Παντελής Γιαννακόπουλος: Το αιώνιον το απόλυτον και το εφήμερον του Χριστιανού
Έγραφε το 1962 ο γεννηθείς το 1921 στο Αϊδίνιο της Μικράς Ασίας καθηγητής της θεολογίας, Ομιλητικής και Λειτουργικής στο ΑΠΘ Ευάγγελος Θεοδώρου με σπουδές φιλοσοφίας, ψυχολογίας, παιδαγωγικής και κοινωνιολογίας στο Μάρμπουργκ της Γερμανίας: [Ο άνθρωπος είναι διφυής, κράμα από γήϊνα και θεϊκά στοιχεία. «Το θεϊκό συστατικό της φύσεώς του, όπως είπαν, ρέπει φυσικά προς τα άνω, ποθεί την ολοκλήρωση με την επιστροφή προς το φως, απ’ το οποίο τρόπον τινά προήλθε σαν ακτίνα στην περιοχή της ύλης. Κάθε αληθινός και γνήσιος βίος είναι αναζήτησις του φωτός αυτού, ανίχνευσις της υψίστης αξίας, η οποία μόνη παρέχει νόημα στην ύπαρξη, διότι κομίζει τις λυτρωτικές πνοές απ’ τη γενέτειρα, τον χαμένο παράδεισο, του οποίου η νοσταλγία παρακινεί προς αναζήτηση»].
Και ο παράδεισος; Είναι ο περίλαμπρος νοητός ουράνιος χώρος στον οποίο, κατά τη χριστιανική παράδοση, εγκαθίστανται οι ψυχές των δικαίων μετά θάνατον. Είναι ο κήπος στον οποίο ο Θεός εγκατέστησε τους Πρωτοπλάστους Αδάμ και Εύα, τους οποίους όμως αργότερα εκδίωξε, όταν υπέπεσαν στο προπατορικό αμάρτημα. Ωστόσο, ο παράδεισος θα αποτελεί πάντα την ιδανική εξέλιξη, τον απόλυτα επιθυμητό προορισμό για κάθε άνθρωπο, αφού θα είναι το ενδιαίτημα, ο πανέμορφος και ειδυλλιακός τόπος της μεταθανάτιας ευδαιμονίας, στον οποίο μετά τη μέλλουσα κρίση θα αναπαύεται η ψυχή του.
«Στη φιλοσοφία και τη Θεολογία ο όρος απόλυτο σημαίνει βασικώς το ιδεωδώς πλήρες και τέλειον, το μη εξαρτώμενον εξ εξωτερικών παραγόντων και αιτίων, το αυτοτελές το καθ’ εαυτό αξιολογικώς και οντολογικώς υπάρχον» (Θρησκ και Ηθ Εγκυκλ, τ.2, σελ.1.151). Εκ τούτου τεκμαίρεται ότι η αναζήτηση του απόλυτου από τον αληθινό χριστιανό προσκρούει στην αδήρητη ανάγκη της προβολής ανάλογων …αντισταθμιστικών δυνατοτήτων-ηθικών αξιών. Απουσία του “ιδεώδους” που επιβάλλεται να προσδιορίζει κατηγορηματικώς την έννοια του “απόλυτου”, συμβάλλει σαφώς στην απαξίωση της ηθικής του συνέπειας, καθιστώντας το από κρύσταλλο διαρκούς διαύγειας, λάμψεως και ισχύος, εύθραυστο ύαλο και θολόμορφο υλικό.
Στην Π. Διαθήκη(γεν.2,8) ο θεόπτης Μωυσής αναφέρει ότι ο Θεός εφύτευσε τον παράδεισο και έθεσε τον άνθρωπο εντός αυτού. Στον προφητικό λόγο ή έννοια του παραδείσου ταυτίζεται με την βασιλεία του Ισραήλ. Η λέξη Ισραήλ ερμηνευμένη στην Ελληνική γλώσσα, σημαίνει, “νους ο ορών τον Θεό”. Στη Καινή Διαθήκη ο παράδεισος και η βασιλεία του Ισραήλ ταυτίζονται με την Βασιλεία του Θεού ή Βασιλεία των Ουρανών. Σε κάθε περίπτωση γίνεται τελείως κατανοητό ότι μιλούμε μόνο για πνευματική κατάσταση. Τί είναι η βασιλεία των ουρανών; Πώς την βιώνουμε; Είναι η απόλυτη γαλήνη, το απόλυτο συνειδησιακόν κάλλος, η απόλυτη πνευματική πληρότητα, η λειτουργία των αισθήσεων της ατελεύτητης διάρκειας.
«Η βασιλεία των ουρανών είναι δωρεά του Θεού στον άνθρωπο», κατά τον Μάρκο τον ασκητή, όπως και η υιοθεσία. Τί είναι όμως “υιοθεσία”; Η υιοθεσία είναι η ακρότητα των ευγενών πόθων μας. Την υιοθεσία θα απολάβει ο άνθρωπος που θα πείσει τον Κύριον ότι θα παραμείνει πιστός μέχρι τέλους. Τότε ο Θεός θα τον δεχθεί με τα ίδια λόγια που είπε και στον Μονογενή Υιό Του: «Υιός μου ει συ εγώ σήμερον γεγέννηκά σε» και ο άνθρωπος εισέρχεται στη χάρη της υιοθεσίας. Ο Κύριος μας φανερώνει ότι κάθε εντολή Του αποτελεί χρέος μας και ότι η “υιοθεσία” είναι δωρεά Του, με το Αίμα Του χαρισμένη στους ανθρώπους. Ως εκ τούτου «Η βασιλεία των ουρανών δεν είναι μισθός για έργα, αλλά χάρη του Κυρίου που έχει ετοιμασθεί για τους πιστούς δούλους». Όπως μας βεβαιώνει ο Άγιος Ιωάννης ο Σιναΐτης: «Η αγάπη και η απάθεια και η υιοθεσία μόνο στην ονομασία διαφέρουν».
Τα γήϊνα, τα υλικά, τα εφήμερα στοιχεία που διαφεντεύουν τη ζωή των ανθρώπων, μέρα με τη μέρα περιθωριοποιούνται. Ο χώρος της αρνητικής εκδοχής, το ενδιαίτημα του πεπτωκότος Αρχαγγέλου, η Γη των κλαυθμών και οδυρμών ο αλλωτριωτικός του καλού καγαθού πλανήτης φιλοξενεί πλέον τους παρηκμασμένους άρχοντες του πλούτου, τους μουμιωποιημένους …Βασιλείς των υλικών αγαθών με την περιορισμένη διάρκεια ζωής και ισχύος. Απέρχονται τελεσιδίκως επιστρέφοντες στο χώμα από το οποίο επλάσθησαν και τα προσωρινά τους επιτεύγματα θα έχουν την τύχη τους. Στάχτη και μπούλμπερη, το χρυσίον τους. Και μόνον οι αναθυμιάσεις και τα σύννεφα καπνού της αυτοκαταστρεφόμενης πλέον Γης θα παραπέμπουν στους υπαιτίους αυτού του εγκλήματος που επετελέσθη από τους πιστούς του Σατανά κατ’ εντολήν του.
Ανήκουστο! Ο Εωσφόρος εναντιώθηκε στον Δημιουργό του και Πλάστη όλου του κόσμου και διολίσθησε στο τερατόμορφο πνεύμα του κακού, το μονίμως αντιτιθέμενον στις βουλές του μεγάλου Θεού της προσφοράς και της αγάπης. Έγινε ο Σατανάς, ο αποκρουστικός Διάβολος, ο Εξαποδώ, ο Ασμοδαίος, ο πρώην αρχάγγελος που δηλητηρίασε με ηθική αδυναμία το ανθρώπινο κύτταρο και τη Γή και διέφθειρε τις αγαθή προαίρεση των ανθρώπων με επίμεμπτες σκέψεις και αξιόμεμπτες πράξεις, εν οις και με το κορυφαίον μεταξύ των αμαρτημάτων, όπερ έκτοτε συνοδεύει τον άνθρωπο με την μομφή της παραβίασης της θεϊκής εντολής.
Η Εκκλησία μας, μας προτρέπει και μας παρακινεί να προσβλέπουμε με αστείρευτη επιθυμία στην κατάκτηση του κορυφαίου ιδανικού που είναι η Βασιλεία των Ουρανών. Τις άγιες ημέρες που διαβαίνουμε ας πλησιάσουμε περιδεείς τον νυμφώνα του Χριστού μας και ας τον κλείσουμε βαθειά στην ψυχή μας, ώστε βέβηλο μάτι και βλάσφημος λόγος να μην μολύνουν τον συμβολισμό που ισχύει μέχρι σήμερον και σηματοδοτεί τα άδυτα των αδύτων. Ευθύς αμέσως ας ψάλλωμεν οι ”εκζητούντες τον Κύριον”: «Τον νυμφώνα σου βλέπω, Σωτήρ μου, κεκοσμημένον· και ένδυμα ουκ έχω, ίνα εισέλθω εν αυτώ. Λάμπρυνόν μου την στολήν της ψυχής, φωτοδότα και σώσόν με».
Μακάρι ο Κύριος να μας αξιώσει να κρατούμε την ημέρα της κρίσεως ένα άσβεστο κεράκι που θα καταδεικνύει με το άκτιστο φως του τον δρόμο προς τα δώματα του αιώνιου Παραδείσου.
Παντελής Γιαννακόπουλος