Ουκρανία. Πολλά μπορεί να συμβούν μέχρι να αναλάβει ο Τραμπ.
ΑΝΔΡΟΝΟΠΟΥΛΟΣ ΜΑΚΗΣΤο ερώτημα που προκύπτει για το “κόμμα του πολέμου” μετά το πλήγμα στις εγκαταστάσεις στρατιωτικού-βιομηχανικού συγκροτήματος στο Dnipro με τον με τον νεοεμφανιζόμενο ρωσικό βαλλιστικό πύραυλο Oreshnik που εκτοξεύτηκε από τα βάθη της Ασίας, το Αστραχάν και διήνυσε 13,583 χλμ με ταχύτητα 11 Mach σε 15 λεπτά, είναι αν αυτή η κίνηση της Μόσχας πάνω στην σκακιέρα της διαπραγμάτευσης μπορεί να απαντηθεί.
Το ερώτημα καθίσταται πιο όχι μόνο γιατί με μια τέτοια ταχύτητα ο Oreshnik είναι αδύνατο να καταρριφθεί, αλλά γιατί ακολουθείται από ένα δεύτερο εύλογο ερώτημα: ο Πούτιν απειλεί ή προειδοποιεί; Μια έμμεση απάντηση δίνει η Άνγκελα Μάρκελ στα απομνημονεύματά της «Freedom: Memoirs 1954-2021» που πρόκειται να κυκλοφορήσουν, όπου δικαιολογεί την άρνησή της το 2008 να δοθεί στην Ουκρανία και την Γεωργία χρονοδιάγραμμα (ΜΑΡ) ένταξης στο ΝΑΤΟ, όχι μόνο γιατί η Ρωσία ήταν η δεύτερη πυρηνική δύναμη στον κόσμο, αλλά και γιατί ο Πούτιν δεν μπλοφάρει.
Έχουμε λιγότερο από εξήντα μέρες μέχρι τις 20 Ιανουαρίου που αναλαμβάνει ο Τραμπ την προεδρία για να δούμε εάν οι Μπάιντεν-Στάρμερ-Μακρόν πήραν το μήνυμα, αν το κατάλαβαν ή θα συνεχίσουν να κάνουν πως δεν καταλαβαίνουν και θα διολισθήσουν σε κάποιο απονενοημένο πολεμικό διάβημα, πού συνεπάγεται τραγωδία.
Το μήνυμα Πούτιν ήταν σαφές. Μαζέψτε τον Ζελένσκι, τους ATACMS, τους Storm Shadow, τους Scalp και τις νάρκες κατά προσωπικού γιατί θα υποχρεωθούμε να απαντήσουμε «συμμετρικά». Το ρωσικό επιχείρημα είναι απλό: Πρώτον, αφού οι πύραυλοι αυτοί απαιτούν δορυφορική πλοήγηση, τεχνολογίες και τεχνικούς που η Ουκρανία δεν διαθέτει, σημαίνει ότι εμπλέκεστε ευθέως και αμέσως εσείς εναντίον μας. Δεύτερον, αν υποχρεωθούμε να χτυπήσουμε θα ενημερώσουμε Ουκρανούς και Δυτικούς για να προλάβουν να σωθούν οι άμαχοι. Σημειωτέον ότι Oreshnik που χρησιμοποιήθηκε ήταν ο απλός, αλλά στις άλλες εκδόσεις του μπορεί να φέρει πυρηνικές κεφαλές ισχύος 150 κιλοτόνων (Χιροσίμα Χ 200) και έχει εμβέλεια 5.000 χλμ. και φθάνει στο Λονδίνο σε 19 λεπτά.
Επικίνδυνη σκακιέρα στην Ουκρανία
Μετά την στρατηγική ήττα των Δημοκρατικών που εκπροσωπούν το “κόμμα του πολέμου”, υπήρχε μία επιλογή, μια κίνηση που θα άλλαζε τους όρους διαπραγμάτευσης για την ειρήνευση στην Ουκρανία, τόσο για τον Πούτιν, όσο και για τον Τραμπ. Έτσι, ο απερχόμενος πρόεδρος Τζο Μπάιντεν που θα έπρεπε να λειτουργεί ως υπηρεσιακός, έδωσε στον Ζελένσκι το licence to kill με τους αμερικανικούς βαλλιστικούς πυραύλους ATACMS.
Ουσιαστικά η διαπραγμάτευση για τον τερματισμό του πολέμου είχε αρχίσει από τον Αύγουστο όταν η Ουκρανία εισέβαλε στην ρωσική περιοχή του Κουρσκ με 40.000 επίλεκτες μονάδες με σκοπό την κατάληψη εδάφους που θα ανταλλάσσονταν με ουκρανικό. Παρά την αρχική έκπληξη της ρωσικής πλευράς, οι Ουκρανοί δεν πέτυχαν την κατάληψη στρατηγικών σημείων όπως ο πυρηνικός σταθμός, αντίθετα μετά από μερικούς μήνες βρέθηκαν δραματικά περιορισμένοι και σχεδόν αποκομμένοι με απώλειες της τάξεως των 20.000 ανδρών και 2.500 τεθωρακισμένων οχημάτων και τανκς. Δεν είναι τυχαίο που μετά την επίθεση των Ουκρανών σε αποθήκη πυρομαχικών στο Bryansk με έξι αμερικανικούς ATACMS, επιτέθηκαν στο Κούρσκ με12 βρετανικούς Storm Shadow. Παρ΄ ότι δύσκολα μπορούν να κρατήσουν κάποιο σοβαρό κομμάτι του Κουρσκ φαίνεται ότι θα το προσπαθήσουν.
Οι Ρώσοι δεν μετέφεραν στρατό από τα ουκρανικά μέτωπα και κάλυψαν τα κενά τους με 10.000 Βορειοκορεάτες στρατιωτικούς που ήρθαν να συνδράμουν ως άσκηση σε πραγματικές συνθήκες. Είναι προφανές ότι η Μόσχα δεν πρόκειται να καθίσει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων πριν φύγει ή εξαϋλωθεί και ο τελευταίος Ουκρανός φαντάρος από το έδαφός της. Συνεπώς το επιχείρημα Κουρσκ για τους Ουκρανούς δεν θα υπάρξει πάνω στη σκακιέρα των διαπραγματεύσεων.
Είναι αυτονόητο ότι οι Ουκρανοί έχουν κάθε δικαίωμα να αμυνθούν με κάθε τρόπο χτυπώντας βαθιά μέσα στη Ρωσία ή καταλαμβάνοντας κάποια περιοχή. Όμως, αυτό δεν έχει καμία σχέση με την εμπλοκή ευρωπαϊκών χωρών σε ένα πόλεμο με τη Ρωσία, ούτε με την τεράστια οικονομική και κοινωνική ζημιά που έχει προκαλέσει η Ουάσιγκτον στην Ευρώπη.
Η εκλογή Τραμπ αποτέλεσε ισχυρό σοκ για το “κόμμα του πολέμου” δεδομένης της πρόθεσης του νεοεκλεγέντος προέδρου να κλείσει το Ουκρανικό σε δυο μέρες. Στο τηλεφώνημα που είχε με τον Πούτιν του διεμήνυσε να μην καταλάβει άλλα εδάφη μέχρι την ορκωμοσία του. Ο Πούτιν «κατάλαβε» το αντίθετο και παρά την αυτοσυγκράτηση που είχε επιδείξει ο ρωσικός στρατός άρχισε να καταλαμβάνει νέα εδάφη και να «οργώνει» τις ουκρανικές υποδομές με βόμβες.
Η τακτική αυτή ήταν και μια απάντηση στις ευρωπαϊκές χώρες που παραχώρησαν μαχητικά F16 που έχουν δυνατότητα μεταφοράς ακόμη και πυρηνικών βομβών. Μετά το licence του Μπάιντεν, η κατάληψη εδαφών -πέρα από τις αρχικές επιδιώξεις- καθίσταται πλέον επιχείρημα για τους Ρώσους, δηλαδή θα καταλάβουν εδάφη τα οποία θα επιστρέψουν εφόσον γίνουν δεκτοί οι όροι τους.
Σε δύο μήνες πολλά μπορεί να γίνουν
Ούτε ο Πούτιν αλλά ούτε η υποκριτική ΕΕ ενδιαφέρονται για το «πάγωμα» της σύγκρουσης (frozen conflict) αλλά για μία μακροπρόθεσμη λύση και μάλλον το ίδιο επιθυμεί και ο Τραμπ. Αυτό σημαίνει πέρα από την αναγνώριση της πραγματικότητας επί του πεδίου και την διευθέτηση των ρωσο-ουκρανικών σχέσεων (ουδετερότητα, αφοπλισμός χωρίς ΝΑΤΟ και ΕΕ) η Μόσχα θα επιδιώξει μια ευρωρωσική συμφωνία ασφάλειας, κάτι που είναι απολύτως αναγκαίο και για τους «27». Εννοείται πως η κατάργηση των δυτικών κυρώσεων θα είναι κορυφαίο ζήτημα στην σκακιέρα της διαπραγμάτευσης και όχι μόνο.