροχρόνιων επαφών τους με την πρώην ΕΣΣΔ κατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου, στρέφονται με πολύ μεγάλη ευκολία προς τις ΗΠΑ για πολιτική, διπλωματική, οικονομική και στρατιωτική προστασία από τον γείτονά τους και μέχρι πρότινος δυνάστη τους. Η ένταξή τους στην Ευρωπαϊκή Ένωση ακολουθεί την προσχώρησή τους στο Νάτο γνωρίζοντας καλά σε ποιόν οφείλουν αυτήν την χάρη. Οι ΗΠΑ έχουν σε μεγάλο βαθμό, αναλάβει τον επανεξοπλισμό τους και την ανασυγκρότηση και αναδόμηση των στρατιωτικών τους δυνάμεων και τα ασθενώς οικονομικά κράτη της πρώην κεντρικής και ανατολικής Ευρώπης, λόγω της νέας αυτής κηδεμονίας τους από τις ΗΠΑ, πιστεύουν ότι χρωστούν σε αυτές πολλά. Αποτέλεσμα αυτού, είναι να τάσσονται με τα συμφέροντα των ΗΠΑ σε πολύ μεγαλύτερο βαθμό από ότι σε σχέση με αυτά της Ευρωπαϊκής Ένωσης και να λειτουργούν ως αντιπρόσωποι των ΗΠΑ στην ΕΕ αδυνατίζοντας την κοινοτική συνοχή. Έχοντας ως δεδομένη την ένταξή τους στην ΕΕ, θεωρούν την Ευρωπαϊκή Ένωση ως μια χαλαρή οικονομική και εμπορική συνέλευση κρατών, που δεν ενδιαφέρεται ή αδυνατεί προς το παρόν να αποκτήσει μία ισχυρή εξωτερική πολιτική και πολύ περισσότερο, κατά τη γνώμη τους, δεν μπορεί να τους προσφέρει αρωγή σε περίπτωση που βρεθούν αντιμέτωποι ξανά με την προαιώνια, κατά τη γνώμη τους και πάλι, απειλή, τη Ρωσία.

Με το να συμπαραστέκονται όμως πρωτίστως στις ΗΠΑ και δευτερευόντως στην ΕΕ με σκοπό να εξαργυρώσουν σε αυτές την βοήθεια που τους δίνουν, γίνονται ο Δούρειος Ίππος που πολιορκεί την Ευρωπαϊκή Ένωση στην οποία, οικειοθελώς θέλουν να ενταχθούν.