Μελέτης Η. Μελετόπουλος: Η στρατηγική και οι αντιφάσεις των Σκοπίων

Ο Ζάεφ δεν ελέγχει την Βουλή των Σκοπίων και δεν μπορεί να επιβάλει εύκολα μία λύση που θα προβλέπει την κατάργηση του ψευδο-αλυτρωτισμού. Δεν μπορεί κάν να επιβάλει σύνθετη ονομασία. Οι αντιδράσεις των κομμάτων και οι λαϊκές συγκεντρώσεις στα Σκόπια την περασμένη εβδομάδα έδειξαν του λόγου το ασφαλές. Η κυρίαρχη θέση της σκοπιανής κοινής γνώμης και των κομματικών μηχανισμών είναι ή «Μακεδονία» σκέτο ή τίποτα.

Ognen Teofilovski / Reuters

Στην πραγματικότητα, ο Ζάεφ προσπαθεί να δώσει στην Ελλάδα ασήμαντα και εύκολα αντιστρέψιμα ανταλλάγματα-καθρεφτάκια γιά ιθαγενείς, όπως ονομασίες δρόμων και αεροδρομίων, που αλλάζουν με μία απόφαση του τοπικού νομάρχη. Ούτε τις απαράδεκτες γιά τον ευρωπαϊκό πολιτικό πολιτισμό αλυτρωτικές διατάξεις σκοπεύει ή μπορεί να καταργήσει, ούτε γενικώτερα την κυρίαρχη ιδεολογία του κρατιδίου του να ακυρώσει.

Ο Ζάεφ βλέπει ότι η Ελλάδα πιέζεται από τους δυτικούς συμμάχους της να βρεθεί μία φόρμουλα, ώστε να ενταχθεί η FYROM στο ΝΑΤΟ, με σκοπό να εμποδισθεί η προσάρτησή της στην ρωσσική σφαίρα επιρροής. Έτσι διακατέχεται από την ψευδαίσθηση ότι η Ελλάδα είναι η αδύναμη πλευρά και άρα ο επισπεύδων.

Εξάλλου υπάρχουν και ευρύτερες αγκυλώσεις που δεν επιτρέπουν στον Ζάεφ να φανεί διαλλακτικός προς την Ελλάδα. Ο Ζάεφ δεν έχει αποσπάσει την ομοφωνία του πολιτικού συστήματος της χώρας του γιά την προσχώρηση στο ΝΑΤΟ, διότι και η φιλορωσσική μερίδα των Σκοπίων είναι ισχυρή αλλά και η αλβανική συνιστώσα δεν τάσσσεται ομόθυμα υπέρ μίας άμεσης λύσης. Οι Αλβανοί δεν βλέπουν ευνοϊκά το όνομα «Μακεδονία» που δεν τους εκφράζει. Επίσης θα προτιμούσαν την προσκόλλησή τους σε μία διηυρυμένη Αλβανία, παρά μία σταθεροποίηση των Σκοπίων υπό την σλαυομακεδονική κυριαρχία.

Ολα αυτά αποτελούν παράγοντες που βραχυκυκλώνουν την πιθανότητα εξεύρεσης λύσης. Αλλά μία «λύση» όπως την επιθυμούν οι σκοπιανοί, θα ήταν δυσλειτουργική και γιά το ΝΑΤΟ, εντός του οποίου θα ήταν εξαιρετικά δυσάρεστο να υπάρχουν δύο μέλη με σοβαρά ανοιχτά μεταξύ τους ζητήματα. Αρκεί το ελληνοτουρκικό προηγούμενο ως μόνιμη πληγή στην λειτουργία της νατοϊκής συμμαχίας. Υπάρχουν εναλλακτικές φόρμουλες στρατιωτικοπολιτικής σύνδεσης μεταξύ ΝΑΤΟ και FYROM που μπορούν να υποκαταστήσουν εν μέρει μία άμεση ένταξη.

Καλύτερα η ελληνική κυβέρνηση να αναβάλει την διαπραγμάτευση γιά το προσεχές μέλλον (και με άλλον διαμεσολαβητή). Αυτό δεν σημαίνει απαραιτήτως κακές διπλωματικές σχέσεις με την FYROM. Απεναντίας, η εν τω μεταξύ ανάπτυξη φιλικών διακρατικών σχέσεων ίσως αποδώσει ένα καλύτερο πλαίσιο συζήτησης σε μία άλλη στιγμή.

*Μελέτης Η. Μελετόπουλος
Διδάκτωρ Οικονομικών και Κοινωνικών Επιστημών του Παν/μιου της Γενεύης, εκπαιδευτικός και Λυκειάρχης της Ιονίου Σχολής

Blog