Καθώς η Μόσχα αγωνίζεται να ανατρέψει το ρεύμα ενός πολέμου που μέχρι στιγμής έχει αποτύχει σε μεγάλο βαθμό, οι Ουκρανοί, σύμφωνα με αναλυτικό ρεπορτάζ της Washington Post, προετοιμάζονται για την αντεπίθεση του Κρεμλίνου. Από πού, όμως, θα επιδιώξει η Ρωσία να ξεκινήσει το χτύπημά της, παραμένει ένα μυστήριο, αναγκάζοντας το Κίεβο να προετοιμάσει τα στρατεύματά του κατά μήκος ενός ποικίλου και απειλητικού μετώπου που εκτείνεται από τη Λευκορωσία έως τη Μαύρη Θάλασσα.

 

 

Από τους βαλτώδεις βόρειους υγρότοπους μέχρι τις μανιασμένες οδομαχίες στα ανατολικά και την άδενδρη στέπα στον νότο, κάθε περιοχή παρουσιάζει τις δικές της προκλήσεις και ευκαιρίες για τους Ρώσους εισβολείς και τους Ουκρανούς που σκοπεύουν να τους εκδιώξουν.

Ουκρανοί αξιωματούχοι προειδοποιούν ότι η Ρωσία ενδέχεται να ξεκινήσει την επίθεσή της εντός εβδομάδων, ακόμα και ωρών, καθώς το ημερολόγιο πλησιάζει προς την πρώτη επέτειο της εισβολής στις 24 Φεβρουαρίου του 2022.

Μια κούρσα φαίνεται πλέον να διεξάγεται μεταξύ των ρωσικών δυνάμεων που στοχεύουν να ικανοποιήσουν την απαίτηση του προέδρου Βλαντιμίρ Πούτιν να ανακτήσουν τη δυναμική τους -και να καταλάβουν περισσότερα ουκρανικά εδάφη- και την άφιξη πρόσθετων δυτικών όπλων που θα μπορούσαν και πάλι να βοηθήσουν τους Ουκρανούς να καταπνίξουν τη ρωσική επίθεση.

Η Ουκρανία είναι ανυποχώρητη στις φιλοδοξίες της να απωθήσει τη Ρωσία και να ανακαταλάβει όλα τα εδάφη της, συμπεριλαμβανομένης της χερσονήσου της Κριμαίας που κατέλαβε παράνομα η Μόσχα από το 2014. Αλλά μέχρι να φτάσουν τα πρόσφατα υπεσχημένα άρματα μάχης, πυρομαχικά και συστήματα αεράμυνας, συμπεριλαμβανομένων άνω των 2,5 δισ. δολαρίων σε όπλα που υποσχέθηκε η Ουάσιγκτον, στρατιωτικοί εμπειρογνώμονες λένε πως οι ουκρανικές μονάδες είναι πιθανό να παραμείνουν ακινητοποιημένες σε αμυντικές θέσεις στις οποίες εγκαταστάθηκαν αφού ανάγκασαν τον εχθρό σε υποχώρηση στο Χάρκοβο και στη Χερσώνα το περασμένο φθινόπωρο.

«Εχουμε ένα αίσθημα αναμονής», είπε ο Αντρι, στρατιώτης στην ανατολική περιοχή του Ντονέτσκ, τον οποίο η Washington Post αναφέρει μόνο με το μικρό όνομά του λόγω του κινδύνου για την ασφάλειά του.

Το πιο προφανές μέρος που θα μπορούσε να είναι η αιχμή του δόρατος μιας νέας ρωσικής επίθεσης, είναι μερικές δεκάδες χιλιόμετρα βόρεια από το σημείο όπου βρίσκεται ο Αντρι, στο κέντρο του ρωσόφωνου Ντονμπάς, σύμφωνα με τον υποστράτηγο Κύριλλο Μπουντάνοφ, επικεφαλής της στρατιωτικής υπηρεσίας πληροφοριών της Ουκρανίας.

 

 

Η Μόσχα διοχετεύει μεγάλο μέρος της διογκούμενης δύναμής της -η οποία, όπως εκτιμά ο Μπουντάνοφ, έχει ξεπεράσει τους 326.000 στρατιώτες- σε σημεία της περιοχής που ελέγχει η Ρωσία μέσω ρωσόφωνων για σχεδόν μία δεκαετία.

Πολλά από αυτά τα στρατεύματα κατευθύνθηκαν στις μανιώδεις μάχες για την κατάκτηση του Μπαχμούτ, πόλη που βρίσκεται στο μονοπάτι προς τον μακροπρόθεσμο στόχο του Πούτιν να κατακτήσει το Ντονμπάς, το οποίο περιλαμβάνει τις περιοχές Ντονέτσκ και Λουγκάνσκ.

«Το μοναδικό τους καθήκον αυτή τη στιγμή είναι να φτάσουν στα διοικητικά σύνορα των περιοχών του Ντονέτσκ και του Λουγκάνσκ», είπε ο Μπουντάνοφ σε συνέντευξή του με την Washington Post.

Οι Ρώσοι θα μπορούσαν επίσης να κατευθύνουν την επίθεσή τους σε άλλα εδάφη, τα οποία προσάρτησαν παράνομα πέρυσι, στις νότιες περιοχές Ζαπορίζια και Χερσώνα, τμήματα των οποίων συμβάλλουν στη δημιουργία της πολυπόθητης «χερσαίας γέφυρας» του Πούτιν μεταξύ ηπειρωτικής Ρωσίας και Κριμαίας.

Ακόμα και μια σημαντική ώθηση στη δυτική περιοχή του Ρίβνε, η οποία θα επέτρεπε στη Μόσχα να εμποδίσει τη ροή των δυτικών όπλων που εισέρχονται από την Πολωνία, είναι ένα σενάριο που εξετάζουν οι στρατηγοί.

Οι Ουκρανοί στρατιωτικοί έχουν τα μάτια τους δεκατέσσερα σε κάθε σημείο, ανυπόμονοι να αποκρυπτογραφήσουν εάν τα σημάδια μιας επιθετικής έκρηξης από τη Λευκορωσία προς τα βόρεια, ή από την παράκτια Χερσώνα στον νότο, είναι παραπλανητικά στοιχεία ή αποτελούν πραγματικά σχέδια επίθεσης που απαιτούν γρήγορη εκτροπή των υπερασπιστών από άλλα σημεία του μετώπου.

Είναι μια σύνθετη αμυντική στάση. Ωστόσο, οι 50 εβδομάδες πολέμου -κατά τη διάρκεια του οποίου η Ουκρανία έχει σχεδόν τετραπλασιάσει το μέγεθος της συνολικής μαχητικής της δύναμης- και τα δισεκατομμύρια σε δωρεές όπλων έχουν κάνει τη χώρα πιο ικανή να ανταποκριθεί στον μακρύ ορίζοντα των απειλών απ’ ό,τι πριν από έναν χρόνο.

 

 

«Δεν μοιάζει με το τέλος Φεβρουαρίου του 2022, όταν είχαμε έλλειψη ανθρώπινου δυναμικού και χρειαζόμασταν να επιβάλουμε προτεραιότητες», δήλωσε ο Μίκολα Μπιελιέσκοφ, ερευνητής στο Εθνικό Ινστιτούτο Στρατηγικών Μελετών του Κιέβου, το οποίο είναι χρηματοδοτούμενο από την κυβέρνηση και συμβουλεύει το γραφείο του Ουκρανού προέδρου για την ασφάλεια και άλλα ζητήματα.

«Με 1 εκατομμύριο άνδρες τώρα στις ουκρανικές δυνάμεις ασφαλείας και άμυνας, η Ρωσία δεν μπορεί εύκολα να βρει ένα άνοιγμα, ακόμα κι αν χτυπήσει εκεί όπου δεν υπάρχουν καθόλου ουκρανικά στρατεύματα», είπε ο Μπιελιέσκοφ.

Η Ουκρανία ετοιμάζεται να αμυνθεί έναντι μιας επίθεσης που είναι πιθανό να συμβεί σε μία από τις παρακάτω περιοχές.

Ανατολή

Η έναρξη της επίθεσης σε μέρος ή τμήματα του μετώπου του Ντονμπάς, μήκους 450 χιλιομέτρων, θα επέτρεπε στη Μόσχα να αξιοποιήσει τις δυνάμεις, τον εξοπλισμό και την υποδομή που έχει συγκεντρώσει εδώ και εννέα χρόνια πολέμου στην ανατολική Ουκρανία. Οι αναλυτές σημειώνουν ότι θα φέρει τη μέγιστη δύναμη πυρός για να υποστηρίξει την προαναφερθείσα εντολή του Πούτιν να κατακτήσει όλο το Ντονμπάς μέχρι τα τέλη Μαρτίου.

Η Ρωσία είναι βαθιά σκαμμένη, έχοντας μεταμορφώσει την πλευρά της στο μέτωπο σε ένα τοπίο από χωμάτινα εμπόδια, βαθιά χαρακώματα και πυκνές σειρές των αντιαρματικών, γνωστών ως δόντια δράκου. Αυτά τους δίνουν εναλλακτικά καταφύγια στην Πόπασνα και σε άλλα χωριά και τους επιτρέπουν να συνεχίσουν να πιέζουν προς τα δυτικά.

Από εκείνη την πλευρά, αντιμετωπίζουν το ποιμενικό πεδίο μάχης της Ουκρανίας, με τα λιβάδια, τα λασπωμένα από το χιόνι πεδία του Λουγκάνσκ και του Ντονέτσκ, να διασταυρώνονται με τις γραμμές των χαρακωμάτων και να είναι γεμάτα με πυκνές παγίδες τανκς.

Για να φτάσουν όμως οι Ρώσοι ακόμη και σε αυτή την έκταση, θα απαιτούσε να διασχίσουν μια συστάδα πόλεων – συμπεριλαμβανομένων των Τσάσιβ Γιαρ, Κοστιαντινίβκα, Ντουζκίβκα, Σλοβιάνσκ και Κραματόρσκόπου- όπου οι Ουκρανοί έχουν κρυφτεί ήδη σε στρατιωτικές βάσεις, σε εγκαταλελειμμένα σπίτια και σε υπόγεια.

Μέχρι στιγμής, στον πόλεμο, η ρωσική πρόοδος μέσα από τα πεδία των αστικών μαχών ήταν εξαντλητική και αιματηρή, ιδιαίτερα όσον αφορά τον συνεχιζόμενο αγώνα για την κατάκτηση του Μπαχμούτ, όπου σημειώθηκαν βαριές απώλειες για κάθε πλευρά.

Οι Ουκρανοί μαχητές λένε ότι ο ρυθμός των εχθρικών βομβαρδισμών έχει επιβραδυνθεί γύρω από την πόλη, πιθανώς επειδή τα αποθέματα πυρομαχικών έχουν εξαντληθεί. Αντίθετα, οι Ρώσοι στέλνουν κύματα μαχητών σε μεγάλο βαθμό απροστάτευτα από τεθωρακισμένα οχήματα, μια πρόγευση του πώς θα μπορούσε να μοιάζει μια μεγάλη επίθεση στην περιοχή.

«Δεν έχουμε αρκετά πυρομαχικά για να σκοτώσουμε όλους τους μαχητές που στέλνουν», είπε η Ιρίνα Ριμπάκοβα, εκπρόσωπος της 93ης μηχανοκίνητης ταξιαρχίας στο Μπαχμούτ. «Δεν φαίνεται να έχουν απομείνει πολλά αποθέματα όλμων και οβίδων για να μας εκτοξεύσουν, αλλά έχουν απεριόριστο ανθρώπινο δυναμικό».

Νότος

Ο ελικοειδής ποταμός Δνείπερος διασχίζει τις νότιες περιοχές Ζαπορίζια και Χερσώνα, τις οποίες ο Πούτιν ισχυρίζεται ότι έχει προσαρτήσει, σχηματίζοντας ένα φυσικό φράγμα που σε πολλά σημεία αποτελεί πρώτη γραμμή του μετώπου.

Για μήνες τα ρωσικά στρατεύματα είχαν καταλάβει τη Χερσώνα, ενώ εντέλει απωθήθηκαν τον Νοέμβριο, έπειτα από ουκρανική αντεπίθεση. Η Ρωσία έχει ορκιστεί να επιστρέψει, αλλά θα πρέπει να αντιμετωπίσει τις ομάδες επιτήρησης drone που… αγαπούν τις επίπεδες παράκτιες πεδιάδες, όπου τα εχθρικά στρατεύματα συχνά δυσκολεύονται να κινηθούν απαρατήρητα.

«Οι ουκρανικές δυνάμεις δεν σταθμεύουν σε πόλεις στη Ζαπορίζια. Η γραμμή του μετώπου περνά κυρίως μέσα από χωράφια», δήλωσε ο Ολέξι Ντμιτρασκίβσκι, στρατιωτικός εκπρόσωπος για τις περιοχές Ντονέτσκ και Ζαπορίζια. «Αυτό μας βοηθά. Εχουμε φτιάξει πολλά οχυρά σε αυτές τις πεδιάδες.

 

 

Ακόμη και μετά την υποχώρησή της, η Ρωσία ελέγχει αρκετά εδάφη από τη Ζαπορίζια και τη Χερσώνα για να διατηρήσει τη χερσαία γέφυρα προς την Κριμαία. Το Κρεμλίνο, ωστόσο, επέμεινε ότι θα «απελευθερώσει» και τις δύο περιοχές.

Η Ουκρανία εντόπισε συσσώρευση στρατευμάτων στην περιοχή, συμπεριλαμβανομένων δύο νέων τακτικών ταγμάτων, αλλά πολύ λιγότερα από αυτά που συγκεντρώνονται βορειότερα, είπε ο Ντμιτρασκίβσκι.

Ο Λιμαρένκο και η μονάδα του, η οποία ανήκει στην Εδαφική Αμυντική Δύναμη της Ζαπορίζια, εκπαιδεύονται στην περιοχή και επιθυμούν να πολεμήσουν εδώ. Η περιοχή θεωρείται ένα από τα πιθανά σημεία για την επόμενη μεγάλη επίθεση της ίδιας της Ουκρανίας, ίσως για την απελευθέρωση της Μελιτόπολης -από όπου κατάγονται αρκετοί από τους μαχητές του- και για να κόψει τη χερσαία γέφυρα της Ρωσίας.

Οι Ρώσοι, όμως, έχουν τρυπώσει σε πιο εδραιωμένες θέσεις και οι αναλυτές δεν περιμένουν μια μεγάλη ουκρανική ώθηση εν μέσω χειμερινής λάσπης. Οι άνδρες του Λιμαρένκο γνωρίζουν ότι μπορούν να αναπτυχθούν οπουδήποτε απαιτεί η ρωσική επίθεση.

«Εχουμε ήδη μετεγκατασταθεί 15 φορές», είπε ο Λιμαρένκο καθώς οι άνδρες του εξασκούνταν στην εύρεση διεξόδου μέσα από μια τάφρο με το είδος των εκρηκτικών συρμάτων που προτιμούν οι Ρώσοι.

Βορράς

Αν και τα βασικά σχέδια του Πούτιν επικεντρώνονται στις τέσσερις περιοχές της νοτιοανατολικής Ουκρανίας, η Μόσχα ενδέχεται να επαναλάβει μία από τις βασικές εναρκτήριες κινήσεις της εισβολής της πριν από έναν χρόνο, όταν έστειλε δυνάμεις που ξεχύνονται στα σύνορα από τη Λευκορωσία προς την πόλη Τσερνίχιβ και από τη Ρωσία προς την πόλη Σούμι.

Οι Ουκρανοί επιμένουν ότι είναι έτοιμοι να σταματήσουν τους Ρώσους.

«Τον Φεβρουάριο του 2022 ήμασταν ένας στρατός σε καιρό ειρήνης», είπε ο συνταγματάρχης Γιεβγκένι Σίλκιν, επικεφαλής στρατηγικών επικοινωνιών για τον αρχηγό του επιτελείου της Ουκρανίας. «Επειτα από έναν χρόνο, έχουμε νέα στρατεύματα, νέες ταξιαρχίες. Είμαστε πλήρως ικανοί να σταματήσουμε μια επίθεση από τον βορρά».

Η περιοχή των λιμνών και των υγροτόπων έχει μείνει λασπωμένη από έναν συνήθως ήπιο χειμώνα, όπως ήταν πέρυσι, όταν ορισμένα ρωσικά στρατεύματα κόλλησαν στους βάλτους κατά την προέλασή τους προς το Κίεβο. Αλλα, προσπαθώντας να περικυκλώσουν το Σούμι, ανασχέθηκαν από δυνάμεις εδαφικής άμυνας.

 

 

Οι Ουκρανοί στρατιωτικοί αναλυτές δεν βλέπουν τον βορρά ως την πιο πιθανή τοποθεσία για επίθεση και λένε ότι η Ρωσία δεν έχει συγκεντρώσει σημαντικά στρατεύματα στην περιοχή. Η Ρωσία όμως βομβάρδισε το Σούμι και το Τσερνίχιβ τις τελευταίες ημέρες και έχει σταθμεύσει αεροσκάφη στη Λευκορωσία έπειτα από τις πρόσφατες κοινές ασκήσεις.

«Γνωρίζουμε ότι έχουν αφήσει αεροπλάνα και ελικόπτερα στη Λευκορωσία, αλλά δεν ξέρουμε για ποιον σκοπό», είπε ο Σίλκιν. Αυτές οι από βορρά προσεγγίσεις εξακολουθούν να προσφέρουν πλεονεκτήματα στη Ρωσία, κυρίως τις μικρές διαδρομές ανεφοδιασμού που προσφέρει προς και από τη μητέρα πατρίδα. Η Ουκρανία περικλείει την περιοχή με χαρακώματα, παγίδες τανκς, τσιμεντένια φράγματα και άλλα αμυντικά εργαλεία.

«Εχουμε εξορύξει κάθε δρόμο και δεντροστοιχία», είπε ο Σίλκιν, καθώς και μεγάλο μέρος των συνόρων μεταξύ των τριών χωρών. «Δεν πρόκειται να είμαστε φιλικοί με τη Ρωσία ή τη Λευκορωσία», είπε.

Πηγή: Washington Post