Το Πνεύμα των Χριστουγέννων
Το Πνεύμα των Χριστουγέννων
Του Υποστρατήγου ε.α. Κωνσταντίνου Αργυροπούλου*
Έχοντας καλοπροαίρετον την διάθεση, θα επιχειρήσουμε να προσεγγίσουμε την έννοια και το πνεύμα των Χριστουγέννων. Επιστρατεύουμε, ως εκ τούτου, το πάθος, που υπαγορεύεται από την ανάγκη για εισχώρηση σε έννοιες πέρα από αυτές, που οι πράξεις των ανθρώπων μάς αιχμαλωτίζουν στα δεσμωτήρια των καθημερινών μας τετριμμένων λειτουργιών.
Χριστού Γέννησις! Κατά Ιωάννην Χρυσόστομον, «πασών των εορτών σεμνωτάτη και φρικωδεστάτη…. Μητρόπολιν πασών των εορτών».
Είναι η εορτή, όπου θα πρέπει η σκέψη μας, με ένα έλλογο τρόμο να σχίζει το διάστημα με τα φτερά μιας από μέρους μας ανυπόκριτης αγγελοπιστίας. Ας προσπαθήσουμε να εγγίσουμε, όχι τις τροχιές των πλανητών, όχι την θέρμη του Ήλιου, όχι τις φήμες περί των περάτων του απείρου, αλλά την Θεϊκή ολοτέλεια. Αυτή την μεταρσιωμένη συνάντηση με τον δημιουργό. Την υπέρτατη αυτή υπόσταση, η οποία ουδεμίαν σχέσιν έχει με τις εθελούσιες φραγές του νου, που γιγαντώνονται δια περιορισμού των βαθμών αντιληπτικότητας μέσα στις διαμορφούμενες συνθήκες που ζυμώνουν το υποσυνείδητο του σημερινού homo consumptionis (καταναλωτού).
Και ερχόμαστε τώρα να ερωτήσουμε. Έχει σημασία ένας Χριστιανικός ιδεαλισμός; Έχουμε ανάγκη για να ανησυχούμε για εκδηλώσεις ενός πνεύματος αιωνίου; Είναι διανοητόν άραγε κάτι τέτοιο σήμερα, όπου όλες οι παράμετροι της ζωής του ανθρώπου διέπονται από την ευρωστία των θυλακίων; Από την αείμαργον επέκταση των δικαιωμάτων επί της ανεξέλεγκτης ελευθερίας;
Λίγοι άνθρωποι ενδιαφέρονται για τον στοχασμόν και την κοσμολογία και ακόμη λιγώτεροι, για το γίγνεσθαι μιας μετρημένης και εναρέτου ανθρωπότητας, δι’ό και παρατηρείται μία γενική δυσπιστία απέναντι σε οποιαδήποτε αισθητήρια αντίληψη, που δεν βασίζεται στις ατομικές ορμές, στις συνειδησιακές προσηλώσεις και στις ιδιοσυστάσεις με τις οποίες ο κάθε χαρακτήρας έχει δομηθεί.
Κατά μία διατύπωση, το των Χριστουγέννων πνεύμα δεν είναι η ακολουθία ενός «ισμού». Είναι η αείφατος αναπαραγωγή της Γεννήσεως του Θεανθρώπου στον αποκλειστικό ορίζοντα του ανθρωπίνου συνειδότος. Είναι μία οικογενειακή οργάνωση για την αγαστή συνένωση. Είναι η αυτενεργός διάχυση της αγάπης προς όλες τις έμψυχες κατευθύνσεις.
Το πνεύμα των Χριστουγέννων είναι η μαγνητική έλξη από τον Λόγο του Ιησού. Από τις εικόνες, τις οποίες χαρίζει η φαντασία, που καθοδηγείται από μία κυβερνημένη πίστη. Αυτή η πίστη, που διαφανοποιεί το άγνωστο στους άγνωρες σύμπαν, αλλά αποζημιώνει τους πιστεύοντες με μία αυθεντική και διαρκή ψυχική ικανοποίηση.
Το πνεύμα των Χριστουγέννων είναι φωτεινό. Η απόστασή του από το σκότος και τα νέφη της αγνωσίας, σαν σπουδή μεταφυσική ή μέγεθος μαθηματικοφιλοσοφικό είναι ακατανόητη από την λογική των συνειρμών. Το φως είναι ζεστασιά. Ζεστασιά είναι αγάπη. Αγάπη είναι η προσέγγιση στο Θείο.
Ας επιχειρήσουμε αυτές τις ημέρες να διαλογιστούμε, όσο γίνεται περισσότερο υπερβατικά. Όχι με την σύμβαση της ανούσιας καθημερινότητάς μας. Ας επικαλεσθούμε τις ευγενείς δυνάμεις της ψυχής. Αυτές οι δυνάμεις υπάρχουν μέσα μας, μόνον, ότι ευρίσκονται εν ναρκώσει, λόγω των επεξειργασμένων εξωτερικών επιδράσεων. Επιδράσεων, που παραγγέλλονται, διασκευάζονται και «προσφέρονται» από δυνάμεις, οι οποίες συνίστανται από πρόσωπα, τα οποία εκμεταλλεύονται τις προκλήσεις των καιρών, τις ανάγκες των ανθρώπων και τις παρουσιαζόμενες συγκυρίες.
Προσοχή όμως. Όταν λέμε, ότι επιχειρούμε να διαλογισθούμε κατά το πνεύμα των Χριστουγέννων, δεν εννοούμε, ότι απαραιτήτως θέλουμε να κατασκευάσουμε έννοιες, αλλά, ότι με τον διαλογισμό μας αυτό βιώνουμε το αγαθό της ψυχικής ευφορίας. Της ενισχυμένης συνειδητότητας της αγάπης. Της λαχτάρας για μια ανθρώπινη προσεγγισιμότητα. Της εφέσεως των ελλόγων για την δημιουργία μιας πραγματικότητας με ποιοτικές βάσεις. Όχι βεβαίως της σχετικής πραγματικότητας, που μας υπόσχονται οι πολιτικώς σκεπτόμενοι και οι δοσοληπτικώς πολιτευόμενοι.
Ας πείσουμε τους εαυτούς μας, ότι αν και ευρισκόμενοι μέσα σε ένα νέφος ιδεολογικών αμφισβητήσεων, ανοριστιών πίστεως και απροσδιορίστων θεολογικών εκτιμήσεων, μπορούμε μέσα σ’αυτό το σημερινό περιβάλλον των επιστημονικών νικών και των τεχνολογικών θριάμβων να δημιουργήσουμε το δικό πεδίο της καθαρής αντίληψης. Να δεχθούμε δηλαδή την επιστήμη σαν αρωγό του ανθρωπολογικού εξελικτικισμού, αλλά μέχρις εκεί. Διότι η επιστήμη και η τεχνολογία δεν έχουν σαν έπαθλο την ευτυχία ψυχής και πνεύματος αλλά την επιτυχία επί των ατερμόνως εμφανιζομένων φυσικομαθηματικών προκλήσεων. Η ευτυχία και η ψυχική γαλήνη κτίζονται επάνω σε μία συνείδηση, που κινείται στην βεβαιότητα των νοητικών επεξεργασιών, οι οποίες από της Γεννήσεως του Ιησού είναι συλλογικά αποδεκτές. Αυτή άλλωστε είναι και η επικρατούσα αντίληψη για το δέον της ευαρμόστου Χριστιανοσύνης.
Το γεγονός, ότι σήμερα δοκιμάζονται οι θεολογικές ορθολογικότητες, τις οποίες έχουμε διδαχθεί και με τις οποίες έχουμε πορευθεί στην μέχρι τώρα ζωή μας, δεν σημαίνει, ότι ξαφνικά έχουν αλλάξει τα δεδομένα της υποστάσεως των περί Θεού ιδεών μας.
Πολύ πιθανόν να έχουμε πέσει στην παγίδα της αμφισβητήσεως του ίδιου μας του εαυτού.
*O Υποστράτηγος ε.α. Κων-νος Αργυρόπουλος είναι συγγραφέας, ζωγράφος, μέλος του ΔΣ και διευθυντής εκδόσεων του ΕΛΙΣΜΕ.