Blog

Το ταξίδι του Εγώ του Ερντογάν υπονομεύει το ΝΑΤΟ

Το ταξίδι του Εγώ του Ερντογάν υπονομεύει το ΝΑΤΟ

Το ταξίδι του Εγώ του Ερντογάν υπονομεύει το ΝΑΤΟ

Για να συνεχίσει η Δύση να αποτρέπει τον Πούτιν, η Τουρκία πρέπει να σταματήσει να πετροβολεί τη Σουηδία και τη Φινλανδία και να απειλεί με πόλεμο την Ελλάδα.

By Αντρέας Κλουθ

https://www.bloomberg.com/opinion

Μέρος του να είσαι, ή να γίνεσαι, σύμμαχος είναι να συμφωνείς ποιοι είναι και ποιοι δεν είναι οι κοινοί σου εχθροί. Διαφορετικά, δεν θα υπήρχε ανάγκη για τη συμμαχία στην πρώτη θέση. Αλλά αυτό είναι πιο εύκολο να ειπωθεί παρά να γίνει, ειδικά όταν τουλάχιστον ένας σύμμαχος βρίσκεται σε ένα ταξίδι εγώ αντάξιο ενός Οθωμανού σουλτάνου.

Στη συμμαχία του ΝΑΤΟ, αυτός θα ήταν και πάλι ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν. Είναι έξω μόνο για τον εαυτό του, και κάνοντας τα πράγματα άσκοπα περίπλοκα ως αποτέλεσμα. Για να φανεί δυνατός στο σπίτι του πριν από τις εκλογές του επόμενου Ιουνίου, συνεχίζει να μπερδεύει το μυαλό φίλων και εχθρών, χωρίς να νοιάζεται καθόλου για το αν οι απατεώνες του υπονομεύουν τη δυτική συνοχή και την ευρωπαϊκή ασφάλεια γενικότερα.

Σχεδόν όλα τα 30 κράτη μέλη του ΝΑΤΟ συμφωνούν ότι η Ρωσία υπό τον πρόεδρο Βλαντιμίρ Πούτιν είναι ο κύριος αντίπαλος της συμμαχίας. Η λέξη «σχεδόν» είναι απαραίτητη μόνο επειδή ένα μέλος, η Ουγγαρία υπό τον πρωθυπουργό Βίκτορ Όρμπαν, αρνείται να ευθυγραμμιστεί κατηγορηματικά με τη Δύση και την Ουκρανία εναντίον της Μόσχας. Ο Ερντογάν, επίσης, κρατά ανοιχτές τις επιλογές του, παίζοντας συχνά φρενήρεις με τον Πούτιν. Μερικές φορές αυτό παράγει καλά αποτελέσματα, όπως όταν οι δύο κατέληξαν σε συμφωνία για να αφήσουν την Ουκρανία να εξάγει σιτηρά. Άλλες φορές, απλώς σηκώνει τα φρύδια.

Ο Ερντογάν συμπεριφέρεται ακόμη πιο ανεύθυνα όταν πρόκειται για τη Σουηδία και τη Φινλανδία, δύο χώρες εκτός ΝΑΤΟ που θέλουν να ενταχθούν στη συμμαχία. Τα μέλη τους θα ήταν καλά για όλους τους εμπλεκόμενους. Τα σκανδιναβικά κράτη θα ήταν ασφαλέστερα σύμφωνα με το Άρθρο 5 του ΝΑΤΟ, αυτό που λέει ότι μια επίθεση εναντίον ενός είναι μια επίθεση εναντίον όλων. Και το ΝΑΤΟ θα είναι ισχυρότερο για τη στρατιωτική ανδρεία και τη στρατηγική γεωγραφία των Σκανδιναβών.

Αλλά η Τουρκία και η Ουγγαρία καθυστερούν να επικυρώσουν τις δύο προσχωρήσεις. Ο Ερντογάν είναι το κύριο πρόβλημα. Στην πραγματικότητα, εκβιάζει τους Σουηδούς να υιοθετήσουν την άποψή του για την πολιτική στη Μέση Ανατολή. Για τον Ερντογάν, όλες οι κουρδικές οργανώσεις, είτε εδρεύουν στην Τουρκία, τη Συρία ή αλλού, είναι τρομοκράτες που πρέπει να απαγορευτούν και να πολεμήσουν. Και θέλει και άλλες χώρες, κυρίως η Σουηδία, να ακολουθήσουν την ίδια γραμμή.

Ο Ερντογάν δεν έχει απόλυτο άδικο για την τρομοκρατία, ούτε για τους Κούρδους. Την Κυριακή στην Κωνσταντινούπολη, μια βόμβα σκότωσετουλάχιστον 6 ανθρώπους και τραυμάτισε δεκάδες – μια γυναίκα έχει συλληφθεί, αν και δεν είναι σαφές εάν έχει δεσμούς με κουρδικές οργανώσεις, όπως ισχυρίζεται ο υπουργός Εσωτερικών της Τουρκίας.

Οι ΗΠΑ και η Ευρωπαϊκή Ένωση έχουν επίσης θέσει εκτός νόμου το PKK, μια κουρδική ομάδα στην Τουρκία. Αλλά δεν έχουν βάλει στη μαύρη λίστα το YPG, μια κουρδική πολιτοφυλακή στη Συρία που έχει διφορούμενους δεσμούς με το PKK και υπήρξε σύμμαχος στην καταπολέμηση του Ισλαμικού Κράτους. Ομοίως, η Σουηδία, η οποία έχει μεγάλη κουρδική διασπορά και αρκετά μέλη του κοινοβουλίου κουρδικής καταγωγής, έχει επίσης υιοθετήσει μια διαφοροποιημένη προσέγγιση μέχρι στιγμής. Ο Ερντογάν θέλει να το τερματίσει αυτό.

Οι Σουηδοίεμφανίζονται πλέον έτοιμοινα ανταποκριθούν όσο καλύτερα μπορούν στις απαιτήσεις του Ερντογάν. Και έχουν δίκιο να το κάνουν. Για τη Σουηδία, η ένταξη στο ΝΑΤΟ και η ασφάλεια κατά της Ρωσίας είναι πολύ πιο σημαντικές από την πολιτική απέναντι στους Κούρδους.

Εκεί που ο Ερντογάν είναι εντελώς εκτός γραμμής είναι το Αιγαίο Πέλαγος. Η χειρότερη εσωτερική ένταση του ΝΑΤΟ εδώ και δεκαετίες είναι η εχθρότητα μεταξύ δύο ονομαστικών συμμάχων, της Τουρκίας και της Ελλάδας, οι οποίοι πραγματικά θεωρούν ο ένας τον άλλον εχθρό. Από τότε που βγήκαν από τη διάλυση της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, τα δύο κράτη διαπληκτίζονται, τραβούν μαχαίρια, για τα νησιά της Μεσογείου, τα δικαιώματα εξερεύνησης των βυθών της για φυσικό αέριο και πολλά άλλα.

Τον τελευταίο καιρό, ο καβγάς τους έχει γίνει ξανά κάτι παραπάνω από λεκτικός. Οι Έλληνες καταγγέλλουν ότι οι Τούρκοι παραβιάζουν συνεχώς τα ελληνικά χωρικά ύδατα και τον εναέριο χώρο. Οι Τούρκοι κατηγορούν τους Έλληνες ότι παρενόχλησαν τουρκικά αεροσκάφη κατά τη διάρκεια κοινής αποστολής του ΝΑΤΟ, ακόμη και ότι κλείδωσαν αντιαεροπορικό σύστημα σε τουρκικά F-16 κοντά στην Κρήτη.

Με τέτοιους συμμάχους, ποιος χρειάζεται εχθρούς; «Τα νησιά που καταλαμβάνετε δεν μας δένουν», χλεύασε τις προάλλες ο Ερντογάν τους Έλληνες. «Θα κάνουμε ό,τι είναι απαραίτητο όταν έρθει η ώρα. Όπως λέμε, μπορούμε να έρθουμε ξαφνικά ένα βράδυ». Καλά διαβάσατε: ο Ερντογάνστην πραγματικότητα απειλεί με πόλεμο εναντίονμιας άλλης χώρας του ΝΑΤΟ.

Όλες οι συμμαχίες, όπως και οι περισσότερες οικογένειες, έχουν τις εντάσεις τους. Και ο Ερντογάν παίζει ήδη τον ρόλο τουbête noireεδώ και χρόνια, προς ιδιαίτερη απογοήτευση άλλων συμμάχων, αγόρασε ακόμη και ένα σύστημα αεράμυνας από τον Πούτιν που θα μπορούσε να θέσει σε κίνδυνο την τεχνολογία μέσα στα αμερικανικά μαχητικά αεροσκάφη.

Αλλά σε αντίθεση με την Ουγγαρία, ας πούμε, η Τουρκία είναι επίσης στρατηγικά απαραίτητη. Έχει τον δεύτερο μεγαλύτερο στρατό του ΝΑΤΟ, μετά τις ΗΠΑ. Και χάρη στη γεωγραφία του, μπορεί να προβάλει ισχύ στη Μαύρη Θάλασσα, το Αιγαίο και τη Μεσόγειο Θάλασσα, καθώς και στη νοτιοανατολική Ευρώπη, τη βόρεια Αφρική, τον Καύκασο και τη Μέση Ανατολή.

Το να προσπαθείς να καταλάβεις τι πραγματικά θέλει ο Ερντογάν έχει γίνει μια εμμονή στις πρωτεύουσες του ΝΑΤΟ που έρχεται δεύτερη μετά την ανάλυση του μυαλού του Πούτιν. Μήπως ο Ερντογάν απλώς θολώνει ενόψει των εκλογών; Αγωνίζεται για αγαπημένες στρατιωτικές συμφωνίες με τις ΗΠΑ; Θέλει πραγματικά να ανοικοδομήσει την Τουρκία κατ’ εικόνα των Οθωμανών, όπως φαντασιώνεται ο Πούτιν την αποκατάσταση της αυτοκρατορίας των Τσάρων; Πάνω απ’ όλα, θα ήταν ο Ερντογάν ένας αξιόπιστος σύμμαχος σε περίπτωση πολέμου;

Τέλος φόρμας

Οι καιροί που ζούμε είναι πολύ σοβαροί για τέτοιου είδους περισπασμούς. Η Δύση πρέπει να παραμείνει ενωμένη και ισχυρή. Γι’ αυτό, πρέπει να κλείσουμε τις τάξεις με τους Σκανδιναβούς και να αφήσουμε στην άκρη αρχαίες αλλά κενές βεντέτες όπως αυτή μεταξύ Ελλήνων και Τούρκων. Ένας στόχος πρέπει να υπερισχύσει όλων των άλλων: να αποτρέψει τον Πούτιν από την κλιμάκωση και τη διεύρυνση του πολέμου του. Όπως πρέπει να υπενθυμίσουν οι Τούρκοι στον πρόεδρό τους, αυτό είναι εξίσου προς το συμφέρον της Τουρκίας όσο και προς το συμφέρον του ΝΑΤΟ.